حکم ازاله و کندن مو در احرام
فهرست این نوشتار:
13- ازاله مو
سيزدهم- ازاله مو از بدنِ خود يا ديگرى، چه محرم باشد چه مُحِلّ.
419- درحرمت ازاله مو، ميان كم و زياد فرقى نيست و ازاله يك مو نيز حرام است.[1]
[1] ( 4). آية اللَّه سيستانى: بلكه حتى جزئى از يك مو.
420- ازاله مو اگر از روى ضرورت باشد، مانع ندارد.[1]
[1] ( 5). آية اللَّه صافى، آية اللَّه گلپايگانى: گناه ندارد ولى كفّاره دارد.
421- اگر در وقت غسل يا وضو،[1] مويى بدون قصد كنده شود، اشكال ندارد.
[1] ( 6). آية اللَّه بهجت: يعنى بهسبب وضو يا غسل و اظهر عدم وجوب فديه است.( مناسك شيخ، ص 24).
آية اللَّه سيستانى: يا تيمّم يا تطهير از خبث يا ازاله مانع از رسيدن آب وضو و غسل و مانند آن.
422- در حرمت ازاله مو بين تراشيدن، يا نوره ماليدن، يا كندن، يا قيچى كردن و …، فرقى نيست.
ازاله مو از محرم توسط مُحل
423- اگر محرم به اختياراً حاضر شود كه ديگرى حتى اگر محل باشد[1] سر او را بتراشد، مرتكب حرام شده و بايد كفّاره بدهد، ولى چنانچه بدون اختيار او باشد، كفّاره ندارد حتى بر مُحلّ مزبور.
[1] ( 7)- آية اللَّه فاضل: نسبت به مُحلّ مطلقا كفّارهاى نيست و نسبت به محرم اگر در موقع ازاله بىاختيار بوده ويا اسناد ازاله به محرم ولو تسبيباً محرز نباشد كفّاره ندارد.
كفّاره ازاله مو
424- كفاره سر تراشيدن، اگر ضرورى[1] باشد، دوازده «مُدّ» طعام است كه بايد به شش[2] مسكين بدهد، يا سه روز روزه بگيرد، يا يك گوسفند قربانى كند.
[1] ( 1). آية اللَّه بهجت: اگر محرم با ضرورت و بدون ضرورت سر خود را بتراشد كفّارهاش يك گوسفند يا سه روزروزه يا اطعام ده مسكين است كه به هريك يك مد داده شود بلكه بنابر احتياط به هر كدام به مقدارى كه سير شوند اگرچه بيش از يك مد باشد طعام داده شود. احتياط در رعايت اكثر از مدّ و اشباع است.( مناسك، مسأله 260 و مناسك شيخ، ص 24).
آية اللَّه فاضل: يكى از سه چيز به نحو تخيير است.
آية اللَّه گلپايگانى: كفاره ازاله مو از بدنِ خود، چه در حال ضرورت و چه در غير ضرورت ثابت است الّا در ازاله مو از بدنِ ديگرى كه در حال ضرورت كفّاره ندارد.
[2] ( 2). آية اللَّه گلپايگانى: صدقه دادن ده مدّ به ده مسكين كفايت مىكند اگرچه دوازده مد به شش مسكين بهتر است.( مناسك فارسى، ص 42، مسأله 63).
اندازه مدّ
«مُد»، تقريباً يك چارك (ده سير) است.
425- اگر تراشيدن از روى ضرورت نباشد، بنابر احتياط واجب[1] بايد يك گوسفند كفّاره بدهد؛ بلكه تعيّن گوسفند در اين صورت، بعيد نيست.
[1] ( 3). آية اللَّه بهجت: رعايت اين احتياط لازم نيست( مناسك شيخ ص 24).
شاید این مطالب را هم بپسندید:
آيات عظام تبريزى، خويى، سيستانى، مكارم و نورى: كفّاره آن يك گوسفند است.
آية اللَّه خامنهاى: اگر سر را عالماً عامداً بتراشد كفّاره آن يك گوسفند است.
426- اگر محرم از زير هر دو بغل خود، ازاله مو كند، بايد يك گوسفند ذبح كند؛[1] بلكه اگر از زير يك بغل هم ازاله مو كند، احتياط[2] آن است كه يك گوسفند كفّاره بدهد.[3]
[1] ( 4). آية اللَّه نورى: اگر از زير هر دو بغل ازاله مو كند احتياط آن است براى هر يك از بغلها يك گوسفندكفّاره بدهد.
[2] ( 5). آية اللَّه مكارم: اين حكم واجب است.
[3] ( 6). آية اللَّه بهجت: اگر موى زير هر دو بغل خود را بكند كفّارهاش يك گوسفند است بنابر اقوى و در كندن موى يك طرف، سه مسكين را طعام بدهد.( مناسك، مسأله 260).
آية اللَّه سيستانى: اگر موى زير بغل را بكند حكم همين است و همچنين بنابر احتياط واجب اگر به وسيله ديگرى، غير از كندن، موى آن را ازاله نمايد و اگر موى ريش يا غير آن را بكند كفاره آن يك مشت طعام است و اگر مُحرِم سر ديگرى را تراشيد چه محرم باشد چه غير محرم كفّاره ندارد.
آية اللَّه فاضل: سه فقير را اطعام كند.
آية اللَّه گلپايگانى: كفاره ازاله مو از زير بغل، يك گوسفند است.( مناسك عربى، ص 97- مناسك فارسى، مسأله 397).
كفاره ازاله مو با دست به سر و ريش كشيدن
427- اگر به سر يا ريش خود دست بكشد و يك مو يا بيشتر بيفتد، بنابر احتياط[1] يك كف طعام صدقه بدهد.
[1] ( 1). به مسأله 421 مراجعه شود.
آية اللَّه بهجت: يك كف از طعام صدقه بدهد و ساقط شدن مو به اين سبب با عدم اطمينانبه ساقط شدن، غير از ازاله غيرعمدّيه است كه فديه ندارد، اگر چه هر دو جايز است.( مناسك شيخ، ص 25).
آية اللَّه تبريزى، آية اللَّه خويى: بايد يك مشت طعام بدهد.
آية اللَّه خامنه اى: احتياط آن است كه به قدر يك مشت گندم يا آرد و امثال آن بدهد اگرچه وجوب اين احتياط معلوم نيست.
آية اللَّه سيستانى: خاراندن سر و بدن اشكال ندارد اگر مويى را نكند و خون خارج نشود؛ و اگر بىجهت محرم دست به سر و ريش خود بكشد و مويى يا بيشتر بيافتد، بايد يك مشت طعام كفّاره بدهد ولى اگر در وضو و مانند آن باشد چيزى بر او نيست.
آية اللَّه مكارم: مقصود از يك كف طعام، مقدارى غذاست.
428- اگر كسى موى سر[1] را به غير تراشيدن، ازاله كند، بنابر احتياط بايد كفاره تراشيدن را بدهد.
[1] ( 2). آية اللَّه بهجت: فرقى بين كندن و ماشين كردن و نوره گذاشتن نيست، چه از سر باشد يا صورت يا مواضع ديگر.
آية اللَّه خويى: بلكه واجب است.( معتمد، ج 4، ص 208).
429- در موردى كه كنده شدن مو با كشيدن دست به سر و صورت كفّاره دارد، فرقى بين عمد و سهو و غفلت نيست[1] بهشرط آنكه دست كشيدن عمدى باشد.
[1] ( 3)- آية اللَّه بهجت: به ذيل مسأله قبل مراجعه شود.
آية اللَّه مكارم: يعنى ميان سر و صورت فرقى نيست.
منبع: سایت هدانا برگرفته از مناسك حج با حواشى و مطابق با فتاوای دوازده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: خامنه ای، سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، وحید خراسانی، بهجت،فاضل ، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
