احکام عقد ضمانت
فهرست این نوشتار:
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
صحت ضمان به صورت پشتيبانى ضامن از مضمون عنه [احکام عقد ضمانت]
پرسش :مشهور فقها ماهيّت ضمان را نقل ذمّه به ذمّه مى‌دانند؛ يعنى پس از انعقاد ضمان، مديون اصلى برى الذمه شده و ذمه ضامن به مقدار دين مشغول مى‌شود. در صورتى كه آنچه در عرف تجارى امروز عمل مى‌شود پشتيبانى ضامن از مضمون عنه است. به اين معنا كه بعد از ضمان كماكان مديون اصلى بدهكار است و در صورت عدم امكان وصول از او، طلبكار حقّ مراجعه به ضامن را دارد. لطفاً بفرماييد: آيا چنين قراردادى صحيح است؟ بر فرض صحّت، عقد جديدى است يا نوعى از عقد ضمان مى‌باشد؟
پاسخ :هر دو نوع ضمان صحیح است و عقد ضمان محسوب مى‌شود و در حاشیه عروه الوثقى شرح آن را نوشته‌ایم و جمعى از فقهاى معاصرین در این مساله با آنچه گفته شد موافقند.
مشروط کردن ضمانت به عدم پرداخت مديون اصلى [احکام عقد ضمانت]
پرسش :به موجب مادّه 698 قانون مدنى (كه برگرفته از فقه اماميّه است) بعد از اين كه ضمان بطور صحيح واقع شد، ذمّه مضمون عنه برى و ذمه ضامن نسبت به مضمون له مشغول مى‌شود. در صورتى كه در مادّه 723 همان قانون آمده: «ممكن است كسى در ضمن عقد لازمى به تأديه دين ديگرى ملتزم شود در اين صورت تعليق به التزام مبطل نيست مثل اين كه كسى التزام خود را به تأديه دين مديون معلق به عدم تأديه او نمايد» آيا مادّه اخير در مقام ايجاد عقد ديگرى مانند ماهيّت ضم ذمه به ذمه مى‌باشد يا در مقام بيان يكى از اقسام ضمان است؟ همچنين در مادّه 699 همان قانون، تعليق در ضمان مبطل عقد دانسته شده، ولى در ذيل ماده آمده: «ولى التزام به تأديه ممكن است معلق باشد» چه تفاوتى بين اين دو وجود دارد؟ خلاصه اين كه آيا ضامن می تواند ضمانت و پرداخت دين ضامن را مشروط به عدم پرداخت مديون اصلى نمايد و بر فرض مثبت بودن جواب آيا چنين عقدى از اقسام ضمان است يا عقد مستقلى مى‌باشد؟
پاسخ :هر دو نوع ضمان صحیح است و جزء شعب عقد ضمان محسوب مى‌شود.
طریقه اجرای قرارداد ضمان [احکام عقد ضمانت]
شاید این مطالب را هم بپسندید:
پرسش :آیا برای ضامن شدن نیاز به اجرای صیغه خاصی می باشد؟
پاسخ :هرگاه انسان بخواهد ضامن شود که بدهى کسى را بدهد مىتواند صیغه لفظى بخواند و یا به وسیله امضا کردن ضمانت نامه یا هر کار دیگر این مطلب را به طلبکار بفهماند.
صیغه ضمان [احکام عقد ضمانت]
پرسش :آیا صیغه لفظى ضمان باید به زبان عربی خوانده شود؟
پاسخ :در ضمانت مىتواند صیغه لفظى به زبان فارسى یا عربى یا هر زبان دیگر بخواند.
شرط قبول ضمانت از طرف طلبکار [احکام عقد ضمانت]
پرسش :آیا در ضمانت نیازی به قبول آن توسط طلبکار می باشد؟
پاسخ :آری لازم است طلبکار ضمانت را قبول کند.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی .
