آیا مقصود از «الذین آمنوا» در آیه ولایت عموم مومنین است؟

مقصود از «الذین آمنوا» در آیه ولایت

پرسش : آیا مقصود از «الذین آمنوا» در آیه ولایت عموم مومنین است؟

پاسخ اجمالی

از قراین ذیل مشخص می گردد مقصود از آیه ولایت نه همه مومنین که فقط بعض خاصی از آنهاست: صفت ویژه این مومنین یعنی انفاق در حال رکوع، عطف شدن این بعض خاص از مومنین بر خدا و رسول که افاده ولایت داشتن این بعض خاص را می کند، ولایت به معنای محبت و نصرت بین همه مومنین عمومیت دارد اما ولایت در این آیه به معنای سرپرستی است و مخصوص بعض خاصی از آنهاست.

پاسخ تفصیلی

عبارت «الَّذِینَ آمَنُوا» در آیهولایت همه مومنان را شامل مى شود، ولى این شمول و عموم مقصود نیست، بلکه مقصود، بعضى از مومنان است; زیرا:
اوّلا: براى آنان صفت ویژه اى بیان شده است و آن عبارت است از اقامه نمازو دادن زکات در حال رکوعدر نماز; «الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاهَ وَیُوْتُونَ الزَّکاهَ وَهُمْ راکِعُونَ».(1)
ثانیاً: « الَّذِینَ آمَنُوا» بر کلمه « رَسُولُهُ»عطف شده است، چنان که کلمه « رَسُولُهُ» بر کلمه« اللهُ»عطف شده است. مفاد آیهاین است که خداو رسول خداو مومنانى که توصیف شده اند بر مخاطبان آیه یعنى جامعه مومنان ولایت دارند. و اگر مراد از «الَّذِینَ آمَنُوا…» عموم مومنان باشد لازم مى آید که همه مومنان، هم ولىّ و هم مولّى علیه باشند; یعنى هم ولایتمدار و هم ولایت پذیر باشند، در حالى که با کلمه «ولىّ» در آیه سازگارى ندارد; زیرا از باب تفاعل نیامده است.
ثالثاً: ولایتبه معناى محبّت و نصرت، عمومیّت داشته و دو جانبه است، ولى ولایتبه معناى سرپرستى و رهبرى، یک جانبه بوده و طرفینى نیست. بنابر این مقصود از « الَّذِینَ آمَنُوا…» عموم مومنین نیست.(2)

پی نوشت:

(1). سوره مائده، آیه 55.(2). گردآوری از کتاب: امام شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران، چاپ اول، ج1، ص 226.