چرا قرآن ندادن مهریه زن را بهتان می داند؟ / «أتأخذونه بهتانا»

قرآن کریم: وَإِنْ أَرَدتُّمُ ٱسْتِبْدَالَ زَوْجٍۢ مَّكَانَ زَوْجٍۢ وَءَاتَيْتُمْ إِحْدَىٰهُنَّ قِنطَارًۭا فَلَا تَأْخُذُوا۟ مِنْهُ شَيْـًٔا ۚ أَتَأْخُذُونَهُۥ بُهْتَٰنًۭا وَإِثْمًۭا مُّبِينًۭا. سوره نساء/آیه20

و اگر تصمیم گرفتید که همسر دیگری به جای همسر خود انتخاب کنید، و مال فراوانی (بعنوان مهر) به او پرداخته‌اید، چیزی از آن را پس نگیرید! آیا برای بازپس گرفتن مهر آنان، به تهمت و گناه آشکار متوسل می‌شوید؟!

سوال: چرا قرآن ندادن مهریه زن را بهتان می داند؟

پاسخ:

فرمود: ﴿أَتَأْخُذُونَهُ بُهْتَاناً﴾ اين كار، بهتان است. كاري كه انسان را مبهوت مي‌كند به آن مي‌گويند بهتان.

يك ظلم و ستمي كه بر كسي تحميل مي‌شود او را مبهوت مي‌كند اين عمل، بهتان است و اين اختصاصي به نسبت ندارد. نسبتِ ناروا را اگر بهتان مي‌گويند، براي اينكه آن طرف را مبهوت مي‌كند، طرفي كه كاري را نكرده انسان، چيزي را به او اسناد بدهد، حرفي را كه نزده به او اسناد بدهد، چون او را مبهوت مي‌كند از اين جهت مي‌گويند بهتان زده. كاري هم كه نبايد بشود ولو به او اسناد ندهند، بر او تحميل بكنند مثل ظلم را اين هم بهتان است، براي اينكه مايه مبهوت‌شدن است.

مرد اگر بخواهد مقداري از مهريه زن را ذخيره كند و به او ندهد، اين بهتان است.

پرسش:…
پاسخ: نه اينكه او را بهتان بكنيد، نه؛ مثل اينكه بفرمايد: «أتأخذونه ظلما وعدوانا»، «أتأخذونه ظلما وعدوانا» نشانه‌اش هم عطف است ديگر «أَتَأْخُذُونَهُ إِثْماً مُبِيناً» اين أخذ، اثم مبين است. اين اخذ، بهتان است، نه اينكه آن مأخوذ، بهتان باشد. بهتان را بگيريد! مأخوذ، مال مردم است. اين اخذ، بهتان است [و] اين اخذ، اثمِ مبين است.وقتي كه انسان دارد يك مال حرامي را مي‌گيرد، مي‌گويند كه «أخَذتَه ظلماً»، «أخذته اثماً مبينا» يعني اين اخذ، بهتان است اين اخذ، ظلم و اثم است، نه آ‌ن مأخوذ يا نه اينكه شما او را بهتان قرار داديد «أتأخذونه أخذاً متّصفاً بأنّه بهتانٌ»، «أخذاً متّصفاً بأنّه اثم مبين».

منبع: تقریرات و یادداشتهای حجت الاسلام مهدی طاها از جلسه تفسیر سوره نساء حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی؛ سایت هدانا.