احترام به مهمان

اهمّيّت ميهمان‌دارى

1. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «هر كس برادر مؤمنش ميهمانش شود و او را گرامى بدارد، گويى خداوند را گرامى داشته است».[1] 
2. از حضرت رسول صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود: «هر گونه ملاطفت ومهربانى كه انسان با برادر مؤمنش كند، خداوند آن را از خدمه بهشت كرامت فرمايد».[2] 
3. در حديثى ديگر فرمود: «هر كس به سبب سخنى كه از روى لطف به برادر مؤمنش مى‌گويد به او اكرام كند وغمى از وى برطرف كند، تا زمانى كه مشغول اين اكرام است پيوسته در سايه رحمت الهى باشد».[3] 

وظايف ميزبان

1. از حضرت رسول صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود: «حقّ ميهمان آن است كه ميزبان به هنگام ورود وخروج، مقدارى او را همراهى (وبدرقه واستقبال) كند».[4] 
2. در روايتى ديگر فرمود: «هنگامى كه ميهمان داخل خانه شود حاكم بر صاحب خانه است تا زمانى كه بيرون رود. (بنابراين) آنچه مى‌گويد صاحب خانه بايد بپذيرد».[5] 
3. در حديثى معتبر مى‌خوانيم كه امام صادق عليه السلام فرمود: «برخاستن براى تعظيم مكروه است، مگر براى كسى كه براى دين ـ مانند علم وصلاح ونيكى (وايمان وتقوا) ـ او را تعظيم كنند».[6] 
4. از امام حسن عسکرى عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «اكرام نكن كسى را به چيزى كه بر او دشوار باشد».[7] 

گراميداشت بزرگسالان

1. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «سه گروهند كه ـ جز منافق ـ كسى جاهل به حقّ آنها نيست: كسى كه در اسلام ريشش سفيد شده باشد (بزرگسالان)، كسى كه حامل لفظ يا معناى قرآن بوده باشد، امام عادل».[8] 
2. در حديثى فرمود: «تعظيم پيران، تعظيم خداوند است».[9] 

ردّ احسان ممنوع

1. در حديثى معتبر مى‌خوانيم كه دو تن به خانه حضرت على عليه السلام رفتند. حضرت براى هر كدام از آنها بالشى نهاد. يكى بر روى آن نشست وديگرى خوددارى كرد. حضرت فرمود: «بر روى آن بنشين كه كرامت را جز درازگوشان رد نمى‌كند». سپس به نقل از رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: «هرگاه كسى كه نزد قوم خود گرامى است مهمان شما شود او را گرامى بداريد».[10] 
2. از حضرت رسول صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود: «هر كه را اكرام كنند ومقدمش را گرامى دارند، نبايد اكرام را رد كند كه كرامت را رد نمى‌كند مگر درازگوش».[11] 
3. در چندين حديث آمده است كه از امام رضا عليه السلام پرسيدند: اينكه كرامت را نبايد رد كرد منظور چه امورى است؟ فرمود: در مجلسى جايى برايش بگشايند، يا عطر خوشى برايش بياورند، يا بالشى برايش بگذارند ومانند اين موارداز كرامت‌ها».[12] 

پاداش پذيرايى از مؤمن

1. از حضرت رسول صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود: «هر كس به گروهى از مسلمانان خدمت كند، خداوند متعال به تعداد آنان به او خدمتكار بهشتى كرامت مى‌فرمايد».[13] 
2. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «هر كه تحفه‌اى براى مؤمنى بياورد، مثل بالش يا متّكا، يا غذا، يا لباس، يا سلامى به او كند، بهشت آمادهمى‌شود كه پاداشش دهد. خداوند متعال وحى كند كه من طعام بهشت را بر اهل دنيا حرام كرده‌ام، مگر نسبت به پيامبر يا وصىّ پيامبر. امّا هنگامى كه روز قيامت فرا رسد خداوند به بهشت خطاب مى‌كند: «امروز پاداش تحفه‌هاى آنها را بده!» سپس غلامان وكنيزانى با طبق‌هايى كه دستمال‌هايى از مرواريد بر روى آن كشيده شده از بهشت بيرون آمده، نزد آنان مى‌روند. امّا هنگامى كه آنها به جهنّم وعذاب‌هاى آن وبهشت وآنچه در آن است نگاه مى‌كنند (از شدّت وحشت) هوش از سرشان مى‌رود وچيزى از آن غذاها نمى‌خورند. پس منادى آنها را از زير عرش ندا كند كه خداوند جهنّم را بر كسى كه از طعام‌هاى بهشتى بخورد حرام كرده است.دراين هنگام دست درازمى‌كنندوازغذاهاى بهشتى مى‌خورند».[14] 
[1] . همان، ص 662، ح 8.
[2] . همان، ص 206، ح 3.
[3] . همان، ح 4.
[4] . همان، ح 5.
[5] . كافى، ج 2، ص 659، باب حقّ الدخل، ح 1.
[6] . همان، ح 2.
[7] . محاسن، ص 233، ح 186.
[8] . تحف العقول، ص 489؛ بحارالأنوار، ج 75، ص 141، ح 6.
[9] . كافى، ج 2، ص 658، ح 4.
[10] . همان، ح 6.
[11] . كافى، ج 2، ص 659، ح 1.
[12] . قرب الإسناد، ص 91، ح 294؛ بحارالأنوار، ج 75، ص 140، ح 1.
[13] . معانى الأخبار، ص 163.
[14] . كافى، ج 2، ص 206، ح 4.