ملاك خوردن و آشاميدن در روزه
ملاك خوردن و آشاميدن در روزه
در نوشتار قبل مبطلات روزه را به صورت كلي نام برديم حال در اينجا بصورت تفكيكي هر كدام از آن موارد را بررسي خواهيم كرد.
احكام خوردن و آشاميدن ، مطابق نظر آيت الله خامنه اي
ملاک خوردن وآشاميدن
75. اگر روزهدار عمداً و آگاهانه چيزى بخورد يا بياشامد روزهى او باطل مىشود خواه آن چيز از خوراکىها و آشاميدنىهاى معمول باشد و خواه از چيزهاى غيرخوراکى مانند کاغذ يا پارچه و امثال آن باشد و خواه زياد يا کم باشد مانند قطرهى بسيار کوچک آب يا خردهى کوچکى از نان.
خوردن روزه بهخاطر مسابقه
76. آيا مىتوان به دليل داشتن مسابقه فوتبال و گرسنگى و تشنگى زياد در آن روزه خود را خورد؟
ج) مورد سؤال مجوّز براى افطار محسوب نمىشود.
افطار روزه بر اثر تشنگى و گرسنگى
77. اگر شخصى که در ماه رمضان روزهدار است، در يکى از روزها براى خوردن سحرى بيدار نشود و لذا نتواند روزه را تا غروب ادامه دهد و در وسط روز حادثهاى براى او اتفاق بيفتد و روزه را افطار کند، آيا کفّاره بر او واجب است؟
ج) اگر روزه را تا حدى ادامه دهد که روزه بر اثر تشنگى و گرسنگى براى او حرجى شود و در نتيجه آن را افطار نمايد، فقط قضا بر او واجب است و کفّارهاى ندارد.
خوردن سحرى بعد از اذان صبح
78. اگر در ماه رمضان براى سحرى بيدار شويم وسحرى بخوريم وبعد بفهميم اذان گفتهاند روزه قبول است يا بايد روزه آن روز قضا شود؟
ج) اگر تحقيق نموده و با علم به اينكه هنوز صبح نشده خورده است و بعد فهميده كه صبح شده، روزه صحيح است و قضا ندارد.
79. با توجّه به اينکه امروزه براى تنظيم کارهاى روزانه از ساعت استفاده مىشود و در شهرها معمولاً به دليل ساختمانهاى بلند، ديدن طلوع فجر امکان ندارد، در صورتى که فردى با اعتماد به ساعتش که ساعت چهار را نشان ميداده است مشغول خوردن سحرى شود و بعد معلوم شود که باطرى ساعت تمام شده و در واقع ساعت چهار و ربع بوده است. آيا روزهى چنين فردى صحيح است؟ همچنين اگر فردى در اثر خطاى چشم ساعت پنج را تصوّر کرده که ساعت چهار صبح است و مشغول خوردن سحرى مىشود و بعد متوجّه اشتباهش مىشود و مىفهمد بعد از طلوع فجر خورده است؟
ج) در هر دو صورت، اگر با اعتماد بر ساعت، اطمينان به بقاء شب داشته است و بعداً کشف خلاف شده است، روزهاش در ماه مبارک رمضان صحيح است.
80. اگر موقعى که مشغول خوردن غذا است بفهمد صبح شده چه بايد بكند؟
ج) بايد لقمه را از دهان بيرون بياورد، و اگر عمداً آن را فرو ببرد روزهاش باطل است.
حكم موادى كه از معده وارد دهان شده در حال روزه
81. گاهى اوقات انسان ترش مىکند، يعنى موادى ترش مزه از معده او به فضاى دهان او مىآيد.حال اگر روزهدارى ترش کند و اين مواد را سهواً يا عمداً قورت دهد، روزهاش چه حكمى دارد؟
ج) اگر پس از آنکه به فضاى دهان آمد عمداً و اختياراً فرو برد، روزهاش باطل مىشود ولى سهواً مبطل روزه نيست.
فرو بردن اخلاط سر و سينه در حال روزه
82. هنگامى که مبتلا به بيمارى زکام بودم، مقدارى از اخلاط سر و سينه در دهانم جمع شده بود که به جاى بيرون انداختن، آن را فرو بردم، آيا روزهام صحيح است يا خير؟ در بعضى از روزهاى ماه مبارک رمضان در منزل يکى از اقوام بودم که بر اثر زکام و خجالت و حيا مجبور شدم با خاک، تيمّم بدل از غسل واجب بکنم و تا نزديک ظهر غسل نکردم. اين کار براى چند روز تکرار شد، آيا روزهام در آن روزها صحيح است يا خير؟
ج) فرو بردن اخلاط سر و سينه ضررى به روزه نمىرساند، ولى اگر به فضاى دهان رسيده باشد بنا بر احتياط واجب بايد از فرو بردن آن خوددارى نمايد، و اما ترک غسل جنابت قبل از طلوع فجرِ روزى که مىخواهيد روزه بگيريد و انجام تيمّم بدل از غسل به جاى آن، اگر بهخاطر عذر شرعى باشد و يا تيمّم در آخر وقت و بهخاطر تنگى آن باشد، موجب بطلان روزه نيست و روزه شما با تيمّم صحيح است. در غير اين صورت، روزه شما در آن روزها باطل است.
فرو رفتن غذاى باقى مانده بين دندانها
83. در يکى از روزهاى ماه رمضان روزه گرفتم ولى دندانهايم را مسواک نزدم، و بدون اينکه باقىمانده غذاهاى لابلاى دندانها را عمداً ببلعم، خودبهخود بلعيده شده است. آيا قضاى روزه آن روز بر من واجب است؟
ج) اگر علم به وجود باقىمانده غذا در بين دندانهايتان و يا علم به رسيدن آن به حلق نداشتهايد و فرو رفتن آن هم عمدى و با التفات نبوده، قضاى روزه بر شما واجب نيست.
خلال کردن دندان
84. خلال کردن دندان بعد از خوردن غذا براى کسى که فردايش قصد گرفتن روزه را دارد، چه حکمى دارد؟
ج) خلال کردن بعد از غذا براى کسى که قصد روزه دارد واجب نيست حتى اگر احتمال دهد که خلال نکردن موجب داخل شدن غذاى لابلاى دندانها به حلق مىشود؛ و اگر بعد از آن سهواً هم غذا داخل حلق شد، روزهاش باطل نمىشود؛ بله اگر يقين داشته باشد که ترک آن باعث داخل شدن غذا به حلق مىشود واجب است خلال کند و اگر نکرد، با فرض داخل شدن غذا به حلق بلکه مطلقاً (بنا بر احتياط واجب) روزهاش باطل مىشود.
مسواك با خمير دندان
85. آيا مسواك كردن با خمير دندان، در حال روزه اشكال دارد؟
ج) اشكال ندارد؛ ولى بايد از فرو رفتن آب دهان كه آغشته با خمير دندان و آب است جلوگيرى شود.
استفاده از نخ دندان
86. حكم استفاده از نخ دندان ـ كه فلورايد و طعم نعنا دارد ـ در حال روزه چيست؟
ج) اگر آب دهان را فرو نبرد، اشكال ندارد.
جويدن آدامس و مكيدن كندر
87. جويدن آدامس و مكيدن كندر براى روزهدار چه حكمى دارد؟
ج) اگر چيزى وارد حلق نمىشود مانعى ندارد، ولى مكيدن كُندر روزه را باطل مىكند.
باطل كردن روزه با اصرار ديگرى
88. اگر روزهدار باشم و مادرم مرا وادار به خوردن غذا يا نوشيدن کند، آيا روزهام باطل مىشود؟
ج) خوردن و آشاميدن روزه را باطل مىکند، هرچند بر اثر درخواست و اصرار شخص ديگرى باشد.
انجام مبطلات روزه با اجبار ديگرى
89. اگر چيزى به زور وارد دهان روزهدار شود و يا سر او به همان صورت داخل آب گردد، آيا روزهاش باطل مىشود؟ اگر وادار به باطل کردن روزهاش شود، مثلاً به او بگويند که اگر روزهات را نخورى، ضررى به خودت يا مالت وارد مىسازيم، او هم براى دفع اين ضرر غذا بخورد، آيا روزهاش صحيح است؟
ج) روزه شخص روزهدار با داخل شدن چيزى در حلقش بدون اختيار و يا با فرو بردن سرش به همان صورت به زير آب باطل نمىشود، ولى اگر خودش بر اثر اکراه ديگرى مرتکب مفطرى شود، روزهاش باطل خواهد شد.
حکم افطار سهوى
90. اگر شخص روزه دار در اثر فراموشى چيزى بخورد، آيا تذكر دادن به او واجب است؟
ج) خير، تذكر دادن به او واجب نيست.
ضرورت نوشيدن آب براى خلبان و مهماندار روزهدار
91. اگر هواپيما در ارتفاع بالا و مسير طولانى در حال پرواز باشد و پرواز حدود دو ساعت و نيم تا سه ساعت طول بکشد، مهماندار و خلبان هواپيما براى حفظ تعادل خود هر بيست دقيقه احتياج به نوشيدن آب دارند، در اين صورت آيا در ماه مبارک رمضان، کفّاره و قضاى روزه بر آنها واجب مىشود؟
ج) اگر روزه براى آنها ضرر داشته باشد، جايز است که با نوشيدن آب افطار نمايند و قضاى آن را بهجا آورند و در اين حالت کفّاره بر آنها واجب نيست.
مضمضه و غرغره آب در حال روزه
92. اگر روزهدار آب را به قصد رفع عطش در دهان گردانده و بيرون بريزد بهطورى که هيچ مقدارى از آب پايين نرود چه حکمى دارد؟
ج) در فرض سؤال اشكال ندارد.
93. آيا بعد از مضمضه کردن ـ چه براى وضو و چه غير آن ـ در حال روزه ماه رمضان واجب است روزهدار سه مرتبه آب دهانش را بيرون بريزد؟
ج) چنين کارى واجب نيست. آنچه واجب است خارج کردن آب از دهان است و اگر يقين پيدا کرده که آب خارج شده چيز ديگرى بر او واجب نيست.
94. حكم غرغره كردن براى روزهدار چيست؟
ج) اگر هنگام غرغره كردن، آب از حلق به پايين برود، روزه باطل مىشود.
خارج کردن زبان از دهان در حال روزه
95. خارج کردن آب دهان و دوباره آن را وارد دهان کردن باطل کننده روزه است. آيا بيرون آوردن زبان هم همان حکم را دارد که اگر کسى زبانش به هر دليلى بيرون بياورد موجب باطل شدن روزه مىشود؟
ج) صِرف اين ضررى به صحّت روزه نمىزند.
احساس داخل شدن شکر در دهان در حال روزه
96. وقتى در ماه رمضان به کارگاه قند و شکر مىرويم، احساس مىکنيم که شکر داخل دهان شده، آيا روزهمان باطل مىشود؟
ج) صرف احساس داخل شدن آن در دهان و حتى داخل شدن در دهان بدون اينکه فرو برده شود، ضررى به صحت روزه نمىزند. منبع استفتائات رهبري
كليد: ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه ملاك خوردن و آشاميدن در روزه