شروط ضمن عقد
شروط ضمن عقد
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
اجوبه الاستفتائات
س 1532: شخصی باغ خود را به این شرط که تا وقتی که زنده است منافع آن متعلّق به خود او باشد، به فرد دیگری فروخته است، آیا این بیع با شرط مذکور صحیح است؟
ج: فروش مبيع به نحوی که برای مدّتی مسلوب المنفعة باشد اشکال ندارد به شرطی که ماليّت شرعی و عرفی داشته و قابل انتفاع باشد، هرچند بعد از پايان مدّتی که منفعت آن استثنا شده است. ولی اگر استثنای منافع تا مدّتی نامعيّن، منجر به جهل به ثمن يا مثمن شود، بيع به علت غرر باطل است.
س 1533: اگر در ضمن عقد با فروشنده شرط شود که در صورت تأخیر تسلیم مبیع از مدّت مقرّر، مبلغ معیّنی را به مشتری بپردازد، آیا عمل به اين شرط شرعاً بر عهده او هست ياخير؟
ج: شرط مذکور اشکال ندارد و بر فروشنده واجب است در صورت تأخير تسليم مبيع، به آن شرط عمل کند و مشتری هم میتواند خواستار عمل به شرط شود.
عمل به این شرط شرعاً بر عهده او هست یاخیر؟
ج: بعد از استثناء پشت بام مغازه در معامله، مشتری حقّی در آن ندارد.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
س 1534: شخصی یک مغازه تجاری را به این شرط که پشت بام آن ملک خود او باقی بماند و حق ساخت بنا در بالای آن را داشته باشد، فروخته است، آیا با وجود این شرط و با علم به اینکه اگر آن شرط نبود اصلاً آن رانمیفروخت، مشتری حقّی، نسبت به پشت بام مغازه دارد یا خیر؟
ج: بر فروشنده واجب است به تعهدّی که هنگام خريد و فروش نموده، عمل کرده، مبيع را به مشتری تحويل دهد و سند آن را به نام او نمايد و حق ندارد چيزی را بيشتر از آنچه که عقد مبتنی بر آن منعقد شده، مطالبه کند مگر آنکه بنا به درخواست مشتری مبادرت به انجام عملی کند که از نظر عرف دارای ارزش بوده و زائد بر اعمالی باشد که در ضمن عقد بر آن توافق شده است.
س 1535: شخصی خانهای را که هنوز تکمیل نشده، خریده است، به این شرط که فروشنده در ازای ثبت آن به نام مشتری از او مبلغی را مطالبه نکند، ولی اکنون در قبال ثبت سند به نام مشتری از او مبلغی را مطالبه میکند، آیا چنین حقّی را دارد؟ و آیا پرداخت آن بر مشتری واجب است؟
ج: بر فروشنده واجب است بعد از تحقّق خريد و فروش به نحو صحيح شرعی به عقد بيع و همه اموری که در ضمن آن به نفع مشتری ملتزم شده عمل کند و حق ندارد از او مبلغی را بيشتر از آنچه به آن ملتزم شده است مطالبه کند.
س 1536: زمینی به قیمت معیّنی فروخته شده و تمام پول آن هم به فروشنده پرداخت شده است و در ضمن عقد مقرّر گشته است که مشتری مبلغ معیّنی را به فروشنده در برابر اقدام به ثبت سند رسمی به نام مشتری بپردازد. همه این امور در یک سند عادی نوشته شده است ولی در حال حاضر فروشنده در برابر تسلیم سند رسمی به مشتری مبلغ بیشتری را نسبت به مبلغ نوشته شده در سند عادی مطالبه میکند، آیا او حق این کار را دارد؟
ج: شرط مذکور شرط خيار فسخ يا اقاله نيست بلکه شرط پرداخت مبلغی در صورت انصراف از انجام معامله است و اين قبيل شروط به مجرّد ذکر و ثبت آنها در ضمن تنظيم قرارداد بيع و امضای آن، تا زمانی که در ضمن عقد ذکر نشوند، اثری ندارند، ولی با ذکر در ضمن عقد يا انعقاد عقد مبتنی بر آن صحيح بوده و وفا به آن هم واجب است و گرفتن مالی که به اين ترتيب بدست میآيد، اشکال ندارد.
س 1537: اگر خریدار و فروشنده در ضمن تنظیم قرارداد بیع ملتزم شوند که حق عدول از معامله را نداشته باشند و در صورتی که مشتری بعد از امضای قرارداد از انجام معامله منصرف شود، حق مطالبه بیعانهای را که به فروشنده داده است ندارد و همچنین اگر فروشنده بعد از امضای قرارداد منصرف شود، باید علاوه بر برگرداندن بیعانه مذکور، مبلغ معیّنی را هم به عنوان ضرر و خسارت به مشتری بپردازد، آیا شرط خیار یا اقاله توسط آنان به‌صورت مذکور صحیح است؟و آیا مالی که از این طریق بدست میآید برای آنان حلال است؟
ج: اين شرط، شرط خيار محسوب نمیشود بلکه شرط پرداخت مبلغی در صورت انصراف از اتمام و تکميل معامله است و اين شرط اگر در ضمن عقد لازم باشد و يا عقد مبتنی بر آن منعقد شود اشکال ندارد. ولی بايد برای اين قبيل شرطها که در قيمت مبيع مؤثّر هستند مدّت معيّنی ذکر شود و الا باطل است.
لینک کوتاه مطلب: https://goo.gl/Li1pXr
کلید: شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد شرط ضمن عقد شروط ضمن عقد شروط ضمن عقد
