سلام علیکم
ضمن توجه به نکاتی که برادر عزیزم جناب طاها مطرح کردند توجه شما را به نکات زیر جلب می کنم :
۱-عارف بزرگ جناب مولوی داستانی شبیه به همین قضیه شما و جواب به آن را به صورت شعر آورده اند که به لینک زیر مراجعه کنید و شعر را به دقت بخوانید و پاسخ آن را بیابید
لینک شعر= http://yon.ir/LehtW
۲-فایل های صوتی زیر را از لینکی که می فرستم تهیه کرده و روزانه یک فایل صوتی از هرکدام گوش کنید
_فایل راه های مبارزه با غم= http://yon.ir/7sApN
-فایل رشد و قدرت در سایه سختی ها= http://yon.ir/HLwYi
۳-به لینک مشاوره زیر مراجعه کنید و برای برطرف کردن مشکلات خصوصی در عرصه های روحی، اخلاقی، تربیتی، خانوادگی و علمی می‌توانید با تکمیل دقیق فرم حاضر از خدمات مشاوره ای و برنامه ای منظم بهره مند شوید
لینک مشاوره= http://yon.ir/s72LV
۴-مطلب زیر را حتما مطالعه کنید:
http://yon.ir/bw01c
۵ـ طبق منطق قرآن کریم ، دنیا برای افراد بالغ فقط و فقط جای تکلیف و امتحان می باشد ؛ و جز تکلیف و امتحان در آن چیزی نیست. دنیا سراسر دار امتحان است و هر انسان بالغی که در آن وارد شود فقط و فقط برای امتحان می باشد ؛ و هر منظور دیگری نیز در میان باشد همگی در زیر چتر تکلیف و امتحان قرار می گیرد. لکن خیلی ها معنی امتحان را نمی دانند و خیال می کنند که امتحان فقط با سختیها و مصیبتهاست.در حالی که چنین نیست. خداوند متعال می فرماید: « امّا انسان هنگامى كه پروردگارش او را براى آزمايش، اِكرام مى‏كند و نعمت مى‏بخشد مى‏گويد: «پروردگارم مرا گرامى داشته است. و امّا هنگامى كه براى امتحان، روزيش را بر او تنگ مى‏گيرد مى‏گويد:«پروردگارم مرا خوار كرده است.». چنان نيست كه شما مى‏پنداريد؛ شما يتيمان را گرامى نمى‏داريد. و يكديگر را بر اطعام مستمندان تشويق نمى‏كنيد. و ميراث را (از راه مشروع و نامشروع) جمع كرده مى‏خوريد. و مال و ثروت را بسيار دوست داريد. چنان نيست كه آنها مى‏پندارند. در آن هنگام كه زمين سخت در هم كوبيده شود. و فرمان پروردگارت فرا رسد و فرشتگان صف در صف حاضر شوند. و در آن روز جهنم را حاضر مى‏كنند؛ (آرى) در آن روز انسان متذكّر مى‏شود؛ امّا اين تذكّر چه سودى براى او دارد؟! » (الفجر:۱۵ ـ ۲۳)
امّا غرض اصلی در امتحان الهی این است که استعدادهای الهی او رشد کنند ؛ چرا که انسان فقط و فقط برای آخرت خلق شده نه برای دنیا. امیر مومنان (ع) فرمودند: « إِنَّكُمْ إِنَّمَا خُلِقْتُمْ لِلْآخِرَةِ لَا لِلدُّنْيَا وَ لِلْبَقَاءِ لَا لِلْفَنَاء ـــــ همانا شما فقط برای آخرت خلق شده اید نه برای دنیا ؛ و برای بقاء آفریده شده اید نه برای فناء » ( تصنيف غرر الحكم و درر الكلم ، ص۱۴۰). پس مومن به اسلام ، باید در محاسبات خود ، آخرت را مدّ نظر داشته باشد و بداند که دنیا گلّی است که برای کسی میوه نمی شود ؛ « وَ لا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلى‏ ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَياةِ الدُّنْيا لِنَفْتِنَهُمْ فيهِ وَ رِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَ أَبْقى‏ ــــــ و هرگز چشمان خود را به نعمتهاى مادّى، كه به گروه‏هايى از آنان داده‏ايم، ميفكن! اينها شكوفه‏هاى زندگى دنياست؛ تا آنان را در آن بيازماييم؛ و روزى پروردگارت بهتر و پايدارتر است » (طه:۱۳۱)
پس باید دانست که خداوند حکیم ، انسان را به دنیا نفرستاده تا به قول اهل دنیا ، در این دنیا به جایی برسد ؛ بلکه او را فرستاد تا در این چند دهه ی دنیا برای آخرت و ابدیّتش توشه ی وجودی ذخیره نماید ؛ و مانند گیاهی که از زیر خاک تیره بر می آید ، از این دنیا سر بر آورده در برزخ و آخرت سبز و خرّم گردد. از اینرو حضرت مریم (س) را به درختی خدایی تشبیه نموده و فرمود: « فَتَقَبَّلَها رَبُّها بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَ أَنْبَتَها نَباتاً حَسَنا ـــــــ خداوند، او (مريم‏) را به طرز نيكويى پذيرفت ؛ و به طرز شايسته‏اى،او را رويانيد» (آل‏عمران:۳۷)
با این مقدّمه باید توجّه داشت که گاه خداوند متعال با امتحانی بنده ی خود را متوجّه ضعف خود می کند تا خودش آن ضعف را جبران کند ؛ و گاه او را امتحان می کند امّا نه برای متوجّه نمودن او ، بلکه برای اینکه خود آن امتحان باعث رشد وجودی شخص می شود. خداوند متعال می داند که مؤمنین و انبیاء (ع) در برابر امتحانات او اعتراضی نخواهند نمود ولی باز آنها را امتحان می کند ؛ چرا که با این امتحانها درجه ی وجودی آنها بالا می رود. لذا امتحان خدا همواره از سر لطف است ؛ لکن موضع گیری منفی یک شخص در برابر امتحان الهی ، باعث می شود که آن امتحان ، زمینه ی سقوط او را فراهم کند. مثل کسی که اگر در امتحان مدرسه شرکت کرده و قبول شود ، به کلاس بالاتر راه پیدا می کند ؛ ولی اگر در امتحان حاضر نشود یا سر جلسه ی امتحان ، سوالات را عمداً پاسخ ندهد یا آمادگی قبلی برای امتحان را فراهم نکرده باشد ، در آن صورت همان امتحان برای او سبب سقوط خواهد بود.
اگر کسی ضعفهای معنوی خود را دانسته و خود اقدام به برطرف نمودن آنها کرد ، روشن است که برای برطرف شدن آن ضعفها مورد امتحان قرار نخواهد گرفت ؛ چون ضعفی نیست که برطرف شود ؛ ولی برای تثبیت آن کمال حاصل شده ، ممکن است مورد امتحان قرار گیرد ؛ همچنین خود همان درجه ی حاصل شده ممکن است محملی برای یک امتحان دیگر شود تا شخص ، به درجه ای بالاتر نیز ترقّی کند. اساساً باید همواره به خود یادآوری نمود که دنیا دار امتحان است ؛ و امتحان الهی مثل امتحانهای دنیوی سر ترم نیست ؛ لحظه لحظه ی زندگی ، امتحان است ، خوردن انسان ، خوابیدن او ، سخن گفتنش ، بادی که می وزد ، بارانی که می بارد ، خشکسالی ها ، ارزانیها ، گرانیها ، سلامتی و مریضی ، خوش قیافه بودن و بدقیافه بودن ، مرد بودن و زن بودن و … همه ابزار امتحان خدا هستند. لذا آدمی تا زمان وارد شدن به عالم برزخ ، حتّی یک ثانیه هم از امتحان خدا فارغ نیست. لکن برای اینکه انسان اوّلاً بودن خود در جلسه ی امتحان الهی را فراموش نکند و ثانیاً در مسیر تکامل مداوم ، جهشهای تکاملی نیز داشته باشد ، گاه امتحانهای بزرگی نیز از او گرفته می شود.
بنا بر این ، همان گونه که مرگ عزیزان ، فقر ، مریضی ، نقص عضو و امثال این امور ، امتحان خدا هستند ، زنده بودن عزیزان ، ثروت ، سلامتی ، داشتن اعضای سالم و امثال آنها نیز امتحان الهی اند. و چه بسا کسانی که در امتحانات قسم دوم مردود می شوند تعدادشان بیشتر از کسانی باشد که در امتحانات قسم اوّل مردود می شوند. در امتحانات قسم اوّل بسیاری از افراد متوجّه خدا شده و از او مدد می جویند ولی در قسم دوم کمتر کسی هست که خدا را یاد کرده و شکر نعمت او کند. لذا خداوند متعال می فرماید:« وَ قَليلٌ مِنْ عِبادِيَ الشَّكُورُ . ـــ و عدّه ی کمی از بندگان من شکرگزارند» (سبأ:۱۳) ؛ و فرمود: « و او همان كسى است كه شب و روز را جانشين يكديگر قرار داد براى كسى كه بخواهد متذكّر شود يا شكرگزارى كند»(الفرقان:۶۲) . واقعاً چند نفر در عالم وجود دارند که خدا را به خاطر آفریدن شب و روز و خورشید و ماه شکر کنند؟ یا هر بار که والدین خود را می بینند خدا را یاد کرده و شکر گزار او باشند؟ در حالی که همه ی اینها نعمت خدا هستند و وظیفه ی آدمی این است که در برابر نعمت ، شکر گزار باشد.
حاصل سخن اینکه: دنیا فقط جای امتحان و تکلیف است ؛ و امتحان و تکلیف تنها برای رشد استعدادهای الهی انسان می باشد ؛ و دین آمده است تا نحوه ی برخورد با این امتحانات را نشان دهد. دین چیزی نیست جز نقشه ی وجودی انسان کامل ؛ لذا لحظه لحظه ی زندگی را ، که همگی امتحان هستند ، باید بر آن تطبیق نمود تا حاصل زندگی دنیایی یک انسان حقیقی باشد. همچنین باید دانست که خدای حکیم و علیم و عادل هر کسی را فقط با چیزی امتحان می کند ، که متناسب با وجود اوست ؛ و جز آن امتحانات هیچ چیز دیگری نمی تواند زمینه ی رشد حقیقی و الهی او را فراهم سازد. لذا فرمود: « لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها ـــــ خداوند هيچ كس را تكليف نمى‏كند مگر به تناسب گستره ی وجودی او » (البقرة:۲۸۶) همچنین فرمود: « لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْرا ــــــ خداوند هيچ كس را تكليف نمى‏كند مگر به تناسب آنچه به او داده است ؛ خداوند به زودى بعد از سختی ها آسانى قرار مى‏دهد.» (طلاق:۷) ؛ یعنی دنیا جای کلفت (سختی) است ؛ ولی اندکی بیش نیست و از پس آن آسانی ابدی است برای عاملین. بر همین اساس فرمود: « لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ في‏ كَبَد ــــ به یقین ما انسان را در رنج آفريديم »(البلد:۴). پس نباید توقّع داشت که دنیا جایآسایش و راحتی باشد ؛ و نباید پنداشت که راحتی مساوی با سعادت و رنج مساوی با شقاوت است ؛ لذا فرمود: «… عَسى‏ أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ عَسى‏ أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ ـــــــ چه بسا چيزى را خوش نداشته باشيد، حال آن كه خيرِ شما در آن است ؛ و چه بسا چيزى را دوست داشته باشيد، در حالی که شرِّ شما در آن است ؛ و خدا مى‏داند ، و شما نمى‏دانيد.» (البقرة:۲۱۶). پس جایی که انسان می بیند خبری از مشکلات دنیا نیست باید به شدّت بر خود و عاقبت خویش بترسد ؛ چرا که بعید نیست از چشم خدا افتاده باشد ؛ همانند شاگرد تنبل کلاس که معلّم کاری با او ندارد. « فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ زُبُراً كُلُّ حِزْبٍ بِما لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ (۵۳) فَذَرْهُمْ في‏ غَمْرَتِهِمْ حَتَّى حينٍ (۵۴) أَ يَحْسَبُونَ أَنَّما نُمِدُّهُمْ بِهِ مِنْ مالٍ وَ بَنينَ (۵۵) نُسارِعُ لَهُمْ فِي الْخَيْراتِ بَلْ لا يَشْعُرُونَ ــــــــــ پس آنها امور خود را در ميان خويش بهپراكندگى كشاندند، و هر گروهى به راهى رفتند؛ (و عجب اينكه) هر گروه به آنچه نزد خود دارند خوشحالند! (۵۳) آنها را در جهل و غفلتشان بگذار تا زمانى(كه مرگشان فرارسد يا گرفتار عذاب الهى شوند). (۵۴) آنها گمان مى‏كنند اموال و فرزندانى كه به عنوان كمك به آنان مى‏دهيم (۵۵) براى اين است كه درهاى خيرات را با شتاب به روى آنها بگشاييم!! (چنين نيست) بلكه آنها نمى‏فهمند.» (سوره مومنون )
۶- باید دانست که در منطق اسلام ، که دنیا را تنها کلاس انسان سازی می داند ، مشکلاتی که انسان خود به نوعی باعث آنهاست فی نفسه اجری برای او ندارد ؛ لکن خود همانها هم امتحان می باشند تا معلوم شود که انسان در پی اشتباهش چه خواهد نمود؟! همچنین مشکلاتی که خداوند متعال از باب مجازات دنیوی نصیب انسان می کند ، افزون بر نقش بیدارگری که دارند ، باز سوالات امتحانی می باشند ؛ لذا انسان در مقابل آنها نیز باید مطابق شریعت الهی رفتار نماید. ولی اگر مشکلی برای انسان پیش آید که خود نقشی در آن ندارد اگر برای رفع آن مشکل از راه مشروع تلاش کند از تلاش خود اجر خواهد برد و این تلاش باعث رشد روحی او خواهد شد. بسیاری از مشکلاتی هم که برای انسان پیش می آیند و خود او نقشی در پیدایش آنها ندارد از این قبیل مشکلاتند. امّا مشکلات خارج از اختیاری نیز وجود دارند که ما در مقابل آنها چاره ای جز صبر نداریم و نمی توانیم آن مشکل را چاره کنیم ؛ در چنین مواردی اگر کسی به خاطر خدا صبر کند و آن را ابزاری برای تربیت قوای باطنی خود بداند و در زبان و قلب از خداوند حکیم و علیم و عادل شکایت نکند، اجر صبر برای خدا نصیب او خواهد شد که اجری است عظیم .
پس باید توجه داشت که هر مشکل و نارحتی که در دنیا عارض انسان می شود ، چه خود باعث آن باشد و چه خود نقشی در آن نداشته باشد ، در هر حال امتحان الهی است ، و عکس العمل صحیح انسان را می طلبد و عکس العمل صحیح را دین (عقل و نقل ) مشخص می کند. لذا در مواجهه با هر مشکل و درد و رنج و ناراحتی بلافاصله باید دید وظیفه ی دینی ما در مقابل آن چیست؟ اگر کسی توانست وظیفه ی خود را به درستی بداند و به آن عمل کند یقینا از اجر الهی و رشد روحی برخوردار خواهد شد و خود را برای ابدیّت خواهد ساخت ؛ و الّا دنیای خود را خراب و آخرتش را خرابتر خواهد نمود.زمانی که اشعث ابن قیس در مرگ فرزندش عزادار بود ، علی (ع) جهت تسلیت او به وی فرمودند : « يَا أَشْعَثُ إِنْ تَحْزَنْ عَلَى ابْنِكَ فَقَدِ اسْتَحَقَّتْ مِنْكَ ذَلِكَ الرَّحِمُ وَ إِنْ تَصْبِرْ فَفِي اللَّهِ مِنْ كُلِّ مُصِيبَةٍ خَلَفٌ يَا أَشْعَثُ إِنْ صَبَرْتَ جَرَى عَلَيْكَ الْقَدَرُ وَ أَنْتَ مَأْجُورٌ وَ إِنْ جَزِعْتَ جَرَى عَلَيْكَ الْقَدَرُ وَ أَنْتَ مَأْزُورٌ يَا أَشْعَثُ ابْنُكَ سَرَّكَ وَ هُوَ بَلَاءٌ وَ فِتْنَةٌ وَ حَزَنَكَ وَ هُوَ ثَوَابٌ وَ رَحْمَةٌ ــــــ اى اشعث! اگر براى پسرت اندوهناكى، به خاطر پيوند خويشاوندى سزاوارى ، امّا اگر شكيبا باشى هر مصيبتى را نزد خدا پاداشى است. اى اشعث! اگر شكيبا باشى تقدير الهى بر تو جارى مى‏شود و تو پاداش داده خواهى شد و اگر بى تابى كنى باز تقدير الهى بر تو جارى مى‏شود و تو گناه كارى. اى اشعث! پسرت تو را شاد مى‏ساخت و براى تو گرفتارى و آزمايش بود، و مرگ او تو را اندوهگين كرد در حالى كه براى تو پاداش و رحمت است. » ( نهج البلاغه ، حکمت ۲۹۱ )
حاصل کلام آنکه: گاه بلایا و مصائب برای مجازات می باشند ؛ گاه کفّاره ی گناهان هستند ؛ گاه امتحانند به معنی خاصّ آن ؛ گاه شرط حصول برخی کمالات می باشند ؛ گاه برای ارتقاء درجه می باشند و گاه نیز برای آن هستند که کمالات اولیاء برای مردم ظاهر گردند. لذا مثلاً اگر واقعه ی کربلا رخ نمی داد ، کرامات و عظمتهای شهدا و اسرای کربلا هیچگاه برای اهل دنیا ظاهر نمی گشت و چنین الگوی بی نظری برای اهل دنیا باقی نمی ماند.
پس اگر بلا یا سختی یا بیماری برای ما حاصل شد باید به وضع دینداری خود نظر کنیم. اگر حقیقتاً اهل تقوا و عدالت بودیم ، آن دشواریها برای این هستند که گناهان گذشته ی ما پاک شوند و قابلیّت هدایتها و پادشهای خاصّ خدا در ما ایجاد گردد و استعدادهای الهی ما شکوفا گردند. امّا اگر در دینداری خود سست بودیم و تقوا پبشه نبودیم ، باید بدانیم که آن سختیها برای تنبیه (بیدار نمودن ) و ادب کردن ما هستند تا در آن شرائط خدا و آخرت را یاد نموده به سوی حقیقت و تقوا و عدالت باز گردیم ؛ که اگر باز گشتیم ، آن دشواریها برای ما نعمت خواهند بود ، در غیر این صورت صرفاً مجازات و عذابند و کمالی در پی نخواهند داشت. البته گاه این مشکلات برای این هستند که بنده ی مومن دچار طغیان نشود یا بنده ی غیر مومن در طغیان خود زیاده روی ننماید. لذا خداوند متعال فرمود: « كَلاَّ إِنَّ الْإِنْسانَ لَيَطْغى‏ ؛ أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى‏ ـــــــ چنين نيست(كه شمامى‏پنداريد) به يقين انسان طغيان مى‏كند ؛ از اينكه خود را بى‏نياز ببيند» (علق:۶ و۷) همچنین فرمود: « وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ وَ لكِنْ يُنَزِّلُ بِقَدَرٍ ما يَشاءُ إِنَّهُ بِعِبادِهِ خَبيرٌ بَصيرٌ ــــــ هر گاه خداوند روزى را براى بندگانش وسعت بخشد، در زمين طغيان و ستم مى‏كنند؛ از اين رو به مقدارى كه مى‏خواهد(و مصلحت مى‏داند) نازل مى‏كند، كه نسبت به بندگانش آگاه و بيناست.» (الشورى:۲۷)