شخصیت امام سجاد(علیه السلام)
امام سجاد(علیه السلام) در نگاه دیگران و اندیشمندان چگونه بود؟
شخصیت امام سجاد(علیه السلام) از منظر اندیشمندان به خصوص نکات ارائه از سوی چهره های اهل سنت، دربردارنده نکته های نغزی است که منتخبی از آن دیدگاه های به یادگار مانده، ارائه می گردد:
جاحظ (متوفی 255ق) چنین گفته است: درباره شخصیت علی بن الحسین(علیه السلام)، اندیشمندان شیعی، معتزلی، خارجی، عامه و خاصه، همه یکسان می اندیشند و در برتری و تقدم او بر دیگران، هیچ یک تردیدی به خود راه نمی دهد.[55]
شیخ مفید (متوفی 413ق) در این باره می نویسد: «فقهای عامه، علوم زیادی از آن حضرت نقل کرده اند و مطالب مشهوری از موعظه ها، دعاها، فضایل قرآن، حلال و حرام، مغازی و دانش روزها از آن بزرگوار حفظ شده است که اگر به شرح آنها بپردازیم، رشته کلام طولانی شود و زمان به سر آید»[56]
فضایل آن حضرت حتی در نظر حکام بنی امیه، غیرقابل انکار بوده است. «روزی امام(علیه السلام) در مجلس عمر بن عبدالعزیز – که در آن سال ها حاکم مدینه بود – حاضر بود و چون برخاست و از مجلس بیرون رفت، عمر از حاضران پرسید: شریف ترین مردم کیست؟ حاضران گفتند: تو هستی! گفت: چنین نیست؛ شریف ترین مردم، کسی است که هم اکنون از نزد من بیرون رفت؛ همه مردم دوست دارند به او پیوسته باشند و او دوست ندارد به کسی پیوسته باشد»[57]
شاید این مطالب را هم بپسندید:
محمد بن سعد(متوفی 230ق): امام را چنین توصیف می کند: «علی بن الحسین(علیه السلام) شخصی مورد اعتماد، دارای جایگاه عالی و موقعیت اجتماعی والا و باتقوا بود و از رسول خد(ص) و پدران خود، حدیث بسیار نقل کرده است.[58]
ابن شهاب زُهَرى (م 123 یا 124 هـ .ق)، با وجود سر سپردگی اش به حاکمان اموی، یکی از دانشمندان عصر امام سجاد(علیه السلام) بود. وی از محضر امام بهره ها برد و آن حضرت را با عبارات احترام آمیز می ستود.
وی می گوید: از این خاندان(اهل بیت)، کسی را برتر از علی بن الحسین(علیه السلام) و کسی را فقیه تر از وی ندیدم.[59]
یحیی بن سعید (متوفی 143ق) از فقهای بنام مدینه، می گوید: «هیچ قریشی را برتر از علی بن الحسین(علیه السلام) ندیدم»[60]
[55]. جمال الدین احمد بن علی الحسینی، عمده الطالب فی انساب آل ابی طالب، ص 174.
[56]. محسن، رنجبر، پیشین، ص 48-49.
[57]. همان، ص 43-44.
[58]. ابن سعد، الطبقات الکبرى، ج 5، ص 222.
[59]. ابن عساکر، تاریخ دمشق، ج 44، ص 157؛ سیوطی، طبقات الحفّاظ، ص 37؛ ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج 4، ص 389.
[60]. ابن عساکر، پیشین، ج 44، ص 159؛ مزی، تهذیب الکمال، ج 13، ص 239؛ ذهبی، پیشین، ج4، ص 388.
منبع: هدانا برگرفته از پرسش ها و پاسخ ها «امام سجاد علیه السلام»
