حکم امام جماعتى که قرائت وى صحيح نيست
فهرست این نوشتار:
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
س 587: آيا در صحّت قرائت بين نماز فرادى و نماز مأموم يا امام تفاوت وجود دارد يا اينکه صحّت قرائت در هر حال مسأله واحدى است؟
ج: اگر قرائت مکلّف صحيح نباشد و قدرت بر يادگيرى هم نداشته باشد، نماز او صحيح است، ولى ديگران نمى توانند به وى اقتدا کنند.
س 588: قرائت بعضى از ائمه جماعات از جهت مخارج حروف صحيح نيست. آيا کسى که حروف را به‌طور صحيح از مخارج خود ادا مى کند، مى تواند به آنان اقتدا نمايد؟ عده اى مى گويند مى توانيد نماز را به جماعت بخوانيد، ولى بايد بعداً اعاده نماييد، من که فرصت اعاده ندارم، وظيفه ام چيست؟ آيا مى توانم در نماز جماعت شرکت نموده ولى حمد و سوره را آهسته بخوانم؟
ج: اگر قرائت امام از نظر مأموم صحيح نباشد، اقتدا و نماز جماعت او باطل است و اگر نمى تواند نماز را اعاده کند، اقتدا نکردن اشکال ندارد، ولى آهسته خواندن در قرائت نمازى که بايد بلند خوانده شود، براى اظهار اقتدا به امام جماعت صحيح و مجزى نيست.
س 589: عده اى معتقدند که قرائت بعضى از ائمه جمعه صحيح نيست، زيرا يا حروف را آنگونه که هست، ادا نمى کنند و يا حرکت آنها را طورى تغيير مى دهند که ديگر آن حرف نيست. آيا اقتدا به آنان بدون اعاده نمازى که پشت سر آنان خوانده مىشود، صحيح است؟
ج: ملاک صحّت قرائت عبارت است از رعايت قواعد زبان عربى و ادا حروف از مخارج آن به‌طورى که اهل لسان آن را ادا آن حرف بدانند نه حرف ديگر؛ اگر مأموم قرائت امام را مطابق قواعد و صحيح نداند، نمى تواند به او اقتدا کند و در صورت اقتداء، نماز او صحيح نيست و اعاده آن واجب است.
س 590: اگر امام جماعت در اثناى نماز در کيفيت تلفظ کلمه پس از اداى آن شک کند و بعد از فراغت از نماز علم پيدا کند که در تلفظ آن کلمه اشتباه کرده است، نماز او و مأمومين چه حکمى دارد؟
ج: نماز محکوم به صحّت است.
س 591: وظيفه شرعى شخص به‌خصوص معلم قرآن کريم که يقين دارد امام جماعت نماز خود را از جهت تجويد غلط مى خواند چيست؟ در حالى که اين فرد به دليل عدم شرکت در نماز جماعت در معرض تهمتهاى زيادى قرار گرفته است.
ج: رعايت محسنات تجويد لازم نيست ولى اگر قرائت امام جماعت از نظر مأموم صحيح نباشد و در نتيجه نماز او را صحيح نداند، نمى تواند به او اقتدا کند، لکن شرکت ظاهرى در نماز جماعت براى يک غرض عقلايى، اشکال ندارد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه اي
منظور از صحت قرائت امام جماعت
پرسش :منظور از صحیح بودن قرائت امام جماعت که در رساله عملیه ذکر شده است چه می باشد؟
پاسخ :قرائت امام جماعت بايد عربى صحيح باشد. لذا بايد توجه داشت كه عربى صحيح غير از قواعد تجويدى است كه الآن مرسوم شده است چون بسيارى از اين قواعد فقط جهت زيبايى قرائت است نه عربى بودن آن، و زمانى مى توان گفت قرائتى عربى صحيح است كه از نظر عرب ها مشكلى نداشته باشد؛ ضمنا داشتن لهجه عربى لزومى ندارد. اما اگر بعضى از ائمّه جماعات، حداقل واجب را نيز رعايت نكردند به آن ها بايد تذكّر داد و اگر افاده نکرد نمى توان به آن ها اقتدا کرد.
وظیفه مأموم در صورت اشتباه امام در قرائت نماز
پرسش :اگر امام جماعت کلمه ای را در حمد یا سایر اذکار نماز به صورت اشتباه تلفظ کند مأموم چه وظیفه ای دارد؟
پاسخ :در حمد و سوره مي تواند با بلند گفتن آن کلمه، به امام يادآوري کند تا آن را بخواند و اگر اشتباه خوانده تصحيح کند ولي اگر امام وظيفه خود را انجام ندهد نماز مامومين اشکال دارد و احتياط واجب اعاده نماز است و در اعمال ديگر(غير رکني) نيز بايد با علامت و اشاره اي او را مطلع کند و اگر امام متوجه نشد نماز امام و مامومين صحيح است. البته اگر اين اشتباه امام در تشهد و قنوت باشد ماموم نبايد بخواند، ولي نمي تواند پيش از امام برخيزد، يا پيش از امام به رکوع رود.
قرائت ناقص سوره توسط امام جماعت
شاید این مطالب را هم بپسندید:
پرسش :اگر امام جماعت سوره را ناقص بخواند نماز او و مأمومین چه حکمی دارد؟
پاسخ :مأمومینی که متوجه نشده اند و نیز امام جماعت که اشتباه کرده است نمازشان صحیح است ولی مأمومینی که متوجه شده اند لازم است به نحوی امام را متوجه کنند و یا سوره را خودشان بخوانند.
فراموش کردن یک آیه از سوره حمد توسط امام جماعت
پرسش :اگر امام جماعت يك آيه از سوره حمد را فراموش کند و نتواند به خاطر آورد و مأمومین نیز یادآوری نکند، امام و مأمومین چه تکلیفی دارند؟
پاسخ :امام باید نماز را رها کند و از ابتدا بخواند و مأمومین نماز را فرادا ادامه دهند.
جهل امام جماعت به جهر و اخفات نمازهای یومیه
پرسش :در صورتی که امام جماعت آهسته خواندن نماز ظهر و عصر را مستحب بداند و نماز را بلند بخواند نماز او و مأمومین چه حکمی دارد؟
پاسخ :اگر امام جماعت جاهل قاصر باشد اشکالی ندارد ولی اگر جاهل مقصر باشد فقط باید نماز خودش را اعاده کند.
اقتدا به امام جماعتی که لکنت زبان دارد
پرسش :اقتدا به امام جماعتی که به خاطر لکنت زبان، قرائت نماز خوبی نداشته باشد چه حکمی دارد؟
پاسخ :اگر می تواند و کوتاهی می کند امامت او اشکال دارد ولی اگر نمی تواند اشکالی ندارد.
عدم قرائت صحیح امام به خاطر لهجه
پرسش :اگر امام جماعتِ آذری زبان، حروف قاف و طاء را نتواند صحیح تلفظ کند اقتدا به او چه حکمی دارد؟
پاسخ :در صورتی که واقعا تغییر ایجاد می شود باید به او تذکر دهید و اگر نمیتواند صحیح بخواند و دسترسی به فرد دیگر وجود دارد نباید امام جماعت شود البته نمازهای سابق شما صحیح است ولی از این به بعد نمی توانید به او اقتدا نمایید.
یقین به عدم صحت قرائت امام در اثنای نماز
پرسش :اگر مأموم در وسط نماز یقین کند که قرائت امام جماعت صحیح نیست چه تکلیفی دارد؟
پاسخ :نماز را به قصد رجاء (یعنی به امید رسیدن به ثواب) ادامه دهد و بعد اعاده کند.
اقتدا در رکعت سوم با علم به قرائت غلط امام در سوره حمد
پرسش :اقتدا کردن مأموم در رکعت سوم با علم به قرائت غلط امام در حمد و سوره، چه حکمی دارد؟ مأموم نسبت به نمازهای گذشته چه تکلیفی دارد؟
پاسخ :اگر به این مطلب یقین داشته باشد نمی تواند اقتدا کند و باید نمازهای این مدت را به تدریج قضا کند.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سلام علیکم
توی مسجد ما گاها پیش میاد که امام جماعت مسجد نمیان و کس دیگه ای به عنوان امام می ایسته
امشب آقایی نماز رو میخوندن که من مطمئن نبودم قرائتشون صحیحه یا نه ولی حس میکردم بعضی حروف مثل «غین» رو از عادی تلفظ میکنن(مثل غ فارسی)(البته خودم هم خیلی به نحوه تلفظ خودم اطمینان ندارم!!)
ولی گذاشتم به حساب اینکه حتما علم داشته به اینکه تلفظش صحیحه یا نه بعد به عنوان امام ایستاده
من مقلد آیت الله مکارم هستم ولی با این اوصاف اقتدام باطله؟! آیا باید نماز رو اعاده کنم؟!
سلام علیکم
قرائت امام جماعت بايد عربى صحيح باشد. لذا بايد توجه داشت كه عربى صحيح غير از قواعد تجويدى است كه الآن مرسوم شده است چون بسيارى از اين قواعد فقط جهت زيبايى قرائت است نه عربى بودن آن، و زمانى مى توان گفت قرائتى عربى صحيح است كه از نظر عرب ها مشكلى نداشته باشد؛ ضمنا داشتن لهجه عربى لزومى ندارد. اما اگر بعضى از ائمّه جماعات، حداقل واجب را نيز رعايت نكردند به آن ها بايد تذكّر داد و اگر افاده نکرد نمى توان به آن ها اقتدا کرد.
و اگر میداند قرائت امام جماعت صحیح نیست باید نماز را اعاده کرد.
وفقکم الله لکل خیر
من امروز متوجه شدم که ایشون تحصیلات حوزوی داشتن یعنی حتما اطلاع دارن که تلفظ باید صحیح باشه.با این اوصاف ممکنه اشتباه کرده باشم . چون شک دارم باید باز هم نماز رو قضا یا باید یقین حاصل بشه؟!
سلام علیکم
با دفتر مرجعتان تماس حاصل فرمایید.
وفقکم الله لکل خیر