نماز پیامبر قبل از بعثت
نماز پیامبر قبل از بعثت
نماز پيامبر صلى الله عليه و آله
پرسش 3 . آيا پيامبر صلى الله عليه و آله پيش از بعثت و نزول قرآن نماز مى خواندند؟ اگر نماز مى خواندند نماز ايشان چگونه بوده و آيا پس از بعثت نماز تغيير يافته است؟
علاّمه طباطبايى در تفسير سوره علق به تشريح اين مسئله پرداخته و بيان داشته اند: سياق اين آيات دلالت دارد بر اين كه رسول خدا صلى الله عليه و آله قبل از بعثت نيز مناجات با خدا داشته و نماز مى خوانده. البته نمازهاى پنج گانه با شكل خاص خود و دو ركعتى بود كه بعد واجب شد و بنا بر شواهدى نمازهاى قبل از معراج مشتمل بر مقدارى تلاوت قرآن و نيز مشتمل بر سجده بوده است. در بعضى از روايات هم آمده كه رسول خدا صلى الله عليه و آله در اوايل بعثت با خديجه و على عليهماالسلام نماز مى خواندند20.
امام رضا عليه السلام در خصوص تعداد ركعات نماز و روند تغيير آن فرموده اند: اصل نماز يك ركعت است چون اصل عدد، يك مى باشد لذا هر گاه نماز را از يك ركعت كمتر بياورند عمل آورده شده نماز نيست. اما از آنجا كه خداوند مى دانست آن يك ركعت را بندگان به طور كامل بجا نياورده بلكه ناقص ادا مى نمايند لذا يك ركعت ديگر را با آن مقرون ساخت تا با ركعت دوّم نقص ركعت اوّل جبران شود و بدين ترتيب نماز دو ركعت واجب گرديد…21
در حديثى امام سجاد عليه السلام با اشاره به چگونگى و علّت تغيير نماز فرموده اند: «در مدينه و زمانى كه دعوت عمومى به اسلام آشكار گرديد و اسلام قوّت يافت و خداوند متعال جهاد را بر مسلمانان واجب فرمود، رسول خدا صلى الله عليه و آله هفت ركعت به نمازهاى شبانه روز افزود به اين ترتيب: دو ركعت به نماز ظهر، و دو ركعت به نماز عصر، و يك ركعت به نماز مغرب، و دو ركعت به نماز عشاء، و نماز صبح را به همان صورت كه در مكّه واجب گرديده بود باقى گذاشت و بر آن نيفزود».22
در پايان ذكر اين مطلب ضرورى مى نمايد كه افزودن ركعت هاى نماز به دستور و اذن خداوند توسّط پيامبر صلى الله عليه و آله صورت گرفته است زيرا پيامبر مأمور الهى است و از طرف خود چيزى نمى گويد:
«وَ ما ينْطِقُ عَنِ الْهَوى؛ إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْىٌ يُوحى»23؛ «و هرگز از روى هواى نفس سخن نمى گويد؛ آنچه مى گويد چيزى جز وحى كه بر او نازل شده نيست».
20. سيّدمحمدحسين طباطبايى، تفسير الميزان، ترجمه موسوى همدانى و سيّدمحمدباقر، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه ى مدرسين حوزه علميه قم، 1374ش، پنجم، ج20، ص 551.
21. علل الشرائع، ج1، ص 261.
22. من لايحضره الفقيه، ج1، ص 455.
23. نجم 53، آيه 3 و 4.
منبع: هدانا برگرفته از پرسمان، نماز چیستی و چرایی.