زهد و عبادت امام سجاد (علیه السلام)
چند نمونه از زهد و عبادت امام سجاد(علیه السلام) را به طور مستند برایم بیان کنید.
امام سجاد(علیه السلام) در زمینه عبادت، صحنه هایی عظیم، کارهایی بزرگ، سجده هایی طولانی و نمازهایی پی درپی دارد؛ تا آن جا که او در شبانه روز، هزار رکعت نماز می گزارد و این رفتار، همانند آن چیزی است که درباره جد او، امام علی(علیه السلام) نقل کرده‌اند.[40]
آورده‌اند که وقتی آن حضرت وضو می‌گرفت، رنگ چهره‌اش دگرگون می‌شد و وقتی علت را می‌پرسیدند، می فرمود: «أتدرون بین یدی من أرید أن أقوم»؛ «آیا می‌دانید که در برابر چه کسی می‌خواهم بایستم؟» همچنین نقل شده که در وقت نماز، چهره امام دگرگون می شد و رعشه بر اندامش چیره می شد و وقتی علت را پرسیدند، می فرمود: «إنی أرید الوقوف بین یدی ملک عظیم»؛ نماز، به هیچ چیز توجه نداشت.
روزی طاووس یمانی، امام سجاد(علیه السلام) را دید که بی قرار است و با سوز و گداز، با پروردگارش راز و نیاز می کند؛ پس به او گفت: «فرزند پیامبر خدا، این ناشکیبی و فریاد برای چیست؛ در حالی که پدرت، حسن بن علی، مادرت، فاطمه زهرا و جدت، پیامبر خداست؟ امام فرمود: «هیهات، هیهات، ای طاووس! سخن از پدر و مادر و جدم را کنار بگذار؛ زیرا خداوند، بهشت را برای کسی آفرید که او را اطاعت کند و کار نیک انجام دهد؛ هر چند او برده ای حبشی باشد و آتش دوزخ را برای کسی آفرید که با فرمان او مخالفت کند؛ اگر چه زاده قرشی باشد؛ مگر سخن خداوند را نشنیده ای که فرموده است:
شاید این مطالب را هم بپسندید:
«آن گاه که نفخه صور قیامت دمید، دیگر نسب و خویشی در میانشان نماند و کسی از حال کسی نپرسد. به خدا سوگند! فردای قیامت، چیزی به تو سود نرساند؛ مگر کار نیکی که آن را پیشاپیش می فرستی»[41]
برای معرفت کامل نسبت به سیرت روحی و معنوی آن حضرت، نباید از این نکته بسیار مهم غفلت ورزید که زهدی که امام زین العابدین(علیه السلام) برای احیای آن اقدام کرد، همانند پیامبر(ص) و امام علی(علیه السلام) و سایر امامان معصوم(علیهم السلام) بود که دقیقاً با آنچه اسلام مقرر کرده، مطابقت دارد.
عملکرد امام سجاد(علیه السلام)، نوعی ایجاد تعدیل در سلوک و رفتار امت بود که فریب شیوه های آن گروه زاهدنما، دروغگو و منحرف از ولایت اهل بیت و امامان(علیهم السلام) بر حق و راستین را خورده بودند. امام به امت هشدار داد که مبادا فریب زاهدنمایان را بخورند؛ یعنی آنان که دوست دارند بر مردم ریاست کنند و افراد پیرامونشان گرد آیند و از خودستایی و فخرفروشی، لذت می برند.[42]
[40]. سیر اعلام النبلاء، ج 4، ص 392؛
[41]. مؤمنون (23)، آیه 101.
[42]. محمدرضا حسینی جلالی، پیشین، ص 199.
منبع: هدانا برگرفته از پرسش ها و پاسخ ها «امام سجاد علیه السلام»
