وظیفه نمازگزار در شک های صحیح

[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][ اگر یکی از شکهای صحیح برای انسان پیش آید]

مسأله 1200 اگر یکی از شکهای صحیح برای انسان پیش آید (1) نباید نماز را بشکند (2) و چنانچه نماز را بشکند معصیت کرده است (3)، پس اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می کند مثل رو گرداندن از قبله (4)، نماز را از سر گیرد نماز دومش هم باطل است. و اگر بعد از انجام کاری که نماز را باطل می کند، مشغول نماز شود نماز دوّمش صحیح است.

(1) (سیستانی:) چنانچه وقت نماز تنگ باشد که نتواند نماز را از سر گیرد نباید نماز را بشکند و بایستی به دستوری که گفته شد عمل نماید. ولی اگر وقت نماز وسعت داشته باشد می تواند نماز را بشکند و از سر بگیرد.

(2) (خوئی، تبریزی:) بنا بر احتیاط واجب نباید نماز را بشکند و بایستی به دستوری که گفته شد عمل نماید. [پایان مسأله (] زنجانی:) و بایستی به دستوری که گفته شد عمل نماید. [پایان مسأله] (مکارم:) نمی تواند نماز را بشکند، بلکه باید به دستورهای بالا عمل کند و در مورد تمام شکها باید قبلًا کمی فکر کند اگر یقین به هیچ طرف حاصل نشد و یا گمان در مواردی که معتبر است بر هیچ طرف قرار نگرفت، چنانچه از شکهای باطل باشد نماز را رها می کند و اگر از شکهای صحیح باشد به دستور آن عمل می نماید.

(3) (بهجت:) بقیه مسأله ذکر نشده.

(4) (گلپایگانی، صافی:) مثل پشت کردن به قبله..

[اگر یکی از شکهایی که نماز احتیاط برای آنها واجب است]

مسأله 1201 اگر یکی از شکهایی که نماز احتیاط برای آنها واجب است در نماز پیش آید، (1) چنانچه انسان نماز را تمام کند (2) و بدون خواندن نماز احتیاط نماز را از سر بگیرد معصیت کرده است (3). پس اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می کند (4) نماز را از سر گرفته، نماز دوّمش هم باطل است و اگر بعد از انجام کاری که نماز را باطل می کند، مشغول نماز شده نماز دوّمش صحیح است.

این مسأله، در رساله آیت اللّه مکارم نیست

(1) (زنجانی:) پس از تمام شدن نماز، باید فوراً نماز احتیاط را بخواند و بدون خواندن نماز احتیاط، نماز دیگری نخواند و اگر احتیاطاً بخواهد نماز را از سر بگیرد، باید پس از خواندن نماز احتیاط باشد.

(2) (خوئی، تبریزی:) احتیاط واجب ((سیستانی:) احتیاط مستحب) آن است که نماز احتیاط را بخواند و بدون خواندن نماز احتیاط، نماز را از سر نگیرد و اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل می کند نماز را از سر بگیرد، نماز دومش هم (سیستانی: بنا بر احتیاط واجب) باطل است، ولی اگر بعد از انجام کاری که نماز را باطل می کند مشغول نماز شود، نماز دومش صحیح است.

(3) (بهجت:) و در صورتی که قصد قربت حاصل شود مثل این که بعد از انجام کاری که نماز را باطل می کند، مشغول نماز شده، نماز دوّمش صحیح است.

(4) (نوری:) مانند پشت کردن به قبله..

[وقتی یکی از شکهای صحیح برای انسان پیش آید]

مسأله 1202 وقتی یکی از شکهای صحیح برای انسان پیش آید چنان که گفته شد باید فکر کند (1) ولی اگر چیزهایی که به واسطه آنها ممکن است یقین یا گمان به یک طرف شک پیدا شود، از بین نمی رود، چنانچه کمی بعد فکر کند اشکال ندارد (2)، مثلًا اگر در سجده شک کند می تواند تا بعد از سجده، فکر کردن را تأخیر بیندازد.

این مسأله در رساله آیات عظام: خوئی، تبریزی، سیستانی، زنجانی و بهجت نیست

(1) (گلپایگانی، صافی، نوری:) باید فوراً فکر کند..

(2) (فاضل:) چنان که گفته شد باید فوراً فکر کند پس اگر چیزهایی که به واسطه آنها ممکن است یقین یا گمان به یک طرف شک پیدا شود برای او پیش نیاید شک او از بین نمی رود و چنانچه کمی بعد هم فکر کند اشکال ندارد.. (مکارم:) رجوع کنید به ذیل مسأله 1200.

مسائل اختصاصی

(خوئی، تبریزی:) مسأله 1211 وقتی یکی از شکهای باطل برای انسان پیش آید و بداند که اگر به حالت بعدی منتقل شود برای او یقین یا گمان پیدا می شود جایز نیست با حالت شک نماز را ادامه دهد مثلًا اگر در حال ایستادن شک کند که یک رکعت خوانده یا بیشتر و بداند که اگر به رکوع رود به یک طرف یقین یا گمان پیدا می کند، جایز نیست با این حال رکوع کند.

(زنجانی:) بنا بر احتیاط مستحب با حالت شک نماز را ادامه ندهد؛ مثلًا اگر در حال ایستادن شک کند که یک رکعت خوانده یا بیشتر و بداند که اگر به رکوع رود به یک طرف یقین یا گمان پیدا می کند، بنا بر احتیاط مستحب با این حال رکوع نکند، بلکه صبر کند تا برای وی یقین یا گمان پیدا شود؛ ولی اگر لازم باشد به قدری صبر کند که صورت نماز بهم بخورد لازم است به حالت بعد منتقل شود.

(سیستانی:) در صورتی که شک باطل او در دو رکعت اول نماز باشد..

(سیستانی:) و امّا در بقیه شکهای باطل ظاهراً می تواند نماز را ادامه دهد تا یقین یا گمان برای او پیدا شود.

[ اگر اول گمانش به یک طرف بیشتر باشد]

مسأله 1203 اگر اول گمانش به یک طرف بیشتر باشد، بعد دو طرف در نظر او مساوی شود، باید به دستور شک عمل نماید (1). و اگر اول دو طرف در نظر او مساوی باشد و به طرفی که وظیفه اوست بنا بگذارد، بعد گمانش به طرف دیگر برود، باید همان طرف را بگیرد و نماز را تمام کند.

این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست

(1) (مکارم:) و به عکس اگر نخست حالت شک داشت و بعد گمانش بیشتر به یک طرف شد، باید مطابق گمان عمل کند، ولی اگر شک از شکهایی است که نماز را باطل می کند و پابرجا شد باید نماز را از سر گیرد و مبدّل شدن آن به ظن ّ اثری ندارد.

[کسی که نمی داند گمانش به یک طرف بیشتر است]

مسأله 1204 کسی که نمی داند گمانش به یک طرف بیشتر است یا هر دو طرف در نظر او مساوی است باید احتیاط کند (1) و در هر مورد، احتیاط به طور مخصوصی است که در کتابهای مفصل گفته شده است.

این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست

(1) (اراکی:) بنا بر احتیاط واجب باید احتیاط کند در جمع بین هر دو وظیفه..

(گلپایگانی، صافی:) اگر احتمال می دهد به یک طرف گمانش زیادتر باشد باید آن طرف را بگیرد و الّا به دستور شک عمل کند.

(خوئی، تبریزی، سیستانی:) باید به دستور شک عمل کند.

(فاضل:) طبق وظیفه شک عمل می نماید.

(مکارم:) مسأله کسی که نمی داند حالتی که برای او پیدا شده است «شک» است یا «ظن ّ» باید به احکام شک عمل کند.

(زنجانی:) مسأله کسی که نمی داند عرفاً گمانش به یک طرف بیشتر است یا دو طرف در نظر او مساوی است، بنا بر احتیاط واجب باید به دستور شک عمل کند و اگر عمل وی بر خلاف دستور گمان باشد، نماز را نیز به احتیاط واجب دوباره بخواند.

[اگر بعد از نماز بداند]

مسأله 1205 اگر بعد از نماز بداند (1) که در بین نماز حال تردیدی داشته که مثلًا دو رکعت خوانده یا سه رکعت و بنا را بر سه گذاشته ولی نداند که گمانش به خواندن سه رکعت بوده یا هر دو طرف در نظر او مساوی بوده (2) به احتیاط واجب باید نماز احتیاط را بخواند (3).

(1) (فاضل:) اگر بعد از نماز بفهمد.. این مسأله، در رساله آیات عظام: بهجت و مکارم نیست

(2) (فاضل:) بداند که این بنا از روی گمانش به خواندن سه رکعت بوده یا از باب این بوده که هر دو طرف در نظر او مساوی بوده..

(3) (گلپایگانی، صافی:) خوب است نماز احتیاط را بخواند.

(خوئی، تبریزی، زنجانی، نوری:) باید نماز احتیاط را بخواند.

(سیستانی:) لازم نیست نماز احتیاط را بخواند.

• توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل،  اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

لینک کوتاه مطلب: http://goo.gl/wn20sd

*- ضمنا شما می توانید از اینجا مشترک  خبرنامه سایت شوید و جدید ترین مطالب را دریافت کنید.

ويژه نامه احكام نماز

• شک های صحیح نماز
• شک در نماز مستحبی و نافله ها
• شک امام و ماموم در نماز جماعت
• حکم کثیر الشک در نماز چیست
• اگر بعد از نماز در درستی آن شک کند
• اگر شک کند که نماز خوانده یا نخوانده است

---

---

کلید: وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیحو  ظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح وظیفه نمازگزار در شک های صحیح

[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]