طاق کسرى
طاق کسرى
پس از زیارت جناب سلمان(رحمه الله) شایسته است زائر محترم دو رکعت نماز یا بیشتر در طاق کسرى بخواند که امیرمؤمنان(علیه السلام) در آن جا نماز گزارد و عمّار ساباطى نقل مى کند که آن حضرت وقتى به «مداین» آمد در ایوان کسرى فرود آمد و «دُلَف بن بحیر» به همراه حضرتش بود، حضرت در این مکان نماز به جاى آورد و آنگاه برخاست و خطاب به «دلف» (به عنوان درس عبرت) فرمود: از براى «کسرى» (آن پادشاه معروف) در این مکان چنین و چنان بود و… دلف هم در مقابل مى گفت: آرى به خدا قسم، چنین است که مى فرمایى، اى سیّد و مولاى من! چنان شما بر این دیار مطّلع هستید که گویا خود شما آن را بنا نهاده اید!(1)
در روایت دیگرى آمده: وقتى آن حضرت بر مداین، مرور کرد و آثار کسرى و خرابى آن را مشاهده فرمود یکى از همراهان از روى عبرت این شعر را قرائت کرد:
جَرَتِ الرِّیاحُ عَلى مَحَلِّ(2) دِیارِهِمْ
فَکَاَنَّهُمْ کانُوا عَلى میعاد
وزد بادها بر ویرانه هاى خانه شان
گویا آنان وعده گاهى با هم داشته اند
حضرت فرمود: چرا این آیات را تلاوت نمى کنى:
کَمْ تَرَکُوا مِنْ جَنّات وَعُیُون * وَزُرُوع وَمَقام کَریم * وَنَعْمَة کانُوا فیها فاکِهینَ * کَذلِکَ وَاَوْرَثْناها قَوْماً آخَرینَ * فَما بَکَتْ عَلَیْهِمُ السَّمآءُ وَالاَْرْضُ وَما کانُوا مُنْظَرینَ.(3)
چه بسیار باغ ها و چشمه ها که از خود به جا گذاشتند * و زراعت ها و قصرهاى زیبا و گران قیمت * و نعمت هاى فراوان دیگر که در آن غرق بودند این چنین بود (ماجراى آنان) و ما (اموال و حکومت) اینها را میراث براى اقوام دیگرى قرار دادیم * نه آسمان بر آنان گریست و نه زمین و نه بر آنها مهلتى داده شد.
سپس این گروه وارث دیگران بودند امّا چیزى نگذشت که دیگران وارث آنها شدند. شکر نعمت الهى بجاى نیاوردند لذا دنیاى آنها به خاطر گناه از دست رفت، از کفران نعمت بپرهیزید تا بلا بر شما نازل نشود.(4)
حاصل آن آیه و این بیان حضرت همان است که حکیم خاقانى در شعر معروفش گفته است:
هان اى دل عبرت بین از دیده نظر کن هان
ایوان مداین را آیینه عبرت دان
پرویز که بنهادى بر خوان تره زرّین
زرّین تره کو برخوان، رو کَمْ تَرَکُوا برخوان