حکم سود علی الحساب
فهرست این نوشتار:
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
سرمایه گذاری با پول دیگران و پرداخت سود علی الحساب
پرسش : اگر پولی را از کسی برای کار اقتصادی بگیریم و برای آن سود علی الحساب همانند سرمایه گذاری در پروژه های بانکی (سودی که در ابتدای کار مقدار مشخصی داشته و در پایان کار با احتساب ضرر و زیان کلی نرخ قطعی آن مشخص و کم یا زیاد شود) برای اطمینان سرمایه گذار مشخص کنیم حکم آن چیست؟
پاسخ : در صورتیکه با آن سرمایه کار کنند و سودی بیش از آن سود علی الحساب داشته باشند مانعی ندارد.
حکم پرداخت سود علی الحساب به اعضای صندوق قرض الحسنه
پرسش : آيا مى توان از عموم اعضاى صندوق قرض الحسنه دعوت كرد، تا مبلغى را به عنوان سپرده گذارى كوتاه مدّت يا بلند مدّت به صندوق بسپارند، كه با آن پول معاملات شرعى انجام داده، و هر ماهه مبلغى ـ به صورت على الحساب ـ به آنان پرداخت نمود، تا در پايان سال محاسبات لازم انجام، و سود قطعى آنان پرداخت شود؟
پاسخ : در فرض سوال، مانعی ندارد.
دادن پول به کسی و گرفتن سود با عدم علم به نوع فعالیت
پرسش : آیا ما می توانیم پولی را به یک مسلمان یا غیر مسلمان بدهیم و نمی دانیم که او با این پول چه فعالیتی انجام می دهد و به طور علی الحساب سودی دریافت کنیم؟
پاسخ : چنانچه متعهد شود که با آن کار کند و از سود کار بخشی را به شما بدهد مانعی ندارد.
شرایط صحت تعیین سود در مضاربه [مضاربه]
پرسش : کسى مبلغى پول را در اختیار دیگرى قرار مى دهد تا آن را به گردش درآورده و سود حاصله را به طور مساوى تقسیم کنند از آن جایى که کسى که پول مى گیرد به علّت داشتن شریک نمى تواند به طور دقیق سود حاصله را حساب کند اظهار مى دارد این پول یعنى مثلا هر صد هزارتومان به طور تقریبى مى تواند ماهانه سه هزار تومان براى هر کدام سود حاصل کند، آیا این مضاربه صحیح است.
پاسخ : این مضاربه با سه شرط صحیح است:
الف) این که قرار داد طبق مضاربه با تعیین سود در صد هر یک، تنظیم شود یعنى معلوم شود از سود حاصل چند درصد مربوط به سرمایه گذار و چند درصد مربوط به شخص کارکننده است (در ضمن اگر ضررى حاصل شد باید آن را بپذیرد).
ب) باید صاحب مال به طرف وکالت دهد که بعد از حاصل شدن منفعت سهم او را به مبلغ مورد نظر صلح کند.
ج) زمانى که منفعتى حاصل نشده پول ماهانه اى که مى پردازد باید به عنوان على الحساب باشد.
دریافت سود از قبل سرمایه گذاری در کاری که سودی ندارد
پرسش : برای مضاربه توسط واسطه به کسی پول می دهم که تولیدی دارد و 30 درصد سود سالیانه مرا طی سه چک به من میپردازد ولی واسطه می گوید با توجه به وضعیت بازار پول را صرف هزینه های جاری و حقوق کارمندان می کند با توجه به اینکه یقین به سود فعلی وی ندارم (هر چند حفظ کارخانه و کارکنان در شرایط فعلی برای ایشان سود دراز مدت محسوب میشود) مضاربه با این مقدار سود چه حکمی دارد؟
پاسخ : ربا محسوب می شود.
دریافت سود بابت سرمایه گذاری در کارخانه ای که به سود دهی نرسیده
شاید این مطالب را هم بپسندید:
پرسش : پولی را داخل کارخانه در حال ساختی سرمایه گذاری کردم، چند ماه دیگر این کارخانه به بهره برداری میرسد. آیا پولی که بعنوان سود مضاربه از این شرکت میگیرم حلال است درحالی که هنوز به سود دهی نرسیده؟
پاسخ : در صورتی که به عنوان علی الحساب بدهند مانعی ندارد.
دریافت سود ماهیانه در قالب چند فقره چک در ابتدای کار
پرسش : اگر مقداری پول به شخصی بدهیم تا با آن کار کند و آن شخص با اطمینان کامل از سود حاصله، مبالغ سود ماهیانه مربوط به ما را به صورت چک از همان ابتدا به همراه چک اصل سرمایه به ما تحویل دهد و در قرارداد نیز نوع معامله، مصالحه ذکر گردد، آیا این کار اشکال دارد یا درست است؟
پاسخ : چنانچه یقین داشته باشید سود او بیشتر از مبلغی است که به شما می دهد و سود را به عنوان علی الحساب بدهد، اشکال ندارد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی
مطابق نظر آيت الله سيستاني
پرسش: اینجانب مبلغی پول به عنوان قرض الحسنه به شخصی داده ام و مقرر شده او با این پول کار کرده و ۳۰ درصد از سود حاصله را به من بدهد. به علت سختی حساب برای ایشان مقرر شد ایشان علی الحساب ماهانه ۳۰ هزار تومان به من بدهند و سر سال دو طرف در ما بقی سود مصالحه و صرف نظر کنند آیا این عمل ربا نیست؟
پاسخ: ربا است و می توانید با او عقد مضاربه جاری کنید که سود گرفتن حلال شود.
۴پرسش: آیا میشود مضاربه با بانکها نمود که سود آنرا تعیین می کند و هرماه سودی علی الحساب می دهند و در آخر سال تصفیه می شود ؟
پاسخ: اگر احتمال می دهید که بانک به مضمون آن عمل می کند اشکال ندارد.
۳پرسش: آیا می توان عقد مضاربه را منعقد کرد در صورتیکه سود معین و ضرر بر عامل باشد یا خیر ؟
پاسخ:
می توانید عقد مضاربه را با شروط زیر انجام دهید تا بوجه شرعی نتیجه مقصود را بدهد و این شروط چون در ضمن معامله است واجب الوفاء است :
۱ – عامل وکیل باشد از طرف صاحب مال که بر فرض داشتن سود هر ماه سهم او را از سود حاصله با آن مقدار معین از مال مصالحه کند .
۲ – عامل در صورتیکه سود نباشد همان مقدار از مال را از مال خود به صاحب سرمایه هبه کند .
۳ – سهم المالک از سود ، جبران کننده خساراتی که بعد از آن حاصل می شود نباشد .
۴- عامل پس از پایان مدت مضاربه یا فسخ آن در صورتیکه سرمایه ناقص شده باشد آن را از مال خود تکمیل نماید .
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.
