پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند
پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند
در سوره احقاف آیه 35 مى خوانیم «فَاصْبِر کما صَبَرَ اُولُوا الْعَزْم مِن الرُّسل «صبر کن همانگونه که پیامبران اولواالعزم صبر و شکیبائى کردند.
حال این سؤال مطرح مى شود که پیامبران اولوا العزم چه کسانى هستند؟
در این که منظور از پیامبران اولوا العزم چه کسانى هستند در میان مفسران گفتگو بسیار است، و پیش از آنکه در این باره تحقیق کنیم باید معنى «عزم» را بررسى کرد، زیرا «اولواالعزم» به معناى صاحبان «عزم» است.
«عزم» به معناى اراده محکم و استوار است، «راغب» در «مفردات» مى گوید: عزم به معنى تصمیم گرفتن بر انجام کارى است (عقد القلب على امضاء الامر).
در قرآن مجید گاهى «عزم» در مورد «صبر» به کار رفته، مانند «ولمن صبر و غفرانَّ ذلک لمن عزم الامور»: «کسى که صبر کند و عفو نماید این از عزم امور است» (شورى 433).
و گاه به معنى «وفاى به عهد» مانند: «ولقد عهدنا الى آدم من قبل فنسى ولم نجد له عزما»: «ما به آدم از قبل عهد کردیم، اما او فراموش کرد و بر سر عهد خود نایستاد» (طه ـ 115).
ولى با توجه به این که پیامبران صاحب شریعت جدید و آئین تازه با مشکلات و گرفتارى هاى بیشترى روبرو بودند، و براى مقابله با آن، عزم و اراده محکم ترى لازم داشتند به این دسته از «پیامبران»، «اولوالعزم» اطلاق شده است، و آیه مورد بحث نیز ظاهراً اشاره به همین معنا است.
در ضمن اشاره اى است به این که پیغمبر اسلام (صلى الله علیه وآله) نیز از همان پیامبران است، زیرا مى گوید «توهم شکیبائى کن آنگونه که پیامبران اولوا العزم شکیبائى کردند».
و اگر بعضى «عزم» و «عزیمت» را به معنى «حکم و شریعت» تفسیر کرده اند به همین مناسبت است، وگرنه «عزم» در لغت به معنى شریعت نیامده است.
به هرحال طبق این معنى «مِن» در «مِن الرسل» «تبعیضیه» است، و اشاره به گروه خاصى از پیامبران بزرگ است که صاحب شریعت بوده اند، همانها که در آیه 7 سوره احزاب نیز به آنان اشاره شده «واذ اخذنا من النبیین میثاقهم و منک و من نوح و ابراهیم و موسى و عیسى بن مریم واخذنا منهم میثاقاً غلیظا» «به خاطر بیاور هنگامى را که از پیامبران پیمان گرفتیم، و از تو و از نوح و ابراهیم و موسى و عیسى بن مریم، از همه آنها پیمان محکمى گرفتیم»
در اینجا بعد از ذکر همه انبیاء به صورت جمع، به این پنج پیامبر بزرگ اشاره مى کند، و این دلیل بر ویژگى آنها است.
در آیه 13 سوره شورى نیز از آنها سخن مى گوید: «شرع لکم من الدین ماوصى به نوحاً والذى اوحینا الیک و ما وصینا به ابراهیم و موسى و عیسى» «آئینى براى شما تشریع کرد که به نوح توصیه کرده بود و آنچه را بر تو وحى فرستادیم و بر ابراهیم و موسى و عیسى سفارش نمودیم».
روایات فراوانى در منابع شیعه و اهل سنت نیز در این زمینه نقل شده است که پیامبران اولوا العزم همین پنج تن بودند، چنانکه در حدیثى از امام باقر و امام صادق (علیهما السلام) آمده است:
منهم خمسة: اولهم نوح، ثم ابراهیم، ثم موسى، ثم عیسى، ثم محمد(صلى الله علیه وآله)(1)، و هنگامى که راوى سؤال مى کند: لم سموا اولوا العزم:
«چرا آنها اولوا العزم نامیده شدند»؟ امام در پاسخ مى فرماید: لانهم بعثوا الى شرقها و غربها، و جنها وانسها «زیرا آنها مبعوث به شرق و غرب و جن و انس شدند»(2).
و باز در حدیثى از امام صادق (علیه السلام) آمده: سادة النبیین و المرسلین خمسة وهم اولوا العزم من الرسل و علیهم دارة الرحى نوح و ابراهیم و موسى و عیسى و محمد(صلى الله علیه وآله).
«بزرگ پیامبران و رسولان پنج نفرند، و آنها پیامبران اولواالعزم هستند و آسیاى نبوت و رسالت بر محور وجود آنها دور مى زند، آنها نوح و ابراهیم و موسى و عیسى و محمّد (صلى الله علیه وآله) بودند»(3).
در تفسیر «درّالمنثور» از ابن عباس نیز همین معنى نقل شده که پیامبران اولواالعزم همین پنج نفرند(4).
ولى بعضى از مفسران، اولوا العزم را اشاره به پیامبرانى مى دانند که مأمور به پیکار با دشمنان شدند.
بعضى عدد آنها را 313 نفر دانسته(5) و بعضى همه پیامبران را اولوا العزم (صاحبان اراده قوى) مى دانند(6) و مطابق این قول «من» در «من الرسل» بیانیه است نه تبعیضیه.
ولى تفسیر اول از همه صحیح تر است و روایات اسلامى آنرا تأیید مى کند.((7))
- 1 ـ «مجمع البیان» ذیل آیات مورد بحث (جلد 9 صفحه 94).
- 2 ـ «بحار الانوار» جلد 11 صفحه 58 (حدیث 61) در همان جلد صفحه 56 حدیث 55 نیز با صراحت در این زمینه سخن مى گوید.
- 3 ـ کافى جلد 1 باب «طبقات الانبیاء والرسل» حدیث 3.
- 4 و 5 و 6 ـ «درالمنثور» جلد 6 صفحه 45.
- 7 ـ تفسیر نمونه 21/377
- > 180 پرسش و پاسخ > 42 ـ پیامبران اولوالعزم چه کسانى بودند؟/ حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی.
کلید: پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم و کتابهای آنها کداماند تحقیق در مورد پیامبران اولوالعزم اولوالعزم یعنی چه پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند پیامبران اولوالعزم چه کسانی هستند