روش تيمم ميت

سؤال :در مواردى كه بايد ميت تيمم داده شود مثل جایی که فرد بر اثر بیماری کرونا فوت کرده و امکان غسل میت نیست، چگونه بايد او را تيمم داد؟

* پیشنهاد سردبیراحکام اموات

تاریخ نشر: 03 اردیبهشت 1399 بروزرسانی: 03 اردیبهشت 1399

روش تيمم ميت

فهرست این نوشتار:

روش تيمم ميت

در نوشتار قبل «احکام غسل میت » مطرح شد از اینجا کلیک کنید و در تکمیل نوشتار حاضر مطالعه نمایید.

[اگر آب پیدا نشود]

مسأله 568 اگر آب پیدا نشود، یا استعمال آن مانعی داشته باشد باید عوض هر غسل، میّت را یک تیمم بدهند (1).

(1) (اراکی:) و احتیاط آن است که یک تیمم دیگر هم بدل از هر سه غسل بدهند.

(خوئی:) مسأله – (در غسل میّت غسل جبیره ای مشروع نیست و) اگر آب پیدا نشود یا استعمال آن مانعی داشته باشد، باید عوض هر غسل میّت را یک تیمّم بدهند و احتیاط واجب آن است که یک تیمّم دیگر هم عوض هر سه غسل بدهند و اگر کسی که تیمم می دهد در یکی از این سه تیمّم قصد ما فی الذّمه نماید، یعنی: نیّت کند که این تیمّم را برای آن که به تکلیف عمل شده باشد انجام می دهم، تیمّم چهارم لازم نیست.

[قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: گلپایگانی، صافی، تبریزی نیست] (سیستانی:) باید عوض غسل، میّت را یک تیمّم بدهند و احتیاط مستحب ّ آن است که سه تیمم بدهند.

(زنجانی:) باید میت را یک تیمم دهند و بنا بر احتیاط مستحب عوض هر غسل میت را یک تیمم دهند و در غیر تیمم اول سایر تیمم ها را رجاءً انجام دهند، و کسی که میت را سه تیمم می دهد اگر در یکی از آنها قصد ما فی الذمه نماید؛ یعنی نیت کند که این تیمم را برای آن که به تکلیف عمل شده باشد، انجام می دهم، بی اشکال تیمم چهارم لازم نیست.

(گلپایگانی، صافی:) در تیمّم سوم..

(بهجت:) مسأله اگر آب پیدا نشود، یا استعمال آن مانعی داشته باشد، باید بنا بر احتیاط واجب میّت را سه تیمّم بدهند و تیمّم اول را به قصد ما فی الذّمه انجام دهند؛ و اما اگر آب هست ولی فقط برای یک غسل کافی است مسأله دو صورت دارد: اول آن که: آب طوری است که فقط در غسل معینی قابل استفاده است. دوم آن که: غسل معین نیست. اگر غسل معین است، مثل این که آب مخلوط با سدر یا کافور شده باشد، در این صورت آن آب را در غسل مربوط به خودش استفاده می کنند و به جای دو غسل دیگر میّت را تیمّم می دهند و در این اعمال ترتیب معتبر در غسل میّت را رعایت می کنند. اما اگر غسل معین نباشد مثل این که آب خالص است و سدر و کافور هم موجود است، بنا بر أحوط در این صورت قدری سدر با آب مخلوط می کنند به طوری که مضاف نشود و با آن غسل اوّل را به قصد وظیفه فعلیه انجام می دهند و سپس میت را بدل از دو غسل بعدی دو تیمم می دهند.

(مکارم:) مسأله اگر آب پیدا نشود، یا بدن میّت طوری باشد که نمی توان آن را غسل داد و یا به خاطر هر مانع دیگر غسل ممکن نباشد، باید میّت را عوض هر غسل یک تیمم بدهند، به این ترتیب که تیمم دهنده روبروی میّت قرار می گیرد و دست خود را به زمین می زند و به صورت و پشت دستهای میّت می کشد.

مسأله اختصاصی

(بهجت:) مسأله 472 اگر به علت نبودن آب، میّت را تیمّم دهند و بعد از آن آب پیدا شود، در صورتی که خوفی بر میّت در تأخیر دفن نیست باید آن را غسل بدهند و حنوط و کفن کنند، و اگر نماز بر او خوانده اند بنا بر أحوط دوباره بخوانند.

[کسی که میّت را تیمم می دهد]

مسأله 569 کسی که میّت را تیمم می دهد، می تواند در صورت امکان دست میّت را به زمین بزند و به صورت و پشت دستهایش بکشد و اگر به این صورت ممکن باشد لازم نیست به دست زنده هم او را تیمم داد اگر چه احتیاط استحبابی، جمع است.

(مکارم:) رجوع کنید به ذیل مسأله 568.

(خوئی، تبریزی، سیستانی، نوری:) مسأله کسی که میّت را تیمم می دهد باید دست خود را به زمین بزند و به صورت و پشت دستهای میّت بکشد و اگر ممکن باشد احتیاط واجب آن است که با دست میّت هم، او را تیمم بدهد.

(فاضل:) و لازم نیست حتماً میت را بغل کند و دستها را از پشت به صورت او بکشد یا از روبرو دستها را بر عکس بکشد بلکه به همان صورت متعارف بکشد کافی است و بنا بر احتیاط واجب اگر ممکن باشد، با دست میّت هم او را تیمّم بدهد.

(اراکی، زنجانی، سیستانی:) احتیاط مستحب..

(گلپایگانی، صافی:) احتیاط لازم..

(بهجت:) مسأله کسی که میّت را تیمّم می دهد بنا بر أظهر باید دست خود را به زمین زده و به صورت و پشت دستهای میّت بکشد به این ترتیب که در صورت امکان و نبودن مشکل میّت را باید بنشاند و پشت سر او قرار گرفته و او را تیمّم بدهد ولی احتیاط در این است که با دست خودِ میّت نیز او را تیمّم بدهند.

توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

شاید این مطالب را هم بپسندید:

حکم نبود آب برای غسل میت

احکام غسل میت

س: در فرض فقدان آب براى غسل دادن ميّت، آيا مى‌توان او را تيمم دارد؟ اگر مى‌شود چگونگى تيمم دادن ميّت را بفرماييد.

ج) اگر آب براى غسل دادن ميت نباشد بايد او را سه تيمم بدل از سه غسل با مراعات ترتيب بدهند، و بنابر احتياط يک تيمم ديگر بدل از هر سه غسل بدهند اگر چه بنابر اقوىٰ اين احتياط لازم نيست. احتياط ترک نشود، به اينکه تيمم هم با دست فرد زنده و هم در صورت امکان با دست خود ميّت باشد، گرچه بعيد نيست در صورت امکان فقط به دست ميّت اکتفا بتوان کرد.

و کيفيت تيمم بدين ترتيب است؛ ابتدا بايد نيت نمايد و سپس کف هر دو دست را بر چيزى که تيمم بر آن صحيح است بزند و آن را به تمام پيشانى و دو طرف آن از جايى که موى سر مى‏رويد تا ابروها و بالاى بينى بکشد، و سپس کف دست چپ را بر تمام پشت دست راست و کف دست راست را بر تمام دست چپ، بکشد و احتياط واجب اين است که بار ديگر دستها را به زمين بزند و سپس کف دست چپ را بر پشت دست راست وکف دست راست را بر پشت دست چپ بکشد.

س: آيا غسّال مى‌‌تواند در موارد تيمم بدل از غسل، ميت را با دستكش تيمم دهد؟

ج) نمى‌‌تواند.

س1: اگر ميتى كه بدن و صورتش سوخته باشد را نتوانيم غسل ترتيبى بدهيم، آيا بايد غسل ارتماسى بدهيم يا بايد ميت را تيمم بدهيم؟ س2: اگر خواسته باشيم ميتى را كه صورت و بدنش سوخته تيمم بدهيم و كشيدن دست روى پيشانى ميت امكان‌پذير نباشد اگر دست‌مان را به عنوان تيمم روى پيشانى و بر پشت دو دست ميت بگذاريم، كفايت مى‌‌كند يا نه؟ (كشيدن دست باعث جدا شدن پوست صورت ميت مى‌‌شود.)

ج1و2) در فرض مرقوم اگر غسل ارتماسى ممكن باشد، غسل ارتماسى متعيّن است.

منبع سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای

تیمّم میت

مسأله ۷۰۵. هنگامی می‌توان میت را تیمّم داد که آب پیدا نشود یا استفاده از آب مانع شرعی داشته باشد؛ مثل اینکه موجب متلاشی شدن بدن و کنده شدن گوشت یا پوست یا استخوان میت گردد که توضیح بیشتر آن در کتاب‌های مفصل‌تر آمده است.

مسأله ۷۰۶. در مواردی که میت تیمّم داده می‌شود باید با دست‌های کسی که میت را تیمّم می‌دهد صورت بگیرد نه ‌دست‌های میت هرچند احتیاط مستحب آن است كه علاوه بر تیمّم با دست‌های تیمّم دهنده اگر ممكن باشد، با دست میّت هم او را تیمّم بدهند.

مسأله ۷۰۷. در مواردی که نمی‌شود میت را غسل داد و و ظیفه تیمّم دادن او است یک بار تیمّم دادن میت به قصد انجام وظیفه شرعی کافی است هرچند احتیاط مستحب آن است كه میت را سه تیمّم بدهند، بدل از غسل‌های سه‌گانه و در یكی از سه تیمّم، نیّت ما فی الذّمّه نمایند.

مسأله ۷۰۸. در تیمّم میت علاوه بر شرایطی که در تیمّم خود انسان در فصل تیمّم ذکر شد، نکات و شرایط دیگری نیز وجود دارد مثل این که تیمّم دهنده نیّت و قصد قربت داشته باشد، تیمّم دادن میت امکان پذیر باشد، از پیدا نمودن آب یا توانایی بر غسل دادن میت نا امید و مأیوس باشند، تیمّم بااجازه ولی شرعی میت انجام شود و تیمّم دهنده دارای شرایط غسل دهنده باشد و توضیح هر یک از این شرایط در کتاب‌های مفصل‌تر آمده است.

منبع سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی سیستانی

تيمم عوض از غسل میّت

مسأله ۵۷۴ ـ اگر آب پيدا نشود يا استعمال آن مانعى داشته باشد ، بايد عوض هر غسل ميّت را يك تيمّم بدهند ، و بنابر احتياط واجب يك تيمّم ديگر هم ، عوض هر سه غسل بدهند ، و اگر كسى كه تيمّم مى دهد ، در يكى از سه تيمّم قصد ما فى الذمّه نمايد ـ يعنى نيّت كند كه اين تيمّم براى آنچه به آن واقعاً مكلّف هستم انجام مى دهم ـ تيمّم چهارم لازم نيست.

نحوه انجام تيمم عوض از غسل میّت

مسأله ۵۷۵ ـ كسى كه ميّت را تيمّم مى دهد ، بايد دست خود را بر زمين بزند و به صورت و پشت دستهاى ميّت بكشد ، و اگر ممكن باشد ـ بنابر احتياط واجب ـ با دست ميّت هم او را تيمّم بدهد.

منبع سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

روش تيمّم دادن ميت

سؤال 215 :در مواردى كه بايد ميت تيمم داده شود چگونه بايد او را تيمم داد؟

جواب: كسى كه مى خواهد او را تيمم دهد بايد دست خود را به زمين بزند و به صورت و پشت دستهاى ميت بكشد و بنابر احتياط واجب اگر ممكن است با دست ميت هم او را تيمم دهند.

منبع سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی

ویژه نامه احکام اموات

تيمم ميت تیمم دادن میت تیمم میت تیمم میت با دستکش تیمم میت به چه صورت است تیمم میت چگونه است تیمم میت چیست روش تیمم میت