پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز
فهرست این نوشتار:
[ اگر زن در بین نماز حائض شود]
مسأله 464 اگر زن در بین نماز حائض شود، نماز او باطل است (1).
(1) (زنجانی:) و ادامه دادن آن حرام می‌باشد.
(سیستانی:) حتی اگر حیض بعد از سجده آخر و قبل از آخرین حرف سلام باشد بنا بر احتیاط واجب.
[ اگر شک کند در بین نماز حائض شده یا نه]
مسأله 464 اگر زن در بین نماز حائض شود، نماز او صحیح است (1) ولی اگر بعد از نماز بفهمد که در بین نماز حائض شده نمازی که خوانده باطل است (2).
این مسأله، در رساله، آیت اللّه بهجت نیست
(1) (مکارم:) بقیه مسأله ذکر نشده. (فاضل:) به شک خود اعتنا نکند و نماز را ادامه دهد..
(2) (سیستانی:) هم چنان که در مسأله قبل گذشت.
(زنجانی:) بلی، اگر در نماز مغرب بعد از دو رکعت حائض شود، احتیاط آن است که بعد از پاک شدن نماز مغرب را تمام کند و قضا نیز بنماید.
[ غسل حیض و وضو]
مسأله 464 اگر زن در بین نماز حائض شود (1)، واجب است برای نماز (2) و عبادتهای دیگری که (3) باید با وضو یا غسل یا تیمم به جا آورده شود، غسل کند. و دستور آن مثل غسل جنابت است (4)، ولی برای نماز باید (5) پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد (6). و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است.
(1) (مکارم:) باید برای انجام عبادات خود غسل کند و اگر دسترسی به آب ندارد تیمم نماید، دستور غسل حیض مثل غسل جنابت است و از وضو نیز کفایت می‌کند، ولی احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد (خواه پیش از غسل باشد یا بعد از غسل).
(2) (بهجت:) و روزه..
(3) (زنجانی:) امور دیگری که..
(4) (فاضل:) و غسل حیض مثل غسل جنابت کفایت از وضو می‌کند..
(سیستانی:) و از وضو کفایت می‌کند.. (زنجانی:) و نیازی به وضو ندارد..
(5) (بهجت:) بنا بر اظهر باید..
(6) (خوئی، سیستانی، تبریزی، نوری:) بهتر آن است که پیش از غسل (تبریزی: یا بعد از غسل) وضو هم بگیرد.
(زنجانی:) احتیاط مستحب آن است که پیش از غسل یا بعد از آن وضو بگیرد و بهتر آن است که پیش از غسل وضو بگیرد.
(فاضل:) برای نماز پیش از غسل یا بعد از آن بهتر است وضو هم بگیرد و اگر پیش از غسل وضو بگیرد افضل است.
[اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد]
مسأله 468 اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه‌ای باشد که بتواند یا غسل کند یا وضو بگیرد (1)، (بنا بر احتیاط واجب (2) باید غسل کند و بدل از وضو تیمم نماید. (3) و اگر فقط برای وضو کافی باشد و به اندازه غسل نباشد (4)،) باید وضو بگیرد و عوض غسل تیمم نماید (5) و اگر برای هیچ یک از آنها آب ندارد، باید دو تیمم کند، یکی بدل از غسل و دیگری بدل از وضو. (6)
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست
(1) (فاضل:) به اندازه‌ای باشد که بتواند وضو بگیرد..
(نوری:) به اندازه‌ای باشد که بتواند غسل کند..
(2) [عبارت «بنا بر احتیاط واجب» در رساله آیات عظام: اراکی، گلپایگانی، نوری و صافی نیست]
(3) (خوئی، زنجانی، تبریزی، سیستانی:) اگر آب برای وضو و غسل کافی نباشد و به اندازه‌ای باشد که بتواند غسل کند باید غسل کند و بهتر آن است (زنجانی: احتیاط مستحب آن است) که بدل از وضو تیمم نماید..
(4) [عبارت «و به اندازه غسل نباشد» در رساله آیات عظام: گلپایگانی و صافی نیست] [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه فاضل نیست]
(5) (سیستانی:) بهتر آن است که وضو بگیرد و باید عوض غسل تیمم نماید..
(زنجانی:) باید عوض غسل تیمم کند و احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد..
(6) (سیستانی:) باید بدل از غسل تیمم کند و بهتر آن است که بدل از وضو نیز تیمم نماید.
(زنجانی:) باید بدل از غسل تیمم نموده و بنا بر احتیاط مستحب تیمم دیگری هم بدل از وضو بگیرد. (مکارم:) رجوع کنید به ذیل مسأله 466.
[ نمازهای یومیه‌ای که زن در حال حیض نخوانده]
مسأله 469 نمازهای یومیه‌ای که زن (1) در حال حیض نخوانده (2)، قضا ندارد، ولی روزه‌های واجب را (3) باید قضا نماید. (4)
(1) (خوئی، تبریزی، سیستانی:) نمازهایی که زن..
(2) (زنجانی:) نمازهای یومیه‌ای که به سبب حیض از زن فوت شده..
(3) (خوئی، تبریزی، زنجانی:) که در حال حیض نگرفته..
(سیستانی:) روزه‌های ماه رمضان را که در حال حیض نگرفته..
(4) (زنجانی:) و قضای نمازهای غیر یومیه که بر دیگران واجب است بر او نیز واجب است.
(سیستانی:) و هم چنین بنا بر احتیاط لازم روزه‌هایی که به نذر در وقت معین واجب شده و در حال حیض نگرفته باید قضا نماید.
[ هر گاه وقت نماز داخل شود]
مسأله 470 هر گاه وقت نماز داخل شود و بداند (1) که اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود، باید فوراً نماز بخواند (2).
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست
(1) (خوئی، تبریزی، نوری:) یا احتمال دهد.. (مکارم:) یا گمان داشته باشد..
(2) (سیستانی:) و هم چنین است بنا بر احتیاط لازم اگر احتمال دهد که چنانچه نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود. (زنجانی:) بلکه بنا بر احتیاط اگر احتمال هم بدهد، نماز را فوراً بخواند.
[اگر زن نماز را تأخیر بیندازد]
مسأله 471 اگر زن نماز را تأخیر بیندازد و از اوّل وقت به اندازه انجام واجبات یک نماز بگذرد (1) و حائض شود (2)، قضای آن نماز بر او واجب است، (3) ولی در تند خواندن و کند خواندن و چیزهای دیگر باید ملاحظه حال خود را بکند (4)، مثلًا زنی که مسافر نیست اگر در اوّل ظهر نماز نخواند، قضای آن در صورتی واجب می‌شود که به مقدار خواندن چهار رکعت نماز به دستوری که گفته شد (5) از اول ظهر بگذرد و حائض شود (6) و برای کسی که مسافر است گذشتن وقت به مقدار خواندن دو رکعت کافی است (7) و نیز باید ملاحظه تهیه شرایطی را که دارا نیست بنماید، پس اگر به مقدار فراهم آوردن آن مقدّمات و خواندن یک نماز بگذرد و حائض شود قضا واجب است و گر نه واجب نیست.
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست
(1) (گلپایگانی، صافی:) به اندازه خواندن یک نماز با طهارت از حدث بگذرد..
(خوئی، تبریزی، زنجانی:) به اندازه خواندن یک نماز (خوئی، تبریزی: با تحصیل طهارت از حدث) بگذرد..
(سیستانی:) به اندازه خواندن یک نماز با تمام مقدمات از قبیل تحصیل لباس پاک و وضو بگذرد..
(2) (زنجانی:) چنانچه می‌توانسته نمازش را در وقت بخواند هر چند به این صورت که مقدمات آن مانند: وضو گرفتن یا غسل یا تیمم کردن یا پاک بودن بدن یا لباس و یافتن جهت قبله را قبل از وقت انجام دهد، یا نماز را بدون حرج تند بخواند..
(3) (مکارم:) و در اندازه «وقت برای انجام واجبات» باید ملاحظه حال خود را نماید، مثلًا برای مسافر به اندازه دو رکعت و برای حاضر، به اندازه چهار رکعت و کسی که وضو ندارد، وقت وضو را نیز باید در نظر بگیرد و هم چنین تطهیر لباس و بدن و اگر فقط به اندازه خود نماز وقت داشته باشد، احتیاط قضا کردن نماز است.
(سیستانی:) بلکه اگر وقت داخل شده در حالی که زن می‌توانسته یک نماز با وضو یا غسل بلکه با تیمم بخواند و نخوانده باشد، بنا بر احتیاط واجب باید آن نماز را قضا کند هر چند وقت برای تحصیل سایر شرایط وافی نبوده است..
(گلپایگانی، صافی:) بنا بر احتیاط واجب باید قضای آن نماز را به جا آورد..
(4) (زنجانی:) قضای آن نماز بر او واجب است و در چگونگی نماز باید ملاحظه حال خود را بکند..
(5) (خوئی، تبریزی:) به مقدار خواندن چهار رکعت نماز با تحصیل طهارت از حدث..
(سیستانی:) به مقدار خواندن چهار رکعت نماز با انجام وضو یا تیمم..
[عبارت «به دستوری که گفته شد» در رساله آیات عظام: گلپایگانی، صافی و زنجانی نیست]
(6) (زنجانی:) و می‌توانسته قبل از وقت، مقدمات نماز را تهیه کند و مدت زمان به قدری است که بتواند بدون حرج با تند خواندن، نماز را به جا آورد..
(7) (گلپایگانی، صافی:) بقیه مسأله ذکر نشده.
(خوئی، تبریزی، سیستانی:) با تحصیل طهارت کافی است. [پایان مسأله] (زنجانی:) با شرایط ذکر شده کافی است. [پایان مسأله]
[اگر زن در آخر وقت نماز از خون پاک شود]
مسأله 472 اگر زن در آخر وقت نماز از خون پاک شود (1) و به اندازه غسل (و وضو و مقدمات دیگر (2) نماز مانند تهیه کردن لباس یا آب کشیدن آن (3)) و خواندن یک رکعت نماز یا بیشتر از یک رکعت وقت داشته باشد، باید نماز را بخواند و اگر نخواند باید قضای آن را به جا آورد (4).
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست
(1) (مکارم:) باید غسل کند و نماز را بخواند، حتی اگر به اندازه یک رکعت نماز وقت داشته باشد احتیاط واجب خواندن نماز است. و در صورت نخواندن، قضای آن را به جا آورد.
(2) (فاضل:) به اندازه غسل و مقدمات دیگر..
(3) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: خوئی، تبریزی، سیستانی و زنجانی نیست]
(4) (گلپایگانی، صافی:) بلکه اگر فقط به اندازه یک رکعت نماز با طهارت از حدث وقت داشته باشد، احتیاط لازم خواندن نماز با طهارت است اگر چه به قدر تهیه سایر مقدمات وقت نداشته باشد و اگر نخواند قضاء آن را به جا آورد.
(زنجانی:) و اگر می‌توانسته با تهیه مقدمات از قبل، نماز را در این وقت بخواند، داشتن وقت برای تهیه مقدمات پس از پاک شدن، لازم نیست و همین مقدار که بتواند نماز اشخاصی را که به خاطر اضطرار و عذر به صورت خاصی خوانده می‌شود مثلًا با لباس نجس یا بدون لباس – بخواند کفایت می‌کند و اگر این مقدار هم وقت نداشته باشد، نماز واجب نیست و اگر می‌توانسته با تحصیل مقدمات قبل از پاک شدن، نمازش را پس از پاک شدن در آخر وقت بخواند ولی چون تحصیل مقدمات نکرده اکنون قادر به خواندن نماز و لو نماز افراد معذور نیست، نماز فعلًا بر او واجب نیست ولی قضای آن واجب است.
[ اگر زن حائض به اندازه غسل و وضو وقت ندارد]
مسأله 473 اگر زن حائض (1) به اندازه غسل و وضو وقت ندارد (2)، ولی می‌تواند با تیمم نماز را در وقت بخواند آن نماز بر او واجب نیست، (3) اما اگر گذشته از تنگی وقت (4) تکلیفش تیمم است، مثل آن که آب برایش ضرر دارد، باید تیمم کند و آن نماز را بخواند. (5)
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست
(1) (گلپایگانی، صافی:) بعد از پاک شدن..
(2) (خوئی، سیستانی، تبریزی:) اگر زن حائض بعد از پاکی به اندازه غسل وقت ندارد..
(فاضل:) اگر زن حائض به اندازه غسل وقت ندارد..
(3) (خوئی، تبریزی:) احتیاط واجب آن است که آن نماز را با تیمم بخواند ولی در صورتی که نخواند قضا بر او واجب نیست..
(سیستانی:) احتیاط واجب آن است که نماز را با تیمم بخواند، و در صورتی که نخواند قضا نماید..
(مکارم:) هر گاه در آخر وقت پاک شود، امّا وقت برای غسل ندارد فقط می‌تواند تیمم کند و یک رکعت نماز را در وقت و بقیه را در خارج وقت به جا آورد نماز بر او واجب نیست..
(4) (خوئی، زنجانی، سیستانی:) از جهت دیگر..
(5) (خوئی، سیستانی، زنجانی، تبریزی:) و در صورتی که نخواند لازم است قضا نماید.
(فاضل:) و اگر نخواند واجب است قضای آن را به جا آورد.
[ اگر زن حائض بعد از پاک شدن شک کند]
مسأله 474 اگر زن حائض بعد از پاک شدن شک کند که برای نماز وقت دارد یا نه، باید نمازش را بخواند.
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست
[اگر به خیال این که به اندازه تهیه مقدمات نماز وقت ندارد]
مسأله 475 اگر به خیال این که به اندازه تهیه مقدمات نماز (1) و خواندن یک رکعت وقت ندارد (2) نماز نخواند و بعد بفهمد وقت داشته، باید قضای آن نماز را به جا آورد.
این مسأله، در رساله آیات عظام: مکارم و بهجت نیست
(1) (سیستانی:) به اندازه تحصیل طهارت از حدث..
(2) (زنجانی:) اگر به خیال این که برای خواندن یک رکعت نماز با خصوصیاتی که در مسأله [471] گفته شد وقت ندارد..
[مستحب ّ است زن حائض در وقت نماز خود را از خون پاک نماید]
مسأله 476 مستحب ّ است زن حائض در وقت نماز، خود را از خون پاک نماید و پنبه و دستمال را عوض کند و وضو بگیرد و اگر نمی‌تواند وضو بگیرد تیمم نماید و در جای نماز رو به قبله بنشیند و مشغول ذکر و دعا و صلوات شود.
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست.
- توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
پرسش 103 . اگر وقت نماز داخل شود آنگاه زن قبل از خواندن نماز حائض شود، تكليفش چيست؟
همه مراجع: اگر از اول وقت به اندازه انجام واجبات يك نماز گذشته باشد و سپس خون حيض ببيند، بايد آن نماز را قضا كند و هر فردى در اندازه «وقت براى انجام واجبات» بايد ملاحظه حال خود را نمايد، به عنوان مثال براى مسافر به اندازه دو ركعت و براى حاضر، به اندازه چهار ركعت و كسى كه وضو ندارد وقت وضو را نيز در نظر بگيرد و همچنين تطهير لباس و بدن.[1]
تبصره . اگر بعد از داخل شدن وقت نماز به اندازه انجام واجبات يك نماز نگذشته باشد، به نظر اكثر مراجع احتياط مستحب (بهتر) آن است كه آن نماز را قضا كند و برخى نيز احتياط واجب دارند.
حيض در نماز
پرسش 104 . اگر زن در اثناى نماز شك كند كه حيض شده يا نه، تكليفش چيست؟
همه مراجع: اگر شك داشته باشد، نمازش صحيح است.[2]
- [1]. توضيح المسائل مراجع، م 471 ؛ امام، سيستانى، فاضل، مكارم، نورى، العروه الوثقى، ج 1، احكام الحيض، م 31؛ صافى، هدايه العباد، ج 1، م 265؛ بهجت، وسيله النجاة، ج 1، م 283.
- [2]. توضيح المسائل مراجع، م 464 و 465 و وحيد، توضيح المسائل، 470 و 471 و دفتر: خامنه اى.احكام بانوان،پرسمان.
پرسش: اگر بعد از اذان ظهر عادت شوم و نماز خوانده باشیم آیا باید قضای آن را بجا بیاوریم؟
پاسخ: لازم نیست.
مسأله ۴۵۴ ـ اگر زن در بین نماز حائض شود، نمازش باطل است. حتی اگر حیض بعد از سجده آخر و قبل از آخرین حرف سلام باشد، بنا بر احتیاط واجب.
مسأله ۴۵۵ ـ اگر زن در بین نماز شک کند که حائض شده یا نه، نمازش صحیح است، ولی اگر بعد از نماز بفهمد که در بین نماز حائض شده، نمازی که خوانده باطل است. همچنان که در مسأله قبل گذشت.
مسأله ۴۵۹ ـ نمازهایی که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد، ولی روزه‌های ماه رمضان را که در حال حیض نگرفته باید قضا نماید، و همچنین ـ بنا بر احتیاط لازم ـ روزه‌هایی که به نذر در وقت معین واجب شده و در حال حیض نگرفته باید قضا نماید.
مسأله ۴۶۰ ـ هرگاه وقت نماز داخل شود، و بداند که اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود، باید فوراً نماز بخواند، و همچنین است ـ بنا بر احتیاط لازم ـ اگر احتمال دهد که چنانچه نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود.
مسأله ۴۶۱ ـ اگر زن نماز را تأخیر بیندازد، و از اوّل وقت به‌اندازه خواندن یک نماز با تمام مقدمات، از قبیل تحصیل لباس پاک و وضو بگذرد و سپس حائض شود، قضای آن نماز بر او واجب است، بلکه اگر وقت داخل شده در حالی که زن می‌توانسته یک نماز با وضو یا غسل بلکه با تیمم بخواند، و نخوانده باشد، ـ بنا بر احتیاط واجب ـ باید آن نماز را قضا کند هرچند وقت برای تحصیل سایر شرایط وافی نبوده است، ولی در تند خواندن و کند خواندن و چیزهای دیگر باید ملاحظه حال خود را بکند، مثلاً زنی که مسافر نیست اگر در اوّل ظهر نماز نخواند، قضای آن در صورتی واجب می‌شود که به مقدار خواندن چهار رکعت نماز با انجام وضو یا تیمم از اوّل ظهر بگذرد و حائض شود، و برای کسی که مسافر است گذشتن وقت به مقدار خواندن دو رکعت با تحصیل طهارت کافی است.
مسأله ۴۶۲ ـ اگر زن در آخر وقت نماز، از خون پاک شود و به‌اندازه غسل و خواندن یک رکعت نماز یا بیشتر از یک رکعت وقت داشته باشد، باید نماز را بخواند، و اگر نخواند باید قضای آن را بجا آورد.
مسأله ۴۶۳ ـ اگر زن حائض بعد از پاکی به‌اندازه غسل وقت ندارد، ولی می‌تواند با تیمم نماز را در وقت بخواند، احتیاط واجب آن است که آن نماز را با تیمم بخواند، و در صورتی که نخواند قضا نماید، و اگر گذشته از تنگی وقت از جهت دیگر تکلیفش تیمم است ـ مثل آنکه آب برایش ضرر دارد ـ باید تیمم کند و آن نماز را بخواند، و در صورتی که نخواند لازم است قضا نماید.
مسأله ۴۶۴ ـ اگر زن بعد از پاک شدن از حیض، شک کند که برای نماز وقت دارد یا نه، باید نمازش را بخواند.
مسأله ۴۶۵ ـ اگر به خیال اینکه به‌اندازه تحصیل طهارت از حدث و خواندن یک رکعت وقت ندارد، نماز نخواند و بعد بفهمد وقت داشته، باید قضای آن نماز را بجا آورد.
رساله توضيح المسائل.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.
زمان دقيق ترك عبادت براي خانم حائض
ديدن خون و يقين به استمرار تا سه روز
پاكي آخر وقت و نبود وقت براي غسل كردن
زن حائض چه کارهایی را باید ترک کند
آيا زن حائض مي تواند نماز ميت بخواند
وظيفه زني كه از خون حيض پاك شده
غسل كردن با احتمال وجود خون در واژن
احتمال گذشت عادت بيش از ده روز
آيا تمام موها را بايد در غسل شست
كليد: پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز عادت ماهانه قائدگي ، مطابق نظر آيت الله خامنه اي مكارم شيرازي پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز پريود شدن پس از اذان و تكليف نماز
