چرا آیات قرآن به سبک موضوعی نازل نشده
فهرست این نوشتار:
علّت عدم نزول قرآن به سبک موضوعی
پرسش : چرا آیات قرآن به سبک موضوعی نازل نشده اند؟
پاسخ اجمالی:
شاید این مطالب را هم بپسندید:
براى تهيّه كتاب هاى معمولى، موضوعات مختلفى را كه در يك قدر جامع شريك اند، در نظر گرفته و بعد از آن هر فصل و هر باب را با توجّه به مقدّمات و نتايج آن مورد بررسى قرار مى دهند؛ و به اين ترتيب كتابى با موضوعی خاصّ پدید می آید. ولى قرآن چنين نيست؛ زیرا كتابى است كه در طول 23 سال با توجّه به نيازها و شرايط مختلف اجتماعى و حوادث گوناگون و مراحل مختلف تربيتى نازل شده و همگام با حيات جامعه اسلامى پيش رفته و در عين حال بسته به زمان و مكان خاصّى نيست.
پاسخ تفصیلی:
پاسخ این است که:
براى تهیّه کتاب هاى معمولى مولف یا مولفان، موضوعات مختلفى را که در یک قدر جامع شریک اند، در نظر مى گیرند؛ مثلا بیمارى هاى مختلف که همه آنها به مساله سلامت انسان ارتباط دارد، در علم طب در نظر گرفته مى شود؛ سپس مسائل مربوط به این موضوعات را به فصول و ابواب مختلف تقسیم مى کنند ـ بیمارى هاى قلبى، بیمارى هاى عصبى، بیمارى هاى گوارشى، بیمارى هاى دستگاه تنفسى، بیمارى هاى پوستى و بیمارى هاى دیگر ـ بعد از آن هر فصل و هر بابرا با توجّه به مقدمات و نتایج آن مورد بررسى قرار مى دهند، و به این ترتیب کتابى بنام کتاب «طبّ» تدوین مى شود.
ولى قرآن هرگز چنین نیست، کتابى است که در طول 23 سال با توجّه به نیازها و شرایط مختلف اجتماعى و حوادث گوناگون و مراحل مختلف تربیتى نازل شده است؛ همگام با حیات جامعهاسلامى پیش رفته و در عین حال بسته به زمان و مکان خاصّى نیست!
یک روز، تمام بحث هاى قرآنبر محور مبارزه با بت پرستى و شرک و آموزش توحیدبا تمام شاخه هایش دور مى زد؛ و سوره ها و آیاتى که در این دوران نازل شد همگى بحث از مبدا و معادمى کرد. (مانند: سورههایى که در مکه در سیزده سال اوّل بعثت نازل شد)
روز دیگر بحث هاى داغ و پر حرارتى پیرامون جهادو مقابله با دشمنان داخلى و خارجى و منافقان مطرح بود.
یک روز ماجراى جنگ احزاب پیش آمد و سورهاحزاب نازل شد و حدّاقل 17 آیهآن از حوادث آموزنده و مسائل تربیتى و پیامدهاى این جنگ سخن گفت.
روز دیگر داستان صلح حُدیبیه فرا رسید و سورهفتح نازل شد و بعد از آن ماجراى فتح مکه و غزوه حنین پیش آمد و آیات سورهفتح مانند: «اِذَا جَاءَ نَصْرُ اللهِ وَالْفَتْحُ» و آیات دیگر نازل گردید.
خلاصه هم زمان با شکوفایى اسلامو حرکت عمومى جامعه اسلامى آیات مناسبى از قرآن نازل، و دستورات لازم داده مى شد و این برنامه دقیق انسانى را تکمیل مى کرد.(1)
پی نوشت: (1). گرد آوری از کتاب: پیام قرآن، ناصر، مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1386شمسی، چاپ: نهم، ج 1، ص 20.
