مهجور بودن قرآن
پرسش : منظور از محجوریت قرآن چیست؟
پاسخ اجمالی
در آیه 30 سوره فرقان، مى خوانیم: «پیامبر به پیشگاه خدا عرضه داشت: پروردگارا! این قوم من، قرآن را ترک گفتند و از آن دورى جستند». آرى، امروز هم پیامبر(ص) فریاد مى زند: خدایا! قوم من، قرآن را مهجور داشتند، مهجور از نظر مغز و محتوا، متروک از نظر اندیشه و تفکر و برنامه هاى سازنده اش و حتى براى قوانین مدنى و جزائیشان دست گدائى به سوى دیگران دراز کردند.
پاسخ تفصیلی
در آیه30 سوره«فرقان» مى خوانیم: (پیامبر به پیشگاه خداعرضه داشت: پروردگارا! این قوم من، قرآنرا ترک گفتند و از آن دورى جستند)؛ «وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ اِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورا»(1).
این سخن و این شکایت پیامبر(صلى الله علیه وآله)، امروز نیز همچنان ادامه دارد، که از گروه عظیمى از مسلمانان به پیشگاه خداشکایت مى برد که:
این قرآن را به دست فراموشى سپردند، قرآنى که رمز حیات است و وسیله نجات، قرآنى که عامل پیروزى و حرکت و ترقى است، قرآنى که مملوّ از برنامه هاى زندگى مى باشد. این قرآن را رها ساختند و حتى براى قوانین مدنى و جزائیشان دست گدائى به سوى دیگران دراز کردند!
هم اکنون، اگر به وضع بسیارى از کشورهاى اسلامى، مخصوصاً آنها که زیر سلطه فرهنگى شرق و غرب زندگى مى کنند، نظر بیفکنیم، مى بینیم: قرآن در میان آنها به صورت یک کتاب تشریفاتى درآمده است، تنها الفاظش را با صداى جالب از دستگاه هاى فرستنده پخش مى کنند، و جاى آن در کاشى کارى هاى مساجد به عنوان هنر معمارى است، براى افتتاح خانه نو، یا حفظ مسافر، شفاى بیماران، و حداکثر براى تلاوت، به عنوان ثواب از آن استفاده مى کنند.
حتى گاه که با قرآن استدلال مى نمایند، هدفشان اثبات پیش داورى هاى خود به کمک آیات با استفاده از روش انحرافى تفسیربه راى است.
در بعضى از کشورهاى اسلامى، مدارس پر طول و عرضى به عنوان مدارس «تحفیظ القرآن» دیده مى شود، و گروه عظیمى از پسران و دختران به حفظ قرآن مشغولند، در حالى که، اندیشه هاى آنها گاهى از غرب و گاه از شرق، و قوانین و مقرراتشان از بیگانگان از اسلام گرفته شده است، و قرآن فقط پوششى است براى خلافکارى هایشان.
آرى، امروز هم پیامبر(صلى الله علیه وآله) فریاد مى زند: «خدایا! قوم من، قرآنرا مهجور داشتند»!
«مهجور» از نظر مغز و محتوا، متروک از نظر اندیشه و تفکر، و متروک از نظر برنامه هاى سازنده اش!(2)
پی نوشت:
(1). ظاهر جمله «قال» فعل ماضى است و نشان مى دهد: اين سخن را پيامبر (صلى الله عليه و آله) در همين دنيا به عنوان شكايت بازگو كرده است، و اكثر مفسران نيز بر همين عقيده اند.
(2). گرد آوري از کتاب: تفسیر نمونه، آيت الله العظمي مکارم شيرازي، دار الکتب الإسلامیه، چاپ بیست و پنجم، ج 15، ص 92.
