زيارت پيامبر در روز شنبه

مقدمه

«سیّد بن طاووس»(رحمه الله) در کتاب «جمال الاُسبوع» مى نویسد، مرحوم «صدوق» روایتى نقل مى کند که خلاصه اش چنین است:
در زمانى که حضرت امام هادى(علیه السلام) در «سامرّا» تحت نظر و مراقبت شدید مأموران متوکّل عبّاسى قرار داشتند، یکى از یارانش با استفاده از اعتقادات ولایى یکى از مأموران، به خدمتش شرفیاب مى شود و از جمله سؤالاتى که مى کند، سؤال از تفسیر این حدیث است که از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نقل شده است که فرمود:
«لا تُعادُوا الاْیّامَ فَتُعادیکُم; با روزها دشمنى نکنید که آنها نیز با شما دشمنى مى کنند». فرمود: آرى مراد از ایّام (روزها) ما هستیم مادامى که آسمانها و زمین برپاست. پس شنبه نام رسول اللّه(صلى الله علیه وآله) است، یکشنبه نام امیر مؤمنان(علیه السلام) و دوشنبه نام حسن و حسین(علیهما السلام)و سه شنبه نام على بن الحسین و محمّد بن على و جعفر بن محمّد(علیهم السلام) و چهارشنبه نام موسى بن جعفر و على بن موسى و محمّد بن على و من (على بن محمّد(علیهم السلام)) و پنج شنبه نام فرزندم حسن(علیه السلام) و جمعه نام فرزند فرزندم (حجّة بن الحسن(علیه السلام)) است، کسى که طرفداران حق، سرانجام گرد او جمع مى شوند. سپس فرمود: این است معناى ایّام، پس با آنها در دنیا دشمنى مکنید که آنها در آخرت با شما دشمنى مى کنند، آنگاه فرمود: خداحافظى کن و از خانه خارج شو که بر تو ایمن نیستم.(1)
آنگاه «سیّد بن طاووس» این روایت را به سند دیگرى از «قطب راوندى» نقل مى کند،(2) سپس براى هر یک از آن بزرگواران در روز مخصوص خودش زیارتى نقل مى کند به این ترتیب:

 

زيارت پيامبر(صلى الله عليه وآله) در روز شنبه

اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ، وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ، وَاَشْهَدُ اَنَّکَ رَسُولُهُ، وَاَنَّکَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِاللهِ،
گواهى دهم که معبودى جز خداى یکتا نیست که شریکى ندارد و گواهى دهم که تو پیامبر او هستى و تویى محمّد بن عبدالله
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ بَلَّغْتَ رِسالاتِ رَبِّکَ، وَنَصَحْتَ لاُِمَّتِکَ،
و گواهى دهم که تو رسالتهاى پروردگارت را ابلاغ کردى و براى امتت خیرخواهى نمودى
وَجاهَدْتَ فى سَبیلِ اللهِ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ، وَاَدَّیْتَ الَّذى عَلَیْکَ مِنَ الْحَقِّ،
و در راه خدا از راه حکمت واندرز نیکو، جهاد (وکوشش) کردى و آنچه را که از حق بر عهده تو بود ادا کردى
وَاَنَّکَ قَدْ رَؤُفْتَ بِالْمُؤْمِنینَ، وَغَلُظْتَ عَلَى الْکافِرینَ،
و براستى تو نسبت به مؤمنان مهربانى کردى و بر کافران سخت گرفتى
وَعَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ، فَبَلَغَ اللهُ بِکَ أَشْرَفَ مَحَلِّ الْمُکَرَّمینَ،
و خدا را با اخلاص پرستش کردى تا یقین (یعنى مرگ) بسراغت آمد پس خداوند تو را به شریف ترین مقام گرامیان رسانید
اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذِى اسْتَنْقَذَنا بِکَ مِنَ الشِّرْکِ وَالضَّلالِ،
ستایش خاص خدایى است که ما را بوسیله تو از شرک و گمراهى نجات داد
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ، وَاجْعَلْ صَلَواتِکَ وَصَلَواتِ مَـلائِـکَتِـکَ، وَاَنْبِیآئِکَ وَالْمُرْسَلینَ،
خدایا درود فرست بر محمّد و آلش و قرار ده درودهاى خود و درودهاى فرشتگانت و پیمبران و رسولانت
وَعِبادِکَ الصّالِحینَ، وَاَهْلِ السَّمواتِ وَالاَْرَضینَ، وَمَنْ سَبَّحَ لَکَ یا رَبَّ الْعالَمینَ مِنَ الاَْوَّلینَ وَالاْخِرینَ،
و بندگان شایسته ات و اهل آسمانها و زمینها و هرکه براى تو تسبیح کند اى پروردگار جهانیان از پیشینیان و پسینیان همه را
عَلى مُحَمَّد عَبْدِکَ وَرَسُولِکَ، وَنَبِیِّکَ وَاَمینِکَ، وَنَجِیبِکَ وَحَبیبِکَ،
براى محمّد بنده ات و فرستاده و پیامبرت و امین وحیت و برگزیده و حبیبت
وَصَفِیِّکَ وَصَفْوَتِکَ، وَخآصَّتِکَ وَخالِصَتِکَ، وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ،
و صفى و پاکیزه و خاص درگاه و خالصت و انتخاب شده از خلقت
وَاَعْطِهِ الْفَضْلَ وَالْفَضیلَةَ، وَالْوَسیلَةَ وَالدَّرَجَةَ الرَّفیعَةَ، وَابْعَثْهُ مَقاماً مَحْمُوداً یَغْبِطُهُ بِهِ الاَْوَّلُونَ وَالاْخِرُونَ،
و به او عطا کن برترى و فضیلت و وسیله و درجه بلند و برآور او را به مقام پسندیده اى که اوّلین و آخرین به مقامش غبطه خورند
اَللّهُمَّ اِنَّکَ قُلْتَ: وَلَوْ اَنَّهُمْ اِذْ ظَلَمُوا اَنْفُسَهُمْ جآؤُکَ، فَاسْتَغْفَرُوا اللهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ، لَوَجَدُوا اللهَ تَوّاباً رَحیماً.
خدایا خودت (در قرآن) گفتى «و اگر ایشان در آن دم که بر خویش ستم کردند پیش تو آمده و از خدا آمرزش خواسته و پیغمبر براى آنها آمرزش خواسته بود حتماً خدا را توبه پذیر و مهربان مى یافتند».
اِلهى فَقَدْ اَتَیْتُ نَبِیَّکَ مُسْتَغْفِراً تآئِباً مِنْ ذُنُوبى، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ، وَاغْفِرها لى،
خدایا من اکنون به نزد پیغمبرت آمده و آمرزش خواه و توبه کننده از گناهانم هستم پس درود فرست بر محمّد وآلش و گناهانم را بیامرز
یا سَیِّدَنا اَتَوَجَّهُ بِکَ وَبِاَهْلِ بَیْتِکَ اِلَى اللهِ تَعالى رَبِّکَ وَرَبّى لِیَغْفِرَ لى
اى آقاى ما (اى رسول خدا) بوسیله تو و اهل بیتت بسوى خداى تعالى پروردگار تو و پروردگار خودم رو مى آورم تا مرا بیامرزد
سپس سه بار بگو:

اِنّا للهِِ وَاِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ
ما از آن خداییم و مسلّماً بسویش باز مى گردیم
سپس بگو:

اُصِبْنا بِکَ یا حَبیبَ قُلُوبِنا، فَما اَعْظَمَ الْمُصیبَةَ بِکَ حَیْثُ انْقَطَعَ عَنَّا الْوَحْىُ، وَحَیْثُ فَقَدْناکَ،
محبوب دلهاى ما و ما به واسطه شما مصیبت زده ایم اى راستى چه اندازه بزرگ است مصیبت تو که بدان جهت وحى از ما منقطع گشته و مبتلا به فقدان تو شدیم
فَاِنّا للهِ وَ اِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ، یا سَیِّدَنا یا رَسُولَ اللهِ، صَلَواتُ اللهِ عَلَیْکَ وَعَلى آلِ بَیْتِکَ الطّاهِرینَ،
پس ماهم از آن خداییم و مسلّماً بسویش باز مى گردیم اى آقاى ما اى رسول خدا درود خدا بر تو و بر خاندان طاهرینت باد
هذا یَوْمُ السَّبْتِ وَهُوَ یَوْمُکَ، وَاَنـَا فیهِ ضَیْفُکَ وَجارُکَ، فَاَضِفْنى وَاَجِرْنى،
امروز روز شنبه است و آن روز توست و من در این روز مهمان تو و پناهنده به توام پس مرا پذیرایى کن و پناهم ده
فَاِنَّکَ کَریمٌ تُحِبُّ الضِّیافَةَ، وَمَأْمُورٌ بِالاِْجارَةِ، فَاَضِفْنى وَاَحْسِنْ ضِیافَتى،
که همانا تو بزرگوارى و مهمان نوازى را دوست دارى و مأمور به پناه دادن هستى پس پذیراییم کن و نیکو پذیراییم کن
وَاَجِرْنا وَاَحْسِنْ اِجارَتَنا، بِمَنْزِلَةِ اللهِ عِنْدَکَ وَعِنْدَ آلِ بَیْتِکَ، وَبِمَنْزِلَتِهِمْ عِنْدَهُ،
و پناهم ده و نیکو پناهم ده به حق مقام و منزلت خدا در نزد تو و نزد خاندانت و به حق مقام و منزلت ایشان در پیش خدا
وَبِمَا اسْتَوْدَعَکُمْ مِنْ عِلْمِهِ، فَاِنَّهُ اَکْرَمُ الاَْکْرَمیـنَ.(1)
و به حق آن علمى که خدا به ودیعت در نزد شما نهاده که همانا او کریمترین کریمان است.

یادآورى:

همان گونه که مرحوم محدّث قمى گفته است، ممکن است قبل از این زیارت، زیارت کوتاه دیگرى که ابن ابى نصر بزنطى به سند صحیح از امام رضا(علیه السلام) نقل کرده، خوانده شود. او مى گوید محضر امام رضا(علیه السلام) رسیدم و عرض کردم بعد از نماز چگونه بر رسول خدا(صلى الله علیه وآله)سلام و صلوات بفرستیم، فرمود مى گویى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا رَسُولَ اللهِ وَرَحْمةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مُحَمَّدَ بْنَ عَبْدِاللهِ،
سلام بر تو اى رسول خدا و رحمت خدا و برکاتش سلام بر تو اى محمّد بن عبدالله
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا خِیَرَةَ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یاحَبیبَ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا صَفْوَةَ اللهِ،
سلام بر تو اى برگزیده خدا سلام بر تو اى حبیب خدا سلام بر تو اى انتخاب شده خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَمینَ اللهِ، اَشْهَدُ اَنَّکَ رَسُولُ اللهِ، وَاَشْهَدُ اَنَّکَ مُحمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللهِ،
سلام بر تو اى امین (وحى) خدا گواهى دهم که تو پیامبر خدایى و گواهى دهم که تویى محمّد بن عبدالله
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ نَصَحْتَ لاُِمَّتِکَ، وَجاهَدْتَ فى سَبیلِ رَبِّکِ،
و گواهى دهم که براستى تو براى امتت خیرخواهى کردى و در راه پروردگارت جهاد کردى
وَعَبَدْتَهُ حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ، فَجَزاکَ اللهُ یا رَسُولَ اللهِ، اَفْضَلَ ما جَزى نَبِیّاً عَنْ اُمَّتِهِ،
و او را پرستش کردى تا یقین (یعنى مرگ) بسراغت آمد پس پاداشت دهد خدا اى رسول خدا بهترین پاداشى که از طرف امتى به پیغمبرشان دهد
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مَحَمِّد و آلِ مُحَمِّد، اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ عَلى اِبْراهِیمَ وَآلِ اِبْراهیمَ، اِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ.(2)
خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد بهترین درودى که بر ابراهیم و آل ابراهیم فرستادى که همانا تو بسیار ستوده و بزرگوارى.

 

فهرست کامل مفاتیح الجنان