«حذيفه بن يمان» چگونه پس از شناخت منافقان رازدار پيامبر شد؟
يكى ديگر از افتخارات حذيفه، منافق شناسى او بود. هنگام بازگشت پيامبر اسلام از جنگ «تبوك» در ركاب آن حضرت بود، او مركب رسول خدا را مىراند و «عمار»، افسار آن را در دست داشت.
در اثناى راه به گردنه اى رسيدند، ناگهان گروهى از منافقان كه شماره آنان به دوازده نفر مى رسيد، از كمينگاه بيرون آمدند تا پيامبر را ترور كنند پيك وحى فوراً جريان را به پيامبر گزارش داد، پيامبر به حذيفه فرمود:
«به صورت مركبهاى آنان بزن»، حذيفه به صورت مركبهاى آنان كوبيد و آنان را عقب زد و نقشه سوء آنان را خنثى كرد. اين گروه با هم تبانى كرده بودند كه سر راه پيامبر كمين نموده حضرت را به قتل برسانند، آنان قرار گذاشته بودند كه اگر موفق به اجراى اين نقشه شدند كه چه بهتر، و اگر پيش از اقدام، شناخته شدند بگويند: «شوخى مىكرديم»
خداوند پس از اين حادثه طى آيه 65 از سوره «توبه» پرده از نقشه خائنانه آنان برداشت و فرمود: «اگر از آنان بپرسى خواهند گفت: «شوخى مى كرديم»
بارى هنگامى كه پيامبر و همراهان به منزل رسيدند، پيامبر از حذيفه پرسيد: آيا چند نفر از آنان را شناختى؟
عرض كرد: هيچ كدام را نشناختم. پيامبر اسامى يكايك آنان را گفت. در اين هنگام آتش خشم حذيفه از توطئه شيطانى آنان زبانه كشيد و با سيماى شجاعانه و مصمم اجازه خواست كه حضرت او را مامور كشتن آنان بنمايد، پيامبر موافقت نكرد و فرمود:
«نمىخواهم بگويند: محمد پس از پيروزى، دست به خون دشمنان خود آلوده كرد»(1)
شاید این مطالب را هم بپسندید:
آرى حذيفه از آن تاريخ، منافقان را كه ماسك اسلام به چهره زده و در جامعه اسلامى رخنه كرده بودند ولى باطناً منكر اسلام بودند، بخوبى مىشناخت زيرا پيامبر آنان را به وى معرفى كرده بود. روى همين اصل بود كه او «رازدار پيامبر» لقب يافته بود.(2)
روزى اميرمؤمنان (ع) برفراز منبر كوفه آغاز سخن كرد و فرمود: «مشكلات خود را از من بپرسيد پيش از آنكه از ميان شما بروم» در اين هنگام شخصى بنام «ابن الكواء» از پاى منبر برخاست و سؤالاتى از حضرت كرد و امام همه را پاسخ گفت.
ابن الكواء سپس از وضع عدهاى از ياران پيامبر پرسيد تا آنكه به حذيفه رسيد. اميرمؤمنان (ع) فرمود:
«حذيفه منافقان را مىشناسد و اسامى آنان را مىداند، و اگر از حدود الهى (حرام و حلال) از او بپرسيد، خواهيد ديد به اين مسائل دانا و آگاه است»(3)
بر اساس همين منافق شناسى حذيفه بود كه در دوران خلافت عمر، افرادى كه ايمان و نفاق آنان مشكوك بود، تا حذيفه بر جنازه آنان حاضر نمىشد، خليفه وقت، جرات نماز خواندن بر آنان را نداشت(4)
آيه الله جعفر سبحانى، شخصيتهاى اسلامى شيعه ج 1 2
به نقل از سايت تبيان
(1) (مجمع البيان/ 46/ 3)
(2) (تاريخ بغداد/ 161/ 1)
(3) (بحار الانوار/ 123/ 10)
(4) (اسد الغابه/ 391/ 1)
