گزارش قابل تامل از میزان آگاهی سیاسی مردم ایران

به گزارش رهدانا به نقل از ایسپا، بخش­ هایی از نتایج طرح ملی سنجش فرهنگ سیاسی مردم ایران منتشر گردید. یافته های این پیمایش ملی نشان می دهد آگاهی سیاسی در بین مردم ایران زیاد نیست. این نتایج برگرفته از یک پیمایش ملی است که با جامعه آماری شهروندان بالای 18 سال کشور(شهری و روستایی) و با تعداد نمونه آماری 4890 نفر در سال 1397 انجام شده است. در این طرح بیش از 20 شاخص فرهنگ سیاسی مردم ایران مورد سنجش قرار گرفته است.

شاخص آگاهی سیاسی با 13 گویه در دو گروه سؤالات زیر مورد سنجش قرار گرفته است. در گروه اول سؤالات گزاره­ای به پاسخگویان ارائه شد و پاسخگو باید مشخص می­ کرد که این گزاره درست است یا نادرست که گزاره­ ها به شرح زیر هستند:

1-    محمدرضا عارف به طیف سیاسی اصولگرایان نزدیک‌ است.

2-    علی لاریجانی به طیف سیاسی اصلاح‌طلبان تعلق دارد.

3-    حزب مؤتلفه يكي از اصلي‌ترين احزاب سياسي اصولگرایان است.

4-    آقاي بیژن زنگنه در دولت آقاي روحانی وزير نیرو است.

5-    آقاي علی مطهری نايب رئيس مجلس شوراي اسلامي است.

6-    آيت‌الله احمد خاتمی رئيس مجلس خبرگان است.

7-    آقاي علی لاریجانی رئیس مجلس شوراي اسلامي است.

در گروه دوم از سؤالات مربوط به سنجش آگاهی سیاسی، سؤالاتی مطرح و در مقابل هر سؤال 4 گزینه به پاسخگویان ارائه می ­شد که از بین 4 گزینه فقط یک گزینه درست است که پاسخگو در صورت اشاره کردن به آن، نمره مربوط را دریافت می­ کرد و سوال ها به شرح زیر می باشد:

1-     کدام نهاد مسئول بررسي تطبيق مصوبات مجلس شوراي اسلامي با قانون اساسي و شرع اسلام است؟

1- مجمع تشخيص مصلحت نظام     2- شوراي نگهبان     3- مجلس خبرگان  4- قوه قضائيه     5- نمی دانم

2- مي‌دانيد طبق قانون اساسي ايران، وظيفه نظارت بر عملكرد رهبري بر عهده چه نهادي است؟
1- مجمع تشخيص مصلحت نظام     2- شوراي نگهبان     3- مجلس خبرگان  4- قوه قضائيه    5- نمی دانم

3. کدام یک از روزنامه‌های زیر به جناح اصلاح‌طلبان نزدیک است؟

1- کیهان     2- رسالت     3- شرق  4- وطن امروز     5- نمي‌دانم

4. کدام یک از شخصیت‌های زیر منتقد و مخالف جدّی توافقنامه هسته‌ای (برجام) است؟

1- علی مطهری     2- سعید جلیلی     3- علی‌اکبر ولایتی  4-  محمدرضا عارف  5- نمی دانم

5. کدام شخصیت زیر متعلق به طیف اصولگرایان نیست؟

1- حسین شریعتمداری     2- اسحاق جهانگیری     3- عزت‌ا… ضرغامی  4- احمد خاتمی     5- نمی دانم

6. کدام یک از شخصیت‌های زیر متعلق به گروه اعتدالی در سیاست ایران است؟

1- صادق آملی لاریجانی     2- حسن روحانی     3- احمد جنتی  4- محمود احمدی‌نژاد     5- نمي‌دانم

نتایج مربوط به شاخص آگاهی سیاسی نشان می­ دهد در مجموع میانگین آگاهی سیاسی بر روی طیف 0 تا 100 برابر با 30.3 بوده است که از نقطه وسط طیف(عدد 50) پایین‌تر است. لازم به ذکر است میانگین این شاخص در پیمایش سال 1384 که با سؤالات تقریباً مشابه انجام شده است برابر با 32.5 بوده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که میزان آگاهی سیاسی مردان با زنان تفاوت معناداری دارد به این ترتیب که میانگین آگاهی سیاسی زنان 25.2 و میانگین آگاهی سیاسی مردان 35.3 بوده است که این تفاوت از نظر آماری معنادار است. در بین گروه ­های سنی نیز میزان آگاهی سیاسی تفاوت معنادار اما ضعیفی دارد و آگاهی افراد 30 تا 49 سال بیش از سایر گروه‌های سنی می‌باشد. همچنین با افزایش سطح تحصیلات آگاهی سیاسی افراد بیشتر می‌باشد. میانگین آگاهی سیاسی بین افراد دارای تحصیلات دانشگاهی 44.8 و بین افراد فاقد تحصیلات دانشگاهی 25.2 بوده است.

در پایان اشاره می شود موج دوم پیمایش ملی فرهنگ سیاسی مردم ایران به همت مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) و با مشارکت مرکز بررسی ­های استراتژیک ریاست جمهوری، معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری در اردیبهشت سال جاری انجام شد.