حكم تشريح و كالبد شكافي
حكم تشريح و كالبد شكاف
س 231: یک تیم پزشکی برای انجام آزمایشها و تحقیقات پزشکی احتیاج دارند که قلب و بعضی از اعضای مرده را از جسد او جدا سازند و بعد از گذشت یک روز از انجام آزمایشها و مطالعات، اقدام به دفن آن کنند. امیدواریم لطف نموده به سؤالات زیر پاسخ فرمایید: 1. آیا با توجه به این که امواتی که این آزمایشها بر روی آنها اعمال میشود از مسلمانان هستند، اقدام به این کار برای ما جایز است؟ 2. آیا دفن قلب و بعضی از اعضای جسد جدای از بدن میّت جایز است؟ 3. آیا با توجه به این که دفن جداگانه قلب و بعضی از اعضا مشکلات فراوانی برای ما ایجاد میکند، دفن آن اعضاء با بدن میّت دیگر جایز است یا خیر؟
ج: در صورتى که نجات نفس محترمه يا دستيابى به تجارب علوم پزشکى که جامعه به آن محتاج است، و يا شناسايى نوعى بيمارى که حيات مردم را تهديد مىکند، متوقف بر تشريح باشد، تشريح جسد ميّت جايز است، لکن لازم است تا آنجا که استفاده از جسد غير مسلمان امکان دارد، از جسد مسلم استفاده نشود. حکم شرعى اعضايى که از جسد مسلمان جدا شده اند، اين است که با بدن دفن شوند، و اگر امکان نداشت، دفن جداگانه آنها اشکال ندارد. اجوبه الاستفتائات.
تشریح جسد مسلمان اعدامی
س۱۳۲. آیا می توان جسد افراد به ظاهر مسلمان(مسلمان شناسنامه ای) را که به خاطر ارتداد، فساد اخلاقی، قاچاق مواد مخدر، مسائل سیاسی و … اعدام شده اند، تشریح کرد؟
ج. از اجساد متعلق به مسلمانان و یا کسی که محکوم به اسلام است استفاده نشود، مگر آن که ضرورت باشد.
اما ارتداد محکوم به کفر است و استفاده از جسد او مانع ندارد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.
کالبد شکافی برای تعیین علت مرگ
شاید این مطالب را هم بپسندید:
پرسش :يكى از وظايف پزشكى قانونى تشخيص و تعيين علّت تأمّه مرگ امواتى است كه بنا به دلايلى، از جمله بيم وقوع و يا وقوع جنايت، بايد علّت تامّه مرگ آنان براى محاكم قضايى روشن گردد، و در اكثر موارد تشخيص و تعيين دقيق علّت فوت، فقط با كالبد شكافى مقدور مىباشد، و با اين اقدام بسيارى از جنايات به وقوع پيوسته كشف گرديده، و از پايمال شدن خون بناحق ريخته مقتولين جلوگيرى به عمل مىآيد. با عنايت به مطالب فوق، نظر مبارك خويش را در خصوص مسائل زير مرقوم فرماييد:
1. با توجّه به اينكه انجام عمل كالبد شكافى راهى است براى كشف حقيقت و احقاق حقّ اولياى دم، آيا انجام اين عمل شرعاً جايز است؟
2. بر فرض جايز بودن، آيا رضايت اولياى دم براى انجام عمل كالبد شكافى لازم است؟ در صورتى كه شرط باشد، اگر بعضى از اولياى دم راضى و بعضى ناراضى باشند، چه حكمى دارد؟
3. آيا براى انجام عمل كالبد شكافى، تشخيص پزشكى قانونى مىتواند مجوّز شرعى باشد، يا علاوه بر آن، درخواست مقام قضايى نيز در اين خصوص لازم است؟
4. با فرض شرط بودن رضايت اولياى دم در جواز شرعى انجام كالبد شكافى، آيا در صورت درخواست مقام قضايى باز هم رضايت اولياى دم شرط است؟
پاسخ :چون شارع مقدّس راضى به هدر رفتن و پایمال شدن خون مسلمان نیست، در این گونه موارد بر حاکم شرع لازم است امر به کالبد شکافى کند، تا مشکل حل شود. و در این صورت بر متخصّص این امر جایز، بلکه واجب است اطاعت کند، و در چنین فرضى بر ورثه نیز لازم است رضایت دهند.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
مسئله351ـ تشریح اندام مسلمان به قصد آموزش و دیگر اغراض،جایز نیست اما اگر حیات یک مسلمان هر چند در آینده به آن عمل،موقوف باشد، چنان کاری ،جایز می شود.
منبع: سایت هدانا برگرفته از کتاب فقه برای غرب نشینان، آیت الله العظمی سیستانی.
