حق حضانت فرزند تا هفت سال برای مادر
حق حضانت فرزند تا هفت سال برای مادر
[حق حضانت فرزند تا هفت سال برای مادر]
مسأله 2458 اگر زنی که آزاد و مسلمان و عاقل است دختری داشته باشد، تا هفت سال دختر تمام نشده پدر نمی‌تواند او را از مادرش جدا کند.
این مسأله، در رساله آیت اللّه (مکارم) نیست.
(اراکی): مسأله پدر نمی‌تواند تا دو سال دختر یا پسر تمام نشده او را از مادرش جدا کند، بلکه بنا بر احتیاط واجب دختر بچه را تا هفت سالگی نمی‌تواند از مادرش جدا کند.
(گلپایگانی): مسأله تا هفت سال ِ دختر تمام نشده پدر نمی‌تواند او را از مادرش جدا کند.
(خوئی)، (تبریزی): مسأله تا دو سال ِ پسر یا دختر تمام نشده، پدر نمی‌تواند او را از مادرش جدا کند و أحوط و اولی آن است که دختر را تا هفت سال از مادرش جدا نکند.
(سیستانی): زیرا نگهداری بچه حق ّ مشترک پدر و مادر است و أحوط و أولی آن است که بچه را تا هفت سال از مادرش جدا نکند.
(صافی): و سزاوار و بلکه احتیاط این است که تا هفت سال آنها تمام نشده آنها را از مادر جدا نکند و رعایت این احتیاط در مورد دختر مؤکد است.
(فاضل): مسأله حفظ و پرورش نوزاد پسر تا دو سال و نوزاد دختر تا هفت سال حق ّ مادر است به شرط این که عاقل و مسلمان و آزاد باشد و به دیگری شوهر نکرده باشد و الّا پدر مقدّم است ولی اگر پدر مرده باشد، مادر، هر چند شوهر کرده باشد بر جدّ و دیگران مقدّم است و این ترتیب بنا بر احتیاط واجب رعایت شود.
(زنجانی): مسأله تا هفت سال قمری پسر یا دختر تمام نشده، پدر نمی‌تواند او را از مادرش جدا کند ولی مادر باید در نحوه تربیت و اداره فرزند نظر پدر را رعایت کند، در دوران شیردهی، زن حق ّ دارد فرزند خود را شیر بدهد مگر آن که کس دیگری یافت شود که حاضر باشد مجّانی یا با مزد کمتری بچه را شیر دهد، در این صورت پدر می‌تواند بچه را از مادر جدا سازد، هر چند مستحب ّ است که چنین کاری را نکند و فرزند را در نزد مادر خود باقی بگذارد. در این زمان هم رعایت نظر پدر در تربیت و اداره فرزند بر مادر وی لازم است.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
- توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
پرسش: مساله حضانت فرزندان را بیان بفرمائید ؟
پاسخ:
حضانت وتربیت کودک وآن چه متعلق به آن است مانند رعایت مصلحت وسلامتی او در مدت شیر خوارگی که دو سال تمام است به طور یکسان حق پدر و مادر است حتى در مورد دختر.
بنا بر این پدر حق ندارد او را در این مدت از مادر جدا کند. واحتیاط مستحب این است که او را تا هفت سالگى جدا نکند حتى اگر پسر باشد. و اگر پدر ومادر از یکدیگر با طلاق ومانند ان قبل از پایان دو سال جدا شدند حق مادر در حضانت ساقط نمی شود مگر این که با دیگرى ازدواج کند. پس باید در این مدت با یکدیگر به نحوى توافق کنند که چگونه در حضانت او مشارکت داشته باشند وبه نوبت او را نگه دارند.
و بر پدر جایز نیست به مادر کودک از جهت منع از ملاقات فرزندش ضرر بزند وهمچنین اگر فرزندان از جهت علاقه شدید به مادر از مفارقت او متضرر مى شوند باید فرصتى براى دیدار انها فراهم سازد.
مسئله 569ـ سر پرستی طفل، دختر باشد و یا پسر تا دو سال هجری، حق مشترک پدر و مادر است پس هیچ پدری در طول دو سال اوّل زندگی نمی تواند طفل را از مادرش جدا کند پس از دو سال حق سرپرستی متعلّق به پدر است و بنابر احتیاط مستحبی، طفل تا هفت سالگی از مادر جدا نشود.
مسئله 570ـ اگر پدر و مادر یک طفل با فسخ عقد و یا طلاق، از همدیگر جدا شوند تا فرزندان آنان اعم از دختر و یا پسر دو ساله نشده اند، حق حضانت و سرپرستی مادر، تا شوهر نکرده باشد، ساقط نمی شود و پدر و مادر هر دو در حق سرپرستی مشترکند و به شکلی که به توافق برسند آن را اعمال می کنند.
مسئله 571ـ اگر مادر طفل، پس از طلاق و جدایی از شوهر قبلی، شوهری دیگر اختیار کند حق سرپرستی او ساقط می شود و آن، به عهده پدر می باشد.
مسئله 572ـ حق سرپرستی بر طفل، با بلوغ و رشد او پایان می یابد و پس از آن، هیچ کس حق سرپرستی او را ندارد و فرزند چه پسر باشد و یا دختر، مستقل است و مالک جان خود می باشد و پدر و مادر و هیچ کس مدعی حقّی بر او نیست پس او با هر کس بخواهد، پدر، مادر و یا شخص ثالث، می تواهند زندگی کند مگر آنکه جدایی او از پدر و مادر موجب اذیت و آزار آنان شود و به سبب محبت و دلسوزی که نسبت به وی دارند، رنجیده خاطر شوند که در این صورت مخالفت آنان جایز نیست و اگر پدر و مادر در این خصوص نیز اختلاف کنند مادر بر پدر مقدّم است.
منبع: سایت هدانا برگرفته از کتاب فقه برای غرب نشینان، آیت الله العظمی سیستانی.
