زمان خواب در اسلام

(مقدّمه:)

خوابيدن پس از اذان صبح تا طلوع آفتاب (كه به آن بين‌الطّلوعين مى‌گويند) وبين نماز مغرب وعشا (در صورتى كه آنها را با فاصله بخوانند) وبعد از نماز عصر كراهت دارد وپيش از ظهر به هنگام گرمى هوا وبعد از نماز ظهر تا عصر مستحبّ است وآن را خواب «قيلوله» مى‌گويند.

خواب بين‌الطّلوعين

1. در حديث آمده است كه امام سجّاد عليه السلام به ابوحمزه ثمالى فرمود: «پيش از طلوع آفتاب نخواب كه اين كار را براى تو دوست نمى‌دارم، زيرا خداوند متعال روزى بندگانش را در اين وقت قسمت مى‌كند وهر كه در اين وقت خواب باشد از روزى محروم مى‌شود».[1] 
2. از حضرت رسول صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود: «زمين از سه چيز نزد خدا ناله سر مى‌دهد: از خون حرامى كه روى آن ريخته مى‌شود، غسلى كه بر اثر زنا بر روى زمين صورت مى‌پذيرد، خواب پيش از طلوع آفتاب».[2] 
3. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «خواب بامداد (نزديك طلوع آفتاب) شوم است وروزى را منع ورنگ را زرد وچهره را زشت مى‌كند واين خواب شومى است. به درستى كه خداوند متعال روزى بندگان را بين طلوع صبح تا طلوع آفتاب قسمت مى‌كند، پس مبادا كه در اين زمان بخوابيد».[3] 
4. در حديثى ديگر فرمود: «مرغ بريان وترنجبين[4] بين‌الطّلوعينبر بنى‌اسرائيل نازل مى‌گشت وهر كس در اين وقت خواب بود سهم او نازل نمى‌شد».[5] 

5. از حضرت رسول صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود: «هر كس از طلوع صبح تا طلوع آفتاب در جاى نماز خود بنشيند (وبه تعقيبات نماز ودعا وتلاوت قرآن بپردازد) خداوند متعال او را از آتش جهنّم حفظ مى‌كند».[6] 

6. ودر حديثى ديگر فرمود: «ثواب چنين كسى همانند ثواب كسى است كه حجّ خانه خدا به جا آورده باشد وگناهانش آمرزيده مى‌شود».[7] 

نكته: در چندين روايت آمده است كه اگر نماز صبح را بخواند وقدرى تعقيبات نماز را به جاى آورد وقبل از طلوع آفتاب بخوابد اشكال ندارد، از جمله :
7. در حديثى صحيح آمده است كه امام رضا عليه السلام به كسى فرمود: «فردا پس از طلوع آفتاب بيا كه من پس از نماز صبح (وتعقيبات) مى‌خوابم».[8] 
8. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «هرگاه نماز صبح خواندى وذكر خدا گفتى، باكى نيست كه پيش از طلوع آفتاب بخوابى».[9] 

9. از حضرت على عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «خواب بعد از نماز مغرب وقبل از نماز عشا وخواب قبل از طلوع آفتاب، پريشانى وفقر مى‌آورد».[10] 

خواب قيلوله[11] 
1. از امام باقر عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «خواب اوّل روز (بين‌الطّلوعين) سفاهت، خواب قيلوله نعمت، خواب بعد از عصر حماقت وخواب بين نماز مغرب وعشا باعث محروميّت از روزى است».[12] 
2. در حديث است كه كسى خدمت حضرت رسول صلى الله عليه و آله رسيد و عرض كرد : حافظه‌اى قوى داشتم ولى اكنون فراموشى بر من غالب شده است (چه كنم؟) حضرت فرمود: «آيا قبلاً خواب قيلوله داشتى واكنون ترك كرده‌اى؟» عرض كرد : آرى. فرمود: «دوباره آن كار را انجام بده». آن شخص به دستور حضرت عمل كرد، حافظه‌اش برگشت.[13] 
3. در روايتى آمده است: «قيلوله كنيد كه شيطان قيلوله نمى‌كند».[14] 
4. ونيز روايت شده است: «قيلوله براى بيدارى وعبادت در شب، كمك خوبى است».[15] 
[1] . بصائر الدّرجات، ص 343، ح 9.
[2] . خصال، ج 1، ص 151، ح 135؛ بحارالأنوار، ج 76، ص 184، ح 1.
[3] . كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 319، ح 1453.
[4] . «تُرَنجَبين» دارويى است شبيه ريزه نبات كه طعمش شيرين است. از شيرابه يا شبنمى كه بر روىشاخه‌هاى گياهى به نام خارشتر جمع ومنعقد مى‌گردد توليد مى‌شود ودر طبّ به عنوان مليّن به كارمى‌رود؛ از شير خشت بهتر ولطيف‌تر است (فرهنگ عميد).
[5] . كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 319، ح 1453.
[6] . همان، ح 1456.
[7] . الإستبصار، ج 1، ص 350، ح 1321.
[8] . همان، ح 1323.
[9] . الإستبصار، ج 1، ص 351، دنباله حديث 1324.
[10] . بحارالأنوار، ج 76، ص 184، ح 2.
[11] . «قيلوله» خواب نيم‌روز، خواب واستراحت در نيمه روز يا پيش از ظهر است (فرهنگ عميد).
[12] . كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 318، ح 1446.
[13] . قرب الإسناد، ص 74، ح 219؛ كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 318، ح 1449.
[14] . كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 319، ح 1452.
[15] . امالى طوسى، ج 2، ص 111

زمان خواب در اسلام زمان خواب در اسلام مدت زمان خواب در اسلام زمان خواب اسلامی زمان خواب اسلام زمان های خواب در اسلام بهترین زمان خواب در اسلام زمان خواب از نظر اسلام زمان مناسب خواب در اسلام مدت زمان خواب در اسلام زمان خواب از دیدگاه اسلام