وظیفه زن در زندگی زناشویی چیست

مهمترین وظایف خانم‌ها نسبت به همسرشان:

 

اولین وظیفه خانم‌ها : پاسخ به موقع به نیاز جنسی شوهر

 زنان در آیین اسلام سهم بسزایی در استحکام خانواده و اجتماع دارند همه تکالیف و حقوق زن که در آموزه های اسلامی آمده در راستای کمالات معنوی و انسانی او تنظیم شده و با آنچه که فرهنگ ها و تمدن های دنیای مادی گرا تبلیغ میکنند تعارض و شکاف عمیقی دارد  ؛ اولین و مهمترین وظیفه متناسب با فطرت و طبیعت زن و نیز مصالح او و دیگر اعضای خانواده و جامعه  عبارت است از:

۱- خانم باید هر گاه شوهرش بخواهد خود را در اختیار او قرار دهد

با توجه به تفاوت میل جنسی در مردان و زنان و کمتر بودن صبر مردان در مهار میل جنسی، زنان باید برای ارضای میل جنسی شوهر مهیا باشند، حتی محبوبترین عمل نزد خداوند که همان نماز باشد نباید مانع ازپاسخ به  درخواست مرد شود.

امام باقر( علیه السلام) فرمودند: رسول خدا (صل الله علیه و آله) به زنان فرمودند نماز خود را به خاطر ممانعت از درخواست شوهرهایتان طولانی نکنید.۱ از این نهی پیامبر (صل الله علیه و آله)  اگر بطلان چنین نمازی فهمیده نشود، لااقل کراهت آن به دست می‌آید.

امام صادق( علیه السلام) فرمودند : زنی که خوابیده است در حالی که شوهرش، در خواسته به حق خود مثل امور زناشویی، از او خشمگین و ناراضی است، هیچ نمازی از این زن مورد قبول واقع نمی‌شود تا اینکه شوهرش از او راضی شود.۲

۱- عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِلنِّسَاءِ لَا تُطَوِّلْنَ صَلَاتَکُنَّ لِتَمْنَعْنَ أَزْوَاجَکُنَّ. الکافی (ط – الإسلامیة)، ج‏۵، ص: ۵۰۸۲- قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع‏ أَیُّمَا امْرَأَةٍ بَاتَتْ وَ زَوْجُهَا عَلَیْهَا سَاخِطٌ فِی حَقٍّ لَمْ تُقْبَلْ مِنْهَا صَلَاةٌ حَتَّى یَرْضَى عَنْهَا. من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص: ۴۳۹

 

نفرین خداوند بر چگونه زنانی است؟

امام صادق (علیه السلام) فرمودند: زنی برای کاری نزد رسول خدا (صل الله علیه وآله)آمد، پیامبر (صل الله علیه وآله) به او فرمود تو از زنان مماطله گر هستی. آن زن پرسید: ای رسول خدا (صل الله علیه وآله)  مماطله گر کیست؟ ایشان فرمود: زنی که شوهرش او را به بستر بخواند و او دائم به تأخیر اندازد تا اینکه شوهرش به خواب رود، ملائکه چنین زنی را دائم نفرین می‌کنند تا اینکه شوهرش بیدار شود.۱

 

همانطور که مرد باید به نیازهای جنسی همسرش توجه ویژه داشته باشد، زن نیز همیشه باید برای تأمین نیاز مرد آماده باشد و او را منتظر نگه ندارد.از این روایت و موارد مشابه آن نکته بسیار مهمی فهمیده می‌شود که امروزه عدم توجه به آن باعث بسیاری از نابسامانی‌های خانوادگی و اجتماعی شده است. تأمین مناسب و کافی نیازهای جنسی زوجین، از مهمترین عوامل پایداری بنیان خانواده است، در آمارهای رسمی کشور دلیل اکثر طلاق‌ها نارضایتی زناشویی اعلام شده است، تازه این کمتر از تعداد طلاق‌های عاطفی است که زن و شوهر فقط جسماً کنار هم هستند ؛ در حقیقت به خاطر حرف مردم و اطرافیان همدیگر را تحمل می‌کنند.

۱- قَالَ الصادق ع: إِنَّ امْرَأَةً أَتَتْ رَسُولَ اللَّهِ ص لِبَعْضِ الْحَاجَةِ فَقَالَ لَهَا لَعَلَّکِ مِنَ الْمُسَوِّفَاتِ‏ قَالَتْ وَ مَا الْمُسَوِّفَاتُ‏ یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ الْمَرْأَةُ الَّتِی یَدْعُوهَا زَوْجُهَا لِبَعْضِ الْحَاجَةِ فَلَا تزَالُ تُسَوِّفُهُ حَتَّى یَنْعُسَ زَوْجُهَا وَ یَنَامَ فَتِلْکَ لَا تَزَالُ الْمَلَائِکَةُ تَلْعَنُهَا حَتَّى یَسْتَیْقِظَ زَوْجُهَا. الکافی (ط – الإسلامیة) ؛ ج‏۵ ؛ ص۵۰۸

 

اطاعت خانم از شوهرش یکی از شرط‌های ورود به بهشت

دومین وظیفه از وظایف بانوان: خانم خانه  باید از شوهر خویش اطاعت کند

امام صادق (علیه السلام) می‌فرمایند: اگر زنی نمازهای پنج‌گانه را اقامه کند و روزه‌های واجبش را بگیرد  و در صورت استطاعت حج واجب خود را انجام دهد و از شوهرش اطاعت کند و حق ولایت و امامت امیرالمومنین (علیه السلام) را بشناسد، از هر دری از درهای بهشت بخواهد می‌تواند وارد شود.۱

یکی از شروط پنج‌گانه ورود به بهشت، اطاعت از شوهر است به طوری که همه این شروط با هم باید جمع باشند تا دخول در بهشت محقق شود. بنابراین اگر زنی همه واجبات خود را مثل نماز و روزه و حج و … انجام دهد اما از شوهر خود نافرمانی کند وارد بهشت نمی‌شود. البته باید توجه کرد اطاعت از شوهر تا حدی واجب است که منجر به گناه و نافرمانی خداوند نشود مثلاً اگر مرد از همسرش بخواهد که بی‌حجاب و با آرایش بیرون منزل و در منظر نا‌محرم ظاهر شود زن حق ندارد اطاعت کند.

نکته مهم:

اطاعت از شوهر همان تعبیر عام از تمکین است که زن در قلمرو روابط غیر جنسی باید از شوهرش، آن هم در حدود شرع و عرف تمکین یا اطاعت کند.بنابراین اگر شوهر، زن را به انجام خلاف شرع امر کند، زن به هیچ عنوان نمی‌تواند از او اطاعت کند.

۱- رَوَى أَبُو الصَّبَّاحِ الْکِنَانِیُّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِذَا صَلَّتِ الْمَرْأَةُ خَمْسَهَا وَ صَامَتْ شَهْرَهَا وَ حَجَّتْ بَیْتَ رَبِّهَا وَ أَطَاعَتْ‏ زَوْجَهَا وَ عَرَفَتْ حَقَّ عَلِیٍّ ع فَلْتَدْخُلْ مِنْ أَیِّ أَبْوَابِ الْجِنَانِ شَاءَت‏. من لا یحضره الفقیه ؛ ج‏۳ ؛ ص۴۴۱
برای مطالعه بیشتر : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ …وَ مَنْ سَلِمَ مِنْ نِسَاءِ أُمَّتِی‏ مِنْ أَرْبَعِ خِصَالٍ فَلَهَا الْجَنَّةُ إِذَا حَفِظَتْ مَا بَیْنَ رِجْلَیْهَا وَ أَطَاعَتْ‏ زَوْجَهَا وَ صَلَّتْ خَمْسَهَا وَ صَامَتْ شَهْرَهَا. الخصال، ج‏۱، ص: ۲۲۴ ، این فرمایش پیامبر ص می فرماید: هر کسی از زنان امت من که چهار ویژگی داشته باشد بهشت برای اوست، عفت و پاکدامنی خود را حفظ کند و از شوهر خود اطاعت کند و نماز و روزه را بجا آورد.

 

عشق ورزیدن به شوهر کلید گرما بخش خانواده

سومین وظیفه از وظایف بانوان : خانم باید به شوهر خود عشق بورزد.

زن در خانه، کانون محبت و گرما بخش وجود شوهر است و اظهارعشق کردن به مرد موجب آرامش و تقویت روحی و رفع خستگی او میشود و او را برای تلاش دوباره، نیرو و نشاط می‌بخشد.

رسول خدا ( صل الله علیه و آله) فرمودند: ای حولا از حقوق مرد بر عهده زن این است که ملازم و همراه خانه‌ی او باشد ، او را دوست بدارد، بدون منت به او محبت و مهربانی کند ، اندوه و سختی را از چهره او بزداید و به دنبال جلب رضایت و انجام خواسته‌های او باشد…پس اگر زن چنین باشد در روز قیامت با چهره‌ای درخشان و نورانی محشور می‌شود، اگر شوهرش در دنیا مرد مومن و صالحی بود در آخرت هم شوهرش است و اگر مومن نبود در آخرت به ازدواج مردی از شهدا در می‌آید…1

این روایت به صراحت می‌فرماید که زن باید بدون تکبر و خودخواهی و بی منت، شوهرش را دوست بدارد و صادقانه به او محبت کند، در چنین حالتی قطعاً مرد مجذوب صداقت و محبت واقعی همسرش می‌شود و او هم به خانمش محبت می‌کند و صادقانه به او عشق می‌ورزد و چه زیبا می‌شود چنین خانواده‌ای…

۱-  قال رسول الله ص :…یَا حَوْلَاءُ لِلرَّجُلِ عَلَى المَرْأَةِ أَنْ تَلْزَمَ بَیْتَهُ وَ تَوَدَّدَهُ وَ تُحِبَّهُ وَ تُشْفِقَهُ وَ تَجْتَنِبَ سَخَطَهُ وَ تَتَّبِعَ مَرْضَاتَه…فإذا فعلت ذلک کانت یوم القیامة عذراء بوجهٍ منیر فإن کان زوجها مؤمناً صالحاً فهی زوجته وإن لم یکن مؤمناً تزوّجها رجل من الشهداء …جامع أحادیث الشیعة (للبروجردی) ؛ ج‏۲۵ ؛ ص۵۱۸

 

وظیفه چهارم بانوان: آزار ندادن همسر

چهارم از وظایف بانوان : خانم نباید شوهر خود را آزار دهد

امام صادق (علیه السلام) فرمودند: زنی که شوهرش را اذیت می‌کند ملعون است ملعون است و زنی که شوهرش را عزیز می‌دارد و او را اذیت نمی‌کند و در همه‌ی احوال، او را اطاعت کند سعادتمند است سعادتمند است۱.

 آزار و اذیت کردن شوهر آنقدر اثرات منفی در محیط خانواده و در فرزندان دارد که در این روایت با تأکید زیاد و دو بار زن اذیت‌کننده، مورد لعن واقع شده است ، روشن است که این عملکرد زن در خانواده باعث دلسردی و ناامیدی مرد می‌شود، او را از خانه گریزان می‌کند و مرد به حضور حداقلی در خانه اکتفا می‌کند که حتماً به روحیه و روان فرزندان آسیب‌های جدی وارد می‌سازد .

امیرالمومنین (علیه السلام)  از پیامبر (صل الله علیه و آله) در بیان عذاب زنانی که در شب معراج مشاهده کردند نقل فرمودند:…آن زنانی که به زبان‌هایشان آویزان بودند کسانی هستند که شوهر خود را آزار می‌دادند۲.

چنین عذاب سختی بیانگر توجه ویژه خداوند حکیم  به حفظ و تقویت کانون گرم خانواده است.

 

۱-  أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَلْعُونَةٌ مَلْعُونَةٌ امْرَأَةٌ تُؤْذِی زَوْجَهَا وَ سَعِیدَةٌ سَعِیدَةٌ امْرَأَةٌ تُکْرِمُ زَوْجَهَا وَ لَا تُؤْذِیهِ وَ تُطِیعُهُ فِی جَمِیعِ أَحْوَالِهِ . مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج‏۱۴، ص: ۲۴۷
۲- أَمَّا الْمُعَلَّقَةُ بِلِسَانِهَا فَإِنَّهَا کَانَتْ تُؤْذِی زَوْجَهَا وسائل الشیعة، ج‏۲۰، ص: ۲۱۳

 

شرط پذیرش اعمال زنان و مردان چیست؟

رسول خدا صل الله علیه و آله فرمودند: … هر کس که زنی دارد که او را اذیت می‌کند، خداوند هرگز نماز آن زن را قبول نمیکند و هیچ عمل نیکویی را از او نمی‌پذیرد تا اینکه مردش را کمک کند و او را راضی سازد، هر چند که تمام روزها روزه باشد و تمام شب‌ها به عبادت بپردازد و در راه خدا بنده آزاد کند و اموالش را انفاق کند با همه‌ی اینها باز هم اولین کسی است که وارد دوزخ می‌شود، سپس پیامبر صل الله علیه و آله فرمودند و همچنین مرد اگر همسرش را اذیت کند و به او ظلم کند، همه این وزر و وبال‌ها و عذاب‌ها برای او هم هست…۱

نکته قابل توجه در این روایت این است که شرط پذیرش همه اعمال زن و مرد حتی نماز، اذیت نکردن و آزار ندادن همسر است، بنیان خانواده چه اهمیت شگرفی داد که حفظ و تقویت آن این چنین سفارش شده و از آسیب رساندن به آن این‌چنین بر حذر داشته شده است.

 

۱- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص:… وَ مَنْ کَانَتْ لَهُ امْرَأَةٌ تُؤْذِیهِ‏ لَمْ یَقْبَلِ اللَّهُ صَلَاتَهَا وَ لَا حَسَنَةً مِنْ عَمَلِهَا حَتَّى تُعِینَهُ وَ تُرْضِیَهُ وَ إِنْ صَامَتِ الدَّهْرَ وَ قَامَتْ وَ أَعْتَقَتِ الرِّقَابَ وَ أَنْفَقَتِ الْأَمْوَالَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ کَانَتْ أَوَّلَ مَنْ یَرِدُ النَّارَ ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلَى الرَّجُلِ مِثْلُ ذَلِکَ الْوِزْرِ وَ الْعَذَابِ إِذَا کَانَ لَهَا مُؤْذِیاً ظَالِماً.. بحار الأنوار (ط – بیروت)، ج‏۷۳، ص: ۳۶۳