بررسی حدیث نهی از رفتن به زیارت قبر امامان!/پاسخ حضرت آیت الله سبحانی به شبهات شبکه های وهابی

بررسی حدیث نهی از رفتن به زیارت قبر امامان! /پاسخ حضرت آیت الله سبحانی به شبهات شبکه های وهابی

 

در شبکه های وهابی به حدیث ذیل که از شیعه نقل شده استناد شده است مبنی بر اینکه رفتن به زیارات ائمه منهی عنه و حرام است:

مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ قَالَ: قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع‌ لَا تُشَدُّ الرِّحَالُ‌ (سفر نکنید) إِلَّا إِلَى ثَلَاثَةِ مَسَاجِدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ مَسْجِدِ الرَّسُولِ ع وَ مَسْجِدِ الْكُوفَةِ.[9]

بنا بر این کربلا و سایر عتبات در این حدیث وجود ندارد از این رو نباید به سوی آنها برای زیارت سفر کرد.

نقول: ما بارها از این شبهه پاسخ داده ایم و همچنین سید محسن جبل عاملی و قبل از ایشان صاحب کاشف الغطاء از آن پاسخ داده اند.

اولا: این حدیث از لحاظ سند ضعیف است زیرا سند آن به عمر بن حنظله می رسد که از اصحاب امام باقر و صادق علیهما السلام می باشد که آن را به امیر مؤمنان علی علیه السلام می رساند در نتیجه حدیث مرفوعه است زیرا بین عمر بن حنظله و امام علی علیه السلام سندی وجود ندارد.

ثانیا: از نظر دلالت، استثناء مزبور استثناء مفرغ است یعنی استثنائی است که مستثنی منه در آن ذکر نمی شود. در اینکه مراد از مستثی منه چیست دو احتمال است: یک احتمال این است که بگوییم: «لا تشد الرحال الی مکان من الامکنة الا الی الثلاثة» اگر این احتمال درست باشد کلام وهابی ها صحیح می باشد ولی می دانیم که مسافرت کردن مطلقا (بجز این سه مورد) حرام نیست. حتی قرآن می فرماید: ﴿فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ‌ كُلِ‌ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّين‌﴾[10] یا اینکه در حدیث آمده است که برای تجارت باید سفر کرد و یا اینکه قرآن می فرماید: برای کسب عبرت سفر کنید: ﴿قُلْ‌ سيرُوا فِي‌ الْأَرْضِ‌ ثُمَّ انْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبينَ﴾[11]

بنا بر این مستثنی منه باید مسجد باشد و آن اینکه غیر از این سه مسجد، سایر مساجد دارای حکم یکسانی هستند. مثلا اگر در قم مسجد جامع است لازم نیست فرد به مسجد جامع اراک برود زیرا همان مسجد جامع قم ثواب مسجد جامع اراک را دارد و مسافرت به اراک لغو است.

اکنون به حدیث صحیح السند دیگری که وهابی ها برای عدم جواز زیارت به آن تمسک می کنند می پردازیم.

مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ فِي الْخِصَالِ وَ فِي عُيُونِ الْأَخْبَارِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ زِيَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَذَانِيِّ (ثقه است و همذانی طائفه ای در یمن است.) عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ (قبرش در شیخان است) عَنْ أَبِيهِ (ابراهیم بن هاشم که در قم مدفون است ولی قبرش مشخص نیست) عَنْ يَاسِرٍ الْخَادِمِ قَالَ: قَالَ عَلِيُّ بْنُ مُوسَى الرِّضَا ع‌ لَا تُشَدُّ الرِّحَالُ‌ إِلَى‌ شَيْ‌ءٍ مِنَ الْقُبُورِ (به طرف هیچ قبری نباید سفر کنید) إِلَّا إِلَى قُبُورِنَا أَلَا وَ إِنِّي مَقْتُولٌ بِالسَّمِّ ظُلْماً وَ مَدْفُونٌ فِي مَوْضِعِ غُرْبَةٍ فَمَنْ شَدَّ رَحْلَهُ إِلَى زِيَارَتِي اسْتُجِيبَ دُعَاؤُهُ وَ غُفِرَ لَهُ ذُنُوبُهُ.[1]

نقول:

اولا در این روایت تصریح شده است که إِلَّا إِلَى قُبُورِنَا و حتی حضرت می فرماید: اگر کسی به سمت قبر من برای زیارت سفر کند دعایش مستجاب و گناهانش بخشوده می شود.

ابن حبان که از رجالیون اهل سنت است (متوفای 381 قمری) در کتاب الثقات می نویسد: من ساکن مشهد هستم و هر موقع مشکلی پیدا کنم به حرم علی بن موسی الرضا می روم و دو رکعت نماز می خوانم و دعا می کنم و مستجاب می شود. او نام حضرت را در ثقات ذکر می کند.

البته وهابیت فقط به صدر این روایت استناد می کنند که امام علیه السلام فرمود: لَا تُشَدُّ الرِّحَالُ‌ إِلَى‌ شَيْ‌ءٍ مِنَ الْقُبُورِ و دیگر ذیل آن را نمی آورند.

اضافه بر آن رسول خدا (ص) در روایات اهل سنت می فرماید: أَلَا فَزُورُوا الْقُبُورَ فَإِنَّهَا تُزَهِّدُ فِي الدُّنْيَا، وَتُذَكِّرُ الْآخِرَةَ.[2]

ثالثا: شدّ رحال یعنی انسان شتری و مرکبی پیدا کند و سوار شود به زیارت قبور رود. واضح است اگر کسی مسافرت کند و در قبرستان مثلا عراق به زیارت اهل قبور رود این کار کار لغوی است زیرا همان اثری که در قبرستان محل زندگی انسان است با دیگر قبرستان ها یکی است. ولی ما برای زیارت قبول اهل بیت به مسافرت می رویم که این ارتباطی به رفتن به قبرستان افراد عادی ندارد.

منبع:درس خارج اصول معظم له در تاریخ 6 و 7آذر97