نماز اعرابى در روز جمعه
«سیّد بن طاووس» در کتاب «جمال الاسبوع» از شیخ تلّ عکبرى(1) نقل کرده است که مردى بادیه نشین به محضر رسول خدا(صلى الله علیه وآله) مشرّف شد و گفت: اى رسول خدا! پدر و مادرم فدایت باد! ما در بادیه زندگى مى کنیم که از شهر مدینه دور است، از این رو نمى توانم هرجمعه، براى نماز جمعه حاضر شوم، مرا به عملى راهنمایى فرما که با انجام آن فضیلت نماز جمعه را دریابم، تا وقتى که به میان قبیله و خانواده ام برگشتم، این عمل را به آنان نیز بیاموزم.
رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود: هنگامى که روشنایى روز کاملاً بالا آمد، دو رکعت نماز بخوان بدین صورت که: در رکعت اوّل یک مرتبه سوره «حمد» و هفت مرتبه سوره «قل اعوذ برب الفلق» و در رکعت دوم، پس از «حمد» هفت مرتبه سوره «ناس» و پس از سلام نماز، هفت مرتبه آیة الکرسى را بخوان.
پس از آن هشت رکعت نماز مى خوانى که هر چهار رکعت را به یک سلام تمام مى کنى(2) بدین نحو که پس از دو رکعت تشهد مى خوانى ولى سلام نمى دهى، بلکه در رکعت چهارم سلام مى دهى و چهار رکعت بعد را نیز به همان نحو انجام مى دهى.
در این هشت رکعت، در هر رکعتى یک «حمد» و یک بار سوره «اذا جاء نصر اللّه» و بیست و پنج مرتبه سوره «قل هو اللّه احد» را مى خوانى، پس از تشهّد و سلام نماز هفت مرتبه این دعا را بخوان:
یا حَىُّ یا قَیّوُمُ، یا ذَاالْجَلالِ وَالاِْکْرامِ، یا اِلهَ الاَْوَّلینَ وَالاْخِرینَ،
اى زنده اى پاینده اى صاحب جلالت و بزرگوارى اى معبود اوّلین و آخرین
یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، یا رَحْمنَ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَرَحیمَهُما،
اى مهربانترین مهربانان اى بخشاینده در دنیا و آخرت و مهربان در آن دو
یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ، یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ، یا اَللهُ یا اَللهُ یا اَللهُ، یا اَللهُ یا اَللهُ یا اَللهُ یا اَللهُ،
اى پروردگار اى پروردگار اى پروردگار، اى پروردگار، اى پروردگار، اى پروردگار، اى پروردگار، اى خدا، اى خدا، اى خدا، اى خدا، اى خدا، اى خدا اى خدا
صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ، وَاغْفِرْلى
درود فرست بر محمّد و آل محمّد و بیامرز مرا
سپس حاجت خود را طلب مى کنى و پس از آن هفتاد مرتبه مى گویى:
شاید این مطالب را هم بپسندید:
لاحَوْلَ وَلاقُوَّةَ اِلاَّ بِاللّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ
جنبش و نیرویى نیست جز به خداى والاى بزرگ
و مى گویى:
وَسُبْحانَ اللهِ رَبِّ الْعَرْشِ الْکَریمِ.
و منزه است خدا پروردگار عرش کریم.
آنگاه رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود:
سوگند به خدایى که مرا به حق مبعوث کرد، هر مرد و زن مؤمنى که این نماز را در روز جمعه بخواند، من بهشت را براى او ضمانت مى کنم و از جاى خویش برنخیزد جز آن که خداوند گناهانش و گناهان پدر و مادرش را بیامرزد…(3)
این نماز را مرحوم «شیخ طوسى» نیز در «مصباح المتهجّد» نقل کرده است ; ولى دعاى فوق در آن ذکر نشده است، بلکه فرمود: چون از نماز فارغ شدى هفتاد بار بگو:
سُبْحانَ اللهِ رَبِّ الْعَرْشِ الْکَریمَ،وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللّهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ.(4)
منزّه است خدا پروردگار عرش بزرگوار و هیچ جنبش و نیرویى نیست جز به خداى والاى بزرگ.
