چرا جامعه اسلامى ازدواج موقت آن را بر نمى تابد

اگر ازدواج موقت يك دستور شرعى است پس چرا جامعه اسلامى آن را برنمى تابد و آيا به نظر شما امروزه مى توان به آن عمل كرد؟ وظيفه حكومت اسلامى چيست؟

همواره اسلام به ازدواج دائم و به هنگام توصيه كرده است. اما طبيعى است كه عواملى گوناگون مى توانند موانعى بر سر راه اين امر مهم باشند و برخى افراد را در رسيدن به آن، با مشكل و ناكامى مواجه نمايند. در چنين مواردى بايد انديشمندان و بزرگان جامعه به راه حل هايى بينديشند تا جلوى عوامل خطرسازى كه عفّت عمومى را خدشه دار مى سازند، گرفته و زمينه انواع انحرافات فردى و اجتماعى از بين برود.

ابن عبّاس مى گويد: ازدواج موقت چيزى جز رحمت الهى براى امت اسلامى نيست. و با وجود ازدواج موقت، به جز انسان هاى شقاوتمند و بدبخت و يا جز تعداد اندكى زنا نخواهند كرد.(1)

بنابراين مسئله ازدواج موقت از احكام اسلام بوده و از نظر تئوريك كاملاً پذيرفته شده، و نه تنها در اسلام بلكه برخى از متفكّران بزرگ غربى، مانند راسل نيز يكى از راه هاى حل مشكل ازدواج دائمى ديررس در دنياى كنونى را، پناه بردن به ازدواج موقت مى دانند. به عبارت ديگر متعه نيز نوعى ازدواج است، بنابراين هر كسى از افراد واجد شرايط ازدواج موقت مى تواند از شخصى خواستگارى كند و براى مدتى موقت، با وى ازدواج نمايد. آنچه در اين جا مشكل ايجاد نموده آن است كه غالب افراد، ازدواج موقت را با كاميابى آنى اشتباه گرفته اند و همين مسئله سبب شده كه اين موضوع نتواند در جامعه ما جايگاه حقيقى خود را باز يابد. همچنين علت جا نيفتادن اين مسئله در جامعه، تبليغات سوئى است كه بيش از يك قرن در جامعه ما توسط غرب گرايان تأثير نهاده و در ضمير مردم رخنه كرده است. به گونه اى كه گاه روابط نامشروع با تسامح نگريسته مى شود ولى به ازدواج موقت با نفرت. اين مسئله از چند جهت دچار مشكل است.

1 از نظر فرهنگى جامعه ما هنوز ظرفيت پذيرش اين حكم الهى را به نحو شايسته پيدا نكرده است.

2 از نظر بهداشتى و سيستم قانونى، پيش بينى هاى لازم براى آن صورت نگرفته است.

3 از نظر حقوقى ساز و كار مناسب براى پيشگيرى از سوء استفاده برخى اشخاص هوسران در نظر گرفته نشده است. اما بر جامعه لازم است كه در موضع گيرى هاى خود درباره موضوعات گوناگون از جمله عقد موقت، عقلانى و منطقى فكر كند، نگرش و تحليل آنها بر پايه ايمان و اعتقاد به آموزه هاى دينى باشد و اجازه ندهد كه بازمانده هاى عادت هاى جاهلانه كه با ايمان و تفكر او سازگار نيست بر رويكرد آنها سايه افكند، اگر چنين شد پذيرفتن ازدواج موقت به عنوان يك راهكار اساسى در جهت آرامش و پويايى جامعه، امرى طبيعى خواهد بود. اين امر مستلزم همايش ها يا نشست هاى علمى اساتيد جامعه شناسى، روان شناسى و حقوقى و فقهاء است. براى حل اين مشكلات مى بايستى تلاش فرهنگى و اجتماعى به صورت گسترده صورت پذيرد تا جوانان از آسيب شياطين مصون بمانند. به هر حال اميد آن داريم كه با روشن شدن اين مسائل و كار فرهنگى زمينه اجراى مناسب اين حكم قرآنى و سنت پيامبرصلى الله عليه وآله در جامعه فراهم گردد و ما بى برنامگى و بى توجهى ها را به حساب اسلام نگذاريم. و خردمندان و انديشمندان جامعه و نيز رسانه هاى جمعى با فرهنگ سازى و ايجاد بسترهاى مناسب، جلوى بسيارى از ناهنجارى ها و معضلات اجتماعى را گرفته و جامعه را از انواع آلودگى ها پاك نمايند. وظيفه مهم تر حكومت اسلامى اين است كه با ساز و كار مناسب جلوى سوء استفاده مردان و زنان بوالهوس را بگيرد و يك وسيله و راهكار خوب را در دست چنين كسانى كه آنارشيست جنسى هستند، قرار ندهد.(2)

(1) و قال ابن عباس: «ما كانت المتعه إلاّ رحمه رحم الله بها هذه الأمَّه. ما زنى إلاّ شقى»، (خلاصه الإيجاز، شيخ مفيد، ص 28). البته در بعضى از نسخ «شفىّ» آمده كه به معناى عده كمى از مردم است.
000 (2) براى آگاهى بيشتر ر. ك: بيست پاسخ، هيأت تحريريه مؤسسه در راه حق، صص 203 به بعد حقوق زن در اسلام و جهان، يحيى نورى، صص 197 به بعد، مؤسسه مطبوعاتى فراهانى، چ سوم،. 1347

پرسمان