موارد انتقاد حضرت علی علیه السلام از عثمان بن عفان
برخى از مواردى كه حضرت على عثمان را مورد انتقاد قرار داده به اين شرح است:
در خطبه 128 جمله هايى كه على (ع) در بدرقه ابوذر، هنگامى كه از جانب عثمان به ربذه تبعيد مى شد فرموده است، در آن جمله ها كاملاً حق را به ابوذر معترض و منتقد و انقلابى مى دهد و او را تاييد مى كندو به طور ضمنى حكومت عثمان را فاسد معرفى مى فرمايد.
در خطبه 30 جمله اى است: «اِسْتَاْثَرَ فَاَساءَ الْاَثَرَهَ »
عثمان راه استبداد و استيثار و مقدم داشتن خود و خويشاوندان خويش را بر افراد امت، پيش گرفت وبه شكل بسيار بدى رفتار كرد».
عثمان مرد ضعيفى بود، از خود اراده نداشت، خويشاوندانش، مخصوصاً مروان حكم كه تبعيد شده پيغمبر بود و عثمان او را به مدينه آورد و كم كم به منزله وزير عثمان شد، سخت بر او مسلط شدند و به نام او هر كارى كه دلشان مى خواست مى كردند. على (ع) اين قسمت را انتقاد كرد و رو در روى عثمان فرمود:
«فَلا تَكونَنَّ لمَرْوانَ سَيَقهَ يَسوقُكَ حَيْثُ شَابءَ غْ زَ جَلالِ السَن وَتَقَضى الْعُمُرِ»(1)
تو اكنون در باشكوه ترين ايام عمر خويش هستى و مدتت هم پايان رسيده است. با اين حال مهار خويش را به دست مروان مده كه هر جا دلش بخواهد تو را به دنبال خود ببرد».
از همه شديد تر آن چيزى است كه در خطبه «شقشقيه» آمده است:
«اِلى اَنْ قامَ ثالِثُ الْقَوْمِ نافِجاً حِضْنَيْهِ بَيْنَ نَثيلِهِ وَ مُعْتَلَفِهِ وَ قامَ مَعَهُ بنَو اَبيه يَخْصِمُونَ مالَ اللهِ خَضْمَ اِلْابِلِ نِبْتَهَ الرَّبيعِ، اِلى اَنِ انْتَكَثَ فَتْلُهُ وَ اَجْهَزَ عَلَيْهِ عَمَلُهُ وَ كَبَتْ بِهِ بطنَتُهُ»(2)
تا آنكه سومين آن گروه بپا خاست، آكنده شكم ميان سرگين و چراگاهش. خويشاوندان وى نيز قد علم كردند و مال خدا را با تمام دهان مانند شتر كه علف بهارى را مى خورد، خوردن گرفتند تا آنگاه كه رشته اش باز شد و كارهاى ناهنجارش مرگش را رساند و شكم پرستى، او را به سر درآورد».
ابن ابى الحديد در شرح اين قسمت مى گويد:
«اين تعبيرات از تلخترين تعبيرات است و به نظر من از شعر معروف حطيئه كه گفته شده است هجو آميزترين شعر عرب است، شديدتر است.»
(1) (نهج البلاغه، خطبه 163)
(2) (نهج البلاغه، خطبه 3)
به نقل از سايت تبيان و نرم افزار پرسمان
