وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

گفتار نیک، پندار نیک، کردار نیک و نقد شهید مطهری

صرف توصيه كردن به اينكه اخلاق خوب داشته باشيد، معرّف يك مكتب اخلاقى نمى‏تواند باشد.

0

گفتار نیک، پندار نیک، کردار نیک و نقد شهید مطهری

مكتبهاى اخلاقى دنيا كه همه، اخلاق پيشنهادى خود را به عنوان «اخلاق خوب» [نیک] پيشنهاد كرده‏ اند،تفاوتشان با يكديگر «در حد تضاد» است! يعنى حداكثر تباين [اختلاف] ميانشان هست؛ يك عمل را، مكتبى اخلاقى مى‏داند و مكتب ديگر ضد اخلاقى!

اخلاق علم دستورى است، يعنى علم «چگونه بايد بود» و فرمان اين كه «اين‏طور باش».

سؤال اين است كه: «چگونه» باشيم؛ از نظر اين مكتب خوب خواهيم بود؟
پس صرف توصيه كردن به اينكه اخلاق خوب داشته باشيد، معرّف يك مكتب اخلاقى نمى‏تواند باشد.

و شايد مكرر گفته باشيم كه پوك ترين و بى ‏مغزترين حرف ها، همين حرف «منسوب به زردشت» است كه  مى‏ گويد:
گفتار نيك، پندار نيك، كردار نيك.

آخر [تعریف و مشخصات این] نيكى چه هست؟

مثل اين است كه از مهندسى براى ساختمان يك مسجد طرح بخواهند، به او بگويند: طرح شما چيست؟ بگويد: يك ساختمان خوب!

اول بايد ديد «خوب» و «ساختمان» در نظر او چيست؟

يا به يك خياطى بگويند: چه مدل لباس مى‏دوزى؟ بگويد: يك مدل خوب،

ولى معلوم نباشد خوبِ او چگونه است!

اين است كه وقتى مى ‏گوييم «اصول و مبانى اخلاق اسلامى»،معنايش اين است كه ببينيم اسلام چه چيزهايى را اخلاق خوب مى‏داند و چه چيزهايى را اخلاق بد. در اين صورت ما مى‏ توانيم روش اخلاقى و تربيتى اسلام را بفهميم.

( مجموعه آثار ۲۲ – «اخلاق و عرفان» – بخش «فلسفۀ اخلاق» ص ۶۴۵)

سوال سیتی

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

آدرس ایمیل شما به صورت عمومی نشان داده نخواهد شد.