اگر مادر خواستگار بد باشد آیا ازدواج صحیح است

بدى مادر پسر

پرسش 9. من يك خواستگار دارم كه سن آن 25سال است و خودم 20ساله هستم. پدر و مادرم اين پسر را قبول دارند و همه از اون تعريف مى كنند ولى مادر اون زن خوبى نيست، همه ميگن كه اون زن فاسدى هست. من پسره را خيلى دوست دارم ولى حضرت محمد (صلی الله علیه وآله)  يك حديث گفتند كه دقيق آن را نمى دانم: از ميوه خوب در خانواده بد پرهيز كنيد.

مادرم ميگه اگر با اون ازدواج كردى مردم پشت سرمان حرف مى زنند ولى من ميگم با مردم كارى ندارم، آخه مادرش چه ربطى به خودش داره؟ ولى با اين وجود باز هم از پسره تعريف مى كنند. بابام كه خيلى قبولش داره، خواهر بزرگم ميگه تو تحصيل كرده هستى، نبايد با اون ازدواج كنى؛ آيا تحصيلات ملاك ازدواج هست؟ پسره خونه داره، ماشين داره، يك تعميرگاه داره، سرويس مدرسه داره. مشكل ما فقط مادرشه. نمى دانم چى جواب بدم ولى من خيلى دوسش دارم، اونم همين طور.

پاسخ:

همانطور كه مى دانيد؛ ازدواج مهم ترين و سرنوشت سازترين مسئله زندگى هر انسان است. طبيعى است كه اگر اين امر مهم با در نظر گرفتن همه جوانب آن و بر اساس تحقيق، آگاهى و شناخت لازم و با رعايت كردن نكات مهمى كه در انتخاب همسر بايد مدّ نظر قرار گيرد، انجام شود باعث خوشبختى و سعادت انسان در زندگى مى گردد و اگر با اين مسئله مهم سطحى و از روى احساسات، انجام گيرد پى آمدهاى ناگوارى به بار خواهد آورد.

در ازدواج نبايد قبل از انتخاب، عاشق و دلباخته كسى شد. اما بعد از  تحقيقات لازم اگر به اين نتيجه رسيديد كه فلان مورد مناسب است آن گاه بايد علاقه ها را تقويت كرد ولى اگر ساير شرايط را ندارد و اعضاء خانواده نيز موافق نيستند، طبيعى است كه در اين صورت بايد آن علاقه هاى خام اوليه را نيز از صفحه دل زدود زيرا دليلى ندارد به فردى كه همسر آينده ما نيست عشق بورزيم و علاقه او را در دل خود جاى دهيم.

ازدواج فقط پيوند دو فرد نيست بلكه پيوند دو خانواده است، بنابراين وقتى 2 نفر مى خواهند با يكديگر ازدواج كنند بايد از جهات گوناگونى همتاى يكديگر باشند تا تعادل بين آن دو و خانواده آنها برقرار شود در غير اين صورت مشكلات فراوانى را در پى خواهد داشت. پسر و دختر خوب است؛ از نظر فكرى، اعتقادى، اقتصادى، اجتماعى، فرهنگى، تحصيلى، سنّى، قيافه ظاهرى و خانوادگى به يكديگر نزديك باشند و ناهمگونى در موارد فوق مى تواند براى زندگى آينده مسئله ساز باشد. ما نيز سعى خواهيم كرد با توجه به محورهايى كه خود بدان اشاره كرديد اطلاعات و راهكارهاى لازم را براى درك صحيح موقعيت به شما ارائه نماييم، ولى به اين نكته مهم توجه داشته باشيد كه به هر حال اين شما هستيد كه بايد با سنجش صحيح موقعيت فردى، خانوادگى و… تصميم خود را بگيريد.

برخى از معيارها كه بايد در انتخاب همسر شايسته مدّ نظر قرار گيرند مثل ايمان، اخلاق نيك و اصالت خانوادگى ركن و اساس اند و براى يك زندگى سعادتمندانه حتما لازم اند.

معيارهايى كه شرط كمال بوده و براى بهتر و كامل تر شدن زندگى اند و بيشتر به سليقه و موقعيت افراد بستگى دارد تا جايى كه مى توان از آن صرف نظر كرد.

منظور از شرافت و اصالت خانوادگى همان نجابت و پاكى خانواده است؛  زيرا ازدواج دختر و پسر تنها پيوند و تركيب دو فرد نيست بلكه پيوند دو خانواده است و نمى توان گفت من مى خواهم با خود اين فرد ازدواج كنم و كارى به پدر و مادر يا خانواده و فاميلش ندارم.

زيرا همان طور كه خودتان نيز در سؤال به آن اشاره داشتيد اين فرد ميوه و شاخه اى است از درخت خانواده و از ريشه هاى همان درخت خانواده تغذيه كرده است و صفات اخلاقى، روحى، عقلی و جسمى آن خانواده را از راه وراثت و محيط و عادات به اين فرد منتقل كرده است. علاوه بر اين كه نقش والدين و خانواده ها در زندگى مشترك پسر و دختر بسيار عميق است.

همان طور كه شما نيز در سؤال به آن اشاره كرده ايد پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) درباره انتخاب همسر فرمود: «اياكم و خضراء الدمن و قيل و ما خضراء الدمن. قال (صلی الله علیه وآله)  المرأة الحسناء فى منبت سوء»[5]؛ «از بوته سبز روييده شده در مزبله ها بپرهيزيد. پرسيده شد منظورتان از بوته سبز روييده شده در مزبله چيست؟ فرمودند: منظور زن زيبارويى كه در سرزمين بد رشد كرده باشد».

بنابراين فرزند خانواده اى كه داراى ويژگى هاى ظاهرى خوبى است ولى چون در يك خانواده بدنام و زشت سيرت رشد كرده چندان مناسب ازدواج نيست.

منظور از «اصالت خانوادگى» نيز حلال زادگى، نجابت، پارسايى و تقوا و صلاحيت اخلاقى خانواده است. توصيه هاى اسلام در اين زمينه آن است كه، تا حدّ امكان خانواده همسر پاك و عفيف باشند، زيرا اخلاق و رفتار و پاكى خانواده، حتى از لحاظ هوشمندى و كودنى و زمينه هاى اعتقادى، در زندگى جديد و نسل آينده اثر مى گذارد.

بنا بر آنچه گفته شد، اگر نامناسب بودن مادر پسر و يا دختر در حد بدنامى و فساد و يا ناهنجارى هاى غيرقابل جبران باشد ازدواج با چنين خانواده اى مشكلات به دنبال خواهد داشت. اما اگر در حد اختلاف سليقه و بداخلاقى هاى قابل جبران باشد، ازدواج با چنين خانواده اى با ملاحظه امتيازات ديگر قابل تحمل خواهد بود.

[5]. فروع كافى، ج 5، ص 332.

• منبع: هدانا برگرفته از پرسمان، کتاب پرسش و پاسخ خواستگارى .

ویژه نامه مشاوره و زندگی دینی