حضرت سلیمان در قرآن و تورات

پرسش : قرآن و تورات شخصیت حضرت سلیمان را چگونه ترسیم می کنند؟

پاسخ اجمالی

قرآن کریم سلیمان را یکی از انبیاء بزرگ و بندگان نیک خداوند معرفی می کند که در عین حال زمامدار مقتدری بود و داستان ایشان و ملکه سبأ نمونه ای از مبارزه ایشان با شرک است. اما در تورات کنونی سلیمان مردی هوس باز معرفی می شود که صدها زن از قبایل و اقوام مختلف داشت. در تورات سلیمان مردی معرفی می شود که به خاطر ازدواج با زنان مشرک، به مذهب آنان تمایل پیدا کرده و حتی دستور داده بود بتکده ای برای بتهای آنان ساخته شود و به کیفر چنین عصیانی، از طرف خداوند، با خلع شدنش از قدرت و حکومت مجازات شد.

پاسخ تفصیلی

حضرت سلیمان در قرآن مجید به عنوان یک پیامبر بزرگ و یک زمامدار مقتدر که حکومت بى سابقه و بى لاحقه اى داشته معرفى شده است و در سوره هاى مختلف از جمله سوره بقره، سوره نساء، سوره انبیاء، سوره نمل، سوره سبا و سوره ص از او به نیکى و عظمت یاد شده مثلا در سوره ص آیه30 مى خوانیم:

«وَ وَهَبْنَا لِدَاوُودَ سُلَیْمَانَ نِعْمَ الْعَبْدُ اِنَّهُ اَوَّابٌ»؛

(ما سلیمان را به داوود بخشیدیم؛ چه بنده خوبى! زیرا او بسیار توبه کننده بود) و به یاد او بود.

قرآن در تاریخچه نسبتاً مشروحى که از این پیامبر بزرگ در سورههاى بالا آورده، نه تنها هرگز نسبت بت پرستى و بت سازى به او نمى دهد؛ بلکه سراسر زندگى او را از هر گونه آلودگى به شرک وگناه مبرّا مى کند.
کافى است در این باره به سوره انبیاء آیات 78 تا 82 و سوره نمل آیه15 تا 44 و سوره ص آیه30 تا 40 مخصوصاً داستان هدایت کردن ملکه سبا و نجات او از چنگال شرک و دعوت او به سوى توحیدخالص مراجعه فرمایید.

به خصوص آنجا که مى فرماید: «وَصَدَّهَا مَا کَانَتْ تَعْبُدُ مِنْ دُونِ اللهِ اِنَّهَا کَانَتْ مِنْ قَوْم کَافِرِینَ»؛ (سلیمان ملکه سبا را از آنچه غیر از خدا مى پرستند بازداشت چرا که آن زن از قوم مشرکى بود).(1)

اصولا از آیات همین سورهاستفاده مى شود که هدف اصلى سلیمان در ماجراى ملکه سبا مبارزه با شرک و بت پرستى و نجات سرزمین او از چنگال این انحراف بود.

اما تورات تحریف شده کنونى درباره سلیمان چهره بدى به تصویر مى کشد، چهره مردى فوق العاده هوس باز که به خاطر هوس هاى خود تا سرحد شرک و بت پرستى حتى ساختن بت خانه پیش رفت.

 در کتاب اول ملوک و پادشاهان چنین آمده است: 

و سلیمان ملک سواى دختر فرعون زنان بیگانه بسیارى را از موآبیان و عمونیان و ادومیان و صیدونیان و حثیان دوست مى داشت. از امتهائى که خداوند بنى اسرائیل را فرموده بود که شما به ایشان در نیائید (و ازدواج نکنید) و ایشان به شما در نیایند که اینان قلب شما را به خدایان خودشان مایل خواهند گردانید و سلیمان از راه محبت به ایشان درنیایند که اینان قلب شما را به خدایان خودشان مایل خواهند گردانید و سلیمان از راه محبت به ایشان ملصق شد.
و او را هفتصد زن بانویه (عقدى) و سیصد متعه (موقت) بود و ایشان قلبش را برگردانیدند! و واقع شد وقت پیرى سلیمان که زن هایش قلبش را به سمت خدایان غریب بر گردانیدند، و قلبش مثل قلب پدرش داود با خدایش کامل نبود! و سلیمان در عقب «عشتروت» خداى صیدونیان و ««ملکوم» مکروه عمونیان (یعنى بت عمونیان) رفت و سلیمان در نظر خداوند بدى کرد و مثل پدرش داود راه خداوند را تماماً نرفت!
آن گاه سلیمان مقام بلندى را به کوهى که روبروى اورشلیم است به خصوص کموش مکروه موابیان (بت طایفه موابیان) و به خصوص مولک مکروهپسران عمون (بت آنها) بنا کرد. پس خداوند به سلیمان غضبناک شد به سبب این که قلبش از خداوند خداى اسرائیل که وى را دو مرتبه مرئى شد بر گردید… و خداوند به سلیمان گفت چونکه این عمل از تو صادر شد و عهد مرا و فرائضى که به تو امر فرموده، نگاه نداشتى البته مملکت تو را خواهم گرفت و به بنده ات خواهم داد.
نهایت به ایام تو این را نخواهم کرد به سبب پدرت داود و از دست پسرت آن را خواهم گرفت… نهایت تمامى مملکت را از دست او (سلیمان) نخواهم گرفت بلکه به پاس خاطر بنده من داود که برگزیدم به جهت این که اوامر و فرائض مرا نگاه داشته بود! او را در تمامى روزهاى عمرش سلطان خواهم نمود…»(2)

از مجموع داستان دروغین تورات چنین بر مى آید:

1. سلیمان علاقه زیادى به زنان طوایف بت پرست داشت و بر خلاف دستور خداعده زیادى از آنان را گرفت و کم کم به مذهب آنها تمایل پیدا کرد، البتّه سلیمان شخصِ زن ندیده اى هم نبود چون 700 زن عقدى و 300 زن متعه داشت! با این حال علاقه شدید او به زنها او را از راه خدابیرون برد!

2. سلیمان صریحاً دستور ساختن بتخانه داد و روى کوهى که در برابر اورشلیم آن مرکز مقدس اسرائیل قرار داشت، بتکده اى براى بت کموش، بت معروف طایفه موابیان و بت مولک، بت مخصوص طایفه بنى عمون بنا کرد و به بت عشتروت بت صیدونیان نیز علاقه خاصى پیدا نمود، و همه اینها زمان پیرى واقع شد!

3. خداوند به خاطر این انحراف و گناهبزرگ، مجازاتى براى او قائل شد و آن مجازات این بود که کشور او را از دستش بگیرد؛ ولى نه از دست خودش بلکه از دست فرزندش رحبعام! و به او مهلت خواهد داد هر چه مى خواهد سلطنت کند، این هم به خاطر بنده خاص خدا داوود (پدر سلیمان) بود؛ همان بنده خاص خداکه طبق صریح تورات مرتکب قتل نفس و زناى محصنه و تصاحب زن افسر رشیدو خدمتگزار خود گردیده بود!

آیا این تهمت هاى ناروا را کسى مى تواند به ساحت مقدس مردى مانند سلیمان نسبت دهد؟!

این قسمت تاریخی را با آنچه در قرآن آمده مقایسه کنید تا به اعجاز قرآن پی ببرید.(3)

پی نوشت:

(1). سوره نمل، آيه43 .(2). كتاب اول ملوك و پادشاهان، فصل يازدهم، جمله هاى 1 تا 34.
(3). گردآوري از کتاب: پيام قرآن‏، آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى، دار الكتب الاسلاميه‏، تهران‏، 1386 ه. ش‏، ج 8، ص 224.