احکام عمل جراحی

اجازه ی عمل جراحی

س۱. پزشک حاذق و ماهر، بدون سهل انگاری اقدام به عمل جراحی بیماری نموده است و در حین عمل، آسیبی به بیمار وارد گردیده است. آیا داشتن اجازه ی عمل از بیمار یا بستگان در رفع ضمان مؤثر است؟ دیه به عهده ی کیست؟

ج. به نحو کلی در موارد ثبوت ضمان، اجازه ی بیمار یا بستگان وی رافع ضمان نیست و در مواردی که پزشک ضامن  دیه است، باید از مال خود بپردازد.

تأخیر عمل جراحی برای کسب اجازه

س۲. اگر پزشک منتظر اجازه ی بستگان بیمار برای عمل جراحی شود، ممکن است بیمار دچار نقص یا از کار افتادگی عضو شود. در این صورت آیا پزشک می تواند عمل جرّاحی را به تأخیر بیاندازد؟

ج. اگر خطر فوت بیمار در میان باشد، تأخیر جایز نیست.

انجام جراحی ضروری بدون رضایت بیمار

س۳. برخی از بیماران عاقل و بالغ که نیازمند عمل جراحی هستند، به علت ترس یا هر توجیه دیگری حاضرند درد و رنج را تحمل نمایند، ولی تن به عمل ندهند، و این در حالی است که پزشک می داند که در صورت عمل نکردن، بیمار به زودی خواهد مرد یا دچار عوارض سختی خواهد شد. با این فرض، آیا پزشک می تواند با تصمیم خود، او را عمل جراحی کند؟ اگر علی رغم مخالفت بیمار، بستگان وی چنین اجازه ای را صادر کنند، تکلیف پزشک چیست؟

ج. اگر نجات بیمار از مرگ مستلزم عمل جراحی است، اشکال ندارد.

انجام جراحی غیر ضروری به اصرار همراهان بیمار

س۴. پزشکی یقین دارد که انجام گرفتن عمل جراحی روی بیمار، تأثیر در زنده ماندن او ندارد، و در هر صورت، بیمار پس از مدت کوتاهی خواهد مرد. آیا جایز است پزشک بنا به اصرار همراهان بیمار یا مسئولان بیمارستان، اقدام به جراحی نماید یا نه؟

ج. با اطلاع دادن به بیمار یا همراهان او نسبت به عدم تأثیر عمل، اقدام به عمل جراحی مانعی ندارد.

درمان‌های پرخطر برای تأخیر انداختن مرگ

س۵. اگر بدانیم یا احتمال بدهیم بیماری در اثر بیماری ای مثل «لوسمی»(۱) و یا «متاستاز»(۲) یا برخی از سرطان‌ها و برخی تومورها به زودی خواهد مرد، آیا مجازیم برای افزایش طول عمر او ـ در حد چند ماه ـ از شیوه های درمانی پرخطر و پرعارضه، مانند شیمی درمانی که اغلب عوارض آن بسیار شدیدتر از بیماری اولیه است، استفاده نمائیم؟

ج. اشکال ندارد، بلکه بعید نیست در برخی موارد لازم باشد.

مرگ زود هنگام یا تحمّل درد

س۶. بنا بر تشخیص اطباء حاذق در صورت ترک نمودن عمل جراحی، بیمار به زودی خواهد مرد و در صورت اقدام به عمل جراحی، به احتمال قوی زنده می ماند. ولی تا پایان عمر دچار درد و رنج شدید و توان فرسا می شود، تکلیف این بیمار چیست؟

ج. در فرض مذکور که ترک عمل و معالجه موجب مرگ می شود، اقدام به عمل واجب است.

۱.  سرطان خون یا لوسمی یا لوکمیا بیماری پیشرونده و بدخیم اعضای خون ساز بدن است.
۲. متاستاز به معنی انتقال سلول های سرطانی به مناطق دور از تومور اولیه است.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای

---

 

عدم رضایت بیمار به عمل جراحی ضروری [احكام مرتبط با جراحی]

پرسش :برخى از بيماران عاقل و بالغ، كه نيازمند عمل جرّاحى هستند، به علّت ترس يا هر دليل ديگرى درد و رنج را تحمّل نموده، ولى تن به عمل نمىدهند همراهان بيمار نيز حاضر به اين كار نيستند. اين در حالى است كه پزشك مىداند در صورتى كه عمل انجام نشود بيمار به زودى خواهد مُرد، يا دچار عوارضى خواهد شد كه تا پايان عمر زمين گير مىشود. با اين فرض، آيا پزشك مىتواند دست به عمل جرّاحى بزند؟ اگر عليرغم مخالفت بيمار، كسان وى چنين اجازهاى دهند، تكليف طبيب چيست؟

پاسخ :در صورتى كه جرّاحى سبب طول عمر شود، مريض مىتواند به خاطر عوارض ناخوشايند جرّاحى، از آن صرف نظر كند ولى اگر بدون جرّاحى، بيمار در معرض مرگ باشد، طبيب يا كسان مريض مجازند اقدام به جرّاحى كنند، هرچند بيمار راضى نباشد.

 بیان عوارض عمل جراحی برای بیمار [احكام مرتبط با جراحی]

پرسش :آيا پزشك معالج موظّف است عوارض يا ضايعات احتمالى ناشى از عمل جرّاحى را براى بيمار تشريح كند؟

پاسخ :در صورتى كه عوارض مهمّى باشد بايد به بيمار بگويد، در غير اين صورت لازم نيست.

 

 لزوم استفاده از داروی بیهوشی برای ختنه کردن [احكام مرتبط با جراحی]

پرسش :گاه به هنگام ختنه كردن در اتاق عمل، دست و پاى بيمار را مىبندند، يا در مواجهه با فرياد شديد بچّه او را مىزنند، يا دهانش را مىگيرند. در حالى كه با عمل بيهوشى به راحتى مىتوان آنها را ختنه نمود. در اين موارد چه بايد كرد؟

پاسخ :بايد از طريقى كه مشكلات آن كمتر است استفاده كرد، و اين منوط به تشخيص اهل خبره است.

 عمل جراحی با احتمال فلج شدن بیمار [احكام مرتبط با جراحی]

پرسش :بيمارى كه به ناراحتيهاى روانى شديدى دچار است، جهت معالجه به پزشك مراجعه مىنمايد. پزشك احتمال خوب شدن وى را منحصراً در عمل جرّاحى مىداند، ولى در صورت عمل كردن احتمال مىدهد حيات مغزى اين بيمار از بين رود، و براى هميشه فلج شود، آيا در اين صورت طبيب مىتواند دست به عمل جراحى بزند؟

پاسخ :اگر وضع بيمارى روانى او و همچنين در صد احتمال نجات با جرّاحى در حدّى است كه عقلا چنين اقدامى را معقول و منطقى مىدانند شرعاً اشكالى ندارد. در ضمن بايد شخص نامبرده (اگر قدرت تشخيص دارد) يا ولىّ او (در صورت عدم قدرت تشخيص بيمار) با اين كار موافقت كند.

 انتخاب عمل جرّاحى يا ترك آن و فوت بیمار [احكام مرتبط با جراحی]

پرسش :بيمارى كه طبق تشخيص اطباى حاذق در صورت ترك عمل جرّاحى به زودى خواهد مرد، و در صورت اقدام به اين عمل به احتمال قوى زنده مىماند، ولى تا پايان عمر دچار درد و رنج شديد و طاقت فرسا خواهد شد و هرچند احتمال مرگ در اين صورت نيز منتفى نيست، ولى در صورتى كه زنده بماند، دچار درد و رنج شديد و طاقت فرسا خواهد شد، تكليفش چيست؟

پاسخ :مخيّر است كه يكى از اين دو طرف را انتخاب كند.

 اصرار همراهان بیمار به عمل جراحی بی تاثیر [احكام مرتبط با جراحی]

پرسش :پزشكى يقين دارد كه عمل جرّاحى روى فلان بيمار تأثيرى در زنده ماندن او ندارد، بطورى كه بيمار چه عمل شود و چه عمل نشود بيش از مدّت كوتاهى زنده نخواهد ماند. آيا بنا به اصرار همراهان بيمار يا مسئولين بيمارستان، مىتواند اقدام به جرّاحى نمايد؟

پاسخ :در صورتى كه بيمار راضى باشد و اطّلاع كافى به او داده شود، مانعى ندارد.

 عمل جراحی با احتمال فوت بیمار [احكام مرتبط با جراحی]

پرسش :استخوان پاى شخصى شكسته است، چنانچه جرّاحى نكند، تا پايان عمر زمينگير شده، و بايد درد و رنج را تحمّل كند، و اگر عمل كند احتمال بهبودى داده مىشود، بفرماييد: 1. با چند درصد احتمال بهبودى، تكليف وى اقدام براى عمل مىباشد؟ 2. چنانچه عمل و شرايط به گونهاى است كه احتمال مرگ هم بعيد نباشد، بفرماييد با چند درصد احتمال مرگ وظيفه ترك عمل مىباشد؟

پاسخ :1.اگر احتمال قابل ملاحظه اى براى بهبودى باشد، احتياط آن است كه كوتاهى نكند.

2. اگر احتمال مرگ زياد نباشد جايز است.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

 

جراحی جراحی قلب  جراحی قلب و سینه جراحی روده بزرگ جراحی چشم جراحی عمومی جراحی مغز و اعصاب جراحی دهان و فک و صورت ارتوپدی جراحی دست گوش-حلق-بینی ENT جراحی کودکان جراحی پلاستیک جراحی باروری و ناباروری جراحی انکولوژی جراحی پیوندعضو جراحی تروما اورولوژی پزشکی مردان جراحی عروق پزشکی داخلی