وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

عواقب دل شکستن

6

عواقب دل شکستن

فهرست این نوشتار:

هر گونه تعرض به قلب مومن و شکستن دل او شکستن حریم خداست که آثار وضعی و عواقب فراوانی دارد، جبران این آثار مخرب به صرف استغفار هم محقق نمی شود، بلکه باید جبران کرد و جبران آن هم بسیار دشوار است.

سوال: عواقب شکستن دل دیگران چیست؟

پاسخ حجت الاسلام طاها: 

در روایات احترام زیادی برای مومنین چه زن و چه مرد قائل شده اند. مومن جایگاه والایی دارد، احترام او در روایات بالاتر از کعبه دانسته شده در روایت دیگر رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:
لِلمُؤمِنِ عَلَى المُؤمِنِ سَبعَةُ حُقُوقٍ واجِبَةٍ مِنَ‏ اللّه‏ عَزَّ وَ جَلَّ: ألإجلالُ لَهُ فى غَيبَتِهِ وَ الوَدُّ لَهُ فى صَدرِهِ، وَ المُواساةُ لَهُ فى مالِهِ، وَ أنْ يَحرُمَ غَيبَتَهُ، وَ أنْ يَعُودُهُ فى مَرَضِهِ وَ أنْ يُشَيِّعَ جَنازَتَهُ، وَ أنْ لايَقُولَ فيهِ بَعدَ مَوتِهِ إلاّ خَيراً؛
مؤمن بر مؤمن هفت حق واجب الهى دارد.
1 ـ احترام او در هنگامى كه حضور ندارد.
2 ـ دوستى قلبى با او.
3 ـ شريك ساختن او در ثروتش.
4 ـ غيبت او را حرام بداند.
5 ـ در بيمارى او را عيادت كند.
6 ـ جنازه او را تشيع كند.
7 ـ بعد از مرگ درباره او جز به نيكى سخن نگويد.
وسائل الشيعه: ج8، ص546، ح13

 

آنقدر این مومن قلبش مهم است که اگر کسی او را بیازارد همانند آن است که پیامبر صلی الله علیه و آله را آزار داده است. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند : مَن آذى مُؤمِنا فَقَد آذاني، ومَن آذاني فَقَد آذَى اللّه َ عز و جل، ومَن آذَى اللّه َ فَهُوَ مَلعونٌ فِي التَّوراةِ وَالإنجيلِ وَالزَّبورِ وَالفُرقانِ . بحار الأنوار : ج 67 ص 72 ح 40.

پيامبر خدا صلي الله عليه و آله : هر كس مؤمنى را بيازارد ، مرا آزرده است و هر كس مرا بيازارد ، بى شك ، خداوند عز و جل را آزرده است و هر كس خدا را بيازارد ، در تورات و انجيل و زبور و قرآن ، نفرين شده است .

اولین اثر شکستن دل مومن نفرین و دور شدن از رحمت خداست. علاوه بر این عقوبت اخروی شکستن دل نیز بسیار سخت خواهد بود. الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إِذا كانَ يومُ القيامةِ نادى منادٍ : أَينَ الصدودُ لأَولِيائِي؟ فيقومُ قومٌ ليسَ على وجوهِهِم لَحْمٌ ، فيُقَالُ : هؤلاءِ الّذينَ آذَوْا المؤمنينَ و نصبُوا لهم و عانَدوُهم و عنَّفُوهُم في دِينِهِم ، ثمّ يؤمرُ بِهِمْ إلى جَهَنَّمَ . الكافي : 2/351/2 .

امام صادق عليه السلام :در روز قيامت، ندا كننده اى ندا دردهد: كجايند آزار دهندگان دوستان من؟ پس گروهى برخيزند كه صورتشان گوشت ندارد و گفته مى شود: اينان كسانى هستند كه مؤمنان را آزار دادند و با آنان دشمنى و مخالفت كردند و در دينشان برايشان سخت گرفتند؛ سپس به درافكندنشان در جهنّم فرمان داده مى شود.

اهل بیت به ما سفارش کرده اند که حتی به مورچه هم آزار و آسیب نرسانید، چون با ایمان اینگونه رفتارها نمی سازد. الإمام الصادق عليه السلام : فازَ وَاللّه ِ الأبرارُ ، أتَدري مَن هُم؟ هُمُ الَّذينَ لا يُؤذونَ الذَّرَّ . بحار الأنوار : ج 2 ص 27 ح 5 

امام صادق عليه السلام : به خدا سوگند ، نيكوكاران رستگارند . آيا مى دانى آنان چه كسانى هستند ؟ آنان ، كسانى اند كه [حتّى ]مورچه را نمى آزارند .

چرا جایگاه مومن بسیار والاست؟

یکی از علت های جایگاه رفیع مومن بخاطر قلب اوست، چون قلب مومن حرم خداست، جایی که مومن عاشقانه به خدا توجه می کند. امام الصادِقِ عليه السلام فرمودند : اَلقَلبُ حَرَمُ اللّه ِ، فَلاتُسكِنْ حَرَمَ اللّه غَيرَ اللّه ِ.
امام صادق عليه السلام فرمود: دل حرم خداست، پس غير خدا را در حرم الهى جاى مده.

هر گونه تعرض به قلب مومن و شکستن دل او شکستن حریم خداست که آثار وضعی و عواقب فراوانی دارد، جبران این آثار مخرب به صرف استغفار هم محقق نمی شود، بلکه باید جبران کرد و جبران آن هم بسیار دشوار است.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مَن أحْزَن مُؤمنا ثمّ أعطاهُ الدُّنيا لم يَكُنْ ذلكَ كَفّارتَه ، و لم يُؤْجَرْ عَلَيهِ .(بحار الأنوار : 75/150/13 .)  هر كه مؤمنى را اندوهناك سازد و سپس دنيا را به او بدهد، گناهش بخشوده نمى شود و در برابر آن پاداشى نمى بيند.

شکستن دل در دوستی های نادرست!

متاسفانه امروزه هرچند اندک برخی از روابط نامناسب بین دو جنس مخالف اتفاق می افتد، خود همین روابط اگر آغازش بر اساس شرع نباشد، بسیار شکننده هست و آسیب های فراوانی را به دنبال خواهد داشت.

 ارتباط نادرست و گناه آلود اگر اتفاق بیفتد آثار گناه نیز دامنگیر اشخاص می شود!، آثاری مثل افسردگی، نا امیدی، خستگی و شکست!، تمام اینها از آثار رابطه و دوستی نامشروع است، نه تنها هیچ اجری هم ندارد، بلکه باید شخص جوابگوی رفتارهای نادرستش باشد و بداند بسیاری از ناملایمتهایی را که دارد می بیند، از کرده عمل خویش است!.

حتی در همین رابطه ها کسی حق ندارد به دیگری آسیب بزند و دل دیگری را بشکند، همین اندازه که بر اساس دین با او ارتباط بر قرار نکرده ، همین بزرگترین خیانت و گناه است. گاهی می بینیم که یک نفر در روابط خود متوجه اشتباه خود می شود و متاسفانه طرف مقابل بجای اینکه متوجه اشتباه خود شود، به صورت طنز گونه می گوید تو نمی توانی این رابطه را قطع کنی، چون دل من را شکستی؟!.

قطعا این نوع شکستن دل، هیچ تبعاتی ندارد، اصلا این شکستن دل نیست!، بلکه شکستن هوس دیگری است و نه تنها بد نیست بلکه بسیار هم خوب و پسندیده است که ما این روابط را هر چه زودتر تمام کنیم تا هم خودمان هم طرف مقابل کمتر دچار گناه شویم. مهم این هست که ما دل خدا را بدست بیاوریم نه اینکه خودمان را به هر هوسی بخاطر دیگران آلوده کنیم. اگر عاشقانه با خدا رابطه برقرار کردیم آنگاه است که دیگران نیز رابطه شان با ما عاشقانه خواهد شد.

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مَن أصلَحَ فيما بَينَهُ و بَينَ اللّه ِ أصلَحَ اللّه ُ فيما بَينَهُ و بَينَ الناسِ ، و مَن أصلَحَ جَوّانِيَّهُ أصلَحَ اللّه ُ بَرّانِيَّهُ ، و مَن أرادَ وَجهَ اللّه ِ أنالَهُ اللّه ُ وَجهَهُ و وُجُوهَ الناسِ . كنز العمّال : 43166. هر كه ميان خود و خدا را اصلاح كند ، خداوند ميان او و مردم را اصلاح گرداند و هر كه درونش را درست كند ، خداوند بيرونش را درست گرداند و هر كه رضايت خدا را بطلبد ، خداوند رضايت خودش و مردم را نصيبش گرداند .

باید به این سخن  پيامبر صلي الله عليه و آله باور کرد که فرمودند : لا وُكِلَ ابْنُ آدَمَ اِلاّ اِلى مَنْ رَجاهُ وَلَوْ اَنَّ ابْنَ آدَمَ لَمْ يَرْجُ اِلاَّ اللّه َ ما وُكِلَاِلى غَيْرِهِ؛كنز العمّال : 43166.
انسان به همان كسى واگذار مى شود كه به او اميد بسته است و اگر انسان جز به خدااميد نبندد به غير خدا واگذار نمى شود.

قطعا اگر کسی به جای خدا به مردم واگذار شود، همیشه دستخوش ناملایمات خواهد بود و بجز ناراحتی و تشویش چیزی نخواهد دید.

پس شکست دلی که منظور ما هست ، شامل این روابط حرام نمی شود. اما باید دانست نمی توان با وعده های دروغین با احساسات دیگران بازی کرد و کاری کرد که دیگری روحیه و آن پاکی اش از بین برود و خدای ناکرده دامن دیگری را آلوده به گناه نماید.

ویژگی های قلب مومن

قرآن: (وَلَا تُخْزِنِي يَوْمَ يُبْعَثُونَ * يَوْمَ لَا يَنْفَعُ مالٌ وَلا بَنُونَ * إِلَا مَنْ أَتَى اللّه َ بِقَلْبٍ سَلِيمٍ) .
«و روزى كه [مردم] برانگيخته مى شوند، رسوايم مكن. روزى كه هيچ مالى و فرزندى سود نمى دهد. مگر كسى كه دلى سالم به سوى خدا بياورد».

الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ـ في قولِهِ تعالى : «إلّا مَن أتَى اللّه َ بِقَلبٍ سَليمٍ» ـ : القَلبُ السَّليمُ الذي يَلقَى رَبَّهُ ، وليسَ فيهِ أحَدٌ سِواهُ ، وكُلُّ قَلبٍ فيهِ شِركٌ أو شَكٌّ فهُو ساقِطٌ .  

امام صادق عليه السلام ـ درباره آيه: «مگر كسى كه دلى سالم به سوى خدا بياورد» ـ فرمود : دل سالم، دلى است كه پروردگارش را ديدار كند در حالى كه احدى جز او در خود نداشته باشد و هر دلى كه در آن شرك يا شك باشد، منحطّ است.

در چنین قلب است که خدا جا دارد و اینچنین در روایت آمده است.

از پیامبر صلى الله عليه و آله سوال شد : ـ و قد سُئلَ : أينَ اللّه ُ ؟ ـ : عِندَ المُنْكَسِرةِ قُلوبُهُم .بحار الأنوار: 73/157/3.  پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ در پاسخ به اين پرسش كه : خدا كجاست ؟ ـ فرمود : نزد شكسته دلان .

شکسته دل کسی است که بجز یاد خدا نمی بیند و در یاد خدای متعال دلش در سوز گداز است، دعایش مستجاب و ارتباطش با خدا بسیار محکم است. پایین تر از این مقام دل کسانی است که مظلوم واقع شده اند، دعای این افراد نیز سریع به اجابت می رسد و خداوند حامی آنها خواهد بود، دعای یتیم، دعای کسی که حق او به زور گرفته شده، دعای کسی که درست رفتار کرده و دیگران با حرف و عملشان شخصیت او را خدشه دار کرده و به او آسیب روحی زده اند و به اصطلاح دل او را شکسته اند.

امام حسین علیه السلام  یاور مظلومان و اسوه متقیان تعبیر و وصیت زیبایی دارند که باید در زندگی ما یک شاخص باشد، ایشان فرمودند: 

يا بُنَىَّ اِيّاكَ وَ ظُلْمَ مَنْ لايَجِدُ عَلَيْكَ ناصِراً اِلاَّ اللّه‏َ؛

فرزندم! بپرهـيز از سـتم بر كسى كه غير از خدا ياورى در مقابل تو ندارد. اعيان الشيعة: ج1، ص620

 

گاهی یک دروغ، یک غیبت یک وعده ناروا، یک مسخره کردن، یک فخر فروشی، یک بی احترامی آنچنان صدمه ای به دیگران وارد می کند که تا سالها قابل جبران نیست و نخواهد بود، پس بسیار باید مراقب رفتار و گفتارمان باشیم.

حتما بخوانيد

ویژه نامه مشاوره و زندگی دینی

 

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.

6 نظرات
  1. ناشناس می گوید

    امتیاز بینندگان:1 ستاره

  2. احمدی می گوید

    به نظر شما ، از نظر خدا فقط مومنین انسان هستند؟! یا فقط مومنین دل دارند؟! … یا شاید هم خدا فقط خدای آدمای خوبه که همه‌ش راجع به دل مومن صحبت کردید.
    بهتر نبود می‌گفتید شکستن دل انسان؟! فک نمی‌کنم از این نظر خداوند تفاوتی قائل شده باشه.

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      خدا خدای همه هست. و از جهت انسان بودن همه در یک سطح هستند، اما آن شخصی که تقوا دارد از جایگاه بالاتری برخوردار است.
      آنچه در نوشتار آمده به این معنا نیست که تعرض و ناراحت کردن دیگران بی اهمیت است، نخیر به تعبیری اثبات شی نفی ما عدا نمی کند.
      آنچه که هست این هست اهل الله جایگاه خاصی دارند. چرایی این امر در نوشتار آمده است.
      وفقکم الله لکل الخیر

    2. حجت الاسلام حامد جوارانی می گوید

      سلام علیکم
      مشکل ما آدم ها این است که برای شناخت همه چیز ساعت ها وقت صرف می کنیم اما برای شناخت خودمان و انسان شناسی چند دقیقه هم وقت نمی گذاریم ،تمام مشکلات بشریت از انسان نشناسی است …
      یک اصل فطری و عقلی در نهاد تمام آدم ها است به نام اصل اصالت تخصص ، این اصل به ما می گوید در برخورد با هر سیستم و مجموعه ای در ۴ مرحله(تعریف – راه اندازی – بهره برداری – اصلاح بعد از خرابی)به سازنده یا متخصص نیاز داریم و باید به انها مراجعه کنیم این اصل را ما (عاقلانه)در مورد همه چیز رعایت می کنیم و (احمقانه)در رابطه با خودمان فراموش می کنیم یعنی در مورد تمام سیستم ها هرچند ساده به کار می گیریم ولی در مورد پیچیده ترین موجود یعنی انسان به کار نمی گیریم آیا این حماقت نیست؟!بزرگ ترین جنایاتی که در تاریخ بشر اتفاق افتاده است این است که (متخصص و سازنده انسان)را کنار زده ایم و بعد خودمان جاهلانه در مورد تعریف انسان ومسائل مربوط به ان نظر داده ایم که سر از حدود۳۰۰-۴۰۰ نظر شده است.
      نظرخداوند با فکر من و شما تعیین نمی شود باید نظر خدا را از کتاب و نمایندگانش جست و جو کرد
      موجودات در هستی از نظر کمالات وجودی وآثار خارجی به ۴ دسته تقسیم می شوند:۱- جمادات۲-گیاهان۳-حیوانات۴-انسان ها
      از نظر خداوندانسان ها(یعنی بشر نه انسان به معنای واقعی)به ۵ دسته تقسیم می شوند:۱-جماد۲-پست تر از جماد۳-حیوان۴-پست تر از حیوان۵-انسان حقیقی(در این زمینه به ایات ۷۴ بقره و ۱۷۹ اعراف و …مراجعه کنید)
      از نظر خداوند همه بشریت ۵ مرتبه فوق را دارند اما بستگی به شناخت و نوع زندگی و اینکه کدام بخش از ۵ بخش وجودشان را تغذیه کنند در همان مرتبه قرار می گیرند اگرچه ظاهرشان انسانی باشد اما باطنشان انسانی نیست و از منظر خداوند به انها انسان نمی گویند و در قیامت هم به صورت انسان محشور نمی شوند کما اینکه در همین دنیا هم باطنشان انسانی نیست و کسانی که چشم برزخی و ملکوتی پیدا کرده اند اگر باطن اینها را ببینند به صورت حیوان یا … مشاهده می کنند همانطور که پیامبرصلوات الله علیه و اله در حدیثی فرمودند امت من به صورت ۱۰حیوان محشور می شوند و … که احادیث در این زمینه زیاد است
      بشر یک بعد دارد که بعد بی نهایت طلب است که قران از ان به نام قلب نام برده که ان قلب فقط بی نهایت یعنی خدا را می خواهد و به واسطه همین قلب انسان می شود و گرنه اگر قلبش سلیم نشد یعنی تغذیه متناسب با خود را به ان ندادیم به باطن انسانی نمی رسد و تمام مشکلات و دردهای بشریت برای این است که به مقام انسان نمی رسد بله از منظر خداوند تنها مومن انسان است به این معنا که باطنش حقیقتا انسان است البته مومن معنای خاصی دارد و هرکسی که دین دار است مومن نیست اگر چه ظاهری مذهبی و دینی داشته باشد که امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند:(رب متنسک و لا دین له)یعنی چه بسیار عبادت کننده ای که اساسا دین ندارد پس مومن هم از نظر خداوند تعریف و نشانه های خاصی دارد که به طور مختصر مومن اینه خداوند است یعنی هرچقدر ادم شبیه تر به خدا شود مومن تر می شود و دو نشانه اصلی مومن از منظر خداوند شادی و ارامش است که اگرکسی این دونشانه را ندارد مومن نیست
      اگر علاقمند به این مسائل بودید توصیه می شود کتاب های زیر را مطالعه کنید و فایل های صوتی زیر را هم گوش کنید انوقت دیدتان نسبت به زندگی و انسان با دید خالقتان یکی می شود و نظرش را می یابید:
      ۱-کتاب ضرورت خودشناسی= yon.ir/JWm0g
      ۲-کتاب کمالات وجودی انسان= yon.ir/NDwxR
      ۳-صوت کارگاه خودشناسی= yon.ir/IvCns
      ۴-فوق عقل تنها وجه تمایز انسان= yon.ir/etFHW
      موفق باشید

    3. فاطمه می گوید

      درجواب دوست بزگوار اقای احمدی باید بگویم سوال خوبی کردید…ببینید هرانسانی با توجه به دینش در اخرت یا معاد یا رستاخیز مورد توبیخ یا حسابرسی اعمال قرار میگیرد…اما درتمامی ادیان دل شکستن عمل زشت و نکوهیده ایی هست ودارای عواقب سخت وزیاد.دراسلام چون یک دین اخلاق محور هست بیشتر اهمیت داره و خیلی حساسیت دارع این بحث طوری که روایت داریم کسی کع دل بنده ایی و میشکونه ینی با خدا در افتاده و در رحمت را برای خودش بسته…بالاخص اگر اون فرد عاشق باشه یا مظلوم یعنی نتونه کاری برای خودش بکنه بخصوص اگر ان شخص ظالم بدونه و خودش را به ان راه بزنه…. حالا میگیم شخص بنده کیه؟؟میگیم بنده منظور شخصی هست که به خدای احد و واحد ایمان داره و در مقابل قلب شکسته به او پناه میبره و از خدا حمایت وتسلی میخواد… حالا هر دینی که میخواد داشته باشه مهم نیست چون محور خداست… پس حواسمون باشه خدای نکرده خدای نکرده دل کسی رو نشکونیم… وارد جنگ با خدامیشیم .. ضمنا این کار کفاره ندارد و چون حق الناس است خدا عاقبت این کار را بر عهده ی خود شخص دلشکسته یا ستم دیده میگذاره پس وای بر بی رحمان

      1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

        سلام علیکم
        ممنون از توضیحاتتون، دقت کنید دل شکستن مذموم هست اما آن دل شکستنی که جنگ با خداست این دل شکستن برای عشق و عاشقی نیست. بلکه دل اولیاء الله منظور هست.
        وفقکم الله لکل الخیر