وصیت به اهداء عضو میت
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
اهداء اعضا بعد از مرگ و وصیت به آن
س۱۲۱. علاقمند هستم اعضای خود را هدیه کرده و از بدن من بعد از مردنم استفاده شود و تمایل خود را هم به اطلاع مسئولین رسانده ام. آنان نیز از من خواسته اند که آن را در وصیتنامه ی خود نوشته و ورثه را هم از خواست خود آگاه کنم، آیا چنین حقّی را دارم؟
ج. استفاده از اعضای میّت برای پیوند به بدن شخص دیگر برای نجات جان او یا درمان بیماری وی اشکال ندارد و وصیّت به این مطالب هم مانعی ندارد، مگر در اعضایی که برداشتن آن ها از بدن میّت، موجب صدق عنوان مثله باشد و یا عرفاً هتک حرمت میّت محسوب شود.
وصیت به تشریح یا اهدای عضو
س۱۲۷. آیا وصیت قبلی مسلمان در زمان حیات، در مورد استفاده از بدن او برای تشریح یا استفاده از بعضی اعضای او مانند کلیه، قلب و چشم، اثری در حکم جواز و رفع دیه دارد یا نه؟
ج. در مورد تشریح، در صورت لزوم تأثیری ندارد، لکن در استفاده از اعضاء اگر با رضایت و اذن میت قبل از مرگش و یا با اذن اولیاء او بعد از مردنش باشد اشکال ندارد و موجب دیه نیست.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
پرسش: ۱ـ اهدای عضو از شخص زنده به شخص زنده دیگری چه حکمی دارد ؟
۲ـ اهدای اعضای افراد مرگ مغزی چه حکمی دارد ؟
۳ـ اگر خود شخص وصیت کرده باشند که بعد از مرگ چنین کاری انجام شود چی؟
۴ـ ثبت نام برای اهدای عضو در هنگام مرگ مغزی
پاسخ: ۱ـ برداشتن بخشى از بدن انسان زنده براى پیوند زدن در صورتى که قطع آن زیان مهمى داشته باشد مانند چشم ودست وامثال آنها جایز نیست ، ولى اگر زیان مهمى نداشته باشد مانند قطعهاى از پوست یا نخاع یا یک کلیه در صورت سالم بودن کلیه دیگر با فرض رضایت صاحبش جایز است اگر کودک یا دیوانه نباشد وگرنه به هیچ وجه جایز نیست وهرگاه قطع آن جایز بود گرفتن پولى به ازاى آن نیز جایز است . و قطع عضو مسلمان مرده ، مانند چشم و دستش براى پیوند زدن به بدن زنده جایز نیست ، و اگر کسى چنین کند ، بر او دیه لازم می‌آید . و دفن آن عضو قطع شده واجب است ، ولى اگر پیوند زده شد و عضو جزو بدن زنده شد ، قطع آن واجب نیست .
شاید این مطالب را هم بپسندید:
۲ـ اگر کسى که از نظر مغزى مرده است در حالى که قلب وریه او هر چند به کمک دستگاه وظیفه خود را انجام می‌دهند شرعا مرده شمرده نمی‌شود وقطع اعضاى او براى الحاق به افراد زنده به هیچ وجه جایز نیست.
۳ـ نفوذ وصیت به اهداى عضو بعد از مرگ مشکل است.
۴ـ جایز نیست.
پرسش: هدیه کردن کلیه مثلاً از آدمی زنده برای زنده دیگر و یا با وصیت مرده ای برای زنده اعم از مسلمان برای کافر و یا بر عکس، جایز است؟
و آیا فرقی میان اعضاء هدیه شده وجود دارد؟
پاسخ: برداشتن عضوی از شخص زنده برای شخص زنده دیگر و پیوند آن به بدن دیگری اگر او را با خطر جدی روبرو نکند مانعی ندارد مانند آنکه شخصی که کلیه دیگرش سالم است و کار می کند کلیه دومش را به بیمار کلیوی اهدا کند، وهمچنین بریدن عضوی از اندام شخص مرده با وصیت او و پیوند دادن آن به شخص دیگر هرگاه میّت، مسلمان و یا در حکم مسلمان نباشد باز مانعی ندارد، زیرا نجات یک انسان مسلمان موقوف به آن است، وامّا در غیر این دو صورت در نفوذ وصیّت و در صحّت آن و در جواز قطع عضوی از وی، اشکال است اما به هر حال اگر طبق وصیت عضوی از مرده مسلمان بریده شد برای قطع کننده آن، دیه واجب نمی شود .
۵پرسش: ایا اهدا قلب و یا کلیه و دیگر اعضاء اشکال شرعی دارد؟
پاسخ:
اگر وصیت کرده باشدکه قلب یا کلیه اش را بعد از فوت به دیگری بدهند در صورتی که حفظ حیات مسلمانی بران متوقف نباشد نفوذ وصیت و جواز قطع محل اشکال است.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.
