خمس طلا و جواهرات زنان

خمس طلا و جواهرات زنان

خمس طلا

پرسش 99 . آيا به طلاى ذخيره شده، خمس تعلق مى گيرد؟
همه مراجع: چنانچه از درآمد كسب تهيه شده و از آن به هيچ وجه استفاده نمى شود، بايد سر سال خمس آن را بپردازد.101

تبصره. اگر طلا را به او بخشيده اند و يا با پول بخشش آن را تهيه كرده، حكم هديه را دارد.102

خمس زيورآلات

پرسش 101 . آيا به طلا و زيور آلات زنانه ـ كه شوهر از درآمد خود براى همسرش تهيه مى كند ـ خمس تعلق مى گيرد؟
همه مراجع: اگر به مقدار متعارف و مناسب شأن او باشد، خمس ندارد.

پرسش 102 . خانمى از حقوق خود طلا و زيورآلاتى كه هميشه خود را با آن زينت مى كند، خريده است. شوهرش پولى كه وى بتواند در اين زمينه صرف كند، ندارد؛ آيا دادن خمس اين گونه خريدها بر زن لازم است؟
همه مراجع: اگر به مقدار متعارف و مناسب شأن او باشد، خمس ندارد.

پرسش 103 . خانمى كه مقدارى طلا به او هديه شده و الان هم از آن طلا استفاده مى كند، آيا بايد خمس آن را بپردازد؟
آيات عظام امام، خامنه اى و نورى: خير، هديه خمس ندارد.[3]
آيات عظام بهجت، تبريزى، سيستانى، فاضل، صافى، مكارم و وحيد: چنانچه زينت آلات مزبور، مورد نياز و يا در شأن او باشد، خمس ندارد.[4]

پرسش 104 . شوهرم براى من مقدارى زيورآلات تهيه كرده است؛ ولى به طور اتفاق تا سر سال خمسى، مورد استفاده قرار نگرفت، آيا بايد خمس آن را بدهم؟
همه مراجع (به جز سيستانى و وحيد): چنانچه در معرض استفاده و در شأن شخص باشد، خمس ندارد؛ هر چند به طور اتفاق، يك سال از آن استفاده نكنيد.[5]
آيات عظام سيستانى و وحيد: بايد خمس آن را بپردازد.[6]

خمس فروش طلا

پرسش 105 . همسرم برايم طلا و زيورآلاتى تهيه كرده و آن را به من بخشيده است؛ ولى پس از چند سال استفاده آن را فروخته ام. آيا به پول آن خمس تعلق مى گيرد؟
آيات عظام امام، تبريزى، خامنه اى، سيستانى، فاضل، مكارم و وحيد: پول فروش آن در هر حال خمس ندارد.[7]
آيه اللّه بهجت: اگر پول فروش تا سر سال خمسى زياد بيايد، بنابر احتياط واجب خمس دارد.[8]
آيات عظام سيستانى، صافى و نورى: مقدار تفاوت ارزش خريد و ارزش فروش، جزء درآمد سال شمرده مى شود و چنانچه تا سر سال خمسى زياد بيايد، خمس دارد.[9]

پرسش 106 . آيا به طلا و زيورآلات زنانه ـ كه زن از درآمد شخصى تهيه كرده و خود را با آن زينت مى كند ـ بعد از فروختن، خمس تعلق مى گيرد؟
امام: اگر در همان سال (سال خريد) فروخته شود. چنانچه پول آن تا سر سال خمسى زياد بيايد، بايد خمس آن را بپردازد و اگر بعد از آن سال بفروشد، بايد فورا خمس آن را بدهد.[10]
آيه اللّه بهجت: چنانچه پول فروش تا سر سال خمسى زياد بيايد، بنابر احتياط واجب خمس دارد.[11]
آيه اللّه تبريزى: مقدار تفاوت قيمت خريد و قيمت فروش، جزء درآمد سال شمرده مى شود و چنانچه تا سر سال خمسى زياد بيايد، بايد خمس آن را بپردازد.[12]
آيه اللّه فاضل: اگر در همان سال (سال خريد) فروخته شود، چنانچه پول آن تا سر سال خمسى زياد بيايد، بايد خمس آن را بپردازد و اگر بعد از آن سال بفروشد ـ به مقدار تفاوت قيمت خريد و قيمت فروش ـ جزء درآمد سال شمرده مى شود و چنانچه تا سر سال خمسى زياد بيايد، بايد خمس آن را بدهد.[13]

آيه اللّه خامنه اى: اگر وسايل مورد نياز در همان سال خريد فروخته شود، به پول فروش آن خمس تعلق مى گيرد؛ ولى اگر بعد از گذشت سال خمسى بفروشد، به آن خمس تعلق نمى گيرد.[14]
آيات عظام سيستانى و صافى: اگر در همان سال (سال خريد) فروخته شود، چنانچه پول آن تا سر سال خمسى زياد، بيايد بنابر احتياط واجب، خمس آن را بپردازد و اگر بعد از آن سال بفروشد، ـ به مقدار تفاوت قيمت خريد و قيمت فروش ـ جزء درآمد سال شمرده مى شود و چنانچه تا سر سال خمسى زياد بيايد، بايد خمس آن را بدهد.[15]

آيه اللّه مكارم: پول فروش آن در هر حال خمس ندارد.[16]
آيه اللّه نورى: اگر در همان سال (سال خريد) فروخته شود، چنانچه پول آن تا سر سال خمسى زياد بيايد، بايد خمس آن را بپردازد و اگر بعد از آن سال بفروشد، پول آن خمس ندارد.[17]
آيه اللّه وحيد: مقدار تفاوت قيمت خريد و قيمت فروش، جزء درآمد سال شمرده مى شود و چنانچه تا سر سال خمسى زياد بيايد، بنابر احتياط واجب خمس آن را بدهد.[18]

پرسش 100 . آيا به انگشتر طلا براى مرد، خمس تعلق مى گيرد؟
همه مراجع: آرى پولى كه در راه حرام صرف شود، جزء مؤونه نيست و بايد خمس آن پرداخت شود.[19]

• 101. فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 868؛ خامنه اى، اجوبة، س 900؛ صافى، جامع الاحكام، ج 1، س 623؛ نورى، استفتائات، ج 2، س 336؛ مكارم، استفتائات، ج 1، س 306؛ تبريزى، استفتائات، س 825؛ العروة الوثقى، ج 2، كتاب الخمس م 61.
  102. . ر.ك: احكام خمس هديه.
• [1].العروة الوثقى، ج 1، 61؛ خامنه اى، اجوبة، س 900؛ توضيح المسائل مراجع، م 1775؛ وحيد، توضيح المسائل، م 1783.
• [2]. العروة الوثقى، ج 2، م 83؛ توضيح المسائل مراجع، م 1757؛ خامنه اى، اجوبة، س 998؛ وحيد، توضيح المسائل، م 1783.
• 3. امام، توضيح المسائل، م 1753؛ خامنه اى، اجوبة، س 850؛ نورى، توضيح المسائل، م 1749.
• 4. مكارم، استفتائات، ج 1، س 306؛ صافى، جامع الاحكام، ج 1، س 623؛ توضيح المسائل مراجع، م 1775؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 623؛ تبريزى، استفتائات، س 825؛ وحيد، توضيح المسائل، م 1783.
• 5. امام، استفتائات، ج 1، س 91؛ خامنه اى، اجوبة، س 899؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 734؛ تبريزى، استفتائات، س 888؛ نورى، استفتائات، ج 1، س 267؛ صافى، جامع الاحكام، ج 1، س 704؛ مكارم، توضيح المسائل، م 1507؛ بهجت، توضيح المسائل، م 1376.
• 6. دفتر: سيستانى و وحيد.
• 7. امام، توضيح المسائل، م 1770 و 1753؛ خامنه اى، اجوبة، س 858؛ فاضل، جامع المسائل، ج 2، س 485؛ مكارم، استفتائات، ج 1، س 314، تبريزى، استفتائات، س 841؛ وحيد، توضيح المسائل، م 1778.
• 8. دفتر: بهجت.
• 9. توضيح المسائل مراجع، م 1770 و 1781؛ صافى، جامع الاحكام، ج 1، س 625؛ نورى، توضيح المسائل، م 1766 و استفتائات، ج 2، س 359.
• 10. امام، استفتائات، ج 1، س 33، 72، 173.
• 11. دفتر: بهجت.
• 12. تبريزى، استفتائات، س 841.
• 13. فاضل، جامع المسائل، ج 2، س 485 و التعليقات على العروة الوثقى، ج 2، م 67.
• 14. خامنه اى، اجوبة، س 889 و 986 .
• 15. سيستانى، توضيح المسائل، م 1751؛ صافى، جامع الاحكام، ج 1، س 625 و 710 و 714 و توضيح المسائل، م 1790 و 1779.
• 16. مكارم، استفتائات، ج 1، س 314.
• 17. نورى، استفتائات، ج 1، س 263 و توضيح المسائل، م 1777.
• 18. وحيد، توضيح المسائل، م 1778.
• 19. العروة الوثقى، ج 2، م 61؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 9؛ مكارم، توضيح المسائل، م1523؛ دفتر: خامنه اى. (احكام خمس،پرسمان).

---

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

س125: آیا به طلایی که شوهر برای همسرش می‏‌‌خرد، خمس تعلّق می‏‌‌گیرد؟

ج) اگر به مقدار متعارف و مناسب شأن او باشد، از مؤونه سال محسوب می‏‌‌شود و خمس ندارد.

س33: اگر شخصی طلا را به عنوان سرمایه نگه دارد یا در بانک ذخیره کند چه حکمی‌دارد؟

ج) در فرض مذكور پرداخت خمس واجب است.

س138: اگر فردی با توجه به شأن خود هر ماه از درآمدش طلا بخرد آیا این طلاها خمس دارد؟

ج) در فرض سؤال اگر طلا برای زينت در حدّ شأن عرفی باشد، خمس ندارد.

س31: اگر کسی طلای مسکوک داشته باشد، آیا پرداخت خمس آن واجب است؟

ج) اگر جزء منفعت کسب محسوب شود، حکم ساير درآمدهای کسب را در وجوب خمس دارد.

 

س169: با توجه به اینکه اگر وسایل خانه یا طلای همسر که در شأن اوست بعد از سال خمسی فروخته شود خمس ندارد اگر پول حاصل به مدت چند سال خرج نشود آیا باز هم خمس ندارد؟

ج) خمس ندارد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.

---

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

. خمس طلا :

چنانچه مورد استفاده براى زينت بانوان نباشد، يا اضافه بر شأن و نيازشان باشد وسال خمسى بر آن بگذرد، خمس دارد؛ سكّه‌هاى بهار آزادى نيز فقط خمس دارد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی

---

مطابق نظر آيت الله سيستاني

پرسش: آیا به هدایای ازدواج (طلا های زینتی ) که به زن می دهند اگر یک سال از آن بگذرد واز آنها به عنوان زینت استفاده شود خمس تعلق می گیرد؟
پاسخ: خمس ندارد.

۳۶پرسش: من سال گذشته مقداری طلا خریدم وآن را برای پوشیدن در اختیار مادرم گذاشتم وقرار شد در هنگام نیاز آنها را به من پس بدهد . با توجه به اینکه بنده هنوز تحت تکفل پدرم می باشم واین اموال هدیه بوده اند آیا بر آنها خمس تعلق می گیرد ؟

پاسخ:

خمس دارد .

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.

 

*- ويژه نامه احكام خمس

• آیا سکه خمس دارد
• آیا قرض خمس دارد
• آیا وام بانکی خمس دارد
• خمس پیش خرید خودرو
• خمس فروش ماشین
• خمس ماشین و موتور سیکلت