آیا آتش و لذت آخرت همانند دنیا است

آیا آتش و لذت آخرت همانند دنیا است
بهشت و جهنم جسمانى
آيا منظور از آتش جهنم يا گوارايى طعام بهشت، چيزى است که در اين دنيا احساس مى کنيم يا يک نوع احساس روحى و روانى است؟
از آنجا که در قيامت آدمى هم روح دارد و هم جسم (البته روح و جسم متحوّل شده و مناسب با قوانين و سنن آن عالم)، عذاب جهنم و نعمت بهشت، هم به روح تعلّق دارد و هم به جسم و اين مطلب را آيات و روايات تأييد مى کند [292].
براى روشن شدن بهتر مطلب در باب عذاب جسمى و روحى جهنم و نيز نعمت جسمى و روحى بهشت، به اشارات چند آيه از قرآن بسنده مى شود:
1 . عذاب جسمانى: آتش سوزان، [293] مى خورند؛ ولى سير نمى شوند [294]؛
2 . عذاب روحانى: سوختن نفس آدمى [295] و حسرت بى پايان [296]؛
3 . نعمت جسمانى: نوشيدنى هاى گوارا [297]؛
4 . نعمت روحانى: خشنودى خدا [298] و زدودن کينه از نفوس [299].
از عبداللّه بن ابى اوفى نقل گرديده که مردى نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد و گفت يا رسول اللّه خوابيدن از امورى است که چشم هاى ما به آن آرامش پيدا نموده و آسايشى از براى بدن ايجاد مى شود آيا در بهشت هم خواب وجود دارد يا نه؟
پيامبر فرمود نه، زيرا خواب شريک مرگ است و در بهشت مرگ وجود ندارد سپس پرسيد بنابراين آرامش و آرميدن اهل بهشت چگونه خواهد بود؟
پيامبر صلى الله عليه و آله در عين حالى که سؤال مزبور را بزرگ تلقّى نمود فرمود در بهشت ضعف و خستگى وجود ندارد و اهل بهشت هميشه در راحتى و آسايش به سر مى برند. [300]
[292]. نگا: محسن فيض کاشانى، اصول المعارف، ص 224 و 225.
[293]. اعلى 87، آيه 12.
[294]. واقعه 56، آيات 51 ـ 53.
[295]. همزه 104، آيات 4ـ7.
[296]. آل عمران 3، آيه 192.
[297]. محمد 47، آيه 15.
[298]. توبه 9، آيه 72.
[299]. اعراف 7، آيه 43.
[300]. الرحمن 55، آيه 43.
منبع: هدانا برگرفته از پرسمان، فرجام شناسی/ مؤلف محمدرضا كاشفى
ویژه نامه اعتقادات و پاسخ به شبهات