وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

آیا هدیه خمس دارد

اگر پدر و مادر يا هر شخص ديگر، چيزى به انسان هديه كنند، آيا بايد خمس آن را داد؟، در ادامه نظر مراجع عظام تقلید را بخوانید.

3

آیا هدیه خمس دارد

فهرست این نوشتار:

آیا هدیه خمس دارد ؟ اکثر فقها می فرمایند هدیه و مالی که از راه غیر کسب و درآمد بدست بیاید خمس ندارد. هر چند بهتر است اگر هدیه تا سر سال خمسی باقی باشد و از آن استفاده نشده، خمس آن پرداخت شود. در ادامه می توانید نظر مراجع را به صورت تفصیلی مطالعه نمایید.

خمس سوغاتى

پرسش 51 . آيا سوغاتى كه برايمان مى آورند، خمس دارد؟
آيات عظام امام، خامنه اى و نورى: خير، خمس ندارد.1
آيات عظام بهجت، تبريزى، سيستانى، صافى، فاضل، مكارم و وحيد: چنانچه تا قبل از سال خمسى استفاده شود، خمس ندارد.

تبصره. سوغاتى حكم هديه را دارد.

خمس هديه

پرسش 52 . اگر پدر و مادر يا هر شخص ديگر، چيزى به انسان هديه كنند، آيا بايد خمس آن را داد؟
آيات عظام امام، خامنه اى و نورى: هديه، خمس ندارد.
آيات عظام بهجت، فاضل و مكارم: چنانچه تا سر سال خمسى زياد بيايد، بنابر احتياط واجب، بايد خمس آن را بدهد.[4]
آيات عظام تبريزى و وحيد: چنانچه مقدار آن زياد و قابل توجه باشد و از مخارج سال زياد بيايد، بايد خمس آن را بدهد.[5]
آيات عظام سيستانى و صافى: چنانچه تا سر سال خمسى زياد بيايد، خمس دارد.[6]

پرسش 53 . كسى كه شيعه است؛ ولى خمس نمى دهد، عين مالى كه خمسش را نداده به من هديه مى كند آيا بايد خمس آن را بدهم؟
همه مراجع (به جز تبريزى و سيستانى): بر شخص گيرنده واجب است، خمس آن را بدهد.[7]
آيات عظام تبريزى و سيستانى: خمس آن بر عهده بخشنده است و بر شخص گيرنده چيزى واجب نيست.[8]

خمس و پيروان اديان

پرسش 54 . كسى كه به دادن خمس عقيده ندارد (مانند پيروان اديان و مذاهب غيرشيعه) مالى به من هديه مى كند، آيا بايد خمس آن را بدهم؟
همه مراجع (به جز بهجت): خير.[9]
آيه اللّه بهجت: اگر به مال هديه شده خمس تعلق گرفته، در صورتى كه معاشرت و تعامل با آنان به حد ضرورت برسد، تصرف در آن جايز است.[10]

  • [1]. توضيح المسائل مراجع، م 1753؛ خامنه اى، اجوبة، س850؛ نورى، توضيح المسائل، م 1749.
  • [2]. توضيح المسائل مراجع، م 1753؛ وحيد، توضيح المسائل، م 1761.
  • [3]. توضيح المسائل مراجع، م 1753؛ خامنه اى، اجوبة، س 850؛ نورى، توضيح المسائل، م 1749.
  • [4]. همان، م 1753.
  • [5]. همان، م 1753 و وحيد، توضيح المسائل، م 1761.
  • [6]. توضيح المسائل مراجع، م 1753.
  • [7]. توضيح المسائل مراجع، ج 2، م 1763؛ بهجت، وسيلة النجاة، ج 1، م 1422.
  • [8]. توضيح المسائل مراجع، ج 2، م 1763.
  • [9]. توضيح المسائل مراجع، م 1764؛ نورى، توضيح المسائل، م 1760؛ وحيد، توضيح المسائل، م 1772 و دفتر: خامنه اى.
  • [10]. بهجت، وسيلة النجاة، ج 1، م 1422. (احكام خمس،پرسمان).

رساله توضیح المسائل خمس

[درآمد و منفعت از راه غیر کسب و کار ]

مسأله 1753 اگر از غیر کسب مالی به دست آورد (1)، مثلًا چیزی به او ببخشند (2) واجب نیست خمس آن را بدهد (3)، اگر چه احتیاط مستحب ّ آن است که اگر از مخارج سالش زیاد بیاید، خمس آن را هم بدهد.

(1) (سیستانی): بجز مواردی که در مسائل بعد استثنا می‌شود..

(2) (گلپایگانی)، (صافی): مثلًا چیزی به وصیّت به او بدهند یا ببخشند یا هدیه کنند یا جایزه دهند..

(بهجت): مثلًا چیزی به او ببخشند یا جایزه بدهند، یا اینکه از راه وصیّت یا نذر شخصی یا عمومی یا وقف، چیزی به او برسد..

(3) (اراکی)، (خوئی)، (گلپایگانی)، (تبریزی)، (سیستانی)، (صافی): اگر از مخارج سالش زیاد بیاید ((تبریزی): و آن هدیه چیز کم یا کوچکی حساب نشود) باید خمس آن را بدهد.

(فاضل): چنانچه از مخارج سالش زیاد بیاید احتیاط واجب آن است که خمس آن را بدهد.

(بهجت): اگر از مخارج سالش زیاد بیاید بنا بر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.

(زنجانی): چنانچه از مخارج سالش زیاد بیاید اگر مالی که به دست آورده ارزشمند باشد لازم است خمس آن را بدهد، بلکه بنا بر احتیاط اگر مال ارزشمندی هم نباشد خمس آن را بدهد.

(مکارم): مسأله اگر کسی چیزی را به او ببخشد و از مخارج سالش زیاد آید احتیاط واجب آن است که خمس آن را بپردازد.

مسائل اختصاصی

(بهجت): مسأله 1376 جهیزیه‌ای که پدر به دخترش می‌دهد و دختر آن را به منزل خود می‌برد، آنچه از جهیزیه که تا آخر سال استفاده نکرده، خمس دارد، مگر آن که استفاده نکردن او اتّفاقی بوده و آن چیز، نیاز منزل اوست و یا چیزی است که نداشتن آن خلاف شأن اوست که در این صورت خمس ندارد.

(مکارم): مسأله 1476 هیچ گونه تفاوتی میان کسبها و درآمدهای کسب نیست، ولی اگر انسان چیزی را به عنوان وام از دیگری بگیرد خمس ندارد.

[ هدیه و بخشش مال و پول غیر مخمس ]

مسأله 1763 اگر چیزی را که خمس آن داده نشده به کسی ببخشند (1) پنج یک آن چیز مال او نمی‌شود (2)

این مسأله، در رساله آیت اللّه (بهجت) نیست

(1) (سیستانی): به مسلمان اثناعشری ببخشد..

(2) (فاضل): و باید خمس آن را بدهد.

(اراکی): آن شخص همه آن را مالک می‌شود، گرچه خمس آن به عهده بخشنده باقی است.

(خوئی)، (تبریزی)، (سیستانی): پنج یک آن به عهده خود بخشنده است و چیزی بر این شخص نیست.

  • توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل،  اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

تذکر: اکثر فقها می فرمایند : هرگاه مالی به دست انسان از شخص کافر، یا کسی که عقیده به خمس ندارد، از طریق تجارت یا غیر آن بیاید، دادن ِ خمس آن واجب نیست. اینجا کلیک کنید و نظر مراجع را جامع بخوانید.


مطابق نظر آيت الله خامنه اي

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

س 851: آیا هبه و هدیه عید (عیدی) خمس دارد؟

ج: هبه و هديه خمس ندارد، هرچند احوط اين است که اگر از مخارج سال زياد بيايد، خمس آن پرداخت شود.

س 852: آیا به جایزه ‏هایی که توسط بانکها و صندوق‏ های قرض‌الحسنه به افراد پرداخت می ‏شود، خمس تعلّق می‏گیرد یا خیر؟

ج: خمس در جايزه ‏ها و هديه ‏ها واجب نيست.

س 853: آیا مبالغی که بنیاد شهید به خانواده‏ های شهدا می‏پردازد، به مازاد از مخارج سال آن، خمس تعلّق می‏گیرد؟

ج: چيزى که بنياد شهيد به خانواده ‏هاى عزيز شهدا هديه مى‏کند، خمس ندارد.

س 854: آیا نفقه‏ای که شخصی از طرف پدر یا برادر یا یکی از اقوام دریافت می‏کند، هدیه محسوب می‏شود یا خیر؟ در صورتی که نفقه دهنده خمس اموال خود را نپردازد، آیا بر نفقه گیرنده پرداخت خمس آنچه که از او می‏گیرد، واجب است؟

ج: تحقق عنوان هبه و هدیه تابع قصدِ دهنده است و در فرض سؤال بر نفقه گیرنده، پرداخت خمس آن واجب نیست.

س 855: به دخترم یک واحد مسکونی به عنوان جهیزیه عروسیش داده‏ام، آیا این واحد مسکونی خمس دارد؟

ج: اگر هبه واحد مسکونى که به دخترتان بخشيده‏ايد، عرفاً مطابق شأن شما محسوب شود، و در بين سال خمسى بخشيده باشيد، دادن خمس آن واجب نيست.

س 856: آیا جایز است که انسان مالی را قبل از گذشت یک سال بر آن، به همسرش هدیه دهد، با آنکه می‏داند وی آن مال را برای خرید خانه در آینده و یا مخارج ضروری، ذخیره خواهد کرد؟

ج: اين کار جايز است و مالى که به همسرتان بخشيده‏ ايد، اگر به مقدارى باشد که عرفاً مناسب شأن شما و افراد مانند شماست و بخشش صورى و به قصد فرار از خمس هم نباشد، خمس ندارد.

س 857: زن و شوهری برای اینکه خمس به اموال آنها تعلّق نگیرد، قبل از رسیدن سال خمسی‏شان، اقدام به هدیه کردن سود سالانه خود به یکدیگر می‏کنند، امیدواریم حکم خمس آنها را بیان فرمایید.

ج: با اين‏گونه بخشش که صورى و براى فرار از خمس است، خمسِ واجب از آنان ساقط نمى‏شود.

س 858: شخصی برای رفتن به حج استحبابی مبلغی را به حساب سازمان حج واریز کرده، ولی قبل از تشرف به زیارت خانه خدا، فوت نموده است، این مبلغ چه حکمی دارد؟ آیا مصرف کردن آن در نیابت از حج میت واجب است؟ آیا خمس به آن تعلّق می‏گیرد؟

ج: فيش حج که در قبال مبلغى که به حساب سازمان حج واريز کرده، دريافت نموده، به قيمت فعلى‏اش از ترکه ميت محسوب مى‏شود، و ميت اگر حج برذمّه ندارد و وصيت به حج هم نکرده، صرف آن در حج نيابى براى ميت واجب نيست، و خمس آن اگر پرداخت نشده‏ باشد، در فرض سؤال واجب است پرداخت شود.

س 859: باغ پدری از طریق بخشش یا ارث به پسرش منتقل شده است، آن باغ هنگام هدیه یا انتقال به او بابت ارث، قیمت زیادی نداشت، ولی در حال حاضر قیمت آن هنگام فروش با قیمت قبلی آن تفاوت زیادی کرده است، آیا به آن مقدار زیادی که بر اثر افزایش قیمت حاصل شده، خمس تعلّق می‏گیرد؟

ج: ارث و هبه و پول فروش آنها خمس ندارد، هرچند قيمت آنها افزايش يافته باشد، مگر اينکه نگهدارى آن به قصد تجارت و زياد شدن قيمت باشد؛ که در اين صورت، پس از فروش بنا بر احتياط واجب بايد خمس ارزش افزوده آن پرداخت شود.

س 860: اداره بیمه مبلغی را بابت هزینه درمان به من بدهکار است و مقرر شده که در همین روزها به من پرداخت شود، آیا به این مبلغ خمس تعلّق می‏گیرد؟

ج: اگر از درآمد هزینه کرده‌اید و بعد بیمه آن را برمی‌گرداند، خمس دارد.

س 861: آیا به پولی که از حقوق ماهیانه‏ام برای خرید لوازم ازدواج در آینده، پس‌انداز می‏کنم، خمس تعلّق می‏گیرد؟

ج: اگر عين پولى را که بابت حقوق ماهيانه مى‏گيريد، پس‌انداز مى‏کنيد، بايد سر سال خمس آن پرداخت شود، مگر آنکه بخواهيد تا چند روز آينده صرف خريد لوازم ضرورى ازدواج نماييد.

س 862: در کتاب «تحریرالوسیله» آمده است که مهریه زن خمس ندارد و فرقی بین مهریه مدت‌دار و بدون مدت گذاشته نشده است، امیدواریم آن را توضیح فرمایید.

ج: در عدم وجوب خمس مهريه فرقى بين مهريه مدت دار و بدون مدت و بين پول نقد و کالا وجود ندارد.

س 863: دولت در ایام عید به کارمندان خود اجناسی را به عنوان عیدی داده که مقداری از آن تا سر سال باقی مانده است. با توجه به اینکه عیدی کارمندان خمس ندارد، ولی چون ما در برابر این اجناس مقداری پول پرداخت کرده‏ایم، لذا آنچه به ما داده می‏شود هدیه به معنای دقیق آن نیست، بلکه با قیمت کمتری در برابر عوض داده شده است، آیا خمس آن مقدار از کالا که در برابر آن پول پرداخت شده، باید داده شود؟ یا اینکه باید قیمت واقعی آن در بازار آزاد محاسبه و خمس آن پرداخت شود؟ و یا چون عیدی است، هیچ‌گونه خمسی ندارد؟

ج: در فرض مذکور نظر به اينکه قسمتى از اجناس در واقع از سوى دولت مجانى به کارمند داده مى‏شود و در برابر قسمتى پول دريافت مى‏کنند، فلذا از کالاى باقى‌مانده به نسبت مقدارى که پول در برابر آن پرداخت نموده‏ايد، واجب است که خمس عين اجناس باقى‌مانده يا قيمت فعلى آن را بپردازيد.

س 864: شخصی فوت نموده و هنگام حیات، خمسی را که بر ذمّه‏اش بوده در دفتر خود یادداشت کرده و تصمیم به پرداخت آن داشته است، در حال حاضر بعد از فوت وی همه افراد خانواده او به استثنای یکی از دخترانش از پرداخت خمس خودداری کرده و در ترکه متوفّی برای مخارج خود و میت و غیر آن، تصرّف می‏کنند، خواهشمندیم نظر خود را در رابطه با مسائل زیر بیان فرمایید: 1 ـ تصرّف در اموال منقول و غیرمنقول متوفّی توسط داماد یا یکی از ورّاث او، چه حکمی دارد؟ 2 ـ غذا خوردن داماد یا یکی از ورثه در خانه او چه حکمی دارد؟ 3 ـ تصرّفات قبلی این افراد در اموال میت و غذا خوردن آنها در خانه متوفّی چه حکمی دارد؟

ج: اگر ميّت وصيت کند که مقدارى از دارايى او به عنوان خمس پرداخت شود يا ورثه يقين پيدا کنند که وى مقدارى خمس بدهکار است، تا وصيت ميت و يا خمسى را که بر عهده دارد از ما ترک او ادا نکنند، نمى‏توانند در ترکه او تصرّف نمايند، و تصرّفات آنان قبل از عمل به وصيت وى يا پرداخت دين او، نسبت به مقدار وصيت يادين در حکم غصب است و نسبت به تصرّفات قبلى نيز ضامن هستند.

خمس پول اهدایی پدر به فرزند

س۱۲. محصل هستم و پدرم هر هفته مقداری پول به عنوان پول تو جیبی به من می دهند، و من آنها را در بانک پس انداز می کنم، آیا خمس باید بدهم ؟

ج. پولی که پدر به شما بخشیده است خمس ندارد ولی اگر سود داشته باشد و تا سر سال خمسی در امور زندگی مصرف نشود، سود آن متعلق خمس است.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای.


طبق نظر آيت الله مكارم شيرازي

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

خمس هدیه

پرسش : آیا به هدیه خمس تعلق می گیرد؟

پاسخ : چنانچه هدیه تا پایان سال خمسى مورد استفاده قرار نگیرد، و سال خمسى بر آن بگذرد، بنابر احتیاط واجب خمس دارد و فرقى بین هبه کلان و غیرکلان نیست، مگر هدیه های جزئی، مانند نذورات اندکی که می آورند و چون احتیاط واجب داریم، مقلّدین ما می توانند به یکی از مراجع مشهور حوزه علمیّه که اجازه می دهند خمس هدیه پرداخت نشود مراجعه کنند؛ ولی پرداخت خمس برکات بسیار فراوانی دارد و ما به گونه ای عمل نمی کنیم که سبب فرار افراد از خمس شود.

خمس هدیه

پرسش : اگر مردی چیزی را به زنش هدیه کند آیا به آن چیز خمس تعلق می گیرد؟

پاسخ : هدیه بعد از گذشتن سال بنابر احتیاط خمس دارد.

خمس هدیه تولد نوزاد

پرسش : هدایا و اجناسی از قبيل پتو، لباس و طلايى كه براى جشن تولد يا هديه نوزاد مى آورند به چه کسی تعلق دارد؟ آيا مشمول خمس می باشد؟

پاسخ : چنانچه لباس و چیزهایی باشد که مخصوص کودکان است تعلق به نوزاد دارد خمس ندارد (ولی اگر تا زمان تکلیف نوزاد باقی بماند و بعد از بلوغ تا یک سال مصرف نشود بنابر احتیاط واجب خمس دارد) و اگر هدیه به صورت پول و مانند آن باشد متعلق به پدر است و در اینصورت باقیمانده آن در سر سال خمسی بنابر احتیاط واجب خمس دارد.

خمس هدیه پس انداز شده بدون اطلاع صاحب حساب

پرسش : اینجانب مبلغی را به عنوان هدیه در یک حساب بلند مدت در بانک برای برادرم واریز کرده ام که خود ایشان اطلاع ندارد و تصمیم دارم در شرایط مناسب به ایشان اطلاع دهم که این حساب، هدیه من به ایشان است. اکنون سال خمسی من رسیده، خمس آن بر عهده ی من می باشد؟

پاسخ : اگر به اسم ایشان و برای ایشان منظور کرده اید و آن را به او بخشیده اید خمس آن بر شما واجب نیست.

خمس پول پس انداز شده و هدیه

پرسش : 1- من از پولی که پدرم به من می دهد روزانه مقداری را پس انداز می کنم . این پول خمس اش را پراخته است . آیا در سال خمسی که دارم باید برایش خمس در نظر بگیرم در صورتی که این پول جنبه پس انداز برای آینده داشته و در صورت برداشت جایگزین می شود .
2- پولی که در موعد سال خمسی خمس آن پرداخته شده و تا سال بعد بدون استفاده مانده آیا مجدد به آن خمس تعلق می گیرد ؟
3- پول به عنوان هدیه و به فرض هدیه تولد دریافت می شود آیا خمس دارد ؟
4- پولی که در بانک است و به آن سود تعلق می گیرد خمس دارد ؟ اصل پول به همراه وجه اضافی یا فقط سود دریافتی ؟

پاسخ : 1- در صورتی که چیزی از آن در پایان سال خمسی شما اضافه بیاید بنابر احتیاط واجب خمس دارد.
2- خمس ندارد.
3- مانند جواب اول است.
4- هرگاه تا پایان سال خمسی باقی بماند اصل و سود آن خمس دارد.

خمس هدیه ای که در حساب بانکی است

پرسش : اینجانب مبلغی را به عنوان هدیه در یک حساب بلند مدت در بانکی جهت برادرم واریز کرده ام که خود ایشان اطلاع ندارد و تصمیم دارم در شرایط مناسب به ایشان اطلاع دهم که این حساب هدیه من به ایشان است.اکنون سال خمسی من رسیده و می خواستم بدانم آیا خمس این پول را باید بدهم یا بر عهده برادرم است؟

پاسخ : اگر به اسم ایشان و برای ایشان منظور کرده اید و آن را به او بخشیده اید خمس آن بر شما واجب نیست.

حکم هبه برای فرار از خمس

پرسش : اگر انسان قبل از سال خمسی پس انداز خود را ببخشد چه حکمی دارد؟

پاسخ : چنانچه واقعاً ببخشد و این مقدار بخشش در شان او باشد خمس به او تعلّق نمى‏گیرد؛ ولى از فضیلتى محروم شده است.البته اگر برای فرار از خمس باشد اشكال داردو خمس ساقط نمى‏شود (بنابر احتیاط واجب).

عمره ای که هزینه ی آن از هدیه و قرض به دست آمده

پرسش : اینجانب در مدت ده روز آینده مشرف می شوم به عمره مفرده و این عمره هدیه از طرف پدرخانمم می باشد.
1ـ آیا باید خمس آن را من پرداخت کنم؟
2ـ پولی که جهت سفر می خواهم ببرم مبلغی قرض گرفته ام و مبلغی هم هدیه، آیا خمس دارد؟
3ـ لباس احرامی را خودم از درآمد خودم خریداری می کنم، آیا لباس احرام خمس دارد و باید پرداخت کنم؟

پاسخ : 1ـ در فرض سوال چیزی بر گردن شما نیست.
2ـ آنچه قرض گرفته اید خمس ندارد و در مورد هدیه، چنانچه هدیه تا پایان سال خمسى مورد استفاده قرار نگیرد، و سال خمسى بر آن بگذرد، بنابر احتیاط واجب خمس دارد.
3ـ چنانچه لباس احرام را از درآمد سال خریده اید و تا پایان سال خمسی مورد استفاده قرار گیرد خمس ندارد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مسأله 173 ـ اگر کسى چیزى را به او ببخشد و از مخارج سالش زیاد آید احتیاط واجب آن است که خمس آن را بپردازد.
مسأله 174 ـ اگر چیزى که خمس آن را نداده به دیگرى ببخشد مقدار خمس آن ملک او نمى شود.
مسأله 175 ـ جوایزى که به پس اندازها تعلّق مى گیرد اگر قراردادى میان پس انداز کننده و بانک یا صندوق نباشد حلال است و بنابر احتیاط واجب با گذشتن سال خمس آن واجب مى شود،این در صورتى است که پس انداز کننده خود را طلبکار جایزه نداند، بلکه بانک تنها براى تشویق پس انداز کنندگان جایزه را بدهد.

سؤال 176 ـ آیا هدیه خمس دارد؟
جواب: بنابر احتیاط واجب خمس به آن تعلّق مى گیرد.

سؤال 177 ـ آیا هبه پدر به فرزند نابالغ خمس دارد؟
جواب: احتیاط واجب آن است که اگر پدرى به فرزند نابالغ خود چیزى ببخشد فرزند پس از بلوغ خمس آن را بپردازد.

سؤال 178 ـ آیا خانه اى که پدرم به من بخشیده و خود نیز مقدارى خرج آن کرده ام متعلّق خمس است؟
جواب: چنانچه خانه اى که پدر به شما بخشیده مورد نیاز براى سکونت بوده است خمس ندارد، ولى احتیاط این است که خمس مبلغى را که کار کرده بودید بپردازید.

سؤال 179 ـ آیا به پولى که پدر و مادر به فرزندانشان، به عنوان بخشش یا هزینه تحصیل مى دهند، با گذشت سال خمس تعلّق مى گیرد؟
جواب: چنانچه تملیک کرده باشند و اضافه از هزینه سال آنها باشد، بنابر احتیاط واجب خمس دارد.

سؤال 180 ـ آنچه بعضى از فقها از جمله مرحوم امام(قدس سره)فرموده اند که در هدیه خمس نیست آیا تملیک هاى کلان اعمّ از زمین و خانه و مغازه و اتومبیل و را نیز شامل مى شود و یا آنها حساب دیگرى دارند؟

جواب: فرقى بین هبه کلان و غیرکلان نیست، ولى طبق فتواى ما همه اینها بنابر احتیاط واجب خمس دارد.

سؤال 181 ـ آیا به پول کسانى که خمس اموال خود را نمى پردازند و به مساجد و یا حسینیّه ها کمک مى کنند، خمس تعلّق مى گیرد؟
جواب: اگر در همان سال درآمد، هدیه کنند خمس ندارد، و اگر یقین دارید که آن پول غیر مخمّس است، باید خمس آن را داد و سپس مصرف کرد; ولى براى این که مؤمنین در زحمت نیفتند ما در این گونه موارد اجازه مى دهیم آن خمس را در همان مسجد یا حسینیّه مصرف کنند.

سؤال 182 ـ آیا شخص مکلّف مى تواند قبل از رسیدن سال، اموال خود را به قصد فرار از خمس به همسرش، یا شخص دیگرى ببخشد؟

جواب: چنانچه واقعاً ببخشد و این مقدار بخشش در شأن او باشد خمس به او تعلّق نمى گیرد; ولى از فضیلتى محروم شده است.

سؤال 183 ـ کسى به منظور فرار از خمس، قبل از سال خمسى پولش را به کسى مى بخشد تا بعد از سال خمسى آن شخص دوباره همان پول را به او ببخشد، آیا این کار باعث ساقط شدن خمس است؟

جواب: اشکال دارد و خمس ساقط نمى شود (بنابر احتیاط واجب).

سؤال 184 ـ چنانچه پدرى که ـ نعوذ باللّه ـ ثروتش از راه حرام بدست آمده، هدیه اى به او بدهد، آیا دختر مى تواند از آن استفاده کند؟ راه پاک کردن آن چیست؟

جواب : اگر یقین ندارد که از مال حرام است، براى او اشکالى ندارد. و اگر یقین دارد، چنانچه مقدار حرام و صاحبانش شناخته شده نیستند، واجب است خمس آن را بپردازد، و بقیّه پاک مى شود.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی


مطابق نظر آيت الله سيستاني

مطابق نظر آيت الله سيستاني

پرسش: اگر پدر شخصی به اوسرمایه ای به عنوان هدیه یا غیر آن بدهد سر سال براصل سرمایه خمس تعلق می گیرد؟ بر سود آن؟

پاسخ: به هر دو(سرمایه وسود) خمس تعلق می گیرد البته اگر سود صرف در موونه بشود خمس آن واجب نیست.

پرسش: آیا شهریه مراجع تقلید خمس دارد ؟

پاسخ: شهریه حضرت آیت الله به طلبه ها تملیک می شود اگر یک سال بماند خمس دارد .

آیا به هدایای ازدواج دانشجویی که از طرف نهاد در دانشگاه به دانشجویان داده می شود خمس تعلق می گیرد با توجه به اینکه وجهی به عنوان ثبت نام در ابتدا از دانشجویان گرفته می شود ؟

اگر بر آن سال نگذرد خمس ندارد و اگر بعد از گرفتن هدیه آنرا در مؤونه صرف نکرد بعد از گذشت یکسال بر آن خمس آنرا باید بدهد و وجهی را که در ابتدا بعنوان ثبت نام از او گرفته اند اگر دوبار به او بر می گردانند و یکسال از دادن آن گذشته باشد باید خمس آنرا هم بدهد .

ـ آیا اگر شخصی که هدایای ازدواج دانشجویی را دریافت می کند مقلد مرجعی باشد که قائل بر تعلق خمس بر هدیه است قبل از اینکه به آن هدایا که نقدی یا جنسی و یا بن است سال بگذرد به مرجع دیگری که قائل بر تعلق خمس بر هدیه نیست رجوع کند باید طبق فتوای مرجع اول عمل کند یا دوم (خمس بدهد یا نه) ؟

در صورتیکه ثابت نشود مرجع دوم از متوفی اعلم است باید به فتوای اولی اگر چه فوت کرده باشدعمل کند و بهرحال اگر هدایا را در اثنای سال مصرف کند خمس ندارد .

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.

آيت الله شبيري زنجانيآيت الله شبيري زنجاني

سوال
258 – آيا به هديه خمس تعلق مي‌گيرد؟
پاسخ
اگر سال بر آن بگذرد باید خمس آن را بپردازد. این حکم درمورد هدیه غیر ارزشمند مبنی بر احتیاط است.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی شبیری زنجانی.

حتما بخوانيد



کلید: آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد  ر  آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد  آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس داردآیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس داردآیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دارد آیا هدیه خمس دا

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.

3 نظرات
  1. محمد می گوید

    خدا خیرتان دهد با سایت عالی تان مخصوصا در زمینه احکام مراجع تقلید

  2. محمد می گوید

    سلام. پدرم یک منزل در روستا و یک منزل در شهر به بنده هدیه داده است , در یکی زندگی میکنم و دیگری را اجاره داده ام و مبلغ کمی دریافت میکنم که خرج زندگی ام می شود , ایا به آن خانه یا اجاره بها خمس تعلق میگیرد؟

    1. مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      مطابق نظر رهبری خانه ای که هدیه گرفته اید و تملیک شماست، خمس ندارد.
      وفقکم الله لکل الخیر