اعمال ماه رجب

مفاتیح الجنان

تاریخ نشر: 09 آذر 1396

اعمال ماه رجب

اعمال این ماه (علاوه بر روزه گرفتن که در بالا گفته شد) بر دو بخش تقسیم مى شود:

اعمال مشترک این ماه

این اعمال که مخصوص روز معیّنى نیست، بلکه در تمام ماه انجام مى شود، بسیار است، از جمله:
1ـ در تمام ماه رجب، این دعا را بخواند:

یا مَنْ یَمْلِکُ حَوآئِجَ السّآئِلینَ، ویَعْلَمُ ضَمیرَ الصّامِتینَ، لِکُلِّ مَسْئَلَة مِنْکَ سَمْعٌ حاضِرٌ، وَجَوابٌ عَتیدٌ،

اى که مالک حاجات خواستارانى و اى که نهاد خاموشان دانى براى هر خواسته اى از جانب تو گوشى شنوا و پاسخى آماده است

اَللّـهُمَّ وَ مَواعیدُکَ الصّادِقَةُ، واَیادیکَ الفاضِلَةُ، وَرَحْمَتُکَ الواسِعَةُ،

خدایا به حق وعده هاى راستت و نعمتهاى بسیار و رحمت وسیعت

فَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، واَنْ تَقْضِىَ حَوائِجى لِلدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَىْء قَدیرٌ.(1)

از تو خواهم که درود فرستى بر محمّد و آل محمّد و حوایج دنیا و آخرتم را برآورى که براستى تو بر هر چیز توانایى.

2ـ بخواند دعایى را که امام صادق(علیه السلام) در هر روز از ماه رجب آن را مى خواندند:

خابَ الوافِدُونَ عَلى غَیْرِکَ، وَخَسِرَ المُتَعَرِّضُونَ اِلاَّ لَکَ،

نومید شدند آنان که بر دیگرى جز تو وارد شدند و زیانکار شدند کسانى که به غیر از تو رو کردند

وَضاعَ المُلِمُّونَ اِلاَّ بِکَ، وَاَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ اِلاَّ مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ،

و تباه گشتند آنان که جز به درگاه تو فرود آمدند و گرفتار قحطى شدند کسانى که جز از فضل تو پوییدند

بابُکَ مَفْتُوحٌ لِلرّاغِبینَ، وَخَیْرُکَ مَبْذُولٌ لِلطّالِبینَ، وَفَضْلُکَ مُباحٌ لِلسّآئِلینَ،

در خانه ات به روى مشتاقان باز و خیر و نیکیت به خواستاران عطا شده و فضل و بخششت براى خواهندگان مباح و آزاد است

وَ نَیْلُکَ مُتاحٌ لِلاْمِلینَ، وَ رِزْقُکَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصاکَ، وَحِلْمُکَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ ناواکَ،

عطایت براى آرزومندان مهیاست و روزیت حتى براى کسانى که نافرمانیت کنند گسترده است و بردباریت حتى در مورد آن که به دشمنیت برخاسته شامل است

عادَتُکَ الاِْحْسانُ اِلَى الْمُسیئینَ، وَسَبیلُکَ الإِبْقآءُ عَلَى الْمُعْتَدینَ،

شیوه ات نیکى به بدکاران است و راه و رسمت زندگى دادن به سرکشان است

اَللّـهُمَّ فَاهْدِنى هُدَى الْمُهْتَدینَ، وَارْزُقْنِى اجْتِهادَ الْمُجْتَهِدینَ،

خدایا پس مرا به راه راه یافتگان رهبرى کن و کوشش کوشایان را روزیم کن

وَ لا تَجْعَلْنى مِنَ الْغافِلینَ الْمُبْعَدینَ، وَاغْفِرْ لى یَوْمَ الدّینِ.(2)

و قرارم مده از بى خبران دور شده از دربارت و در روز جزا گناهم بیامرز.

3ـ شیخ در «مصباح» از امام صادق(علیه السلام) روایت کرده است که آن حضرت فرمود: در ماه رجب این دعا را بخوان:

اَللّـهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ صَبْرَ الشّاکِرینَ لَکَ، وَعَمَلَ الْخائِفینَ مِنْکَ، وَیَقینَ الْعابِدینَ لَکَ،

خدایا از تو خواهم شکیبایى سپاسگزارانت را و کردار ترسانندگانت را و یقین پرستندگانت را

اَللّـهُمَّ اَنْتَ الْعَلِىُّ الْعَظیمُ، وَاَنـَا عَبْدُکَ الْبآئِسُ الْفَقیرُ، اَنْتَ الْغَنِىُّ الْحَمیدُ، وَاَنـَا الْعَبْدُ الذَّلیلُ،

خدایا تو والا و بزرگى و من بنده مستمند بى نواى توام تویى بى نیاز ستوده و منم بنده خوار درگاه

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ، وَاْمْنُنْ بِغِناکَ عَلى فَقْرى،

خدایا درود فرست بر محمّد و آلش و منت نِه بوسیله توانگریت بر فقر و نداریم

وَبِحِلْمِکَ عَلى جَهْلى، وَبِقُوَّتِکَ عَلى ضَعْفى، یا قَوِىُّ یا عَزیزُ،

و به بردباریت بر نادانیم و به نیرویت بر ناتوانیم اى نیرومند و اى با عزت

اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ الاَْوصیآءِ الْمَرْضیِّینَ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل او آن اوصیاى پسندیده

وَاکْفِنى ما اَهَمَّنى مِنْ اَمْرِ الدُّنْیا وَالآخِرَةِ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمیـنَ.(3)

و کفایت کن آنچه از کار دنیا و آخرتم که مرا به اندوه انداخته اى مهربانترین مهربانان.

«سیّد بن طاووس» نیز این دعا را در «اقبال»، روایت کرده است و از روایت او به دست مى آید که این دعا از جامعترین دعاها است که در همه اوقات مى توان آن را خواند.(4)
4ـ شیخ طوسى مى فرماید: مستحبّ است، هر روز این دعا را بخوانند:

اَللّـهُمَّ یا ذَا الْمِنَنِ السّابِغَةِ، وَالاْلاءِ الْوازِعَةِ، والرَّحْمَةِ الْواسِعَةِ، وَالْقُدْرَةِ الْجامِعَةِ،

خدایا اى داراى عطاهاى فراوان و نعمتهاى بخش شده و رحمت گشاده و نیروى تام و تمام

وَالنِّعَمِ الْجَسیمَةِ، وَالْمَواهِبِ الْعَظیمَةِ، وَالاَْیادِى الْجَمیلَةِ، والْعَطایَا الْجَزیلَةِ،

و نعمتهاى بزرگ و موهبتهاى سترگ و بخششهاى نیکو و دهشتهاى کامل

یا مَنْ لا یُنْعَتُ بِتَمْثیل، وَلا یُمَثَّلُ بِنَظیر، وَلا یُغْلَبُ بِظَهیر،

اى که به مثال آوردن وصفت نتوان کرد و اى که به نظیرى تشبیهت نتوان نمود و اى که با کمک گرفتن مغلوب نشوى

یا مَنْ خَلَقَ فَرَزَقَ، وَاَلْهَمَ فَاَنْطَقَ، وَابْتَدَعَ فَشَرَعَ، وَعَلا فَارْتَفَعَ، وَقَدَّرَ فَاَحْسَنَ،

اى که آفرید و روزى داد و الهام کرد گویایش کرد و ابداع کرده سپس شروع کرد و برتر شد پس مرتفع گردید و اندازه گرفت و نیکو گرفت

وَ صَوَّرَ فَاَتْقَنَ، وَاحْتَجَّ فَاَبْلَغَ، وَاَنْعَمَ فَاَسْبَغَ، وَاَعْطى فَاَجْزَلَ، وَمَنَحَ فَاَفْضَلَ،

و نقش کرد پس محکم ساخت و حجت آورد و رساند و نعمت داد و فراوان کرد و عطا کرده و آن را افزون کرد و بخشید و زیاده بخشید

یا مَنْ سَما فِى الْعِزِّ فَفاتَ خَواطِرَ الاَْبْصارِ، وَدَنا فِى الُّلطْفِ فَجازَ هَواجِسَ الاَْفْکارِ،

اى که در عزت چنان بالاست که از دیدگاه چشمها در گذشته و در لطف چنان نزدیک است که از آنچه در افکار خطور کند گذشته

یا مَنْ تَوَحَّدَ باِلْمُلکِ فَلا نِدَّ لَهُ فى مَلَکُوتِ سُلْطانِهِ، وَتفَرَّدَ بِالاْلاءِ وَالْکِبرِیآءِ فَلا ضِدَّ لَهُ فى جَبَرُوتِ شَاْنِهِ،

اى که در فرمانروایى یکتا است که همتایى براى او در قلمرو سلطنتش نیست و به بخششها و بزرگوارى یگانه است که رقیبى براى او در جبروت مقامش نیست

یا مَنْ حارَتْ فى کِبْرِیآءِ هَیْبَتِهِ دَقایِقُ لَطایِفِ الاَْوْهامِ، وَانْحَسَرَتْ دُونَ اِدْراکِ عَظَمَتِهِ خَطایِفُ اَبْصارِ الاَْنامِ،

اى که در بزرگى هیبتش ریزه کاریهاى دقیق اندیشه ها سرگردان گشته و دیده هاى تیزبینان در مقام ادراک عظمتش وامانده است

یا مَنْ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِهَیْبَتِهِ، وَخَضَعَتِ الرِّقابُ لِعَظَمتِهِ، وَوَجِلَتِ الْقُلُوبُ مِنْ خیفَتِهِ،

اى که چهره ها در برابر هیبتش زبون گشته و گردنها در مقابل عظمتش خاضع شده و دلها از ترسش هراسان گشته است

اَسئَلُکَ بِهذِهِ الْمِدْحَةِ الَّتى لا تَنْبَغى اِلاَّ لَکَ، وَبِما وَاَیْتَ بِهِ عَلى نَفْسِکَ لِداعیکَ مِنَ الْمُؤْمِنینَ،

از تو خواهم به حق همین ستایشى که جز براى تو شایسته دیگرى نیست و بدانچه بر عهده خود گرفته اى براى خوانندگانت از مؤمنین

وَ بِما ضَمِنْتَ الاِْجابَةَ فیهِ عَلى نَفْسِکَ لِلدّاعینَ،

و بدانچه اجابت آن را بر خویش ضمانت کرده اى براى خوانندگان

یا اَسْمَعَ السّامِعینَ، وَاَبْصَرَ النّاظِرینَ، وَاَسْرَعَ الْحاسِبینَ، یا ذَا الْقُوَّةِ الْمَتینِ،

اى شنواترین شنوایان و اى بیناترین بینایان و اى سریعترین حسابگران اى که داراى نیرویى محکم هستى

صَلِّ عَلى مُحَمَّد خاتَمِ النَّبِیّینَ وَعَلى اَهْلِ بَیْتِهِ، وَاقْسِمْ لى فى شَهْرِنا هذا خَیْرَ ما قَسَمْتَ،

درود فرست بر محمّد خاتم پیمبران و بر خاندان او و قسمت من کن در این ماه بهترین قسمتهایى که کرده اى

وَ احْتِمْ لى فى قَضآئِکَ خَیْرَ ما حَتَمْتَ، وَاخْتِمْ لى بِالسَّعادَةِ فیمَنْ خَتَمْتَ،

و مسلّم کن برایم در آنچه مقدر کرده اى بهترین چیزى را که مسلّم کرده اى و مُهر کن زندگیم را به خوشبختى در زمره کسانى که زندگیشان را مُهر کرده اى

وَ اَحْیِنى ما اَحْیَیْتَنى مَوْفُوراً، وَاَمِتْنى مَسْرُوراً وَمَغْفُوراً،

و زنده ام بدار تا زمانى که زنده ام دارى پرروزى باشم و در حال شادمانى و آمرزیدگى بمیرانم

وَ توَلَّ اَنْتَ نَجاتى مِنْ مُسائَلَةِ الْبَرْزَخِ، وَادْرَأْ عَنّى مُنْکَراً وَنَکیراً، وَاَرِ عَیْنى مُبَشِّراً وَبَشیراً،

و خودت عهده دار نجاتم از سؤال و جواب برزخ بشو و منکر و نکیر را از من دفع کن و مبشر و بشیر (دو فرشته رحمت) را به چشمم آر

وَاجْعَلْ لى اِلى رِضْوانِکَ وَجِنانِکَ مَصیراً، وَعَیْشاً قَریراً، وَمُلْکاً کَبیراً،

و قرار ده برایم راهى بسوى رضوان و بهشتت و زندگى خوش و خرّمت و فرمانروایى بزرگت

وَ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ کَثیراً.(5)

و درود فرست بر محمّد و آلش بسیار.

5ـ مرحوم «شیخ طوسى» از شیخ کبیر ابوجعفر محمّد بن عثمان بن سعید، که از نوّاب چهارگانه حضرت مهدى(علیه السلام) است این روایت را از آن حضرت نقل کرده است، که در هر روز از ایّام رجب، این دعا را بخوان:

بسم اللّه الرّحمن الرّحیم

به نام خداوند بخشنده مهربان

اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِمَعانى جَمیعِ ما یَدْعُوکَ بِهِ وُلاةُ اَمْرِکَ، اَلْمَاْمُونُونَ عَلى سِرِّکَ،

خدایا از تو خواهم به حق معانى تمام آنچه بوسیله آنها والیان فرمان تو را خوانند آنان که امین بر سرّ پنهانى تو هستند

اَلْمُسْتَبْشِرُونَ بِاَمْرِکَ، اَلْواصِفُونَ لِقُدْرَتِکَ، اَلْمُعْلِنُونَ لِعَظَمَتِکَ،

و به دستورت مژده جویند و نیرویت را توصیف کنند و عظمتت را آشکارا اعلام کنند

اَسْئَلُکَ بِما نَطَقَ فیهِمْ مِنْ مَشِیَّتِکَ، فَجَعَلْتَهُمْ مَعادِنَ لِکَلِماتِکَ،

از تو خواهم بدانچه گویا شده درباره ایشان از اراده ات و بدین سبب ایشان را معادن کلمات خویش

وَاَرْکاناً لِتَوْحیدِکَ وَآیاتِکَ وَمَقاماتِکَ الَّتى لاتَعْطیلَ لَها فى کُلِّ مَکان،

و پایه هاى یگانگى و نشانه ها و مقامات خویش قرارشان دادى آن مقاماتى که در هیچ جا تعطیل ندارد

یَعْرِفُکَ بِها مَنْ عَرَفَکَ، لا فَرْقَ بَیْنَکَ وَبَیْنَها اِلاَّ اَنَّهُمْ عِبادُکَ وَخَلْقُکَ، فَتْقُها وَرَتْقُها بِیَدِکَ،

و هرکه تو را بشناسد بوسیله آنها شناخته میان تو و آنها فرقى نیست جز این که ایشان بندگان تو و مخلوق تواند و فتق و رتق کارشان بدست توست

بَدْؤُها مِنْکَ وَعَوْدُها اِلَیْکَ، اَعْضادٌ واَشْهادٌ ومُناةٌ واَذْوادٌ، وَحَفَظَةٌ وَرُوّادٌ،

شروعشان از جانب تو و بازگشتشان بسوى توست کمک کاران و گواهان و میزانها و مدافعان و نگهبانان وبازرسان هستند

فَبِهِمْ مَلاَْتَ سَمآئَکَ وَاَرْضَکَ، حَتّى ظَهَرَ اَنْ لا اِلـهَ إلاَّ اَنْتَ،

که بدیشان آسمان و زمینت را پر کرده اى تا معلوم شد که معبودى جز تو نیست

فَبِذلِکَ اَسْئَلُکَ، وَبِمَواقِعِ الْعِزِّ مِنْ رَحْمَتِکَ، وَبِمَقاماتِکَ وَعَلاماتِکَ،

پس بدان وسیله از تو مى خواهم و به جاهاى عزیز و ارجمند نزول رحمتت و به مقامات و نشانه هایت

اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ، واَنْ تَزیدَنى اِیماناً وَتَثْبیتاً،

که درود فرستى بر محمّد و آلش و ایمان و پایداریم را (در دین) بیفزایى

یا باطِناً فى ظُهُورِهِ، وَظاهراً فى بُطُونِهِ وَمَکْنُونِهِ، یا مُفَرِّقاً بَیْنَ النُّورِ وَالدَّیْجُورِ،

اى که در عین آشکارى نهانى و اى که در عین نهانى و مستورى آشکارى اى جداکننده نور و ظلمت

یا مَوْصُوفاً بِغَیْرِ کُنْه، وَمَعْرُوفاً بِغَیْرِ شِبْه، حآدَّ کُلِّ مَحْدُود، وَشاهِدَ کُلِّ مَشْهُود،

اى که بدون رسیدن به کنه و حقیقت تو را وصف کنند و بدون شبیه تو را بشناسند اندازه گیر هر چیز محدود و گواه هر گواهى شده

وَمُوجِدَ کُلِّ مَوْجُود، وَمُحْصِىَ کُلِّ مَعْدُود، وَفاقِدَ کُلِّ مَفْقُود،

و هستى ده هر موجود و شمارنده هر معدود و گم کننده هر گمشده

لَیْسَ دُونَکَ مِنْ مَعْبُود، اَهْلَ الْکِبْرِیآءِ وَالْجُودِ، یا مَنْ لایُکَیَّفُ بِکَیْف، وَلا یُؤَیَّنُ بِاَیْن،

معبودى جز تو نیست اى شایسته بزرگى و بخشش اى که به وصف و چگونگى درنیایى و در جایى جایگیر نشوى

یا مُحْتَجِباً عَنْ کُلِّ عَیْن، یا دَیْمُومُ یا قَیُّومُ، وَعالِمَ کُلِّ مَعْلُوم،

اى در پرده از هر دیده اى جاویدان اى پایدار و اى داناى هر دانسته

صَلِّ عَلى عِبادِکَ الْمُنْتَجَبینَ، وَبَشَرِکَ الْمُحْتَجِبینَ، وَمَلائِکَتِکَ الْمُقَرَّبینَ، وَبُهَمِ الصّآفّینَ الْحآفّینَ،

درود فرست بر بندگان برگزیده ات و انسانهایت که در پرده اند و فرشتگان مقربت و گمنامان صف زده ومهیاى فرمانت

وَ بارِکْ لَنا فى شَهْرِنا هذَا الْمُرَجَّبِ الْمُکَرَّمِ، وَما بَعْدَهُ مِنَ الاَْشْهُرِ الْحُرُمِ،

و مبارک کن بر ما در این ماه بزرگ و گرامى و ماههاى حرام

وَاَسْبِغْ عَلَیْنا فیهِ النِّعَمَ، وَاَجْزِلْ لَنا فیهِ الْقِسَمَ، وَاَبْرِرْ لَنا فیهِ الْقَسَمَ،

و پس از آن و فراوان کن در این ماه بر ما نعمتها را و سرشار کن در آن براى ما سهمها را و سوگندهاى ما را در این ماه به انجام رسان

بِاسْمِکَ الاَْعْظَمِ الاَْعْظَمِ الاَْجَلِّ الاَْکْرَمِ، اَلَّذى وَضَعْتَهُ عَلَى النَّهارِ فَاَضآءَ، وَعَلَى اللَّیْلِ فَاَظْلَمَ،

به حق نام اعظم و بزرگترت که برتر و گرامى ترین نامهاست آن نامى را که بر روز نهادى و روشن گشت و بر شب گذاردى پس تاریک شد

وَاغْفِرْ لَنا ما تَعْلَمُ مِنّا وَلا نَعْلَمُ، وَاعْصِمْنا مِنَ الذُّنُوبِ خَیْرَ الْعِصَمِ،

و بیامرز براى ما آنچه تو از ما دانى و ما ندانیم و نگاهمان دار از گناهان به بهترین نگهدارى

وَاکْفِنا کَوافِىَ قَدَرِکَ، وَامْنُنْ عَلَیْنا بِحُسْنِ نَظَرِکَ، وَلا تَکِلْنا اِلى غَیْرِکَ،

و با کفایت خویش ما را از کفایت قضا و قدرت بى نیاز کن و با نیک نظرى خود بر ما منّت نه و ما را به غیر خودت وامگذار

وَلا تَمْنَعْنا مِنْ خَیْرِکَ، وَبارِکْ لَنا فیما کَتَبْتَهُ لَنا مِنْ اَعْمارِنا،

و از خیر و نیکیت منعمان مفرما و مبارک گردان براى ما در آنچه از عمرمان مقدر فرموده اى

وَاَصْلِحْ لَنا خَبیئَةَ اَسْرارِنا، واَعْطِنا مِنْکَ الاَْمانَ، وَاْستَعْمِلْنا بِحُسْنِ الاْیمانِ،

و اصلاح گردان براى ما اسرار پوشیده مان را و از جانب خود به ما ایمنى و امان ببخش و ما را با ایمان خوب به کار وادار

وَبَلِّغْنا شَهْرَ الصِّیامِ،وَما بَعْدَهُ مِنَ الاَْیّامِ وَالاَْعْوامِ، یا ذَا الْجَلالِ والإِکْرامِ.(6)

و برسان ما را به ماه روزه و روزها و سالهاى بعد از آن اى داراى جلالت و بزرگوارى.

6ـ شیخ طوسى در روایت دیگرى از ناحیه مقدّسه حضرت مهدى(علیه السلام)، توسّط شیخ ابوالقاسم حسین بن روح(رحمه الله) که از نوّاب خاص است این دُعا را براى ایّام ماه رجب نقل کرده است:

اَللّـهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِالْمَوْلُودَیْنِ فى رَجَب، مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىٍّ الثّانى، وَابْنِهِ عَلِىِّ بْنِ مُحَمَّد الْمُنْتَجَبِ،

خدایا من از تو خواهم به حق دو مولود در ماه رجب یعنى محمّد بن على دوم (حضرت جواد) و فرزندش على بن محمّد آن امام برگزیده

وَاَتَقَرَّبُ بِهِما اِلَیْکَ خَیْرَ الْقُرَبِ، یا مَنْ اِلَیْهِ الْمَعْرُوفُ طُلِبَ، وَفیـما لَدَیْهِ رُغِبَ،

و تقرّب جویم بوسیله آن دو بسویت به بهترین تقرّب اى که از او احسان و نیکى جویند و همه آنچه را نزد اوست راغبند

اَسئَلُکَ سُؤالَ مُقْتَرِف مُذْنِب، قَدْ اَوْبَقَتْهُ ذُنُوبُهُ، وَاَوْثَقَتْهُ عُیُوبُهُ،

از تو خواهم خواستن خطاکار و گنهکارى که گناهانش او را به نابودى کشانده و عیبهایش او را در بند افکنده

فَطـالَ عَلَى الْخَطـایا دُئُوبُهُ، وَمِنَ الرَّزایا خُطُوبُهُ،

و شیوه اش بر خطاکارى طولانى شده وکارهایش با رنج وبلا آمیخته

یَسْئَلُکَ التَّوْبَةَ وَحُسْنَ الاَْوْبَةِ، وَالنُّزُوعَ عَنِ الْحَوْبَةِ، وَمِنَ النّارِ فَکاکَ رَقَبَتِهِ، وَالْعَفْوَ عَمّا فى رِبْقَتِهِ،

از تو پذیرش توبه و نیکویى هنگام بازگشت و جدایى از گناه و رهایى از آتش و گذشتن تو را از آنچه در گردن دارد خواهان است

فَاَنْتَ مَوْلاىَ اَعْظَمُ اَمَلِهِ وَثِقَتِهِ، اَللّـهُمَّ واَسْئَلُکَ بِمَسآئِلِکَ الشَّریفَةِ، وَوَسآئِلِکَ الْمُنیفَةِ،

پس تویى اى مولاى من بزرگترین آرزو وتکیه گاهش خدایا از تو خواهم به حق مسأله هاى شریفت و وسیله هاى والایت

اَنْ تَتَغَمَّدَنى فى هذَا الشَّهْرِ بِرَحْمَة مِنْکَ واسِعَة، وَنِعْمَة وازِعَة،

که مرا در این ماه فراگیرى به رحمت وسیعت و نعمت بخش شده ات

وَنَفْس بِما رَزَقْتَها قانِعَة، اِلى نُزُولِ الْحافِرَةِ، وَمَحَلِّ الاْخِرَةِ، وَما هِىَ اِلَیْهِ صآئِرَةٌ.(7)

و نفس قانعى به من بدهى که قانع باشد بدانچه روزیش کرده اى تا آن هنگام که به گور درآید و به جایگاه آخرت و آنچه سرانجام اوست برود.

7ـ همچنین شیخ طوسى روایت کرده است از جناب ابوالقاسم حسین بن روح(رحمه الله) – که نایب خاصّ حضرت صاحب الأمر(علیه السلام) است – فرمود: در ماه رجب، به هر یک از مشاهد مشرّفه که رفتى، با این عبارت، آن معصوم را زیارت کن. وقتى که داخل شدى بگو:

اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذى اَشْهَدَنا مَشْهَدَ اَوْلِیآئِهِ فى رَجَب، وَاَوْجَبَ عَلَیْنا مِنْ حَقِّهِمْ ما قَدْ وَجَبَ،

ستایش خدایى را سزاست که ما را در ماه رجب به زیارتگاه اولیایش رسانید و واجب کرد بر ما از حق ایشان آنچه را که واجب بود

وَصَلَّى اللهُ عَلى مُحَمَّد الْمُنْتَجَبِ، وَعَلى اَوْصِیآئِهِ الْحُجُبِ،

و درود خدا بر محمّد برگزیده و بر اوصیا در پس پرده اش

اَللّـهُمَّ فَکَما اَشْهَدْتَنا مَشْهَدَهُمْ، فَاَنْجِزْ لَنا مَوْعِدَهُمْ، وَاَوْرِدْنا مَوْرِدَهُمْ،

خدایا چنانچه ما را موفق به زیارت مرقدشان کردى پس وعده آنها را نیز درباره ما وفا کن و ما را در جاى ورود آنها وارد کن

غَیْرَ مُحَلَّئینَ عَنْ وِرْد فى دارِ الْمُقامَةِ وَالْخُلْدِ،

نه این که ما را از ورود در خانه اقامت و خلود دور سازند

وَالسَّلامُ عَلَیْکُمْ، اِنّى قَصَدْتُکُمْ وَاعْتَمَدْتُکُمْ بِمَسْئَلَتى وَحاجَتى،

سلام بر شما که براستى من شما را مقصود خویش قرار داده و در خواسته و حاجتم به شما تکیه کردم

وَهِىَ فَکاکُ رَقَبَتى مِنَ النّارِ، وَالْمَقَرُّ مَعَکُمْ فى دارِ الْقَرارِ، مَعَ شیعَتِکُمُ الاَْبْرارِ،

و آن حاجت و خواسته ام آزادیم از آتش دوزخ و جایگیر شدنم با شماست در خانه همیشگى با شیعیان نیکوکارتان

وَالسَّلامُ عَلَیْکُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ، اَنـَا سائِلُکُمْ وَآمِلُکُمْ فیما اِلَیْکُمُ التَّفْویضُ،

و سلام بر شما به خاطر آن شکیبایى که کردید و چه نیکو است سرانجام آن خانه بهشت، من از شما خواهم و آرزومند شمایم در آن چیزهایى که در اختیار شماست

وَعَلَیْکُمُ التَّعْویضُ، فَبِکُمْ یُجْبَرُ الْمَهیضُ، وَیُشْفَى الْمَریضُ،

و تعویض آن بر عهده شماست پس به وساطت شما جوش خورد استخوان شکسته و درمان شود شخص بیمار

وَما تَزْدادُ الاَْرْحامُ وَما تَغیضُ، اِنّى بِسِرِّکُمْ مُؤْمِنٌ، وَلِقَوْلِکُمْ مُسَلِّمٌ،

و آنچه در رحم ها زیاد گردد یا کم شود همانا من به راز شما معتقدم و به گفتار شما تسلیمم

وَعَلَى اللهِ بِکُمْ مُقْسِمٌ فى رَجْعى بِحَوائِجى، وَقَضائِها وَاِمْضائِها وَاِنْجاحِها وَاِبْراجِها(8)،

و خدا را به شما قسم مى دهم که از این جا که بازگردم حوایجم را گرفته و برآورده شده و به امضا رسیده باشد و بدانها کامیاب گشته و سختیش رفع شده باشد

وَبِشُؤُنى لَدَیْکُمْ وَصَلاحِها، وَالسَّلامُ عَلَیْکُمْ سَلامَ مُوَدِّع، وَلَکُمْ حَوائِجَهُ مُودِعٌ،

و نیز درباره کارهایم نزد شما و اصلاحش را از او خواهم و سلام بر شما سلام خداحافظى کننده اى که حاجتهاى خود را نزد شما سپرده

یَسْأَلُ اللهَ اِلَیْکُمُ الْمَرْجِعَ، وَسَعْیُهُ اِلَیْکُمْ غَیْرُ مُنْقَطِع،

و از خدا خواهد که دوباره نزد شما آید و راهش بسوى شما بریده نشود

وَاَنْ یَرْجِعَنى مِنْ حَضْرَتِکُمْ خَیْرَ مَرْجِع اِلى جَناب مُمْرِع، وَخَفْض مُوَسَّع،

و نیز خواهم که خدا مرا از محضر شما به بهترین وجهى برگرداند، برگرداند بسوى جایى سرسبز و خرم و زندگانى وسیع

وَدَعَة وَمَهَل اِلى حینِ الاَْجَلِ، وَخَیْرِ مَصیر وَمَحَلٍّ فى النَّعیمِ الاَْزَلِ، وَالْعَیْشِ الْمُقْتَبَلِ،

و گوارا و در خوشى و آسایش تا هنگام رسیدن مرگ و بهترین سرانجام و جایگاه در بهشت پرنعمت ازلى و زندگى آینده

وَ دَوامِ الاُْکُلِ، وَشُرْبِ الرَّحیقِ، وَالسَّلْسَلِ وَعَلٍّ وَنَهَل، لا سَأَمَ مِنْهُ وَلا مَلَلَ،

و خوراکیهاى همیشگى و نوشیدن شراب و آب پاکیزه و گوارا در چند بار و یکبار که نوشیدنش خستگى و ملال نیاورد

وَ رَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ وَتَحِیّاتُهُ ]عَلَیْکُمْ[(9)، حَتّىَ الْعَوْدِ اِلى حَضْرَتِکُمْ، وَالْفَوزِ فى کَرَّتِکُمْ، وَالْحَشْرِ فى زُمْرَتِکُمْ،

و رحمت خدا و برکات و تحیتهاى او بر شما باد تا هنگام بازگشت من به نزد شما و رستگار شدن در زمان رجعت شما و محشور شدن در زمره شما

وَالسَّلامُ عَلَیْکُمْ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ عَلَیْکُمْ، وَصَلَواتُهُ وَتَحِیّاتُهُ، وَهُوَ حَسْبُنا وَنِعْمَ الْوَکیلُ.(10)

و درود بر شما و رحمت خدا و برکاتش و درودها و تحیاتش بر شما باد و او ما را بس است و نیکو وکیلى است.

8ـ «سیّد بن طاووس» از محمّد بن ذکوان (معروف به محمّد سجّاد، که بر اثر سجده هاى طولانى به این نام، نامیده شده بود) روایت کرده است، که به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم: این ماه، ماه رجب است، به من دعایى بیاموز که خداوند متعال مرا با آن منفعت بخشد!
امام(علیه السلام) فرمود: بنویس بسم الله الرّحمن الرّحیم و بگو در هر شب و روز از ماه رجب، پس از هر نماز:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ

به نام خداوند بخشنده مهربان

یا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْر، وَآمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ کُلِّ شَرٍّ،

اى که براى هر خیرى به او امید دارم و از خشمش در هر شرى ایمنى جویم

یا مَنْ یُعْطِى الْکَثیرَ بِالْقَلیلِ، یا مَنْ یُعْطى مَنْ سَئَلَهُ،

اى که مى دهد (عطاى) بسیار در برابر (طاعت) اندک اى که عطا کنى به هرکه از تو خواهد

یا مَنْ یُعْطى مَنْ لَمْ یَسْئَلْهُ وَمَنْ لَمْ یَعْرِفْهُ تَحَنُّناً مِنْهُ وَرَحْمَةً،

اى که عطا کنى به کسى که از تو نخواهد و نه تو را بشناسد از روى نعمت بخشى و مهرورزى

اَعْطِنى بِمَسْئَلَتى اِیّاکَ، جَمیعَ خَیْرِ الدُّنْیا وَجَمیعَ خَیْرِ الاْخِرَةِ،

عطا کن به من به خاطر درخواستى که از تو کردم همه خوبى دنیا و همه خوبى و خیر آخرت را

وَ اصْرِفْ عَنّى بِمَسْئَلَتى اِیّاکَ، جَمیعَ شَرِّ الدُّنْیا وَشَرِّ الاْخِرَةِ،

و بگردان از من به خاطر همان درخواستى که از تو کردم همه شر دنیا و شر آخرت را

فَاِنَّهُ غَیْرُ مَنْقُوص ما اَعْطَیْتَ، وَزِدْنى مِنْ فَضْلِکَ یا کَریمُ.

زیرا آنچه تو دهى چیزى کم ندارد (یا کم نیاید) و بیفزا بر من از فضلت اى بزرگوار.

سپس آن حضرت، محاسن شریف خود را، با دست چپ خود گرفت و در حالى که انگشت سبّابه دستِ راستِ خود را حرکت داد، با حالت تضرّع و التجا این دعا را خواند. سپس گفت

سپس آن حضرت، محاسن شریف خود را، با دست چپ خود گرفت و در حالى که انگشت سبّابه دستِ راستِ خود را حرکت داد، با حالت تضرّع و التجا این دعا را خواند. سپس گفت:

یاذَا الْجَلالِ وَالاِْکْرامِ،یاذَا النَّعْمآءِ وَالْجُودِ،یاذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، حَرِّمْ شَیْبَتى عَلَى النّارِ.

اى صاحب جلالت و بزرگوارى اى صاحب نعمت و جود اى صاحب بخشش و عطا حرام کن محاسنم را بر آتش دوزخ

9ـ رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود: هر کس در ماه رجب صد مرتبه بگوید: أَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذِی لا إلهَ إِلاّ هُوَ، وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَأَتُوبُ إِلَیْهِ و در پایان صدقه اى بدهد، خداوند کارش را به رحمت و مغفرت پایان دهد و هر کس چهارصد مرتبه آن را بگوید فضیلت شهیدان را دارد.(12)
10ـ همچنین رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود: کسى که در ماه رجب هزار مرتبه «لا اِلهَ اِلاَّ اللّه»بگوید، خداوند براى او حسنات فراوانى مى نویسد.(13)
11ـ در روایتى آمده است: «هر کس در ماه رجب، در وقت صبح، هفتاد مرتبه و شبانگاه نیز هفتاد مرتبه بگوید: «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَأَتُوبُ اِلَیْهِ» و پس از آن، دستها را بلند کند و بگوید: «أَللّهُمَّ اغْفِرْ لی وَتُبْ عَلَىَّ» اگر در همان ماه رجب بمیرد، خداوند از او راضى خواهد بود…».(14)
12ـ در طول این ماه هزار مرتبه بگوید: «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاالْجَلالِ وَالاْکْرامِ مِنْ جَمیعِ الذُّنُوبِ وَالاْثامِ» تا خداوند رحمان وى را بیامرزد.(15)
13ـ «سیّد بن طاووس» در «اقبال» فضیلت فراوانى براى خواندن سوره «قل هو اللّه احد»در ماه رجب نقل کرده است; از جمله از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) روایت کرده است: هر کس با نیّت پاک در ماه رجب، ده هزار مرتبه سوره «قل هو اللّه احد» را بخواند، وارد عرصه قیامت شود در حالى که از گناه پاک باشد مانند روزى که از مادر متولّد شده است، و هفتاد فرشته به استقبال او مى آیند و به وى بشارت بهشت را مى دهند.
همچنین آن حضرت براى هزار بار خواندن سوره «قل هو اللّه احد» در این ماه و حتّى صد بار نیز پاداش زیادى ذکر کرد.(16)
14ـ در روایتى از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نقل شده است که آن حضرت فرمود: «هر کس یک روز از ماه رجب را روزه بدارد، و چهار رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت با یک سلام) و در رکعت اوّل مرتبه «آیة الکرسى» بخواند و در رکعت دوم، دویست مرتبه «قل هو اللّه احد»; پیش از مردن جاى خود را در بهشت مى بیند و یا دیگرى جاى او را ببیند (و براى او توصیف کند)».(17)
15ـ در طول ماه رجب شصت رکعت نماز بجا آورد به این نحو که: در هر شب از این ماه، دو رکعت نماز بخواند، در هر رکعت، یک مرتبه «حمد» و سه مرتبه «قل یا ایّها الکافرون» و یک مرتبه «قل هو اللّه احد» بخواند و پس از سلام نماز، دستها را بلند کند و بگوید:

لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ، لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ،

معبودى نیست جز خداى یگانه اى که شریک ندارد خاص اوست فرمانروایى و مخصوص اوست ستایش

یُحْیى وَیُمیتُ، وَهُوَ حَىٌّ لایَمُوتُ، بِیَدِهِ الْخَیْرُ، وَهُوَ عَلى کُلِّ شَىْء قَدیرٌ، وَاِلَیْهِ الْمَصیرُ،

زنده کند ومى میراند و اوست زنده اى که نمیرد هر چه خیر است بدست اوست و او بر هر چیز تواناست و بسوى اوست بازگشت

وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ، اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد النَّبِىِّ الاُْمِّىِّ وَآلِهِ.

و جنبش و نیرویى نیست مگر بوسیله خداى برتر و بزرگ خدایا درود فرست بر محمّد پیامبر امّى (درس نخوانده) و بر آلش.

و آنگاه دست ها را به صورت خود بکشد.
رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود: «هر کس این عمل را به جا آورد، خداوند دعایش را مستجاب گرداند…».(18)
16ـ مرحوم «علاّمه مجلسى» در «زاد المعاد» روایتى را از امیر مؤمنان على(علیه السلام) از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نقل کرده است که آن حضرت فرمود: هر کس در هر شب و یا در هر روز از ماههاى رجب، شعبان و رمضان سوره «حمد»، «آیة الکرسى» و سوره هاى «قل یا ایّها الکافرون»، «قل هو اللّه احد»، «قل اعوذ برب الفلق» و «قل اعوذ برب النّاس» را سه مرتبه بخواند و سه مرتبه بگوید: «سُبْحانَ اللّهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ وَلا إلهَ إلاَّ اللّهُ وَاللّهُ اَکْبَرُ، وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إلاَّ بِاللّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ» و سه مرتبه بگوید: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد» و سه مرتبه بگوید: «اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ» و چهارصد مرتبه بگوید: «اَسْتَغفِرُ اللّهَ وَأَتُوبُ إلَیْهِ» خداوند گناهانش را بیامرزد (هر چند زیاد باشد) سپس در ادامه فرمود: اگر کسى در مدّت عمرش یک بار این عمل را بجا آورد، خداوند در برابر هر حرفى پاداش فراوانى به وى عطا کند…(19)

شاید این مطالب را هم بپسندید:

دعای جوشن صغیر

اعمال شب های قدر در مفاتیح الجنان

اعمال شب و روز اول ماه رمضان

بر اساس روایات این ذکر را در روزهای آخر ماه شعبان زیاد تکرار کنید

فهرست کامل مفاتیح الجنان