مرتد كيست و حكم آن چيست

مرتد كيست و حكم آن چيست

[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][تعریف مرتد]

مسأله 2447 مسلمانی که منکر خدا (1) یا پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم شود (2) یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام می‌دانند (3) مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند، در صورتی که منکر شدن آن حکم، به انکار خدا (4) یا پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم بر گردد مرتدّ است (5).

(1) (نوری): یا معاد..

(2) (خوئی)، (تبریزی): مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم یا معاد یا از فرقه‌هایی بوده باشد که در مسأله [2397] گفته شد و..

(3) (اراکی): یعنی حکمی را که هر مسلمانی جزء دین اسلام می‌داند..

(4) (بهجت): به تکذیب خدا..

(5) (فاضل): و همچنین است اگر از خوارج و نواصب و غلّات گردد.

(اراکی): در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است و منکر شدن آن حکم، به انکار خدا یا پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم برگردد مرتد است.

(خوئی)، (گلپایگانی)، (صافی)، (تبریزی): در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است مرتد می‌شود ((خوئی)، (تبریزی): و احکامی که در مسائل آینده ذکر می‌شود بر او مترتب است).

(نوری): در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است و انکار آن، انکار نبوت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم است مرتدّ است.

(سیستانی): مسأله مسلمانی که از اسلام خارج شود و کفر را اختیار کند، مرتد نامیده می‌شود، و مرتد بر دو قسم است: مرتد فطری و مرتد ملّی. و مرتد فطری کسی است که پدر و مادر او یا یکی از آنها در هنگام به دنیا آمدن او مسلمان باشند و خود او نیز پس از تمیز، مسلمان باشد و سپس کافر شود؛ و مرتد ملی مقابل آن است.

(مکارم): مسأله مرد مسلمانی که مسلمان زاده است اگر مرتد شود، یعنی منکر خدا یا پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم گردد، یا یکی از احکام مسلّم اسلام مانند واجب بودن نماز و روزه را انکار کند به طوری که انکار کردن آن، معنایش انکار خدا یا پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم باشد، ازدواج او باطل می‌شود و همسرش باید از او کناره گیری کند و عدّه وفات یعنی عدّه زنی که شوهرش مرده است بگیرد و بعد می‌تواند ازدواج کند و اگر زن یائسه باشد، یا هنوز نزدیکی نکرده باشند، عدّه لازم نیست.

(زنجانی): مسأله مسلمانی که منکر خدا یا یگانگی خداوند یا رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله شود، مرتدّ می‌شود و انکار حکم ضروری دین (یعنی حکمی که مسلمانان جزء دین اسلام می‌دانند مثل واجب بودن نماز و روزه) با اعتراف به توحید و رسالت، سبب ارتداد نیست هر چند ضروری بودن آن را بداند، ولی کسی که یکی از ضروریات دین را انکار می‌کند و شک داریم که به دو اصل توحید و رسالت ایمان قلبی دارد، شرعاً کافر به شمار می‌آید، هر چند ضروری بودن آن حکم را نداند.

[تکلیف ازدواج پس از ارتداد]

مسأله 2448 اگر زن پیش از آن که شوهرش با او نزدیکی کند به طوری که در مسأله پیش گفته شد مرتدّ شود، عقد او باطل می‌گردد (1) ولی اگر (2) بعد از نزدیکی مرتدّ شود (3) باید به دستوری که در احکام طلاق گفته خواهد شد عدّه نگهدارد (4)؛ پس اگر در بین عدّه (5) مسلمان شود عقد باقی و اگر تا آخر عدّه مرتد بماند، عقد باطل است (6).

(1) (فاضل): و همچنین زنی که یائسه یا غیر بالغه است، اگر بعد از نزدیکی با شوهر مرتدّ شود، عقد آنها باطل می‌شود و اگر بعد از نزدیکی با زنی که چنانچه او را طلاق دهند باید عدّه نگه دارد، آن زن مرتد شود، اگر تا قبل از پایان عدّه توبه کند، عقد آنها باقی است و الّا عقد آنها باطل است و همچنین اگر زن مرتد توبه کند؛ در فرض اوّل اگر بخواهند با هم زندگی کنند، باید عقد بخوانند و در فرض دوم بهتر است عقد را تجدید کنند.

(2) (اراکی)، (گلپایگانی)، (صافی)، (بهجت)، (نوری): و همچنین است اگر..

(3) (گلپایگانی)، (اراکی)، (صافی): ولی یائسه باشد یعنی اگر سیّده است شصت سال و اگر سیّده نیست پنجاه سال او تمام شده باشد، امّا اگر یائسه نباشد..

(بهجت)، (نوری): ولی یائسه باشد، امّا اگر یائسه نباشد..

(4) (صافی): و اگر تا آخر عدّه مرتد بماند عقد باطل است و اگر در بین عدّه مسلمان شود بنا بر مشهور عقد باقی است و مراعات احتیاط لازم است.

(5) (بهجت): اگر قبل از اتمام عدّه..

(6) (نوری): و معنای یائسه در مسأله [435] گذشت. (مکارم): رجوع کنید به ذیل مسأله 2447 (خوئی)، (تبریزی): مسأله اگر زن پس از ازدواج بطوری که در مسأله پیش گفته شد مرتد شود، عقد او باطل می‌گردد و چنانچه شوهرش با او نزدیکی نکرده باشد عدّه ندارد، و همچنین است اگر بعد از نزدیکی مرتد شود ولی یائسه باشد، امّا اگر یائسه نباشد، باید به دستوری که در احکام طلاق گفته خواهد شد، عدّه نگهدارد و مشهور آن است که اگر در بین عدّه مسلمان شود عقد او به حال خود باقی می‌ماند ولی این حکم محل ّ اشکال است و البتّه احتیاط ترک نشود و معنای یائسه در مسأله [435] گذشت.

(سیستانی): مسأله اگر زن پس از ازدواج مرتد شود چه ملی و چه فطری، عقد او باطل می‌گردد، و چنانچه شوهرش با او نزدیکی نکرده باشد عده ندارد، و همچنین است اگر بعد از نزدیکی مرتد شود ولی یائسه یا صغیره باشد، امّا اگر زن در سن ّ زن‌هایی باشد که حیض می‌بینند باید به دستوری که در احکام طلاق گفته خواهد شد عدّه نگه دارد، و اگر در بین عدّه مسلمان شود عقد او به حال خود باقی می‌ماند، هر چند بهتر آن است که اگر می‌خواهند با هم زندگی کنند دوباره عقد بخوانند و اگر می‌خواهند جدا شوند طلاق داده شود و یائسه در مسأله، زنی است که پنجاه سال سن داشته باشد، و از جهت بالا رفتن سنّش خون حیض نبیند و امید بازگشت آن را هم نداشته باشد.

(زنجانی): مسأله اگر زن پیش از آنکه شوهرش با او نزدیکی کند یا در زمان یائسگی مرتد شود عقد او باطل است ولی در موارد دیگر که باید به دستوری که در احکام طلاق گفته خواهد شد عدّه نگه دارد، اگر در بین عدّه به اسلام باز گردد عقد باقی و اگر تا آخر عدّه مرتد بماند عقد باطل است.

[اگر مسلمان مرتد شود]

مسأله 2449 کسی که پدر یا مادرش در موقع بسته شدن نطفه او مسلمان بوده‌اند، چنانچه (بعد از بالغ شدن اظهار اسلام کند، اگر (1)) مرتد شود زنش بر او حرام می‌شود و باید به مقداری که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه وفات نگه دارد (2).

(1) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه (فاضل) نیست]

(2) (فاضل): و در اصطلاح فقهاء به چنین شخصی مرتّد فطری می گویند.

(مکارم): رجوع کنید به ذیل مسأله 2447.

(اراکی)، (خوئی)، (گلپایگانی)، (صافی)، (تبریزی)، (نوری): مسأله مردی که مسلمان زاده است اگر مرتد شود زنش بر او حرام می‌شود و باید به مقداری که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه وفات نگهدارد ((گلپایگانی)، (صافی)، (نوری): و در اصطلاح به چنین شخصی مرتدّ فطری می گویند).

(نوری): کسی که مسلمان زاده است، چنانچه بعد از بالغ شدن اظهار اسلام کند..

(سیستانی): مسأله اگر مرد پس از عقد مرتد فطری شود، زنش بر او حرام می‌شود، و اگر نزد یکی کرده‌اند و یائسه و صغیره نیست باید به مقدار عده وفات که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه نگه دارد، بلکه بنا بر احتیاط واجب اگر نزدیکی نکرده‌اند یا یائسه یا صغیره است باز هم عده وفات نگه دارد، و اگر در بین عدّه، مرد توبه کند، به احتیاط واجب اگر می‌خواهند با هم زندگی کنند دوباره عقد بخوانند و اگر می‌خواهند جدا شوند، طلاق داده شود.

(زنجانی): مسأله مردی که مسلمان زاده است اگر مرتد شود عقد زن مسلمانش باطل می‌شود و باید زن وی مقداری که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه وفات نگه دارد.

[ مرتدّ ملّی]

مسأله 2450 مردی که از پدر و مادر غیر مسلمان به دنیا آمده و مسلمان شده اگر پیش از نزدیکی با عیالش مرتد شود (1) عقد او باطل می‌گردد (2) و اگر بعد از نزدیکی (3) مرتد شود، زن او (4) باید به مقداری که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه نگه دارد، پس اگر پیش از تمام شدن عدّه، شوهر او مسلمان شود عقد باقی و گرنه باطل است (5).

این مسأله، در رساله آیت اللّه (مکارم) نیست

(1) (گلپایگانی)، (فاضل)، (صافی): و یا زنش یائسه باشد..

(زنجانی): اگر قبل از نزدیکی یا در زمان یائسگی زن، مرتدّ شود..

(2) (خوئی)، (تبریزی): اگر بعد از ازدواج مرتد شود، عقد او باطل می‌گردد و چنانچه با زنش نزدیکی نکرده یا اینکه زن یائسه باشد عدّه ندارد، و اگر بعد از نزدیکی مرتد شود و زن او در سن ّ زن‌هایی باشد که حیض می‌بینند باید آن زن به مقدار عدّه طلاق که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه نگهدارد و مشهور آن است که اگر پیش از تمام شدن ِ عدّه، شوهر او مسلمان شود عقد او به حال خود باقی می‌ماند ولی این حُکم نیز محل ّ اشکال است و البتّه احتیاط ترک نشود. (3) (زنجانی): و قبل از یائسگی زن..

(4) (اراکی)، (گلپایگانی)، (فاضل)، (صافی)، (بهجت)، (نوری): اگر بعد از نزدیکی مرتد شود، چنانچه زن او در سن ّ زن‌هایی باشد که حیض می‌بینند..

(5) (گلپایگانی): و در اصطلاح به چنین شخصی «مرتدّ ملّی» گویند.

(فاضل): ولی در صورت اوّل نیز بهتر است عقد او تجدید شود و در اصطلاح فقهاء به چنین شخصی «مرتدّ ملّی» گویند. اگر مرتدّ ملّی توبه کند، در صورت اوّل، یعنی اگر قبل از نزدیکی با عیالش مرتدّ شده باشد اگر بخواهند با هم زندگی کنند باید دو مرتبه عقد بخوانند و در صورت دوم بهتر است عقد را تجدید کنند.

(صافی): بنا بر مشهور عقد او باقی است لکن مراعات احتیاط لازم است و در اصطلاح به چنین شخصی «مرتدّ ملّی» می گویند.

(سیستانی): مسأله اگر مرد پس از عقد مرتدّ ملّی شود، چنانچه با زنش نزدیکی نکرده یا اینکه زن یائسه یا صغیره باشد، عقد او باطل می‌شود و عدّه ندارد و اگر بعد از نزدیکی مرتدّ شود و زن او در سن ّ زن‌هایی باشد که حیض می‌بینند باید آن زن به مقدار عدّه طلاق که در احکام طلاق گفته می‌شود عدّه نگه دارد، و اگر پیش از تمام شدن عده شوهر او مسلمان شود عقد او به حال خود باقی می‌ماند.

• توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل،  اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

---

مطابق نظر آيت الله سيستاني

پرسش: مرتد چیست؟

آیا اعتقاد به واجب کفایی بودن نماز صبح انکار یکی از ضروریات اسلام محسوب می شود؟

پاسخ: ۱.مرتد کسی است که دین خودش را تغییر دهد.
۲.انکار ضروری دین است و اگر به تکذیب نبی و نفی رسالت برگردد ارتداد محقق می شود.

۲پرسش: کسی که مرتد می شود و دین دیگری اختیار کند نجس است ؟

پاسخ: بلکه حکم اهل آن آیین را می گیرد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.

 

*- ويژه نامه احکام ازدواج 

---

---

کلید: مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست ر مرتد كيست و حكم آن چيست ر مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست مرتد كيست و حكم آن چيست چیست  مرتد در اسلام در قرآن مرتد فطری معنی مرتد مرتد کیست حکم ارتداد در قرآن حکم ارتداد در ایران انواع ارتداد معنای مرتد و احکام آن در اسلام مرتد كيست و حكم آن چيست[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]