عظمت مقام حضرت معصومه سلام الله عليها
عظمت مقام حضرت معصومه سلام الله عليها
تبیین عظمت مقام کريمهٴ اهل‌بيت از منظرحضرت علامه جوادی آملی
در سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله عليها)، ضرورت تبیین عظمت ومقام بی بدیل آن حضرت با استفاده از آراء و اندیشه های مفسر قرآن کریم حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی می تواند نکات ارزشمندی را از جایگاه والای حضرت فاطمۀ معصومه(س) در نزد امامان معصومین(ع) برای تشنگان به معارف اهل بیت(ع) به ویژه زائران آن حضرت به ارمغان داشته باشد،از این رو دراین نگاشته برخی از مهمترین شاخصه های وجودی و عظمت مقام کریمۀ اهل بیت(س) از سخنرانی حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در روز ولادت آن بانوی بزرگواربه مخاطبان عرضه می گردد:
عظمت مقام کريمهٴ اهل‌بيت فاطمه معصومه (سلام الله عليها)
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در تبیین عظمت مقام کريمهٴ اهل‌بيت فاطمه معصومه (سلام الله عليها) فرمود: از آنجا که حضرت فاطمه معصومه (سلام الله عليها)که از دودمان نبوت و ولايت است به جايي مي رسد که امام هشتم و امام نهم(سلام الله عليهما) دربارهٴ زيارت او هم توصيه و سفارش و هم دستور و برنامه دارند،لذا از وجود مبارک امام هشتم علي بن موسي الرضا (سلام الله عليهما) رسيده است که، خواهر ما فاطمهٴ معصومه در قم مدفون است [و] هر کس اين بانو را زيارت کند بهشت براي او است، و از وجود مبارک امام نهم امام محمد تقي(سلام الله عليه) روایت شده است که عمّهٴ من فاطمهٴ معصومه(س) در قم مدفون است و هر کس آن حضرت را زيارت کند بهشت براي او است بنابراین ضرورت تعمّق هر چه بیشتردر شاخصه های وجودی و عظمت مقام حضرت معصومه(س) از دیدگاه آیت الله العظمی جوادی آملی باید مورد اهتمام واقع گردد، زیرا تأکیدات ائمۀ معصومین(ع) همگی لزوم واکاوی شأن و منزلت بالای آن حضرت را دو چندان می کند. حضرت آیت الله جوادی آملی با تشریح آثار و نتایج بی بدیل زیارت آن حضرت، به شاخصه هائی از قبیل استحقاق ورود به بهشت برای زائران آن حضرت و نیز برخورداری از مقام شفاعت حضرت معصومه (س) اذعان نمودند، و با ذکر روایتی مهم از امام رضا(ع)، معرفت و شناخت نسبت به حق کریمۀ اهل بیت و نیز چیستی مراتب این شناخت را برای تشنگان به آموزه های ناب تشیع بازگو نمودند.
ولایت مداری،سرّپاداش بهشت برای زائر کریمۀ اهل بیت(س)
بعضي از اعمال خير سبب مي شود که بهشت در اختيار اوقرار بگیرد، نه او در اختيار بهشت.
ایشان در فرازی فرمودند:اعمالي که باعث ورود در بهشت است يکسان نيست؛ بعضي از عمل هاي خير باعث مي شود انسان به بهشت راه پيدا کند و بعضي از اعمال خير سبب مي شود که بهشت در اختيار اوقرار بگیرد، نه او در اختيار بهشت،
لذا سرّ اينکه وجود مبارک امام هشتم و امام نهم(سلام الله عليهما)فرمودند، هر کس کريمهٴ اهل بيت فاطمهٴ معصومه (سلام الله عليها) را زيارت کند بهشت براي او است، بدین خاطر است که او اهل ولايت است، اگر کسي پيوند ولايي با دودمان عصمت و طهارت داشته باشد، مي کوشد که رايحهٴ ولايت و طعم ولايت در هستي او پديد آيد و خود جزء اولياي الهي بشود، اگر کسي جزء اولياي خدا شد، «وليّ‌الله» شد، در آن صورت بهشت مشتاق او است. در برخي از روايات آمده است که بهشت مشتاق سلمان است و اشتياق بهشت به سلمان بيش از علاقهٴ سلمان به بهشت است. سّرش آن است که بهشت محصول عقيده صحيح و اخلاق صحيح و عمل صالح است و عقيده و اخلاق و اعمال جزء شئون ادراکي و عملي انسان است، اگر بهشت در اثر عقيده و خُلق و عمل است و اگر عقيده و خلق و عمل جزء شئون ادراکي و عملي روح آدم است؛ پس روح انسان والاست که در اثر تحصيل عقيده و اخلاق و اعمال بهشت را مي سازد. بهشت مملوک انساني است که «وليّ الله» است در جريان دوزخ هم ـ معاذالله ـ اين‌چنين است؛ بنابراين وجود مبارک امام هشتم و امام نهم(سلام الله عليهما) اثر زيارت فاطمهٴ معصومه(سلام الله عليها) را استحقاق بهشت دانستند که بهشت براي او است.
لذا سرّ اينکه وجود مبارک امام هشتم و امام نهم(سلام الله عليهما)فرمودند، هر کس کريمهٴ اهل بيت فاطمهٴ معصومه (سلام الله عليها) را زيارت کند بهشت براي او است، بدین خاطر است که او اهل ولايت است، اگر کسي پيوند ولايي با دودمان عصمت و طهارت داشته باشد، مي کوشد که رايحهٴ ولايت و طعم ولايت در هستي او پديد آيد و خود جزء اولياي الهي بشود، اگر کسي جزء اولياي خدا شد، «وليّ‌الله» شد، در آن صورت بهشت مشتاق او است. در برخي از روايات آمده است که بهشت مشتاق سلمان است و اشتياق بهشت به سلمان بيش از علاقهٴ سلمان به بهشت است. سّرش آن است که بهشت محصول عقيده صحيح و اخلاق صحيح و عمل صالح است و عقيده و اخلاق و اعمال جزء شئون ادراکي و عملي انسان است، اگر بهشت در اثر عقيده و خُلق و عمل است و اگر عقيده و خلق و عمل جزء شئون ادراکي و عملي روح آدم است؛ پس روح انسان والاست که در اثر تحصيل عقيده و اخلاق و اعمال بهشت را مي سازد. بهشت مملوک انساني است که «وليّ الله» است در جريان دوزخ هم ـ معاذالله ـ اين‌چنين است؛ بنابراين وجود مبارک امام هشتم و امام نهم(سلام الله عليهما) اثر زيارت فاطمهٴ معصومه(سلام الله عليها) را استحقاق بهشت دانستند که بهشت براي او است.
عدم تأثيرذکورت و انوثت در تحصيل کمال و منزلت
ایشان کسب کمالات و معارف توسط مطلق انسانها را مورد توجه قرار داده و خاطر نشان کردند:
منزلت براي انسان از آن جهت که يک روح ملکوتي دارد و آن روح ملکوتي، نه زن است نه مرد قابل تحصيل است؛ چون بدن انسان يا به صورت زن يا به صورت مرد ساخته شده است؛ وگرنه جان انسان و روح انسان که امر ملکوتي است مثل فرشته‌ها، نه مردند و نه زن. روح نه مذکر است نه مؤنّث؛ چون بدن نيست، جسم نيست، ماده نيست. از آن جهت که روح نه مذکر است نه مؤنّث، لذا کمالها و معارف را هم زنها مي توانند فراهم بکنند هم مردها.
منزلت براي انسان از آن جهت که يک روح ملکوتي دارد و آن روح ملکوتي، نه زن است نه مرد قابل تحصيل است؛ چون بدن انسان يا به صورت زن يا به صورت مرد ساخته شده است؛ وگرنه جان انسان و روح انسان که امر ملکوتي است مثل فرشته‌ها، نه مردند و نه زن. روح نه مذکر است نه مؤنّث؛ چون بدن نيست، جسم نيست، ماده نيست. از آن جهت که روح نه مذکر است نه مؤنّث، لذا کمالها و معارف را هم زنها مي توانند فراهم بکنند هم مردها.
معرفت به حق کریمۀ اهل بیت(س) ؛ شرط ورود به بهشت
شاید این مطالب را هم بپسندید:
صاحب تفسیر تسنیم در تبیین چگونگی دریافت ثواب کامل از زیارت حضرت فاطمۀ معصومه(س) به مولّفۀ شناخت و معرفت حقیقی نسبت به آن حضرت اشاره نمودند و فرمودند: از وجود مبارک امام رضا(سلام الله عليه) روایتی به ما رسيده است که فرمود:
اگر کسي خواهرم کريمه اهل‌بيت فاطمهٴ معصومه را «عارفاً بحقّها» زيارت کند بهشت براي او ثابت است، معلوم مي شود کريمهٴ اهل‌بيت فاطمهٴ معصومه(س) حقّي دارد که بعضي از زائران به حقّش عارف هستند و برخی عارف نيستند و آن حضرت را تنها به عنوان خواهر امام و دختر امام و عمه امام مي شناسند و زيارت مي کنند که اينها بخشی از فضيلت و ثواب را دریافت می دارند، اما به ثواب کامل راه نمی يابند. لیکن برخی دیگر از زائرین ان حضرت حقّ اين کريمه را مي شناسند که امام هشتم فرمود هر کس خواهرم را «عارفاً بحقّها» زيارت کند بهشت براي او است.
زیرا معمولاً در مستحبّات، مطلوب متعدد است؛ يعني اگر کسي عارف به حق وجود مبارک فاطمهٴ معصومه(سلام الله عليها) نبود و يک زيارت عادي و عامي انجام داد، اين‌چنين نيست که از فضيلت محروم باشد، بلکه به اندازهٴ کار خود و درک خود ثواب مي برد، ولي آن ثواب کامل براي کسي است که عارف به حقّ کريمه اهل بيت باشد و او را زيارت کند.
زیرا معمولاً در مستحبّات، مطلوب متعدد است؛ يعني اگر کسي عارف به حق وجود مبارک فاطمهٴ معصومه(سلام الله عليها) نبود و يک زيارت عادي و عامي انجام داد، اين‌چنين نيست که از فضيلت محروم باشد، بلکه به اندازهٴ کار خود و درک خود ثواب مي برد، ولي آن ثواب کامل براي کسي است که عارف به حقّ کريمه اهل بيت باشد و او را زيارت کند.
مأثوره بودن زيارتنامه آن حضرت ازسوی امام هشتم(عليه السلام)
استاد برجستۀ حوزۀ علمیه در تبیین ریشۀ تاریخی متن زیارت حضرت معصومه (س) فرمودند: برخلاف برخی از زیارت نامه هایی که توسط علما و بزرگان دینی برای معصوم زادگان و امام زادگان انشاء گردید، لیکن دربارهٴ فاطمهٴ معصومه (سلام الله عليها) این نکته حائز اهمیت است که زيارت نامه اش از ناحیۀ امام رضا(ع) نقل شده است، از یکی از محدّثين بزرگ قم به نام سعد اشعري که توفيق تشرّف به محضر امام زمانش یعنی وجود مبارک امام رضا(ع) را پيدا نمود، نقل شده است که وجود مبارک امام رضا (ع) به من فرمود:
يا سعد! قبري از ما در خاک شماست.
عرض کردم: منظور قبر کريمهٴ اهل‌بيت فاطمهٴ معصومه(سلام الله عليها) است؟
فرمود: آري.
سپس فرمود: شما آن بزرگوار را با اين وضع زيارت بکنيد. لذا اين زيارتنامه‌اي که در کُتب زيارات و ادعيه آمده است جزء مُنشئات وجود مبارک امام هشتم(سلام الله عليه) است که امام رضا(عليه السلام) فرمود: وقتي خواستيد فاطمهٴ معصومه(سلام الله عليها) را زيارت کنيد اين‌چنين بگوييد.
مقام شفاعت کريمهٴ اهل‌بيت حضرت فاطمهٴ معصومه (سلام الله عليها)
حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی در تبیین این بخش از زیارت حضرت فاطمۀ معصومه(س)که می خوانیم؛«يا فاطمة إشفَعي ليّ في الجنة فإن لَکِ عِندَ الله شأناً من الشأن»، فرمودند:
کسي حق شفاعت دارد که در کنار عدالت الهي از مظاهر اسماي حسناي خدا باشد. خداوند اگر با عدل خودش با ما رفتار بکند بسياري از انسان ها آسيب خواهند دید، ولي اگر رحمت او ضميمهٴ عدل او گردد در این صورت به اين کار «شفاعت» می گویند.
لذا اگر حضرت فاطمه معصومه (س)به اين مقام رسيده است که همه بزرگان، همه علما، همه مراجع، در کنار بارگاه ملکوتي او عرض مي کنند: «يا فاطمة إشفَعي ليّ في الجنة..» معلوم مي شود که حقّ شفاعت دارد، شما مي بينيد همهٴ مراجع بزرگ در کنار قبر کریمۀ اهل بیت(س)مي گويند از ما شفاعت نما، زیرا در قيامت همگان به شفاعت خاندان پيغمبر(عليهم الصلاة و عليهم السلام) نيازمندند.
آنها که اهل بهشت‌اند به برکت شفاعت درجاتشان رفيع مي شود، همه شيعيان و کساني که دينشان مورد رضایت خداوند است نيازمند به شفاعت‌اند، يا در نجات از جهنّم يا در تخفيف از عذاب و ورود به بهشت يا ترفيع درجات بهشت، به هر تقدير در همهٴ اين مراحل و درجات به شفاعت نيازمندند.
کسي حق شفاعت دارد که در کنار عدالت الهي از مظاهر اسماي حسناي خدا باشد. خداوند اگر با عدل خودش با ما رفتار بکند بسياري از انسان ها آسيب خواهند دید، ولي اگر رحمت او ضميمهٴ عدل او گردد در این صورت به اين کار «شفاعت» می گویند.
لذا اگر حضرت فاطمه معصومه (س)به اين مقام رسيده است که همه بزرگان، همه علما، همه مراجع، در کنار بارگاه ملکوتي او عرض مي کنند: «يا فاطمة إشفَعي ليّ في الجنة..» معلوم مي شود که حقّ شفاعت دارد، شما مي بينيد همهٴ مراجع بزرگ در کنار قبر کریمۀ اهل بیت(س)مي گويند از ما شفاعت نما، زیرا در قيامت همگان به شفاعت خاندان پيغمبر(عليهم الصلاة و عليهم السلام) نيازمندند.
آنها که اهل بهشت‌اند به برکت شفاعت درجاتشان رفيع مي شود، همه شيعيان و کساني که دينشان مورد رضایت خداوند است نيازمند به شفاعت‌اند، يا در نجات از جهنّم يا در تخفيف از عذاب و ورود به بهشت يا ترفيع درجات بهشت، به هر تقدير در همهٴ اين مراحل و درجات به شفاعت نيازمندند.
اينکه همه بزرگان در پيشگاه اين کريمه عرض مي کنند «..إشفَعي ليّ في الجنة فإن لَکِ عِندَ الله شأناً من الشأن»، معلوم مي شود که وجود مبارک اين کريمه از ولايت الهي برخوردار است و با قرآن همراه است و از قرآن جدا نمي شود، چنين مقامي را اگر کسي بشناسد و آن حضرت را با اين معرفت زيارت کند استحقاق بهشت را خواهد داشت.
همۀ اين امور نشان مي دهد که حضرت فاطمه معصومه(س) به چه جايگاهي رسيده است که امام هشتم و امام نهم(سلام الله عليهما) هم ترغيب کرده‌اند که آن حضرت را زيارت کنيد به نحوی که وجود مبارک امام رضا (سلام الله عليه) زيارتنامه خاصي مقرر کرده است، و هم در اين زيارتنامه جمله‌هايي را تعبيه نمودند که نشانهٴ مقام و منزلت والای حضرت فاطمه معصومه (سلام الله عليها) است.
خداوند ما را از رهروان راستین خاندان عصمت و طهارت(علیهم السلام) قرار بدهد. (اسرانيوز).
خداوند ما را از رهروان راستین خاندان عصمت و طهارت(علیهم السلام) قرار بدهد. (اسرانيوز).
لينك كوتاه مطلب: https://hadana.ir/?p=18029
*- ضمنا شما مي توانيد از اينجا مشترك خبرنامه سايت شويد و جديد ترين مطالب را دريافت كنيد.
سفارش پیامبر اسلام به مودت فی القربی
تقليد در اصول دين از منظر آيت الله جوادي آملي
آيا مقام امامان با هم فرق مي كند
چرا دختران زودتر به سن تكليف مي رسند
چرا زنان نمي توانند مرجع تقليد شوند
امتیاز بینندگان:5 ستاره