شادی های بجا و نابجا از منظر آیات و روایات

شادی های بجا و نابجا از منظر آیات و روایات
شادىهاى بجا
1 – شادى مؤمنان به فضل خداوند:
«قل بفضل اللَّه و برحمته فبذلك فلیفرحوا هو خیرمما یجمعون» یونس، 58
بگو به فضل و رحمت خدا باید خوشحال شوند كه این از تمام آنچه كه گردآورى كردهاند بهتر است .
2 – شادى مؤمنان به نصر الهى:
«یومئذٍ یفرح المؤمنون بنصراللَّه ینصر من یشاء و هو العزیز الرحیم» روم، 4
در آن روز مؤمنان خوشحال خواهند شد به سبب یارى خداوند و او هركس را بخواهد یارى مىدهد و او صاحب قدرت و رحیم است .
3 – شادى شهیدان به فضل الهى:
«و لا تحسبنّ الذین قتلوا فى سبیل اللَّه امواتاً فرحین بما اتیهم اللَّه من فضله» آل عمران، 170
اى پیامبر هرگز گمان مبر كسانى كه در راه خدا كشته شدند مردگانند بلكه آنان زندهاند و نزد پروردگارشان روزى مىخورند آنها به خاطر نعمتهاى فراوانى كه خداوند از فضل خود به آنها بخشیده است خوشحالند .
شادىهاى نابجا
1 – شادى به شركت نكردن در جنگ:
«فرح المخلّفون بمقعدهم خلاف رسول الله» توبه، 81
تخلف جویان از جنگ تبوك از مخالفت با رسول خدا خوشحال شدند .
2 – شادى منافقان:
«ان تصبك حسنة تسؤهم و ان تصبك مصیبة یقولوا قد اخذنا امرنا من قبل و یتولّوا و هم فرحون» توبه، 50
هرگاه نیكى به تو (پیامبر) رسد آنها را ناراحت مىكند و اگر مصیبتى به تو (پیامبر) برسد مىگویند ما تصمیم خود را از پیش گرفتهایم و باز مىگردند در حالى كه خوشحالند .
3 – شادى به امكانات مادى:
«فرحوا بالحیوة الدنیا و ما الحیوة الدنیا فى الاخرة الاّ متاع» رعد، 26
به زندگى دنیا شاد و خوشحال شدند در حالى كه زندگى دنیا در برابر آخرت متاع ناچیزى است .
4 – شادى به دانش:
«فلمّا جاءهم رسلهم بالبیّنات فرحوا بما عندهم من العلم» غافر، 83
هنگامى كه رسولان دلایل روشن براى آنان آوردند به دانشى كه خود داشتند خوشحال بودند .
5 – شادى كافران:
«ان تمسسكم حسنة تسؤهم و ان تصبكم سیئة یفرحوا بها» آل عمران، 120
اگر نیكى به شما برسد آنها را ناراحت مىكند و اگر حادثه ناگوارى براى شما رخ دهد خوشحال مىشوند .
6 – شادى قارون:
«اذا قال له قومه لا تفرح ان اللَّه لا یحبّ الفرحین» قصص، 76
هنگامى را كه قومش به او (قارون) گفتند این همه شادى مغرورانه مكن كه خداوند شادى كنندگان مغرور را دوست نمىدارد .
روایات
1 – عید حقیقى
قال علىعلیه السلام : «الیوم لنا عید و غداً لنا عید و كل یوم لا یعصى اللَّه فیه فهو یوم عید».
امروز براى ما عید است و فردا براى ما عید است و هر روزى كه در آن معصیت خداوند نشود، آن روز روز عید است . (مستدرك / حدیث 6679)
2 – عید ولایت
عن ابى عبد اللَّهعلیه السلام : «… فان الانبیاء صلوات اللَّه علیهم كانت تأمر الاوصیاء بالیوم الذى كان یقام فیه الوصىّ ان یُتخّذ عیداً».
پیامبران به اوصیاء خود سفارش مىكردند در روزى كه به وصایت منصوب شدند آن روز را عید قرار دهند . (فروع كافى / 4 / 149)
3 – عظمت عید غدیر
عن الرضاعلیه السلام : «و ان یوم الغدیر بین الاضحى و الفطر و الجمعه كالقمر بین الكواكب … و هو یوم التهنئة یهنىء بعضكم بعضاً. یقول الحمد لله الذى جعلنا من المتمسكین بولایة امیر المؤمنین و الائمة و هو یوم التبسّم فى وجوه الناس من اهل الایمان … و هو یوم الزینة».
روز غدیر در میان روز قربان و فطر و جمعه مانند ماه در میان ستارگان است و آن روزى است كه برخى از شما به برخى دیگر تهنیت و تبریك مىگویند. مىگویند خدا را سپاس كه ما را از تمسّك كنندگان به ولایت امیرالمؤمنین و امامانعلیهم السلام قرار داد و آن روز تبسّم در برابر مردم است و آن روز زینت است . (اقبال الاعمال / 464)
4 – عید قربان و مغفرت خداوند
خطب علىعلیه السلام فى عید الضحى … فقال: «… و انّ هذا یوم حرمته عظیمة و بركته مأمولة و المغفرة فیه مرجوّة فاكثروا ذكر اللَّه تعالى و استغفروه و توبوا الیه انه هو التّواب الرّحیم».
روز عید قربان حرمت آن بزرگ و بركت آن مورد آرزو و امید به آمرزش الهى مىرود .
(من لا یحضر الفقیه / 1 / 520)
5 – عید فطر روز اجتماع مردم
قال الرضاعلیه السلام : «انّما جعل یوم الفطر العید لیكون للمسلمین مجتمعاً یجتمعون فیه و یبرزون لله عزّ و جلّ فیمجّدونه على ما منّ علیهم …».
همانا روز فطر عید قرار داده شده تا اینكه در آن روز مسلمانان اجتماع پیدا كنند و براى خداوند ظاهر شوند و به خاطر منّتى كه بر آنها نهاده او را تمجید و ستایش كنند . (من لا یحضر الفقیه / 1 / 522)
6 – عید، روز پذیرفته شدن اعمال
قال علىعلیه السلام : «انّما هو عید لمن قبل اللَّه صیامه و شكر قیامه و كل یوم لا یعصى اللَّه فیه فهو یوم عید».
همانا عید براى كسى است كه خداوند روزه او را بپذیرد و از قیام براى نمازش تشكر كند و هر روزى كه در آن معصیت خدا نشود روز عید است . (نهج البلاغه / حكمت 428)
7 – عید نوروز
قال الصادقعلیه السلام : «اذا كان یوم النیروز فاغتسل و البس انظف ثیابك و تطیّب باطیب طیبك و تكون ذلك الیوم صائماً».
هرگاه نوروز شد پس غسل كن و پاكیزهترین لباس خود را بپوش و به بهترین عطر خود را خوشبو كن در آن روز روزه باش . (وسائل / 5 / 288)
8 – عید و شبزندهدارى
قال رسول اللَّهصلى الله علیه وآله وسلم : «من احیى لیلة العید لم یمت قلبه یوم یموت القلوب».
كسى كه در شب عید شب زنده دارى كند روزى كه دلها مىمیرد قلب او نمىمیرد . (وسائل/5/ 139)
9 – تزیین عید به اذكار الهى
قال رسول اللَّهصلى الله علیه وآله وسلم : «زیّنوا اعیادكم بالتكبیر، زیّنوا العیدین بالتهلیل و التكبیر و التحمید و التقدیس».
عیدهاى خود را به تكبیر زینت دهید و عید فطر و قربان را به گفتن لا اله الّا اللَّه و اللَّهاكبر و الحمدللَّه و سبحان اللَّه زینت دهید . (كنز العمال / 24094 – 24095)
اشاره
امام حسن مجتبى علیه السلام در عید فطرى به گروهى برخورد كرد كه بازى مىكردند و مىخندیدند به آنها فرمود: خداوند متعال ماه رمضان را ماه مسابقه در اطاعت و بندگى خویش قرار داده و گروهى رضایت الهى در پرتو طاعت كسب مىكنند و به رستگارى مىرسند، لكن گروهى انجام وظیفه نمىكنند و روز قیامت اهل باطل خسارت مىكنند؛ «و یخسر فیه المبطلون». (تحف العقول / 236)
یكصد و پنجاه موضوع از قرآن و احادیث، حجت الاسلام قرائتی