نقدي بر برخي از اشعار آييني
فهرست این نوشتار:
سوال:
آيا ما هر نوع شعر و كلامي را مي توانيم براي اهل البيت عليهم السلام استفاده كنيم؟ اين در حالي است كه برخي از جملات بسيار سبك و سخيف مي باشند و گاهي مورد سوء استفاده دشمن و افراد ناآگاه قرار مي گيرند ؟.
جواب:
شعر و نثر فاخر گوياترين زبان براي توصيف و بيان معارف اهل البيت عليهم السلام مي باشد. بايد توجه داشت چون سخن در باره حضرات معصومين است، كلام بايد از وزانت خاصي برخوردار باشد و به نوعي سبب نشود كه شان ايشان كم رنگ گردد و خداي ناكرده خدشه اي ببيند. توجه به قالب گفتار نيز از اهميت وي‍ژ اي در كنار محتوا برخوردار است.كلام بايد بگونه اي باشد كه سبب وهن و خدشه در اعتقادات نشود و يا سبب نگردد كه اعتقادي بدعت گونه در مورد معصومين عليهم السلام بوجود آيد.
شعر و نثر فاخر گوياترين زبان براي توصيف و بيان معارف اهل البيت عليهم السلام مي باشد. بايد توجه داشت چون سخن در باره حضرات معصومين است، كلام بايد از وزانت خاصي برخوردار باشد و به نوعي سبب نشود كه شان ايشان كم رنگ گردد و خداي ناكرده خدشه اي ببيند. توجه به قالب گفتار نيز از اهميت وي‍ژ اي در كنار محتوا برخوردار است.كلام بايد بگونه اي باشد كه سبب وهن و خدشه در اعتقادات نشود و يا سبب نگردد كه اعتقادي بدعت گونه در مورد معصومين عليهم السلام بوجود آيد.
امام صادق(عليه السلام): « عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ، عَمَّنْ حَدَّثَهُ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ لَعَنَ اللَّهُ الْمُغِيرَةَ بْنَ سَعِيدٍ إِنَّهُ كَانَ يَكْذِبُ عَلَى أَبِي فَأَذَاقَهُ اللَّهُ حَرَّ الْحَدِيدِ، لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَالَ فِينَا مَا لَا نَقُولُهُ فِي أَنْفُسِنَا، وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ أَزَالَنَا عَنِ الْعُبُودِيَّةِ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَنَا وَ إِلَيْهِ مَآبُنَا وَ مَعَادُنَا وَ بِيَدِهِ نَوَاصِينَا» رجال الكشي ، ص302
ابن مسكان از شخصى نقل كرد كه از يكى از صحابه از حضرت صادق عليه السلام نقل كرد كه مي‌فرمود:
خدا لعنت كند مغيرة بن سعيد را، او بر پدرم دروغ مىبست. خداوند او را مبتلا به حرارت آهن كرد. خدا لعنت كند كسى را كه در باره ما چيزى را بگويد كه ما خود در باره خويش نمي‌گوئيم و خدا لعنت كند كسى را كه ما را از بندگى خدائى كه ما را خلق كرده و بسوى او بازگشت ما است و اختيار ما به دست او است، خارج كند.
متاسفانه برخي از جملات به نوعي بي احترامي به آن ذوات مقدس است و گاهي پا را فراتر از اين مي گذارند و اشعاري را مي سرايند كه صريحا برخلاف آموزه هاي ايشان مي باشد.
بسيار ديده شده افراد ساده لوحي كه ذوق خوبي دارند، برخي از اشعار بزرگاني همچو حافظ و مولوي و … را ديده اند كه مي و ميخانه و … در آن استفاده شده، و غافل از درك آرايه هاي ادبي و تناسب محتوايي از اين كلمات استفاده كرده اند!، و به نوعي در مخاطبان القاي وهن مي كنند.
قرآن كريم راه را در سخن به ما آموخته است و اين گونه فرموده : وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْناً سوره : البقرة آیه : 83
. و با مردم [به زبانِ] نيكو سخن بگوييد. اين ملاك، بسيار كليدي است كه بايد توجه كرد كه پايه كلام همواره حسن و نيكو باشد. حال برسد به اينكه بخواهيم در مورد معصومين سخن بر زبان آوريم. بر همين اساس بايد وزانت ويژه اي را رعايت نماييم.
شعر آييني رابطه اي تنگاتنگ با روح شاعر دارد. شاعري كه جهانبيني ضعيفي دارد و از شناخت كمي از اهل البيت بهره برده است نوعا ديده شده كه اين سطح فكر پايين او سبب گشته كه شان قدسي اهل البيت عليهم السلام تا حد محبوبها و معشوقه هاي مادي تنزل پيدا كند.برخي از شاعران و نويسندگان گاهي با كلمات پر معنا بازي مي كنند كه در نگاه اوليه شايد يك شور را در مخاطب برانگيزاند اما با دقيق شدن در كلام بخوبي مي توان عدم تناسب و بي محتوايي را در شعر و افكار سراينده ديد.
بودند شاعراني در قديم كه با شعر در وصف اهل البيت عليهم السلام به نوعي سعي در انتقال معارف ناب ايشان مي كردند و تمام تلاش و همت خود را بر اين مي داشتند كه با اين ابزار افكار عموم مردم را در مكتب ايشان تربيت نمايند، لذا مي بينيد كه گاهي شاعران تحت تعقيب حكومت جور قرار مي گرفتند و برخي از آنان به شهادت مي رسيدند. بيان مظلوميت و مصائبي كه در عاشورا بر خاندان نبوي گذشت، و يا بيان فضايل علوي و معارف اصيل شيعي را شما بخوبي مي توانيد در برخي از آثار فاخر ببينيد.
از همين رو روايات فراواني در بيان شان و جايگاه بالاي شاعران وارد شده است مثلا قال الصّادق عليه السّلام :
مَنْ قالَ فينا بَيْتَ شِعْرٍ بَنَي اللّهُ لَهُ بَيْتاً فيِ الْجَنَّةِ. ترجمه : امام صادق عليه السّلام فرمود:
هرکس در راه ما و براي ما يک بيت شعر بسرايد، خداوند براي او خانه اي در بهشت ، بنا مي کند. وسائل الشيعه ، ج 10، ص 467
امام رضا علیه‌السلام به دعبل شاعر مي فرمايد: «اِرْثِ الْحُسَینَ فَأَنْتَ نَاصِرُنَا وَ مَادِحُنَا مَا دُمْتَ حَیاً فَلَا تُقَصِّرْ عَنْ نَصْرِنَا مَا اسْتَطَعْتَ» (بحارالأنوار ج۴۵، ص۲۵۷) ای دعبل! بر حسین علیه‌السلام مرثیه بخوان. زیرا که تو تا زنده هستی یاور ما و مدح کننده ما خواهی بود.
از اين روايت و روايات مشابه بخوبي استفاده مي شود كه سرودن شعر و استفاده از كلام بايد بگونه اي باشد كه بتوان آن را به نوعي كمك به مكتب حضرات معصومين عليهم السلام دانست نه اينكه خداي ناكرده سببي براي منقصت معارف ايشان.
كليد: نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني نقدي بر برخي از اشعار آييني
