شهادت شهود

شهادت شهود
فهرست این نوشتار:
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
بازگشت شهود از شهادت [احکام شهادت]
پرسش : حکم بازگشتن شهود از شهادتشان را بیان فرمایید؟
پاسخ : هرگاه شهود از شهادت خود بازگردند سه صورت دارد:
الف) قبل از صدور حکم، در این جا مشهور عدم حکم است.
ب) بعد از صدور حکم و تلف مال مورد ادّعا، مشهور انفاذ حکم و غرامت شهود است.
ج) بعد از صدور حکم و تنفیذ و قبل از تلف مال، در این جا نیز جمع کثیرى از فقها حکم به نفوذ حکم و غرامت شهود کرده اند.
اعلام فرد بیگناه به سبب شهادت دروغ [احکام شهادت]
پرسش : کسی در یک شهادت دروغین در دادگاه باعث اعدام یک نفر بیگناه می شود حکم آن شخص چیست؟
پاسخ : اگر عمدا باشد حکم قصاص بر او جاری می شود.
اثبات امر عدمی با شهادت شهود [احکام شهادت]
پرسش : آیا امر عدمى با شهادت شهود قابل اثبات است؟
پاسخ : در صورتى که شرایط شهادت در آن جمع باشد مانعى ندارد.
محدوده شهادت شهود [احکام شهادت]
پرسش : آیا شاهد موظّف است تمام حقیقت را بگوید، یا همین که ملزم شود آن چه مى گوید حقیقت است کفایت مى کند؟
پاسخ : شاهد باید آنچه را از او مى پرسند، اگر مى داند بگوید.
شهادت بستگان به قاتل نبودن فرد [احکام شهادت]
پرسش : در عرف عشایر رسم بر این است که اگر فامیلى قصد درگیرى و نزاع با فامیل دیگرى داشته باشد، و بخواهد از طرف مقابل کسى را بکشد، یا حتّى مجروح نماید، با کلیّه افراد فامیل خود مشورت نموده، و آنها را در جریان موضوع قرار داده، و سپس هم قسم مى شوند، و چنین جرمى را انجام مى دهند.
با عنایت به مقدّمه فوق به سؤال زیر پاسخ دهید:
مقتول با کسانى بر اثر کینه و دشمنی هاى قبلى اختلاف داشته، حتّى چندین مورد ضرب و جرح بین فامیل مقتول و آنها به وجود آمده، و بارها مقتول توسّط این فامیل مورد آزار و اذیّت و تهدید و ارعاب قرار گرفته بود، تا این که شبانه دو نفر از آنها به منزل وى حمله کرده، و او را جلوى چشم زن و فرزندان خردسالش به قتل رسانده، و متوارى مى شوند! زمانى که مقتول هنوز جان داشت، عمویش بربالین او حاضر مى شود. مقتول به عمویش مى گوید: «فلانى مرا با اسلحه مجروح نموده است.» و از طرفى دو سه نفر از فامیل قاتل (برادر و پسر عموى قاتل) شهادت داده اند که قاتل این کار را انجام نداده است. آیا شهادت فامیل قاتل،که در برنامه ریزى قتل مشورت و مشارکت داشته، و از روى غرض شهادت مى دهند، مورد قبول است؟
پاسخ :
شهادت به قاتل نبودن فایده اى ندارد; هر چند شهود متّهم نباشند، و در اینجا طبق آنچه در فرض مساله آمده شهود متّهم نیز مى باشند، ولى شهادت مقتول نیز اثرى ندارد; مگر این که قاضى از شهادت او و بستگانش (که حضور داشته اند) و قرائن دیگرى از این قبیل، علم پیدا کند که شخص مذکور قاتل است.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.