آداب و دعای هنگام سرمه کشیدن

اهميّت سرمه كشيدن

1. از امام رضا عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «هر كس به خدا و روز قيامت ايمان دارد، بايد سرمه بكشد».[1] 
2. در حديثى معتبر آمده است كه حسن بن جهم مى‌گويد: امام رضا عليه السلام ميل و سرمه‌دانى به من داد و فرمود: اين (يادگارى) از امام كاظم علیه السلام است، با آن سرمه بكش».[2] 
3. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «سرمه كشيدن در شب براى چشم سودمند و در روز زينت است».[3] 
4. و در حديثى ديگر فرمود: «رسول خدا صلی الله عليه و آله سرمه سنگ به چشم مى‌كشيد و در وقت خواب به پشت مى‌خوابيد».[4] 
5. در روايتى معتبر آمده است كه رسول خدا صلی الله عليه و آله پيش از خواب، سرمه مى‌كشيد؛ چهار ميل بر چشم راست وسه ميل بر چشم چپ.[5] 
6. از حضرت على عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «هر كه سرمه مى‌كشد تعداد سرمه كشيدن را فرد قرار دهد؛ هر چند اين كار واجب نيست».[6] 
 
 

دعاى هنگام سرمه كشيدن

1. در كتاب فقه الرّضا آمده است كه هرگاه بخواهى سرمه بكشى ميل را به دست راست بگير و در سرمه‌دان بزن وبسم الله بگو و هنگامى كه ميل را بر چشم مى‌كشى بگو: اَللّهُمَّ نَوِّرْ بَصَرى وَاجْعَلْ فِيهِ نُورآ اَبْصُرُ بِهِ حَقَّکَ وَاهْدِنى اِلى طَريقِ الْحَقِّ وَاَرْشِدْني اِلى سَبيلِ الرَّشادِ. اَللّهُمَّ نَوِّرْ عَلَىَّ دُنْياىَ وَآخِرَتى.[7] 
2. در كتاب مكارم الأخلاق خواندن اين دعا به هنگام سرمه كشيدن روايت شده است: اَللّهُمَّ اِنّى اَسْاَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ اَنْ تَجْعَلَ النُّورَ في بَصَري وَالْبَصيرَةَ في ديني وَالْيَقينَ في قَلْبي وَالاْخْلاصَ في عَمَلي وَالسَّلامَةَ في نَفْسي وَالسَّعَةَ في رِزْقى وَالشُّكْرَ لَکَ اَبَدآ ما اَبْقَيْتَنِي.[8] 

آثار و فوايد سرمه كشيدن

1. در حديثى معتبر مى‌خوانيم كه امام صادق عليه السلام فرمود: «چهار چيز سيماى انسان را نورانى مى‌كند: نگاه كردن به چهره انسان‌هاى خوش‌چهره، نگاه كردن به آب جارى، نگاه كردن به سبزه‌زار و سرمه كشيدن به هنگام خواب».[9] 
2. در روايتى ديگر فرمود: «سرمه كشيدن به هنگام خواب، از آب آوردن چشم جلوگيرى مى‌كند».[10] 
3. و در گفته‌اى ديگر فرمود: «هر كه هر شب از سرمه سنگ بدون مُشك استفاده كند، هرگز چشمش آب سياه نمى‌آورد».[11] 
در روايتى معتبر آمده است كه سرمه كشيدن دهان را شيرين مى‌كند.[12] 
4. در روايتى معتبر آمده است كه امام محمّد باقر عليه السلام فرمود: «استفاده از سرمه سنگ، دهان را خوشبو و مژگان را محكم مى‌كند».[13] 
5. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «سرمه كشيدن، موى مژگان را مى‌روياند و بينايى را قوى مى‌كند و بر طولانى شدن سجده كمك مى‌نمايد».[14] 
6. در حديثى ديگر فرمود: «سرمه سنگ چشم را جلا مى‌دهد و موى مژه را مى‌روياند و آب ريختن چشم را شفا مى‌دهد».[15] 
[1] . ثواب الأعمال، ص 40، ح 3؛ مكارم الأخلاق، ص 46.
[2] . كافى، ج 6، ص 494، ح 2.
[3] . همان، ح 3.
[4] . كافى، ج 6، ص 493، ح 1.
[5] . همان، ص 495، ح 12.
[6] . همان، ص 494، ح 9.
[7] . ترجمه: «بار خدايا، ديده‌ام را روشن گردان ودر آن نورى قرار ده كه به حقّ تو بينا باشم ومرا به راه حقرهنمون ساز وبه راه راست ارشاد كن. بار خدايا، دنيا وآخرتم را بر من روشن فرما». فقه الرّضا، ص 397.
[8] . ترجمه: «بار خدايا، به حقّ محمّد وآل محمّد از تو مى‌خواهم كه در ديده‌ام روشنايى ودر دين‌ام بينايى ودردلم يقين ودر كارم اخلاص ودر بدنم سلامتى وبه روزى‌ام وسعت بخشى وتا وقتى زنده‌ام توفيقسپاسگزارى عنايت فرمايى». مكارم الأخلاق، ص 47.
[9] . خصال، ج 1، ص 221، ح 73؛ بحارالأنوار، ج 76، ص 94، ح 2.
[10] . ثواب الأعمال، ص 40، ح 3، مكارم الأخلاق، ص 46.
[11] . كافى، ج 6، ص 494، ح 9.
[12] . كافى، ج 6، ص 494، ح 5؛ مكارم الأخلاق، ص 46.
[13] . كافى، ج 6، ص 494، ح 4.
[14] . همان، ح 6.
[15] . همان، ح 7.