دعای بعد از زیارت
فهرست این نوشتار:
دعاى اوّل
شاید این مطالب را هم بپسندید:
دعاى دوم (دعاى عالية المضامين)
این دعا را نیز «سیّد بن طاووس» در «مصباح الزائر» آورده است که بعد از زیارت هر یک از ائمّه(علیهم السلام) مى توان خواند:
اَللّـهُمَّ اِنّى زُرْتُ هذَا الاِْمامَ مُقِرًّا بِاِمامَتِهِ، مُعْتَقِداً لِفَرْضِ طاعَتِهِ،
خدایا من زیارت کردم این امام را در حالى که اقرار به امامتش دارم و معتقدم که اطاعتش بر من واجب است
فَقَصَدْتُ مَشْهَدَهُ بِذُنُوبى وَعُیُوبى، وَمُوبِقاتِ آثامى، وَکَثْرَةِ سَیِّئاتى وَخَطـایاىَ،
و با این حال آهنگ زیارتگاهش را کردم با گناهانى که دارم و با عیوب و جرم هاى هلاکت بارم و بدى هاى بسیار و خطاکارى هایم
وَما تَعْرِفُهُ مِنّى، مُسْتَجیراً بِعَفْوِکَ، مُسْتَعیذاً بِحِلْمِکَ، راجِیاً رَحْمَتَکَ،
و آنچه تو خود مى دانى و پناه آورده ام به گذشتت و به بردباریت و امیدوارم به رحمتت
لاجِئاً اِلى رُکْنِکَ، عآئِذاً بِرَاْفَتِکَ، مُسْتَشْفِعاً بِوَلِیِّکَ، وَابْنِ اَولِیائِکَ،
و ملتجى گشته ام به پایه و اساس مرحمتت و پناهنده ام به مهرت و شفیع گرفته ام ولى تو و فرزند اولیایت را
وَصَفِیِّکَ وَابْنِ اَصْفِیآئِکَ،وَاَمینِکَ وَابْنِ اُمَنائِکَ، وَخَلیفَتِکَ وَابْنِ خُلَفائِکَ،
و برگزیده ات و فرزند برگزیدگانت را و امین تو و فرزند امانتدارانت را و جانشین تو و فرزند جانشینانت را
(هرگاه این دعا در زیارت امیرمؤمنان(علیه السلام) خوانده شود در هر چهار مورد بجاى کلمه «ابن» باید «ابى» گفته شود).
اَلَّذینَ جَعَلْتَهُمُ الْوَسیلَةَ اِلى رَحْمَتِکَ وَرِضْوانِکَ، وَالذَّریعَةَ اِلى رَاْفَتِکَ وَغُفْرانِکَ،
آنان که قرارشان دادى وسیله اى بسوى رحمت و خشنودیت و واسطه اى براى مهر و آمرزشت
اَللّـهُمَّ وَاَوَّلُ حاجَتى اِلَیْکَ اَنْ تَغْفِرَ لى ما سَلَفَ مِنْ ذُنُوبى عَلى کَثْرَتِها،
خدایا نخستین حاجتم بدرگاه تو این است که بیامرزى گناهان گذشته ام را با بسیارى آنها
وَاَنْ تَعْصِمَنى فیـما بَقِىَ مِنْ عُمْرى، وَتُطَهِّرَ دینى مِمّا یُدَنِّسُهُ وَیَشینُهُ وَیُزْرى بِهِ،
و نگاهم دارى از گناه در باقیمانده عمرم و پاک کنى دین و آیین مرا از آنچه آلوده و چرکینش کند و معیوبش سازد
وَتَحْمِیَهُ مِنَ الرَّیْبِ وَالشَّکِ وَالْفَسادِ وَالشِّرْکِ،
و نگاهداریش کنى از شک و شبهه و فساد و شرک
وَتُثَبِّتَنى عَلى طاعَتِکَ وَطاعَةِ رَسُولِکَ، وَذُرِّیَّتِهِ النُّجَبآءِ السُّعَدآءِ، صَلَواتُکَ عَلَیْهِمْ وَرَحْمَتُکَ وَسَلامُکَ وَبَرَکاتُکَ،
و استوارم بدارى بر فرمانبردارى خود و فرمانبردارى پیامبرت و فرزندان نجیب و سعادتمندش که درودهاى تو و رحمت و سلام و برکاتت بر ایشان باد
وَتُحْیِیَنى ما اَحْیَیْتَنى عَلى طاعَتِهِمْ، وَتُمیتَنى اِذا اَمَتَّنى عَلى طاعَتِهِمْ،
و زنده ام بدارى تا هر قدر که زنده ام بر فرمانبرداریشان و بمیرانیم هرگاه که مردم بر فرمانبرداریشان
وَاَنْ لا تَمْحُوَ مِنْ قَلْبى مَوَدَّتَهُمْ وَمَحَبَّتَهُمْ، وَبُغْضَ اَعْدائِهِمْ، وَمُرافَقَةَ اَوْلِیآئِهِمْ وَبِرَّهُمْ،
و محو نکنى از دل من دوستى و محبّت ایشان و بغض دشمنانشان و رفاقت دوستانشان و نیکى کردن به ایشان را
وَاَسْئَلُکَ یا رَبِّ اَنْ تَقْبَلَ ذلِکَ مِنّى، وَتُحَبِّبَ اِلىَّ عِبادَتَکَ، وَالْمُواظَبَةَ عَلَیْها، وَتُنَشِّطَنى لَها،
و از تو خواهم پروردگارا که بپذیرى این (زیارت و دعا) را از من و مرا دوستدار عبادتت کنى و مواظبتم دهى بر آن و بنشاطم آورى براى عبادت
وَتُبَغِّضَ اِلَىَّ مَعاصیَکَ وَمَحارِمَکَ، وَتَدْفَعَنى عَنْها،
و متنفّرم کنى از گناهان و محرماتت و بازم دارى از آنها
وَتُجَنِّبَنِى التَّقْصیرَ فى صَلاتى، وَالاِْسْتِهانَةَ بِها، وَالتَّراخِىَ عَنْها،
و برکنارم دارى از کوتاهى کردن در نمازم و سرسرى گرفتن آن وسستى و کاهلى کردن در آن
وَتُوَفِّقَنى لِتَاْدِیَتِها کَما فَرَضْتَ وَاَمَرْتَ بِهِ عَلى سُنَّةِ رَسُولِکَ، صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَرَحْمَتُکَ وَبَرَکاتُکَ، خُضُوعاً وَخُشُوعاً،
و موفقم دار براى اداى آن چنانچه واجب کرده اى و دستور فرموده اى به روش پیامبرت که درودهاى تو و رحمت و برکاتت بر او و آلش باد با حال خضوع و خشوع
وَتَشْرَحَ صَدْرى لاِیتآءِ الزَّکاةِ، وَاِعْطآءِ الصَّدَقاتِ، وَبَذْلِ الْمَعْرُوفِ، وَالاِْحْسانِ اِلى شیعَةِ آلِ مُحَمَّد عَلَیْهِمُ السَّلامُ، وَمُواساتِهِمْ،
و دیگر آن که سینه ام را باز کنى (و بلندى نظر به من دهى) براى پرداختن زکات و دادن صدقات و انجام کار نیک و احسان نسبت به شیعیان آل محمّد علیهم السلام و مواسات با آنها
وَلا تَتَوَفّانى اِلاَّ بَعْدَ اَنْ تَرْزُقَنى حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ، وَزِیارَةَ قَبْرِ نَبِیِّکَ وَقُبُورِ الاَْئِمَّةِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ،
و نمیرانیم مگر بعد از این که روزیم کنى حجّ خانه کعبه ات و زیارت قبر پیامبرت و قبور امامان علیهم السلام را
وَاَسْئَلُکَ یا رَبِّ تَوْبَةً نَصُوحاً تَرْضاها، وَنِیَّةً تَحْمَدُها، وَعَمَلاً صالِحاً تَقْبَلُهُ،
و از تو خواهم پروردگارا توبه حقیقى مورد پسندت را و نیّتى که ستوده درگاه تو باشد و کردار شایسته اى که تو بپذیرى
وَاَنْ تَغْفِرَ لى وَتَرْحَمَنى اِذا تَوَفَّیْتَنى، وَتُهَوِّنَ عَلَىَّ سَکَراتِ الْمَوْتِ،
و دیگر آن که مرا بیامرزى و به من رحم کنى هنگامى که از این جهان مرا ببرى و آسان کنى بر من سختى هاى مرگ را
وَتَحْشُرَنى فى زُمْرَةِ مُحَمَّد وَآلِهِ صَلَواتُ اللهِ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ، وَتُدْخِلَنِى الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ،
و محشورم کنى در گروه محمّد و آلش که درودهاى خدا بر او و بر ایشان باد و داخل بهشتم کنى به رحمت خودت
وَتَجْعَلَ دَمْعى غَزیراً فى طاعَتِکَ، وَعَبْرَتى جارِیَةً فیما یُقَرِّبُنى مِنْکَ، وَقَلْبى عَطُوفاً عَلى اَوْلِیآئِکَ،
و اشکم را فراوان کنى در انجام طاعتت و سرشکم را ریزان نمایى در آنچه مرا به تو نزدیک گرداند و دلم را مهربان کنى نسبت به دوستانت
وَتَصُونَنى فى هذِهِ الدُّنْیا مِنَ الْعاهاتِ وَالاْفاتِ، وَالاَْمْراضِ الشَّدیدَةِ، وَالاَْسْقامِ الْمُزْمِنَةِ، وَجَمیعِ اَنْواعِ الْبَلاءِ وَالْحَوادِثِ،
و نگاهم دارى در این دنیا از آسیب ها و آفات و بیمارى هاى سخت و دردهاى مزمن و از هر نوع بلا و حادثه اى
وَتَصْرِفَ قَلْبى عَنِ الْحَرامِ، وَتُبَغِّضَ اِلىَّ مَعاصِیَکَ، وَتُحَبِّبَ اِلَىَّ الْحَلالَ،
و بگردانى دلم را از توجه به حرام و مبغوض گردانى در نزد من نافرمانى هایت را و محبوب گردانى در پیش من حلال را
وَتَفْتَحَ لى اَبْوابَهُ، وَتُثَبِّتَ نِیَّتى وَفِعْلى عَلَیْه، وَتَمُدَّ فى عُمْرى، وَتُغْلِقَ اَبْوابَ الْمِحَنِ عَنّى،
و بگشایى برویم درهاى آن را و استوار کنى نیّت و کارم را بر آن و دراز گردانى عمرم را و بربندى برویم درهاى غم و محنت را
وَلا تَسْلُبَنى ما مَنَنْتَ بِهِ عَلىَّ، وَلا تَسْتَرِدَّ شَیْئاً مِمّا اَحْسَنْتَ بِهِ اِلَىَّ،
و نعمت هایى که به من داده از من نگیرى و چیزى از احسان هاى (بى شمار) خود را از من بازنستانى
وَلا تَنْزِعَ مِنِّى النِّعَمَ الَّتى اَنْعَمْتَ بِها عَلَىَّ، وَتَزیدَ فیـما خَوَّلْتَنى،
و جدا نکنى از من نعمت هاى (بسیارى) را که به من عنایت فرمودى و بیفزایى بر آنچه به من ارزانى داشتى
وَتُضاعِفَهُ اَضْعافاً مُضاعَفَةً، وَتَرْزُقَنى مالاً کَثیراً واسِعاً سآئِغاً، هَنیئاً نامِیاً وافِیاً،
و مضاعف گردانى آن را به چندین برابر و روزیم کنى مالى بسیار و وسیع و ریزان و گوارا و با برکت و رسا،
وَعِزّاً باقِیاً کافِیاً، وَجاهاً عَریضاً مَنیعاً، وَنِعْمَةً سابِغَةً عآمَّةً،
و نیز عزّتى باقى و کافى، و آبرویى پهناور و شکوهمند و نعمتى شایان و فراگیرنده
وَتُغْنِیَنى بِذلِکَ عَنِ الْمَطالِبِ الْمُنَکَّدَةِ، وَالْمَوارِدِ الصَّعْبَةِ،
و بى نیازم کن بدینوسیله از تکاپوهاى پرمشقت و موارد سخت و دشوار
وَتُخَلِّصَنى مِنْها مُعافاً فى دینى وَنَفْسى وَوَلَدى، وَما اَعْطَیْتَنى وَمَنَحْتَنى،
و رهاییم دهى از آنها با سلامتى دین و جان و فرزندانم و چیزهاى دیگرى که به من عطا کرده و ارزانى داشتى
وَتَحْفَظَ عَلَىَّ مالى وَجَمیعَ ما خَوَّلْتَنى، وَتَقْبِضَ عَنّى اَیْدِىَ الْجَبابِرَةِ،
و نگهدارى برایم مالم و همه آنچه را به من بخشیده اى و برگیرى از سر من دست هاى (ستم پیشه) گردنکشان را
وَتَرُدَّنى اِلى وَطَنى، وَتُبَلِّغَنى نِهایَةَ اَمَلى فى دُنْیاىَ وَآخِرَتى، وَتَجْعَلَ عاقِبَةَ اَمْرى مَحْمُودَةً حَسَنَةً سَلیمَةً،
و بازم گردانى به وطنم و برسانى مرا به نهایت آرزویم در دنیا و آخرتم و بگردانى سرانجام کارم را پسندیده و نیکو و سالم،
وَ تَجْعَلَنى رَحیبَ الصَّدْرِ، واسِعَ الْحالِ، حَسَنَ الْخُلْقِ، بَعیداً مِنَ الْبُخْلِ وَالْمَنْعِ وَالنِّفاقِ، وَالْکِذْبِ وَالْبُهْتِ وَقَوْلِ الزُّورِ،
و قرارم دهى فراخ سینه (و بلند نظر) و فراخ حال و خوش خلقى و دور از بخل و ممانعت (از احسان و دستگیرى) و نفاق و دروغ و بهتان و زورگویى
وَتُرْسِخَ فى قَلْبى مَحَبَّةَ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَشیعَتِهِمْ،
و ریشه دار کنى در دلم دوستى محمّد و آل محمّد و شیعیانشان را
وَتَحْرُسَنى یا رَبِّ فى نَفْسى وَاَهْلى وَمالى وَوَلَدى، وَاَهْلِ حُزانَتى وَاِخْوانى، وَاَهْلِ مَوَدَّتى وَذُرِّیَّتى، بِرَحْمَتِکَ وَجُودِکَ،
و محافظتم کنى پروردگارا در جانم و خاندان و مال و فرزندان و نانخوران و برادران و دوستان و نژادم به مهر و جودت
اَللّـهُمَّ هذِهِ حاجاتى عِنْدَکَ، وَقَدِ اسْتَکْثَرْتُها لِلُؤْمى وَشُحّى، وَهِىَ عِنْدَکَ صَغیرَةٌ حَقیرَةٌ، وَعَلَیْکَ سَهْلَةٌ یَسیرَةٌ،
خدایا اینها بود حاجت هایى که من بدرگاه تو دارم و این که زیادشان کردم بخاطر گداصفتى و حرص زیادى است که من دارم ولى همه آنها در نزد تو کوچک و اندک است و انجامش براى تو سهل و آسان است
فَاَسْئَلُکَ بِجاهِ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمُ السَّلامُ عِنْدَکَ، وَبِحَقِّهِمْ عَلَیْکَ، وَبِما اَوْجَبْتَ لَهُمْ،
پس از تو خواهم به آن آبرویى که محمّد و آل محمّد که بر او و بر ایشان سلام باد در نزد تو دارند و به حقّى که ایشان بر تو دارند و بدانچه واجب کرده اى براى ایشان
وَبِسآئِرِ اَنْبِیآئِکَ وَرُسُلِکَ، وَاَصْفِیآئِکَ وَاَوْلِیآئِکَ الْمُخْلَصینَ مِنْ عِبادِکَ،
و به حقّ سایر پیمبران و رسولان و برگزیدگان و دوستان مخلص از بندگانت
وَبِاسْمِکَ الاَْعْظَمِ الاَْعْظَمِ لَمّا قَضَیْتَها کُلَّها، وَاَسْعَفْتَنى بِها، وَلَمْ تُخَیِّبْ اَمَلى وَرَجآئى،
و به حقّ بزرگترین نام اعظمت که همه این حاجت ها را برایم برآورى و کامروایم سازى بدانها و امید و آرزویم را مبدّل به نومیدى نکنى
اَللّهُمَّ وَشَفِّعْ صاحِبَ هذَا الْقَبْرِ فِىَّ،
خدایا و شفاعت صاحب این قبر را درباره من بپذیر،
یا سَیِّدى یا وَلِىَّ اللهِ یا اَمینَ اللهِ، اَسْئَلُکَ اَنْ تَشْفَعَ لى اِلَى اللهِ عَزَّوَجَلَّ فى هذِهِ الْحاجاتِ کُلِّها،
اى آقاى من اى ولى خدا و اى امانتدار خدا از تو خواهم که شفاعت کنى از من بدرگاه خداى عزوجل در همه این حاجت ها
بِحَقِّ آبآئِکَ الطّاهِرینَ، وَبِحَقِّ اَوْلادِکَ الْمُنْتَجَبینَ،
به حقّ پدران پاکت و بحقّ فرزندان برگزیده اش
فَاِنَّ لَکَ عِنْدَاللهِ تَقَدَّسَتْ اَسْمآئُهُ، اَلْمَنْزِلَةَ الشَّریفَةَ، وَالْمَرْتَبَةَ الْجَلیلَةَ، وَالْجاهَ الْعَریضَ،
زیرا که براى تو در نزد خداوندى که نام هایش منزّه است مقامى است بس شریف و مرتبتى است برجسته و آبرویى است پهناور
اَللّـهُمَّ لَوْ عَرَفْتُ مَنْ هُوَ اَوْجَهُ عِنْدَکَ مِنْ هذَا الاِْمامِ، وَمِنْ آبآئِهِ وَاَبْنآئِهِ الطّاهِرینَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ وَالصَّلاةُ،
و بسیار خدایا اگر من کسى را سراغ داشتم که آبرومندتر بود در نزد تو از این امام بزرگوار و از پدران و فرزندان پاکیزه اش که درود و سلام بر ایشان باد
لَجَعَلْتُهُمْ شُفَعآئى، وَقَدَّمْتُهُمْ اَمامَ حاجَتى وَطَلِباتى هذِهِ،
بطور مسلّم آنها را شفیعان خود مى گرفتم و پیش روى حاجت ها و خواسته هایم قرارمى دادم
فَاسْمَعْ مِنّى، وَاسْتَجِبْ لى، وَافْعَلْ بى ما اَنْتَ اَهْلُهُ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ،
پس از من بپذیر و دعایم را به اجابت رسان و انجام ده درباره من آنچه را تو شایسته آنى اى مهربانترین مهربانان
اَللّـهُمَّ وَما قَصُرَتْ عَنْهُ مَسْئَلَتى، وَلَمْ تَبْلُغْهُ فِطْنَتى مِنْ صالِحِ دینى وَدُنْیاىَ وَآخِرَتى،
خدایا و هر چه را کوتاه آمد از آن درخواست من (و از یادم رفت) و فکرم بدان نرسید از آنچه به صلاح دین و دنیا و آخرتم باشد
فَامْنُنْ بِهِ عَلىَّ، وَاحْفَظْنى وَاحْرُسْنى، وَهَبْ لى وَاغْفِرْ لى،
پس آنها را بر من منّت گذار (و عطا فرما) و محافظتم کن و پاسداریم کن و ببخش بر من و بیامرز مرا،
وَ مَنْ اَرادَنى بِسُوء اَوْ مَکْرُوه، مِنْ شَیْطان مَرید، اَوْ سُلْطان عَنید،
و هر که قصد دارد به من آسیبى یا امر ناخوشایندى وارد کند چه از شیطانى متمرّد یا سلطانى معاند
اَوْ مُخالِف فى دین، اَوْ مُنازِع فى دُنْیا، اَوْ حاسِد عَلَىَّ نِعْمَةً، اَوْ ظالِم اَوْ باغ،
یا مخالف در دین یا ستیزه جویى در مال دنیا یا حسودى که در نعمتى بر من رشک برد یا ستمکار یا زورگویى (هر که باشد)
فَاقْبِضْ عَنّى یَدَهُ، وَاصْرِفْ عَنّى کَیْدَهُ، وَاشْغَلْهُ عَنّى بِنَفْسِهِ،
قدرتش را از سر من بازگیر و نقشه اش را از من بازگردان و او را بخودش مشغول کن
وَاکْفِنى شَرَّهُ، وَشَرَّ اَتْباعِهِ وَشَیاطینِهِ، وَاَجِرْنى مِنْ کُلِّ ما یَضُرُّنى وَیُجْحِفُ بى،
و شرّ خودش و شرّ پیروان و شیاطینش را از من کفایت فرما و پناهم ده از هر چه به من زیان زند و به هلاکتم اندازد
وَاَعْطِنى جَمیعَ الْخَیْرِ کُلِّهِ مِمّا اَعْلَمُ وَمِمّا لا اَعْلَمُ،
و هر خیر و خوبى است همه را به من عطا فرما چه آن که مى دانم و چه آن را که نمى دانم
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاغْفِرْلى وَلِوالِدَىَّ، وَلاِِخْوانى وَاَخَواتى،
خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و بیامرز مرا و پدر و مادرم و برادران و خواهرانم
وَاَعْمامى وَعَمّاتى، وَاَخْوالى وَخالاتى، وَاَجْدادى وَجَدّاتى، وَاَوْلادِهِمْ وَذَراریهِمْ،
و عموهایم و عمه هایم و دایى هایم و خاله هایم و اجداد و جده هایم را و فرزندانشان و نژادشان
وَاَزْواجى وَذُرِّیّاتى، وَاَقْرِبآئى وَاَصْدِقائى، وَجیرانى وَاِخْوانى فیکَ مِنْ اَهْلِ الشَّرْقِ وَالْغَرْبِ،
و همسرانشان و فرزندان خودم و خویشانم و رفقا و همسایگانم و برادران دینیم را از اهل شرق و غرب عالم
وَلِجَمیعِ اَهْلِ مَوَدَّتى مِنَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ، اَلاَْحْیآءِ مِنْهُمْ وَالاَْمْواتِ،
و تمام آنان که با من دوستى داشته و دارند از مردان و زنان با ایمان زنده و مرده شان را
وَلِجَمیعِ مَنْ عَلَّمَنى خَیْراً، اَوْ تَعَلَّمَ مِنّى عِلْماً،
و تمام کسانى که کار خیرى را به من یاد داده یا از من علمى آموخته اند
اَللّـهُمَّ اَشْرِکْهُمْ فى صالِحِ دُعآئى وِزِیارَتى لِمَشْهَدِ حُجَّتِکَ وَوَلِیِّکَ،
خدایا شریک ساز ایشان را در دعاى خیرى که کرده ام و زیارتى که از زیارتگاه حجّت و ولیّت نصیبم شده
وَاَشْرِکْنى فى صالِحِ اَدْعِیَتِهِمْ، بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ،
و مرا نیز در دعاهاى خیر ایشان شریک ساز به مهرت اى مهربانترین مهربانان
وَبَلِّغْ وَلِیَّکَ مِنْهُمُ السَّلامَ، وَالسَّلامُ عَلَیْکَ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ، یا سَیِّدى یا مَوْلاىَ، یا فُلانَ بْن فُلان
و سلام برسان از طرف آنها بر ولى خودت، سلام خدا و رحمت و برکاتش و بر تو باد اى سرور و آقاى من اى فلان…
(و به جاى کلمه فلان بن فلان نام امامى را که زیارت مى کنى با نام پدر بزرگوارش مى برى و مى گویى)
صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ وَعَلى رُوحِکَ وَبَدَنِکَ، اَنْتَ وَسیلَتى اِلَى اللهِ، وَذَریعَتى اِلَیْهِ، وَلى حَقُّ مُوالاتى وَتَاْمیلى،
درود خدا بر تو و بر روح و جسمت تویى وسیله من بدرگاه خدا و واسطه من در پیشگاهش و من بر تو حقّ دوستى و آرزومندى دارم
فَکُنْ شَفیعى اِلَى اللهِ عَزَّوَجَلَّ فِى الْوُقُوفِ عَلى قِصَّتى هذِهِ،
پس شفیع من شو بدرگاه خداى عزوجل در اطّلاع بر جریان کارم
وَصَرْفى عَنْ مَوْقِفى هذا بِالنُّجْحِ، وَبِما سَئَلْتُهُ کُلِّهِ، بِرَحْمَتِهِ وَقُدْرَتِهِ،
و بازگرداندنم از این جا با کامیابى بدانچه درخواست کرده ام همه را به مهر و قدرتت،
اَللّـهُمَّ ارْزُقْنى عَقْلاً کامِلاً، وَلُبّاً راجِحاً، وَعِزّاً باقِیاً، وَقَلْباً زَکِیّاً، وَعَمَلاً کَثیراً، وَاَدَباً بارِعاً،
خدایا روزیم کن عقلى کامل و خردى که بچربد (بر هواى نفس) و عزّتى باقى و دلى پاک و کردارى بسیار و ادبى نیکو
وَاجْعَلْ ذلِکَ کُلَّهُ لى، وَلاتَجْعَلْهُ عَلَىَّ، بِرَحْمَتِکَ یااَرْحَمَ الرّاحِمینَ(1).
و همه را بسود من قرار ده نه به زیان من به مهرت اى مهربانترین مهربانان.
دعاى سوم (دعاى مکارم الاخلاق)
چه نیکوست که زائر عزیز، فرصت به دست آمده پس از زیارت را غنیمت بشمرد و چنانچه موفّق شود دعاى «مکارم الاخلاق» را که از دعاهاى بسیار جامع و از حیث محتوا بسیار عالى است بخواند وآن دعایى است که ازامام سجاد(علیه السلام)نقل شده و در فصل دعاهاى معروف (صفحه 181) گذشت.
یادآورى: بسیار شایسته است که زائر محترم وقتى مى خواهد طلب حاجت کند (چه در حرم باشد و یا هر مکان دیگر) عظمت اسلام و مسلمین و درود بر محمّد و آل محمّد(صلى الله علیه وآله) و سلامتى وجود مقدّس حضرت ولى عصر ـ عجّل الله تعالى فرجه الشّریف ـ را بر هر حاجتى مقدّم بدارد که از برکات فراوانى برخوردار است.
صلوات بر چهارده معصوم (ع)
«شیخ طوسى» در «مصباح المتهجّد» در اعمال روز جمعه نوشته است: یکى از یاران امام حسن عسکرى(علیه السلام) مى گوید: از مولاى خود امام حسن عسکرى(علیه السلام) در منزل آن حضرت در «سامرا» سال 255 درخواست کردم کیفیّت صلوات بر پیامبر و اوصیاى آن بزرگوار(علیهم السلام)را بر من املا کند. آن حضرت نیز، با الفاظ مبارک خود بدون آن که در کتابى نگاه کند در حالى که من کاغذ بزرگى را به همراه داشتم، صلوات ذیل را املا فرمود و من نوشتم:
صلوات بر پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد کَما حَمَلَ وَحْیَکَ، وَبَلَّغَ رِسالاتِکَ،
خدایا درود فرست بر محمّد چنانچه وحى تو را متحمّل شد و پیام هایت را رسانید
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّد کَما اَحَلَّ حَلالَکَ، وَحَرَّمَ حَرامَکَ، وَعَلَّمَ کِتابَکَ،
و درود فرست بر محمّد چنانچه حلال کرد حلال تو را و حرام کرد حرام تو را و به مردم یاد داد کتاب تو را
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّد کَما اَقامَ الصَّلاةَ، وَاتَى الزَّکاةَ، وَدَعا اِلى دینِکَ،
و درود فرست بر محمّد چنانچه برپاداشت نماز را و زکات داد و بدین تو دعوت فرمود
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّد کَما صَدَّقَ بِوَعْدِکَ، وَاَشْفَقَ مِنْ وَعیدِکَ،
و درود فرست بر محمّد چنانچه وعده تو را تصدیق کرد و ترسانید (مردم را) از تهدید تو
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّد کَما غَفَرْتَ بِهِ الذُّنُوبَ، وَسَتَرْتَ بِهِ الْعُیُوبَ، وَفَرَّجْتَ بِهِ الْکُرُوبَ،
و درود فرست بر محمّد چنانچه آمرزیدى بوسیله اش گناهان را و پوشاندى بدو عیوب را و برطرف کردى بدو گرفتارى ها را
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّد کَما دَفَعْتَ بِهِ الشَّقآءَ، وَکَشَفْتَ بِهِ الْغَمّآءَ، وَاَجَبْتَ بِهِ الدُّعآءَ، وَنَجَّیْتَ بِهِ مِنَ الْبَلاءِ،
و درود فرست بر محمّد چنانچه دفع کردى بدو بدبختى را و زدودى بدو غم ها را و اجابت کردى بدو دعا را و نجات دادى به برکت او از بلا
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّد کَما رَحِمْتَ بِهِ الْعِبادَ، وَاَحْیَیْتَ بِهِ الْبِلادَ، وَقَصَمْتَ بِهِ الْجَبابِرَةَ، وَاَهْلَکْتَ بِهِ الْفَراعِنَةَ،
و درود فرست بر محمّد چنانچه رحم کردى بدو بندگان را و زنده کردى بدو شهرها و بلاد را و شکستى بدو گردنکشان را و هلاک کردى بدو فرعون ها (و مدّعیان خدایى) را
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّد کَما اَضْعَفْتَ بِهِ الاَْمْوالَ، وَاَحْرَزْتَ بِهِ مِنَ الاَْهْوالِ، وَکَسَرْتَ بِهِ الاَْصْنامَ، وَرَحِمْتَ بِهِ الاَْنامَ،
و درود فرست بر محمّد چنانچه چند برابر کردى بدو اموال را و پناه دادى بدو (مردم) را از هراس ها و شکستى بدو بت ها را و رحم کردى بدو بر مردمان
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّد کَما بَعَثْتَهُ بِخَیْرِ الاَْدْیانِ، وَاَعْزَزْتَ بِهِ الاِْیمانَ، وَتَبَّرْتَ بِهِ الاَْوْثانَ، وَعَظَّمْتَ بِهِ الْبَیْتَ الْحَرامَ،
و درود فرست بر محمّد چنانچه برانگیختى او را به بهترین ادیان و عزّت دادى به او بر ایمان و نابود کردى بدو بتان را و عظمت دادى بدو به خانه کعبه
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّد وَاَهْلِ بَیْتِهِ الطّاهِرینَ الاَْخْیارِ، وَسَلِّمْ تَسْلیماً.
و درود فرست بر محمّد و خاندان پاک و نیکوکارش و سلام مخصوص بر ایشان فرسـت.
صلوات بر امیرالمؤمنین(علیه السلام):
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ عَلِىِّ بْنِ اَبیطالِب، اَخى نَبِیِّکَ، وَوَصِیِّهِ وَوَلِیِّهِ،
خدایا درود فرست بر امیرمؤمنان على بن ابى طالب برادر پیامبرت و وصىّ او و سرپرست کارهایش
وَصَفِیِّهِ وَوَزیرِهِ، وَمُسْتَوْدَعِ عَلْمِهِ، وَمَوْضِعِ سِرِّهِ، وَبابِ حِکْمَتِهِ،
و برگزیده اش و وزیرش و محل سپردن دانشش و جایگاه رازش و درگاه حکمتش
وَالنّاطِقِ بِحُجَّتِهِ، وَالدّاعى اِلى شَریعَتِهِ، وَخَلیفَتِهِ فى اُمَّتِهِ، وَمُفَرِّجِ الْکَرْبِ عَنْ وَجْهِهِ،
و گویاى به حجّتش و دعوت کننده به شریعتش و جانشین او در میان امّتش و برطرف کننده گرفتگى از چهره اش
قاصِمِ الْکَفَرَةِ، وَمُرْغِمِ الْفَجَرَةِ، اَلَّذى جَعَلْتَهُ مِنْ نَبِیِّکَ بِمَنْزِلَةِ هرُونَ مِنْ مُوسى،
درهم شکننده کافران و به خاک افکننده فاجران، آن بزرگوارى که قرارش دادى نسبت به پیامبرت به منزله هارون از موسى
اَللّـهُمَّ والِ مَنْ والاهُ، وَعادِ مَنْ عاداهُ، وَانْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ، وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ،
خدایا دوست دار هر که دوستش دارد و دشمن دار هرکه دشمنش دارد و یارى کن هرکه یاریش کند و خوارکن هرکه دست از یاریش بردارد
وَالْعَنْ مَنْ نَصَبَ لَهُ مِنَ الاَْوَّلینَ وَالاْخِرینَ،
و لعنت کن هرکه به دشمنیش برخیزد از اوّلین و آخرین
وَصَلِّ عَلَیْهِ اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ اَوْصِیآءِ اَنْبِیآئِکَ، یا رَبَّ الْعالَمینَ.
و درود فرست بر او بهترین درودى را که بفرستى بر یکى از اوصیاى پیامبرانت اى پروردگار جهانیان.
صلوات بر سیده زنان فاطمه(علیها السلام):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلَى الصِّدّیقَةِ فاطِمَةَ الزَّکِیَّةِ، حَبیبَةِ حَبیبِکَ وَنَبِیِّکَ، وَاُمِّ اَحِبّآئِکَ وَاَصْفِیآئِکَ،
خدایا درود فرست بر صدیقه (طاهره) فاطمه آن بانوى پاکیزه محبوب دوست و پیامبرت و مادر دوستان و برگزیدگانت
اَلَّتِى انْتَجَبْتَها وَفَضَّلْتَها وَاخْتَرْتَها عَلى نِسآءِ الْعالَمینَ،
آن بانویى که او را برگزیدى و فضیلت و برتریش دادى بر زنان جهانیان
اَللّهُمَّ کُنِ الطّالِبَ لَها مِمَّنْ ظَلَمَها، وَاسْتَخَفَّ بِحَقِّها، وَکُنِ الثّائِرَ اللّـهُمَّ بِدَمِ اَوْلادِها،
خدایا تو انتقامش را بگیر از کسانى که به او ستم کردند و حرمتش را سبک شمردند و تو اى خدا خونخواهى فرزندانش را بکن
اَللّهُمَّ وَکَما جَعَلْتَها اُمَّ اَئِمَّةِ الْهُدى، وَحَلیلَةَ صاحِبِ اللِّوآءِ، وَالْکَریمَةَ عِنْدَ الْمَلاَِ الاَْعْلى،
خدایا همچنان که او را بدین مقام رساندى که مادر امامان راهنما و همسر پرچمدار محشر و گرامى در عالم بالا قرارش دادى
فَصَلِّ عَلَیْها وَعَلى اُمِّها صَلاةً تُکْرِمُ بِها وَجْهَ اَبیها مُحَمَّد صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ،
پس درود فرست بر او و بر مادرش (خدیجه) درودى که گرامى دارى بدان آبروى پدرش محمّد صلى الله علیه و آله را
وَتُقِرُّ بِها اَعْیُنَ ذُرِّیَّتِها، وَاَبْلِغْهُمْ عَنّى فى هذِهِ السّاعَةِ اَفْضَلَ التَّحِیَّةِ وَالسَّلامِ.
و روشن گردانى بدان دیده فرزندانش را و برسان بدیشان از من در این ساعت بهترین تحیّت و سلام را.
صلوات بر امام حسن و امام حسین(علیهما السلام):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ عَبْدَیْکَ، وَوَلِیَّیْکَ وَابْنَىْ رَسُولِکَ، وَسِبْطَىِ الرَّحْمَةِ،
خدایا درود فرست بر حسن و حسین دو بنده و دو نماینده ات و دو فرزند پیامبرت و دو سبط (دو نوه پیامبرت) پیامبر رحمت
وَسَیِّدَىْ شَبابِ اَهْلِ الْجَنَّةِ، اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ اَوْلادِ النَّبِیّینَ وَالْمُرْسَلینَ،
و دو آقاى جوانان اهل بهشت بهترین درودى را که بفرستى بر یکى از فرزندان پیامبران و مرسلین
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ سَیِّدِ النَّبِیّینَ، وَوَصِىِّ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ،
خدایا درود فرست بر حسن فرزند آقاى پیمبران و وصى امیر مؤمنان
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ سَیِّدِ الْوَصِیّینَ،
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا سلام بر تو اى فرزند آقاى اوصیا
اَشْهَدُ اَنَّکَ یَابْنَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ اَمینُ اللهِ وَابْنُ اَمینِهِ، عِشْتَ مَظْلُوماً وَمَضَیْتَ شَهیداً،
گواهى دهم اى فرزند امیر مؤمنان که براستى تویى امانتدار خدا و فرزند امانتدار او مظلومانه زندگى کردى و به صورت شهادت از این جهان رفتى
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ الاِْمامُ الزَّکِىُّ الْهادِى الْمَهْدِىُّ،
و گواهى دهم که تویى آن پیشواى پاکیزه راهنماى راه یافته
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَیْهِ، وَبَلِّغْ رُوحَهُ وَجَسَدَهُ عَنّى فى هذِهِ السّاعَةِ اَفْضَلَ التَّحِیَّةِ وَالسَّلامِ،
خدایا درود فرست بر او و برسان به روحش و به جد بزرگوارش از جانب من در این ساعت بهترین تحیّت و سلام را
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِىٍّ الْمَظْلُومِ الشَّهیدِ، قَتیلِ الْکَفَرَةِ، وَطَریحِ الْفَجَرَةِ،
خدایا درود فرست بر حسین بن على آن ستم کشیده شهید، و کشته مردمان کافر و به خاک افتاده مردمان فاجر
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ،
سلام بر تو اى اباعبدالله سلام بر تو اى فرزند رسول خدا سلام بر تو اى فرزند امیرمؤمنان
اَشْهَدُ مُوقِناً اَنَّکَ اَمینُ اللهِ وَابْنُ اَمینِهِ، قُتِلْتَ مَظْلُوماً وَمَضَیْتَ شَهیداً،
گواهى دهم از روى یقین که تویى امانتدار خدا و فرزند امین او، مظلومانه کشته شدى و بصورت شهادت از این جهان رفتى
وَاَشْهَدُ اَنَّ اللهَ تَعالى اَلطّالِبُ بِثارِکَ، وَمُنْجِزٌ ما وَعَدَکَ مِنَ النَّصْرِ وَالتَّاْییدِ فى هَلاکِ عَدُوِّکَ، وَاِظْهارِ دَعْوَتِکَ،
و گواهى دهم که براستى خداى تعالى انتقام خونت را خواهد گرفت و وفا کند بدان وعده اى که به تو داده در مورد یارى کردنت و تأیید تو براى نابود کردن دشمنت و آشکار ساختن دعوت و مرامت
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللهِ، وَجاهَدْتَ فى سَبیلِ اللهِ، وَعَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ،
و گواهى دهم که تو به خوبى به عهد خدا وفا کردى و در راه خدا جهاد کردى و خدا را از روى اخلاص پرستش کردى تا آنگاه که شهادتت فرا رسید
لَعَنَ اللهُ اُمَّةً قَتَلَتْکَ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً خَذَلَتْکَ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً اَلَبَّتْ عَلَیْکَ،
خدا لعنت کند مردمى که تو را کشتند و خدا لعنت کند مردمى که دست از یاریت کشیدند و خدا لعنت کند مردمى که دیگران را بر علیه تو تحریک کردند
وَاَبْرَءُ اِلَى اللهِ تَعالى مِمَّنْ اَکْذَبَکَ، وَاسْتَخَفَّ بِحَقِّکَ، وَاسْتَحَلَّ دَمَکَ،
و بیزارم بدرگاه خداى تعالى از کسى که تو را تکذیب کرده و حق تو را سبک شمرد و خونت را حلال دانست
بِاَبى اَنْتَ وَاُمّى یا اَباعَبْدِاللهِ، لَعَنَ اللهُ قاتِلَکَ، وَلَعَنَ اللهُ خاذِلَکَ،
پدر و مادرم به فدایت اى ابا عبدالله خدا لعنت کند دشمنت را و خدا لعنت کند خوارکننده ات را
وَلَعَنَ اللهُ مَنْ سَمِعَ واعِیَتَکَ فَلَمْ یُجِبْکَ وَلَمْ یَنْصُرْکَ، وَلَعَنَ اللهُ مَنْ سَبا نِسآئَکَ،
و خدا لعنت کند کسى که فریاد تو را شنید و پاسخت نداده و یاریت نکرد و خدا لعنت کند کسى که زنانت را اسیر کرد
اَنَا اِلَى اللهِ مِنْهُمْ بَرئٌ، وَمِمَّنْ والاهُمْ وَمالاََهُمْ وَاَعانَهُمْ عَلَیْهِ،
من بسوى خدا بیزارى جویم از آنها و از هرکس که دوستشان داشت و همکارى و کمکشان کرد
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ وَالاَْئِمَّةَ مِنْ وُلْدِکَ کَلِمَةُ التَّقْوى، وَبابُ الْهُدى، وَالْعُرْوَةُ الْوُثْقى، وَالْحُجَّةُ عَلى اَهْلِ الدُّنْیا،
و گواهى دهم که تو و پیشوایان از فرزندان تو کلمه (و حقیقت) پرهیزکارى و دستاویز محکم و حجّتى هستند بر مردم دنیا
وَاَشْهَدُ اَنّى بِکُمْ مُؤْمِنٌ، وَبِمَنْزِلَتِکُمْ مُوقِنٌ، وَلَکُمْ تابِعٌ بِذاتِ نَفْسى،
و گواهى دهم که من به شما ایمان دارم و به منزلت و مقام شما یقین دارم و پیرو شمایم به شخص خودم
وَشَرایِعِ دینى، وَخَواتیمِ عَمَلى، وَمُنْقَلَبى فى دُنْیاىَ وَآخِرَتى.
و به قوانین دینم و سرانجام کارهایم و بازگشتگاهم در دنیا و آخرت.
صلوات بر امام على بن الحسین(علیهما السلام):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِىِّ بْنِ الْحُسَیْنِ سَیِّدِ الْعابِدینَ،
خدایا درود فرست بر على بن الحسین آقاى عبادت کنندگان آن
اَلَّذِى اسْتَخْلَصْتَهُ لِنَفْسِکَ، وَجَعَلْتَ مِنْهُ اَئِمَّةَ الْهُدىَ،اَلَّذینَ یَهدُونَ بِالْحَقِّ، وَبِهِ یَعْدِلُونَ،
که او را براى خود خالص گرداندى و از نسل او قرار دادى امامان راهنمایى که مردم را به حقّ راهنمایى کنند و بدان باز مى گردند
اَلَّذى اخْتَرْتَهُ لِنَفْسِکَ، وَطَهَّرْتَهُ مِنَ الرِّجْسِ، وَاصْطَفَیْتَهُ وَجَعَلْتَهُ هادِیاً مَهْدِیّاً،
آن که او را براى خویش انتخاب کردى و از پلیدى پاکش کردى و برگزیدى و راهنماى راه یافته اش گرداندى
اَللّـهُمَّ فَصَلِّ عَلَیْهِ اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ ذُرِّیَةِ اَنْبِیآئِکَ،
خدایا پس درود فرست بر او بهترین درودى را که فرستى بر یکى از فرزندان پیامبرانت
حَتّى تَبْلُغَ بِهِ ما تَقِرُّ بِهِ عَیْنُهُ فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، اِنَّکَ عَزیزٌ حَکیمٌ.
تا به مقامى رسانى که روشن گردد دیده اش بدان مقام در دنیا و آخرت که براستى تو عزیز و فرزانه هستى.
صلوات بر امام باقر(علیه السلام):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىٍّ باقِرِ الْعِلْمِ، وَاِمامِ الْهُدى، وَقآئِدِ اَهْلِ التَّقْوى، وَالْمُنْتَجَبِ مِنْ عِبادِکَ،
خدایا درود فرست بر محمّد بن على شکافنده علم و پیشواى هدایت و رهبر مردم با تقوا و برگزیدگان از میان بندگانت
اَللّـهُمَّ وَکَما جَعَلْتَهُ عَلَماً لِعِبادِکَ، وَمَناراً لِبِلادِکَ، وَمُسْتَوْدَعاً لِحِکْمَتِکَ،
خدایا چنانچه او را قرار دادى نشانه و دلیلى براى بندگانت و مشعل هدایتى براى بلاد و شهرهایت و ودیعه نگهدارى براى حکمتت
وَ مُتَرْجِماً لِوَحْیِکَ، وَاَمَرْتَ بِطاعَتِهِ، وَحَذَّرْتَ مِنْ مَعْصِیَتِهِ،
و ترجمان و مفسرى براى وحیت و دستور دادى (ما را) به فرمانبرداریش و برحذر داشتى از نافرمانیش
فَصَلِّ عَلَیْهِ یا رَبِّ اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ ذُرِّیَةِ اَنْبِیآئِکَ، وَاَصْفِیآئِکَ وَرُسُلِکَ وَاُمَنآئِکَ، یا رَبَّ الْعالَمینَ.
پس درود فرست بر او پروردگارا بهترین درودى را که بفرستى بر یکى از فرزندان پیامبران و برگزیدگان و رسولان و امین هایت اى پروردگـار جهانیان.
صلوات بر امام صادق(علیه السلام):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّد الصّادِقِ، خازِنِ الْعِلْمِ، اَلدّاعى اِلَیْکَ بِالْحَقِّ، اَلنُّورِ الْمُبینِ،
خدایا درود فرست بر جعفر بن محمّد صادق آن گنجینه دار دانش و دعوت کننده بسوى تو به درستى، و آن نور آشکار
اَللّـهُمَّ وَکَما جَعَلْتَهُ مَعْدِنَ کَلامِکَ وَوَحْیِکَ، وَخازِنَ عِلْمِکَ، وَلِسانَ تَوْحیدِکَ، وَوَلِىَّ اَمْرِکَ، وَمُسْتَحْفِظَ دینِکَ،
خدایا چنانچه او را گردانیدى معدن سخن و کلام و وحیت و خزینه دار دانشت و زبان (گویاى) یکتاپرستیت و سرپرست دستورت و نگهدارنده دینت
فَصَلِّ عَلَیْهِ اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ اَصْفِیآئِکَ وَحُجَجِـکَ، اِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ.
پس درود فرست بر او بهترین درودى را که بفرستى بر یکى از برگزیدگانت و حجّت هاى خود که براستى تو ستوده و بزرگوارى.
صلوات بر امام موسى بن جعفر(علیهما السلام):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلَى الاَْمینِ الْمُؤْتَمَنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَر، اَلْبَرِّ الْوَفِىِّ، اَلطّاهِرِ الزَّکِىِّ،
خدایا درود فرست بر آن امین مورد اعتماد و اطمینان حضرت موسى بن جعفر آن نیکوکار باوفا و پاک پاکیزه،
اَلنُّورِ الْمُبینِ، اَلْمُجْتَهِدِ الْمُحْتَسِبِ، اَلصّابِرِ عَلَى الاَْذى فیکَ،
آن نور آشکار و کوشاى جویاى پاداش (نیک تو) و آن شکیباى بر آزار خلق به حساب تو،
اَللّـهُمَّ وَکَما بَلَّغَ عَنْ ابآئِهِ مَا اسْتُودِعَ مِنْ اَمْرِکَ وَنَهْیِکَ، وَحَمَلَ عَلَى الْمَحَجَّةِ،
خدایا چنانچه او رسانید از طرف پدرانش آنچه به او سپرده شده بود از امر و نهى تو و مردم را به راه روشن (دین) واداشت
وَکابَدَ اَهْلَ الْعِزَّةِ وَالشِّدَّةِ فیما کانَ یَلْقى مِنْ جُهّالِ قَوْمِهِ،
و تحمّل کرد در برابر عزّت مندان و زورمندان آنچه را که از نادانان قوم خود مى دید
رَبِّ فَصَلِّ عَلَیْهِ اَفْضَلَ وَاَکْمَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِمَّنْ اَطـاعَکَ، وَنَصَحَ لِعِبادِکَ، اِنَّکَ غَفُورٌ رَحیمٌ.
پس درود فرست بر او بهترین و کاملترین درودى را که بفرستى بر یکى از فرمانبرداران و خیراندیشان بندگانت که براستى تو آمرزنده و مهربانى.
صلوات بر امام على بن موسى الرضا(علیهما السلام):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِىِّ بْنِ مُوسىَ، اَلَّذِى ارْتَضَیْتَهُ وَرَضَّیْتَ بِهِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِکَ،
خدایا درود فرست بر على بن موسى آن بزرگوارى که او را پسندیدى و خشنود ساختى بوسیله او هر که را خواستى از آفریدگانت
اَللّـهُمَّ وَکَما جَعَلْتَهُ حُجَّةً عَلى خَلْقِکَ، وَقآئِماً بِاَمْرِکَ، وَناصِراً لِدینِکَ، وَشاهِداً عَلى عِبادِکَ،
خدایا چنانچه گرداندى آن حضرت را حجّتى بر آفریدگانت و قیام کننده به دستورت و یاور دینت و گواه بر بندگانت
وَ کَما نَصَحَ لَهُمْ فِى السِّرِ وَالْعَلانِیَةِ، وَدَعا اِلى سَبیلِکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ،
و چنانچه آن جناب خیرخواهى نمود براى ایشان در پنهانى و آشکار و دعوت کرد براه تو با کلمات حکیمانه و پند و اندرز نیکو
فَصَلِّ عَلَیْهِ اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ اَوْلِیآئِکَ، وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ، اِنَّکَ جَوادٌ کَریمٌ.
پس درود فرست بر او بهترین درودى را که فرستى بر یکى از دوستانت و از برگزیدگان از خلق خود که تو بخشنده و بزرگوار هستى.
صلوات بر امام جواد(علیه السلام):
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ مُوسى، عَلَمِ التُّقى، وَنُورِ الْهُدى،
خدایا درود فرست بر محمّد بن على بن موسى نشانه تقوا و چراغ هدایت
وَمَعْدِنِ الْوَفآءِ، وَفَرْعِ الاَْزْکِیآءِ، وَخَلیفَةِ الاَْوْصِیآءِ، وَاَمینِکَ عَلى وَحْیِکَ،
و معدن وفا و نژاد مردمان پاکیزه و جانشین اوصیا و امین تو بر وحیت
اَللّـهُمَّ فَکَما هَدَیْتَ بِهِ مِنَ الضَّلالَةِ، وَاسْتَنْقَذْتَ بِهِ مِنَ الْحَیْرَةِ، وَاَرْشَدْتَ بِهِ مَنِ اهْتَدى، وَزَکَّیْتَ بِهِ مَنْ تَزَکّى،
خدایا چنانچه راهنمایى کردى بوسیله آن حضرت از گمراهى و نجات بخشیدى (مردم را) بوسیله آن حضرت از سرگردانى و راهنمایى کردى بدو هرکه را راه یافت و پاک کردى بدو هرکه را پاک شد
فَصَلِّ عَلَیْهِ اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ اَوْلِیآئِکَ، اِنَّکَ عَزیزٌ حَکیمٌ.
پس درود فرست بر او بهترین درودى را که فرستى بر یکى از دوستانت که براستى تو نیرومند و فرزانه اى.
صلوات بر امام هادى(علیه السلام):
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِىِّ بْنِ مُحَمَّد، وَصِىِّ الاَْوْصِیآءِ، وَاِمامِ الاَْتْقِیآءِ، وَخَلَفِ اَئِمَّةِ الدّینِ، وَالْحُجَّةِ عَلَى الْخَلائِقِ اَجْمَعینَ،
خدایا درود فرست بر على بن محمّد وصى اوصیا و پیشواى پرهیزکاران و یادگار پیشوایان دین و حجّت بر همه خلایق
اَللّـهُمَّ کَما جَعَلْتَهُ نُوراً یَسْتَضیىُ بِهِ الْمُؤْمِنُونَ، فَبَشَّرَ بِالْجَزیلِ مِنْ ثَوابِکَ،
خدایا چنانچه گردانیدى آن جناب را نورى که روشنى جویند بوسیله آن جناب مردم با ایمان و آن حضرت نوید داد به پاداش شایانت
وَاَنْذَرَ بِالاَْلیمِ مِنْ عِقابِکَ، وَحَذَّرَ بَاْسَکَ، وَذَکَّرَ بِاَیّامِکَ، وَاَحَلَّ حَلالَکَ، وَحَرَّمَ حَرامَکَ،
و بیم داد به کیفر دردناکت و از صولت تو (مردم را) ترساند و آنان را به یاد ایّام تو انداخت و حلالت را حلال و حرامت را حرام کرد
وَبَیَّنَ شَرایِعَکَ وَفَرایِضَکَ، وَحَضَّ عَلى عِبادَتِکَ، وَاَمَرَ بِطاعَتِکَ، وَنَهى عَنْ مَعْصِیَتِکَ،
و مقرّرات و واجبات تو را بیان کرد و مردم را به پرستش تو واداشت و به فرمانبرداریت دستور داد و از نافرمانیت بازداشت
فَصَلِّ عَلَیْهِ اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ اَوْلِیآئِکَ، وَذُرِّیَّةِ اَنْبِیآئِکَ، یا اِلـهَ الْعالَمینَ.
پس درود فرست بر او بهترین درودى را که بفرستى بر یکى از دوستانت و فرزندان پیمبرانت اى معبود جهانیان.
راوى این صلوات مى گوید: حضرت امام حسن عسکرى(علیه السلام) وقتى از ذکر صلوات بر پدرش فارغ شد و نوبت به خود آن بزرگوار رسید ساکت شد، عرض کردم که کیفیّت صلوات بر بقیّه را بفرمایید، فرمود: اگر نه این بود که ذکر این صلوات از تعلیمات مهمّ دین است و خدا به ما امر فرموده که آن را به اهلش بیاموزیم به یقین دوست مى داشتم که در این جا سکوت کنم; ولى چون در مقام تعلیم دین هستم، بنویس!
صلوات بر امام حسن عسکرى(علیه السلام):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ مُحَمَّد، اَلْبَرِّ التَّقِىِّ، اَلصّادِقِ الْوَفِىِّ،
خدایا درود فرست بر حسن بن على بن محمّد آن نیکوکار باتقواى راستگوى باوفا،
اَلنُّورِ الْمُضیئِ، خازِنِ عِلْمِکَ، وَالْمُذَکِّرِ بِتَوْحیدِکَ، وَوَلِىِّ اَمْرِکَ،
آن نور تابناک، خزینه دار دانشت و یادآورنده یکتاپرستیت و سرپرست فرمانت
وَخَلَفِ اَئِمَّةِ الدّینِ الْهُداةِ الرّاشِدینَ، وَالْحُجَّةِ عَلى اَهْلِ الدُّنْیا،
و یادگار پیشوایان دین آن راهنمایان بارشد، و حجّت بر مردم دنیا
فَصَلِّ عَلَیْهِ یا رَبِّ اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ اَصْفِیآئِکَ، وَحُجَجِکَ وَاَوْلادِ رُسُلِکَ، یا اِلـهَ الْعالَمیـنَ.
پس درود فرست بر او پروردگارا بهترین درودى را که بفرستى بر یکى از برگزیدگانت و حجّت هایت و فرزندان رسولانت اى معبود جهانیان.
صلوات بر ولى الامر المنتظر (عجّل الله تعالى فرجه الشریف):
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى وَلِیِّکَ وَابْنِ اَوْلِیآئِکَ، اَلَّذینَ فَرَضْتَ طـاعَتَهُمْ،
خدایا درود فرست بر نماینده و فرزند نمایندگانت آنان که فرض و لازم کردى فرمانبرداریشان را
وَاَوْجَبْتَ حَقَّهُمْ، وَاَذْهَبْتَ عَنْهُمُ الرِّجْسَ، وَطَهَّرْتَهُمْ تَطْهیراً،
و واجب کردى حقّشان را و دور کردى از ایشان پلیدى را و به خوبى پاکیزه شان کردى
اَللّـهُمَّ انْتَصِرْ بِهِ لِدینِکَ، وَانْصُرْ بِهِ اَوْلِیآئَکَ وَاَوْلِیآئَهُ، وَشیعَتَهُ وَاَنْصارَهُ، وَاجْعَلْنا مِنْهُمْ،
خدایا یارى کن به او دین و آیینت را و یارى کن بوسیله او دوستانت را و هم دوستان او و پیروان و یارانش را و ما را از ایشان قرارمان ده
اَللّـهُمَّ اَعِذْهُ مِنْ شَرِّ کُلِّ باغ وَطاغ، وَمِنْ شَرِّ جَمیعِ خَلْقِکَ،
خدایا پناه ده آن جناب را از شرّ هر زورگو و سرکشى و از شرّ تمام آفریدگانت
وَاحْفَظْهُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ، وَعَنْ یَمینِهِ وَعَنْ شِمالِهِ،
و نگاهش دار از پیش رو و از پشت سرش و از سمت راست و از سمت چپش
وَاحْرُسْهُ وَامْنَعْهُ اَنْ یُوصَلَ اِلَیْهِ بِسُوء، وَاحْفَظْ فیهِ رَسُولَکَ وَآلَ رَسُولِکَ،
و نگهداریش کن و جلوگیرى کن آن جناب را از این که پیش آمد بدى برایش رخ دهد و حفظ کن در وجود او پیامبرت و آل پیامبرت را
وَاَظْهِرْ بِهِ الْعَدْلَ، وَاَیِّدْهُ بِالنَّصْرِ، وَانْصُرْ ناصِریهِ، وَاخْذُلْ خاذِلیهِ،
و آشکار کن بدو عدل را و تأییدش کن به یارى خود و یارى کن یاورش را و خوارگردان هرکه یاریش نکند
وَاقْصِمْ بِهِ جَبابِرَةَ الْکُفْرِ، وَاقْتُلْ بِهِ الْکُفّارَ وَالْمُنافِقینَ، وَجَمیعَ الْمُلْحِدینَ،
و سرکوب کن بدست او گردنکشان کفر و بى دینى را و بکش بوسیله اش کفار و منافقین و تمام بى دینان را
حَیثُ کانُوا وَاَیْنَ کانُوا، مِنْ مَشارِقِ الاَْرْضِ وَمَغارِبِها، وَبَرِّها وَبَحْرِها،
هر کجا که هستند در شرق هاى زمین و غرب هاى آن و خشکى و دریا
وَامْلاَْ بِهِ الاَْرْضَ عَدْلاً، وَاَظْهِرْ بِهِ دینَ نَبِیِّکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ السَّلامُ،
و پرکن بوسیله او زمین را از عدل و داد و آشکار کن بوسیله آن جناب آیین پیامبرت را که بر او و آلش سلام باد
وَاجْعَلْنِى اللّهُمَّ مِنْ اَنْصارِهِ وَاَعْوانِهِ، وَاَتْباعِهِ وَشیعَتِهِ
و قرار ده خدایا مرا از یاران و کمک کاران و تابعان و شیعیانش
وَاَرِنى فى آلِ مُحَمَّد ما یَاْمُلُونَ، وَفى عَدُوِّهُمْ ما یَحْذَرُونَ، اِلـهَ الْحَقِّ آمینَ.(1)
و به من بنمایان در مورد خاندان محمّد آنچه آرزو دارند و در دشمنانشان آنچه بیم دارند اى معبود به حق آمین
زيارت وداع ائمّه(ع)
یکى از آداب زیارت وداع کردن زائر هنگام خروج از شهر یا حرم آن بزرگواران است، آن هم به زیارتى که از جانب خود آنها رسیده است. ما در زیارت هر کدام از ائمّه(علیهم السلام) وداع خاصّى را ذکر کرده ایم ولى در این جا نیز زیارتى را بیان مى داریم که در وداع هر یک از ائمّه(علیهم السلام)مى توان آن را خواند و آن زیارتى است که «سیّد بن طاووس» و «شهید اوّل» و دیگران آن را آورده اند به این صورت که هرگاه خواستى برگردى در هر یک از مشاهد مشرّفه که هستى بگو:
اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا اَهْلَ بَیْتِ النُّبُوَّةِ، وَمَعْدِنَ الرِّسالَةِ، سَلامَ مُوَدِّع لا سَئِم وَلا قال،
سلام بر شما اى خاندان نبوت و معدن رسالت سلام خداحافظى نه از روى خستگى و نه از روى ناراحتى و دلتنگى
وَ رَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ عَلَیْکُمْ اَهْلَ الْبَیْتِ، اِنَّهُ حَمیدٌ مَجیدٌ، سَلامَ وَلِىٍّ غَیْرَ راغِب عَنْکُمْ،
و رحمت خدا و برکاتش نیز بر شما خاندان باد که براستى او ستوده و بزرگوار است سلام دوستدارى که از شما به دیگرى متمایل نگشته
وَ لا مُنْحَرِف عَنْکُمْ، وَلا مُسْتَبْدِل بِکُمْ، وَلا مُؤْثِر عَلَیْکُمْ، وَلا زاهِد فى قُرْبِکُمْ،
و منحرف نشده و شما را با دیگرى عوض نکرده و کسى را بر شما مقدّم نداشته و از نزدیکى و تقرّب به شما کناره گیرى نکند،
لا جَعَلَهُ اللهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِیارَةِ قُبُورِکُمْ، وَاِتْیانِ مَشاهِدِکُمْ، وَالسَّلامُ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ،
قرار ندهد خداوند این زیارت را آخرین بار زیارت من از قبرهاى مقدّس شما و آمدن به زیارتگاه هایتان سلام و رحمت و برکات خدا بر شما باد
وَحَشَرَنِىَ اللهُ فى زُمْرَتِکُمْ، وَاَوْرَدَنى حَوْضَکُمْ، وَاَرْضاکُمْ عَنّى،
و خدا مرا در گروه شما محشور گرداند و بر سر حوض شما (حوض کوثر) درآورد و شما را از من خشنود گرداند
وَمَکَّنَنى فى دَوْلَتِکُمْ، وَاَحْیانى فى رَجْعَتِکُمْ، وَمَلَّکَنى فى اَیّامِکُمْ،
و در حکومت شما قدرتى به من بدهد و در زمان رجعت شما زنده ام گرداند و در دوران سلطنتتان فرمانروایم کند
وَشَکَرَ سَعْیى بِکُمْ، وَغَفَرَ ذُنُوبى بِشَفاعَتِکُمْ، وَاَقالَ عَثْرَتى بِحُبِّکُمْ،
و کوششم را به خاطر شما بپذیرد و گناهانم را به شفاعت شما بریزد و لغزشم را بواسطه محبّتم به شما نادیده گیرد
وَاَعْلى کَعْبى بِمُوالاتِکُمْ، وَشَرَّفَنى بِطاعَتِکُمْ، وَاَعَزَّنى بِهُدیکُمْ،
و مقامم را بخاطر دوستى شما بلند گرداند و به فرمانبردارى شما شرفم دهد و به راهنمایى شما عزیزم گرداند
وَجَعَلَنى مِمَّنْ یَنْقَلِبُ مُفْلِحاً مُنْجِحاً، سالِماً غانِماً، مُعافاً غَنِیّاً، فائِزاً بِرِضْوانِ اللهِ وَفَضْلِهِ وَکِفایَتِهِ،
و قرار دهد مرا از کسانى که باز گردد از این جا رستگار و کامیاب و سالم و بهره کام و تندرست و بى نیاز و رسیده به خشنودى خدا و فضل و کفایتش
بِاَفْضَلِ ما یَنْقَلِبُ بِهِ اَحَدٌ مِنْ زُوّارِکُمْ، وَمَوالیکُمْ وَمُحِبّیکُمْ وَشیعَتِکُمْ،
به بهترین وضعى که بازگردد بدان وضع یکى از زائران و دوستداران و محبّت ورزان و شیعیان شما
وَ رَزَقَنِىَ اللهُ الْعَوْدَ ثُمَّ الْعَوْدَ ثُمَّ الْعَوْدَ ما اَبْقانى رَبّى، بِنِیَّة صادِقَة، وَاِیمان وَتَقْوى وَاِخْبات، وَرِزْق واسِع حَلال طَیِّب،
و روزیم گرداند خداوند بازگشت به اینجا را باز هم مکرّر در مکرّر در مکرّر تا زنده ام دارد (در این جهان) پروردگارم با نیّتى درست و ایمان و پرهیزکارى و فروتنى و روزى فراخ و حلال و پاکیزه
اَللّـهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِیارَتِهِمْ وَذِکْرِهِمْ، وَالصَّلاةِ عَلَیْهِمْ،
خدایا قرارش مده آخرین بار زیارت من از این بزرگواران و یادآورى و درود فرستادن بر ایشان
وَ اَوْجِبْ لِىَ الْمَغْفِرَةَ وَالرَّحْمَةَ، وَالْخَیْرَ وَالْبَرَکَةَ، وَالفَوْزَ وَالاِْیمانَ،
و واجب گردان برایم آمرزش و رحمت و خیر و برکت و رستگارى و ایمان
وَحُسْنَ الاِْجابَةِ، کَما اَوْجَبْتَ لاَِوْلِیآئِکَ الْعارِفینَ بِحَقِّهِمْ،
و بخوبى اجابت کردن دعایم را چنانچه واجب گردانیدى (اینها را) براى آن دوستانت که معرفت به حقّ آنان داشته
اَلْمُوجِبینَ طاعَتَهُمْ، وَالرّاغِبینَ فى زِیارَتِهِمُ، اَلْمُتَقَرِّبینَ اِلَیْکَ وَاِلَیْهِمْ،
و اطاعتشان را واجب دانسته و مشتاق زیارتشان بودند و بدرگاه تو و ایشان تقرّب مى جستند
بِاَبى اَنْتُمْ وَاُمّى وَنَفْسى وَمالى وَاَهْلى، اِجْعَلُونى مِنْ هَمِّکُمْ،
پدر و مادرم و خودم و مالم و خاندانم به فداى شما مرا در نظر داشته باشید (و از یادم نبرید)
وَصَیِّرُونى فى حِزْبِکُمْ، وَاَدْخِلُونى فى شَفاعَتِکُمْ، وَاذْکُرُونى عِنْدَ رَبِّکُمْ،
و در گروه خودتان قرارم دهید و در شفاعتتان واردم کنید و در نزد پروردگارتان یادم کنید
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاَبْلِغْ اَرْواحَهُمْ وَاَجْسادَهُمْ عَنّى تَحِیَّةً کَثیرَةً وَسَلاماً،
خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و برسان به روان ها و اجساد ایشان از جانب من تحیّت و سلامى بسیار
وَالسَّلامُ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ.(1)
و سلام و رحمت خـدا و برکاتش بر شما باد.
