آيا خداوند همانند انسان، از روح خود در حیوانات هم دميده است؟

خداوند متعال در سوره حجر درآيه 29 مى فرمايد: «و نفخت فيه من روحى» دميدم در او (انسان) از روح خودم»

انسان به بركت روح الهى، قدرت رشد و پيشرفت و تعالى در همه زمينه ها اعم از مادى، معنوى اخلاقى واعتقادى دارد و مى تواند موجودى متفاوت نسبت به زمان قبل خود باشد و همواره در تغير و تحول و تبديل به موجودى متعال و متكامل باشد.

درباره روح، قرآن كريم فراوان از اين واژه بكار گرفته است:

1- در يك جا معنى «وحى و قرآن» را مى دهد بطور مثال «وكذلك اوحينا اليك روحا من امرنا» همان گونه كه بر پيامبران پيشين وحى فرستاديم بر تو نيز روحى را بفرمان خود وحى كرديم. (سوره شورى آيه 52)

2- در جائى به معنايى كه در جانداران مى يابيم و مبدأ حيات و منشأ احساس وحركت ارادى است.

«يوم يقوم الروح و الملائكه صفا» روزى كه روح و ملائكه در يك صف ايستادند (سوره نباء 38)

3- در جائى ديگرآمده كه «تنزل الملائكه و الروح فيها باذن ربهم» نازل گرديد ملائك و روح در شب قدر به امر پروردگارشان اين روح غير از ملائكه است ليكن جز درامر وحى و تبليغ استفاده مى‏شود (سوره قدر)

گاهى به آن حقيقتى اطلاق مى‏شود كه در حيوانات و نباتات زنده وجود دارد و پاره اى از آيات اشاره به اين معنا دارد يعنى زندگى حيوانات و نباتات را هم «روح» ناميده مى‏شود چرا كه هر موجود زنده اى روحى از حيات در او مى باشد كه به حركت احساس و درك و رشد حتى جسمى مى رسد.

با توجه به مطالبى كه بيان گرديد، روح در آيات قرآن كه متعدد آمده است، هر كدام معناى خودش را مى دهد و در جاى خود منظور و هدف خاصى دارد.

معنای دمیدن الهی

و اگر خداوند متعال مى فرمايد: در انسان از روح خود دميدم، تفاوت با روحى است كه در سوره قدر مى فرمايد: (تنزل الملائكه و روح و يا يوم يقوم الروح و الملائكه صفا) در بعضى از جوانب و ماهيات خواهد داشت البته خداوند متعال ب پيامبر (ص) فرمود «يسئلونك عن الروح قل الروح من امر ربى و ما اوتيتم من العلم الا قليلا» از تو درباره روح سوال مى كنند بگو روح از امرپروردگار من است و آنچه كه درباره روح به شما خداوند داده، بسيار كم است.

پس روح موقعيتى در عالم وجود دارد و آثار و خواصى در اين عالم بروز مى دهد كه بسيار بديع و عجيب است كه ما از آن و آثار آن بى خبريم.

منابع:

1- روح و دانستنيهاى آن، احمد زمرديان.

2- پرسشهاى شما، پاسخهاى الميزان، اسداللهى نيا.

3- در محضر استاد (علامه طباطبايى)، محمدحسين رخشاد.

4- در محضر استاد (علامه حسن زاده آملى)، محسن غرويان.

5- توصيه ها، پرسشها و پاسخها، آيت الله جوادى آملى.

6- تفسيرالميزان (13)، علامه طباطبايى. به نقل از اداره پاسخگويى آستان قدس رضوى

پرسمان