مهمترین رخدادهای اوائل انقلاب
دوران شکل گیری و تثبیت نظام (سال 57-59)
مهمترین تحولات و رخدادهای سیاسی سال‌های آغازین انقلاب اسلامی چه بود؟
مهمترین تحولات و رخدادهای سیاسی این دوران که دوران آغازین شکل گیری انقلاب اسلامی می‌باشد:
1.تشکیل دولت موقت
به فرمان امام مهندس بازرگان در 15بهمن 57 مأمور تشکیل دولت موقت به منظور ایجاد ثبات در کشور و زمینه سازی برای تشکیل مجلس و برگزاری همه پرسی قانون اساسی گردید.
2. برگزاری همه پرسی
از رخدادهای مهم این دوره تعیین نوع نظام سیاسی کشور و رأی بالای مردم به جمهوری اسلامی به عنوان الگوی نظام سیاسی می‌باشد که علی رغم تلاش‌های زیاد گروه‌های غیراسلامی اعم از لیبرال‌ها و گروه‌های چپ، مردم با هدایت امام و روحانیت در 12 فروردین1358 نام جمهوری اسلامی را برای نظام سیاسی کشور، برگزیدند.
3. تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی و تصویب قانون اساسی
به منظور تدوین قانون اساسی جدید، با تأکید امام، مجلس خبرگان قانون اساسی در 28 مرداد 1358 آغاز به کار کرد.
این مجلس کار بررسی و تصویب قانون اساسی را طی شصت و هفت جلسه در چهارم آبان 58 به پایان رساند و در روزهای 11 و 12 آذر ماه 1358 این قانون اساسی به همه پرسی گذاشته شد و به تصویب نهایی رسید.
4. تسخیر لانه جاسوسی آمریکا
از مهمترین و تأثیرگذارترین حوادث پس از انقلاب، تسخیر لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام بود که امام آن را انقلاب دوم نامید.
به دنبال پذیرش شاه معدوم توسط آمریکا و دخالت‌های این کشور در امور داخلی ایران، لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام تسخیر شد که استعفای دولت موقت را به دنبال داشت و به قطع رابطه آمریکا با کشورمان در فروردین 1359 و اعمال فشارهای اقتصادی و سیاسی به کشورمان انجامید و مسئله به همین جا ختم نشده و اقدام عملی و مداخله جویانه آمریکا برای آزادسازی گروگان‌ها را به دنبال داشت که با عنایت خداوند متعال به شکست و رسوایی دیگری برای آمریکا تبدیل شد. سرانجام مسئله با مذاکره و بیانیه الجزایر حل و فصل شد.[1]
شاید این مطالب را هم بپسندید:
5. انتخاب رئیس جمهور
در پنجم بهمن 1358 انتخابات ریاست جمهوری برای انتخاب اولین رئیس جمهوری اسلامی برگزار گردید که طی آن ابوالحسن بنی صدر با آرای مردم انتخاب شد. با توجه به وابستگی و انحراف فکری بنی صدر، انتخاب وی موجب شد تا راه برای منافقان و گروه‌های ضد انقلاب و لیبرال فراهم گردد و مشکلاتی برای مردم پدید بیاید که از جمله می‌توان به غائله 14 اسفند 59 اشاره نمود که به درگیری میان نیروهای انقلابی و هواداران بنی صدر انجامید و نقاب از چهره وی بر انداخت و ماهیت او را آشکار ساخت.
6. تشکیل اولین دوره مجلس شورای اسلامی
در چارچوب تثبیت نهادهای نظام، با تصویب قانون اساسی و فراهم شدن شرایط، انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی در 24 اسفند 1358 برگزار گردید و در سال 1359 اولین دوره مجلس شورای اسلامی آغاز به کار کرد.
7. کودتای نافرجام نوژه
این کودتا با هدف براندازی نظام جمهوری اسلامی در سال 58 توسط برخی از نظامیان وابسته به رژیم گذشته و همراهی برخی چهره‌های وابسته و هدایت نیروهای آمریکایی صورت گرفت که توسط نیروهای اطلاعاتی عناصر دخیل در این کودتا دستگیر و این کودتا خنثی شد.[2]
8. تشکیل نهادهای انقلابی
تحولات و نیازهای ناشی از پیروزی انقلاب اسلامی، مسئولان بلندپایه نظام را بر آن می‌داشت تا براساس نیازها و ضرورت‌ها، اقدام به تشکیل نهادهای مختلف کنند. که از جمله می‌توان به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، جهاد سازندگی، بسیج، کمیته‌ها و دادگاه‌های انقلاب، کمیته امام، و… اشاره نمود.
9. ناآرامی‌های منطقه‌ای و قومی
پس از شکل گیری انقلاب اسلامی، شاهد وقوع ناآرمایی های منطقه‌ای و قومی در مناطقی همچون مناطق ترکمن نشین، کردستان، خوزستان، آذربایجان و بلوچستان بودیم که ناشی از فعالیت گروه‌های مخالف نظام، تحرکات منافقین و گروه‌های چپ گرا و هدایت‌های کشورهای خارجی انجام گرفت و هر کدام از این ناآرامی‌ها کافی بود نظام نوپایی را با مشکلات جدی و خطر سقوط و تجزیه طلبی مواجه نماید که با مقابله نیروهای انقلابی و مردم این توطئه‌ها خنثی شده و آرامش نسبی به این مناطق بازگشت.
[1]. ر.ک: ستوده، امیررضا و کاویانی، حمید، بحران 444 روزه در تهران، تهران: مؤسسه نشر و تحقیقات ذکر ایران، 1379.
منبع: هدانا برگرفته از پرسش ها و پاسخ ها «جریان شناسی سیاسی» .
